..:::: داروهاي خواستني، چاقي ناخواستني ::::..
داروهاي پرمصرفي که براي درمان اختلالات خلقي، فشارخون بالا، ديابت و ساير بيماري‌هاي مزمن تجويز مي‌شوند؛ ممکن است عارضه جانبي افزايش وزن را به دنبال داشته باشند. در اواخر دهه 90 ميلادي، دکتر لورنس چسکين تحقيقاتي را در زمينه ارتباط ميان داروهاي نسخه‌اي و چاقي شروع کرد. دکتر چسکين هم‌اکنون سرپرست بخش مديريت چاقي جان هاپکينز است. براي افزايش سطح آگاهي عمومي، وي فهرستي از داروهاي افزايش‌دهنده وزن آماده کرده است:
داروهاي ضدافسردگي: پاروکستين، سرترالين، آمي‌تريپتيلين و ميرتازاپين باعث افزايش وزن مي‌شوند. بوپروپيون و فلوکستين داروهايي هستند که يا تاثيري بر وزن ندارند يا آن را کاهش مي‌دهند. داروهاي ضدافسردگي قديمي‌تر در مقايسه با ضدافسردگي‌هاي مهارکننده انتخابي بازجذب سروتونين، بيشتر فرد را مستعد ابتلا به چاقي مي‌کنند.
داروهاي تعديل‌کننده خلق: آنتي سايکوتيک‌هايي نظير کلوزاپين، الانزاپين، ريسپريدون و کوئتياپين باعث افزايش وزن مي‌شوند. ليتيوم، والپروئيک اسيد و کاربامازپين نيز چاقي ايجاد مي‌کنند. داروهاي با اثرات هورموني مانند آنتي?سايکوتيک‌ها و استروييدها در زمره متهمان اصلي افزايش وزن هستند. اين قبيل داروها روي مغز اثر مي‌گذارند و فرد را گرسنه مي‌کنند.
داروهاي ضدفشارخون: از اين گروه داروها متوپرولول، آتنولول، پروپرانولول، آملوديپين و کلونيدين باعث افزايش وزن مي‌شوند. دکتر چسکين معتقد است افزايش مصرف موادغذايي فيبردار و کم‌کالري مي‌تواند در تعديل اثرات جانبي اين داروها موثر باشد.
کورتيکواستروييدها: پردنيزون و متيل پردنيزولون که براي درمان بيماري‌هايي نظير آرتريت روماتوييد، آسم و برخي از انواع بدخيمي مطرح هستند ممکن است باعث افزايش وزن شوند. استروئيدها عامل افزايش ذخيره‌سازي چربي هستند.
داروهاي ضدديابت: داروهاي خوراکي ضدديابت نظير پيوگليتازون و گليمپيريد مانند انسولين باعث افزايش وزن مي‌شوند. در مورد انسولين، داستان مرغ و تخم‌مرغ مطرح است. افراد چاق ديابتيک مي‌شوند و در افرادي که ديابتيک هستند مکانيسم‌هايي باعث پاسخ‌دهي کمتر به تغييرات تغذيه‌اي مي‌شود. براي داروهاي خوراکي ضدديابت آلترناتيوهاي کاهنده وزن يا حتي بي‌اثر بر وزن وجود دارند؛ اگزناتايد، سيتاگليپتين، پراملينتايد، آکاربوز و متفورمين.
داروهاي ضدصرع: برخي از داروهاي پيشگيري‌کننده از تشنج نظير کاربامازپين و گاباپنتين باعث افزايش وزن مي‌شوند. آلترناتيوهاي موجود براي اين داروها عبارتند از لاموتريژين، توپيرامات و زونيزامايد.
به گزارش سپید، در کنار موارد ذکرشده، زنان دريافت‌کننده قرص‌هاي ضدبارداري در معرض چاقي هستند. به علاوه، در تمام موارد تغيير دارو از داروي افزايش دهنده وزن به داروي بي‌اثر بر وزن موجب توقف روند چاقي نمي‌شود.
منبع: نشریه سپید شماره ۲۹۵