بهبودي و سلامت بيماران در بخش (Intensive Care Unit) I.C.U بيش ازهرکس و هرچيزي که مي‌تواند بهترين تجهيزات راشامل شود در دستهاي ورزيده و توانمند پرستاران اين بخش است.مراقبت‌هاي حساسي که وابسته به زندگي بيماران است. تجربه، مهارت مراقبت درکاروانگيزه واميد پرستاران به بهبود بهتر بيماران واقدامات هدفمند واميدوارانه‌ي آنان عامل اصلي درموفقيت درمان وبازتواني بيماران I.C.U محسوب مي‌شود. پرستاران اين بخش درتمام مدت درکناربيماران هستند ولحظه به‌ لحظه سيردرمان وبهبود آنها را در نظر دارند.

اهم وظايف پرستاران در اين بخش شامل موارد زير است:

  • پذيرش وتحويل بيماران به طور کامل وتحويل مدارک پزشکي و پرونده‌يي آنان
  • مانيتورينگ کامل بيماران شامل موارد: ريتم قلبي(HR)، تعداد تنفس RR، (پالس اکسي متري) SPo2 و Co2 مي‌باشد.
  • انجام معاينات فيزيکي و ثبت موارد غيرطبيعي
  • تعيين سطح هوشياري
  • حفظ و مراقبت‌ از راه هوايي تهويه‌ و اکسيژناسيون و انجام انتوباسيون در موارد اورژانس و ضروري
  • آموزش و تشويق بيمار به سرفه و تنفس عميق
  • توجه به آزمايش‌هاي بيماران و گزارش موارد ضروري در اسرع وقت به پزشک
  • همکاري با تيم درمان در انجام فرآيند تشخيص و درمان توانبخشي
  • انجام فرايند تغذيه‌ از طريق لوله‌‌ لوله‌ي گوارشي و تغذيه‌‌ي وريدي با دستور پزشک  (T.P.N)
  • اجراي اصول مراقبت و همکاري در جداسازي بيماران از ونتيلاتور
  • مانيتورينگ قلب و تشخيص آريتمي‌هاي مختلف و اطلاع به پزشک و در صورت لزوم انجام اقدامات فوري در صورت بروز آريتمي‌هاي خطرناک
  • انجام حمايت‌هاي روانشناختي از بيمار و خانواده‌اش
  • تعيين نيازهاي آموزشي و مشاوره با بيمار و خانواده و ارائه‌ي آموزش‌هاي لازم جهت مراقبت از خود
  • آرام‌سازي محيط فيزيکي و کنترل دما و نور، سر و صداي محيط و تأمين شرايط جهت آرام‌سازي بيمار
  • انجام مراقبت‌هاي پرستاري ويژه هنگام بروز اختلالات شعوري همچون هذيان و بيقراري

انجام ساکشن‌ ترشحات راه هوايي که بسيار مهم و داراي اهميت ويژه در اين بخش است. در بيماران اينتوبه امکان خروج ترشحات ريوي توسط سرفه وجود ندارد، لذا بايد ساکشن ترشحات داخل تراشه انجام شود. ساکشن نازوتراکيال (از طريق بيني‌ - تراشه) بايد دقيق و طبق اصول زير باشد:

قبل از انجام ساکشن بايد دستها به طور کامل شستشو شود.

از ساکشن غيرضروري اجتناب شود زيرا باعث زخمي‌شدن و تحريک مخاط مجاري تنفسي مي‌شود.

نحوه‌ي‌ کار بايد براي بيماران هوشيار توضيح داده شود.

جهت جلوگيري از آسپيراسيون، پوزيشن بيماران جهت ساکشن نازوتراکيال بايد o45 درجه باشد. جهت ساکشن بيشتر ازسوند نلاتون شماره 14 استفاده شود. به طور کلي قطر سوند ساکشن بايد کمتر از 1 قطر لوله‌ي تراشه‌ي بيمار باشد. جهت جلوگيري ازهيپوکسي و آتلکتازي در ضمن ساکشن بيماران بهتر است 3 تا 5 تنفس با اکسيژن 100% و آمبوبگ (مخصوص خود بيمار) بيماران راهيپرونتيله وهيپراکسيژنه کرد.

انتهاي لوله‌‌ي ساکشن بايد با يک گاز استريل گرفته شود.هنگام وارد کردن سوند نبايد ساکشن برقرارباشد. سرسوند ساکشن با سرم نرمال سالين مرطوب شود. سرسوند نلاتون بايد به آرامي و بدون فشارآوردن بيش ازحد به صورت دوراني به پائين رانده شود.

ساکشن نبايد بيش از 10 تا 15 ثانيه طول بکشد.

هنگام خارج ساختن سوند نلاتون بايد همچنان به صورت دوراني انجام شود.

زمان بين هر بار ساکشن بايد حداقل 20 تا 30 ثانيه باشد.

بعد از ساکشن نمودن بيمار مجدداً توسط آمبوبگ متصل به اکسيژن هيپرونتيله شود.

اگر ترشحات غليظ و چسبنده ‌باشد مي‌توان 2 تا 3 ميلي‌متر سرم نرمال سالين به داخل لوله‌ي تراشه ريخته پس از 3 تا 4 تهويه با آمبوبگ مجدداً اقدام به ساکشن شود.

اگر بيمار پنوموني يا عفونت فونت شديد ريوي دارد نبايد از تهويه با آمبوبگ استفاده شود زيرا باعث پخش عفونت در سراسر ريه مي‌شود.

درصورتي که بيمار تحت PEEP (فشار مثبت انتهاي بازدمي در ونتيلاتور) قرار داشته باشد بايد دفعات و زمان ساکشن نمودن را به حداقل رساند.

در صورت بروز PVC بايد ساکشن نمودن را متوقف نمود و بعد از اکسيژناسيون و برطرف شدن آريتمي‌ مجدداً اقدام به ساکشن شود.

يکي ديگر از وظايف پرستار در بخش ICU برنامه‌ريزي و اجرا و ارزيابي برنامه‌ي مراقبت از پوست و بررسي اختلالات حسي و حرکتي جهت پيشگيري از عوارض بي‌حرکتي مي‌باشد. در صورت بروز زخم فشاري (زخم بستر) سريعاً بايد جهت درمان و پيشگيري از توسعه‌ي زخم اقدامات لازم انجام شود.

زخم بستر در بيماران بخش ICU به دليل عدم توانايي در حرکت دادن اعضاي بدن خود، موجب تحت فشار قرار گرفتن زخم در قسمتي از پوست بدن که مابين بافت و سطوح خارجي يا بافت‌ ديگري از بدن قرار دارد مي‌شود. زخم بستر در حقيقت ناحيه‌ي نکروزه‌يي است که در نتيجه‌ي فقدان جريان خون کافي به آن ناحيه در اثر فشار بيش از فشار طبيعي مويرگها به مدت طولاني بر سطح پوست ايجاد مي‌شود. زخم فشاري به سختي قابل درمان است و با افزايش ميزان مرگ و مير بيماران همراه است.

اقداماتي که پرستاران مي‌توانند در پيشگيري از زخم بستر انجام دهند شامل:

  • بهترين درمان زخم فشار پيشگيري از آن است.
  • توجه به عواملي که باعث تشديد زخم مي‌شود که شامل بي‌حرکتي، کاهش تحرک، بي‌اختياري ادرار و مدفوع، اختلالات گردش خون و عدم تغذيه‌ي مناسب است.
  • روزانه پوست بيماران بررسي شود خصوصاً نواحي که تحت فشار است. رطوبت و تعريق نيز باعث تشديد زخم بستر مي‌شود.

بهترين درمان پرستاري شامل:

  • تغيير وضعيت بيماران هر 2 ساعت يک بار.
  • استفاده از بالش يا فوم در نواحي برجسته‌ي استخواني.
  • سر تخت بيمار در صورت امکان در کمترين ميزان سطح باشد.

در گزارش پرستاري Stage زخم ذکر شود.

Stag I:          پوست سالم ولي قرمز که با فشار به رنگ سفيد در نمي‌آيد.

Stag II:         گسترش زخم به اپيدرم با دهانه‌ي کم عمق (کم عمق)

Stag III:        گرفتاري تمام صفحات پوست.

منبع: نشریه پزشکی امروز شماره ۸۸۵، ام البنین سیاری