رينوسينوزيت حاد در بزرگسالان
رينوسينوزيت يکي از شايع‌ترين علل مراجعه بيماران به پزشک به شمار مي‌رود. انواع رينوسينوزيت شامل رينوسينوزيت حاد، تحت حاد، حاد راجعه و مزمن هستند. خود رينوسينوزيت حاد را مي‌توان به انواع باکتريال يا ويروسي تقسيم‌بندي کرد...
بيشتر موارد رينوسينوزيت حاد ناشي از عفونت‌هاي ويروسي ايجادکننده سرماخوردگي هستند. درمان علامتي با مسکن‌ها، داروهاي ضد احتقاني و شتشوي بيني با سالين براي درمان بيماران داراي علايم غير شديد (درد خفيف، دماي کمتراز 3/38 درصد سانتي‌گراد) کافي است. آنتي‌بيوتيک‌هاي غير وسيع الطيف مانند آموکسي‌سيلين يا تري‌متوپريم- سولفامتوکسازول در بيماران داراي علايم يا نشانه‌هاي سينوزيت حاد که پس‌از 7 روز بهبود نداشته باشند يا در سير بيماري تشديد شوند، توصيه مي‌گردند. شواهد محدودي دال بر استفاده از کورتيکواستروييدهاي داخل‌بيني در بيماران مبتلا به رينوسينوزيت حاد وجود دارد. تصويربرداري‌هاي راديوگرافيک در ارزيابي رينوسينوزيت حاد بدون عارضه توصيه نمي‌شوند. CT اسکن سينوس‌ها نبايد به عنوان بخشي از ارزيابي روتين اين بيماران مورد استفاده قرار گيرد، هرچند اين روش مي‌تواند در شناسايي اختلالات آناتوميک و ارزيابي بيماران مشکوک به ابتلا به عوارض رينوسينوزيت حاد باکتريال مفيد باشد. عوارض نادر رينوسينوزيت حاد باکتريال شامل درگيري اربيت، درگيري داخل جمجمه‌اي و درگيري استخواني هستند. درصورت تداوم يا تشديد علايم پس‌از شروع درمان طبي کامل و نيز در صورت مشاهده شواهد درگيري سينوس‌ها در CT اسکن، ارجاع بيمار به متخصص گوش و حلق‌وبيني ضروري است.
سينوزيت يکي از شايع‌ترين بيماري‌هايي است که توسط پزشکان عمومي درمان مي‌شود. در ايالات‌متحده در هر سال يک نفر از هر 7 نفر به سينوزيت مبتلا مي‌شود و ميزان تشخيص سالانه آن معادل 31 ميليون مورد است. هزينه‌هاي سالانه مستقيم سينوزيت شامل داروها، ويزيت‌هاي سرپايي و بستري و انجام آزمون‌هاي تشخيصي و اقدامات درماني مختلف در ايالات متحده معادل 3 ميليارد دلار تخمين زده مي‌شود. سينوزيت پنجمين تشخيص شايعي است که براي درمان آن آنتي‌بيوتيک تجويز مي‌گردد.
تعريف
التهاب سينوس‌ها به ندرت در غياب التهاب همزمان مخاط بيني رخ مي‌دهد بنابراين عنوان رينوسينوزيت واژه صحيح‌تري براي اصطلاح شايع سينوزيت است. براساس تعريف آکادمي گوش و حلق و بيني و جراحي سروگردن آمريکا(1) (AAO-HNS)، سينوزيت براساس طول مدت علايم به صورت حاد، تحت حاد، حاد راجعه و مزمن تقسيم‌بندي مي‌شود (جدول 1). خود رينوسينوزيت حاد را مي‌توان به انواع باکتريال يا ويروسي تقسيم‌بندي نمود.
اتيولوژي
بيشتر موارد رينوسينوزيت حاد ناشي از عفونت‌هاي ويروسي ايجادکننده سرماخوردگي هستند. ادم مخاطي، موجب انسداد دهانه سينوس‌ها مي‌شود، به علاوه عفونت‌هاي ويروسي و باکتريال موجب اختلال در حرکت مژک‌هاي انتقال‌دهنده موکوس مي‌شوند.
انسداد و کاهش در ميزان حرکت موکوس باعث تغليظ ترشحات و کاهش فشار اکسيژن در سينوس‌ها مي‌گردد. اين فضا، يک محيط کشت عالي براي ويروس‌ها و باکتري‌ها به شمار مي‌رود. شايع‌ترين ارگانيسم‌هاي باکتريال دخيل در رينوسينوزيت حاد باکتريال شامل استرپتوکوک پنومونيه، هموفيلوس آنفلوانزا، استافيلوکوک اورئوس و موراکسلا کاتاراليس هستند. شايع‌ترين ويروس‌هاي ايجادکننده رينوسينوزيت ويروسي حاد عبارتند از: آدنوويروس، ويروس آنفلوانزا و ويروس پاراآنفلوانزا.
تشخيص
نشانه‌ها و علايم رينوسينوزيت حاد باکتريال و عفونت تنفسي فوقاني ويروسي شبيه به هم هستند که اين مساله مي‌تواند باعث تشخيص بيش‌از حد رينوسينوزيت حاد باکتريال شود. وجود ترشح چرکي از بيني تنها معيار افتراق عفونت‌هاي ويروسي از باکتريال نيست و الگو و طول مدت بيماري نيز در اين ميان نقش دارند. در بيشتر بيماران، رينوسينوزيت ويروسي ظرف 10-7 روز بهبود پيدا مي‌کند، تشخيص رينوسينوزيت حاد باکتريال مستلزم تداوم علايم براي مدت بيش‌از 10 روز يا تشديد آنها پس‌از 7-5 روز است.
معيارهايي براي تشخيص سينوزيت از طرف AAO-HNS و کالج پزشکان آمريکا(1) (ACP) ارايه شده اند. معيارهاي ACP از طرف مرکز کنترل و پيشگيري از بيماري‌ها(2) (CDC)، جامعه بيماري‌هاي عفوني آمريکا(3) و آکادمي پزشکان خانواده آمريکا(4) تاييد شده‌اند. در جدول 2 ميزان حساسيت و ويژگي معيارهاي مورد استفاده براي تشخيص رينوسينوزيت فهرست شده‌اند. درصورت شک به مقاوم بودن پاتوژن‌ها يا در صورت ابتلاي بيمار به نقص ايمني، مي‌توان از کشت باکتريال ترشحات کمک گرفت.
تصويربرداري
تصويربرداري راديوگرافيک براي ارزيابي رينوسينوزيت حاد غيرعارضه‌دار توصيه نمي‌شود. نمي‌توان از راديوگرافي ساده سينوس‌ها براي افتراق اتيولوژي‌هاي باکتريال و ويروسي از هم کمک گرفت و سطح مايع- هوا، هم در رينوسينوزيت‌هاي ويروسي و هم در رينوسينوزيت‌هاي باکتريال مشاهده مي‌شود. از CT اسکن سينوس نبايد براي ارزيابي روتين رينوسينوزيت حاد باکتريال استفاده کرد، با اين حال اين روش قادر به تشخيص اختلالات آناتوميک و عوارض احتمالي است. مي‌توان از MRI در موارد شک به تومور يا سينوزيت‌هاي قارچي که قادر به درگيري بافت‌هاي نرم مجاور هستند کمک گرفت.
درمان آنتي‌بيوتيکي
استفاده از آنتي‌بيوتيک‌ها را مي‌توان در بيماران مبتلا به علايم يا نشانه‌هاي سينوزيت حاد که ظرف 7 روز بهبود نداشته‌اند يا در هر زمان از سير بيماري علايم آنها تشديد شده است، بيماران مبتلا به درد خفيف تا متوسط يا تب 3/38 درجه سانتي‌گراد و بالاتر، يا بيماران مبتلا به نقص ايمني مدنظر داشت. يک مرور نظام‌مند روي 13 کارآزمايي تصادفي شده درباره استفاده از آنتي‌بيوتيک در بيماران مبتلا به رينوسينوزيت حاد نشان داده است که 70 از بيماران پس‌از 7 روز، صرف‌نظر از استفاده يا عدم استفاده از آنتي‌بيوتيک، بهبود باليني داشته‌اند. بهبود کامل باليني بدون استفاده از آنتي‌بيوتيک در 8 از بيماران ظرف 5-3 روز، در 35 از بيماران ظرف 12-7 روز و در
45 از بيماران ظرف 15-14 روز ايجاد شده است. استفاده از آنتي‌بيوتيک در مقايسه با دارونما باعث افزايش ميزان مطلق بهبود کامل به ميزان 15 در فاصله روزهاي 12-7 شده است (تعداد بيماران مورد نياز براي درمان(5) [NNT]: 7 نفر). در روزهاي 15-14، درمان آنتي‌بيوتيکي سودي در بر نداشته است. ميزان بروز عوارض جانبي در موارد استفاده از آنتي‌بيوتيک در مقايسه با دارونما بيشتر بوده است (تعداد بيماران مورد نياز براي بروز عوارض زيانبار(1): 9 نفر). عوارض جانبي شايع شامل اسهال، تهوع، استفراغ، راش پوستي، ترشح واژينال و سردرد بوده‌اند.
ساير فرابررسي‌ها حاکي از وجود اثر درماني اندک به دنبال درمان با آنتي‌بيوتيک‌ها توام با افزايش در ميزان عوارض جانبي همراه بوده‌اند. در يک کارآزمايي باليني دوسوکور تصادفي شده، استفاده از آنتي‌بيوتيک در روز 14 در مقايسه با دارونما با بهبود بيشتري همراه نبوده است. با اين حال تحليل زير گروه بيماراني که به طور کامل بهبود داشته‌اند نشان داده است که متوسط تعداد روزها تا ايجاد بهبود در گروه آنتي‌بيوتيک 1/8 و در گروه دارونما 7/10 بوده است.
مطالعات متعدد درباره ارزيابي استفاده از آنتي‌بيوتيک در بيماران مبتلا به رينوسينوزيت، بيماران مبتلا به بيماري شديد را حذف نموده‌اند. يک فرابررسي برپايه داده‌هاي فردي بيماران نشان داده است که نشانه‌ها و علايم باليني شايع قادر به شناسايي آن دسته از بيماران مبتلا به رينوسينوزيت که از درمان با آنتي‌بيوتيک سود مي‌برند، نيست، با اين حال تب بالا، تورم پري‌اربيت، اريتم و درد شديد صورت نشانه‌هايي از عوارض جدي هستند که به درمان فوري با آنتي‌بيوتيک نياز دارند. به علاوه سن بيمار، وضعيت سلامت عمومي، وضعيت قلبي ـ ريوي و بيماري‌هاي همراه، ملاحظات مهمي براي شروع زود هنگام درمان آنتي‌بيوتيکي به شمار مي‌روند.
انتخاب آنتي‌بيوتيک
گزينه‌هاي آنتي‌بيوتيکي براي درمان رينوسينوزيت حاد باکتريال در جدول 3 فهرست شده‌اند. بيشتر راهکارها آموکسي‌سيلين را با توجه به بي‌خطري، اثربخشي، قيمت پايين و غير وسيع الطيف بودن از لحاظ ميکروبيولوژيک، به عنوان درمان خط اول توصيه مي‌کند. در بيماران داراي آلرژي به پني‌سيلين مي‌توان از تري‌متوپريم ـ سولفامتوکسازول يا يک ماکروليد به عنوان جايگزين آموکسي‌سيلين استفاده کرد.
يک مرور نظام‌مند حاکي از فقدان تفاوت قابل توجه در پيامدهاي باليني بيماران مبتلا به رينوسينوزيت حاد باکتريال درمان شده با آموکسي‌سيلين در مقايسه با سفالوسپورين‌ها و ماکروليدها بوده است. فلوئوروکنيولون‌هاي جديدتر در مقايسه با آنتي بيوتيک‌هاي بتا-لاکتام منفعتي در بر ندارند و به عنوان داروهاي خط اول توصيه نمي‌شوند.
طول مدت درمان
طول مدت توصيه شده درمان آنتي‌بيوتيکي با توجه به مدت زمان معمول درمان مورد استفاده در کارآزمايي‌هاي باليني تصادفي شده، معادل 10 روز است. با اين حال دوره درماني کوتاه‌تر 5-3 روزه ممکن است به همين اندازه موثر و با عوارض جانبي کمتري همراه باشد.
شکست درمان
شکست درمان زماني مطرح مي‌شود که علايم حين درمان پيشرفت کنند يا پس‌از 7 روز درمان بهبود نيابند. دراين موارد علل غير باکتريال يا عفونت با باکتري‌هاي مقاوم بايد مدنظر باشد. درصورت عدم بهبود علايم با درمان با آموکسي‌سيلين يا درصورت عود علايم ظرف 6 هفته، بايد يک آنتي‌بيوتيک جايگزين وسيع الطيف‌تر تجويز گردد. در اين موارد آموکسي‌سيلين/ کلاوولانات يا يک فلوئوروکينولون تنفسي ممکن است استفاده گردند. در موارد مقاوم ممکن است ارجاع به متخصص گوش‌وحلق‌وبيني ضرورت پيدا کند.
درمان‌هاي کمکي
علايم غير شديد (مانند درد خفيف و تب کمتر از 3/38 درجه سانتي‌گراد) براي مدت کمتر از 7 روز به کمک مراقبت حمايتي قابل درمان هستند. درمان‌هاي کمکي که براي بهبود علامتي رينوسينوزيت حاد باکتريال مورد بررسي قرار گرفته‌اند شامل مسکن‌ها، ضد احتقان‌ها، آنتي‌هيستامين‌ها و کورتيکواستروييدهاي داخل بيني هستند. درمان‌هاي کمکي در جدول 4 فهرست شده‌اند.
مسکن‌ها
درمان با مسکن‌ها اغلب براي تخفيف درد، فراهم آوردن امکان استراحت کافي و ادامه فعاليت‌هاي طبيعي ضروري هستند. انتخاب مسکن بايد براساس شدت درد صورت پذيرد. استامينوفن يا يک داروي ضد التهاب غير استروييدي (NSAID) به تنهايي يا همراه با يک اوپيوييد گزينه‌هاي مناسبي براي دردهاي خفيف تا متوسط هستند.
ضد احتقان‌ها
مي‌توان از داروهاي ضد احتقان براي کاهش ادم مخاطي و تسهيل تهويه و تخليه سينوس‌ها در طي حملات حاد بيماري کمک گرفت. با اين حال تاثيرات داروهاي ضد احتقان در حفره بيني شامل تاثير بر سينوس‌هاي اطراف بيني نمي‌شود. درحال حاضر کارآزمايي‌هاي شاهددار تصادفي شده درباره ارزيابي اثربخشي ضداحتقان‌ها در بيماران مبتلا به سينوزيت در دسترس نيستند. يک مرور نظام‌مند روي 7 مطالعه نشان داده است ضداحتقان‌هاي بيني تاثير ناچيزي بر بهبود کوتاه مدت احتقان در بزرگسالان مبتلا به سرماخوردگي دارند. ضداحتقان‌هاي موضعي به علت وجود احتمال احتقان واکنشي بيني رينيت مديکامنتوزا نبايد براي مدتي بيش‌از 3 روز مورد استفاده قرار گيرند.
آنتي‌هيستامين‌ها
آنتي‌هيستامين‌ها اغلب به علت اثرات خشک‌کنندگي آنها براي بهبود علايم مورد استفاده قرار مي‌گيرند. با اين حال مطالعه‌اي در حمايت از استفاده از آنها در درمان سينوزيت حاد وجود ندارد. براساس يک مرور کاکرين (Cochrane)، آنتي‌هيستامين‌ها باعث کاهش معني‌دار ميزان احتقان بيني، رينوره يا عطسه در بيماران دچار سرماخوردگي نمي‌شوند. آنتي‌هيستامين‌ها مي‌توانند با خشک کردن بيش‌از حد مخاط بيني، باعث ايجاد ناراحتي بيشتر مي‌شوند. بنابراين نبايد از آنتي هيستامين‌ها براي بهبود علامتي سينوزيت حاد جز در بيماران داراي سابقه آلرژي کمک گرفت.
شستشوي بيني با سالين
از شتشوي بيني با سالين مي توان براي نرم کردن ترشحات غليظ و بهبود پاکسازي موکوسيلياري کمک گرفت. مطالعات نشان داده‌اند که پاکسازي مکانيکي حفره بيني با سالين در بيماران مبتلا به سينوزيت مزمن و مبتلايان به سينوزيت مکرر سودمند است. شواهد حمايت‌کننده از استفاده از شتسشوي بيني با سالين براي عفونت‌هاي تنفسي فوقاني کمتر متقن هستند. يک مرور کاکرين روي 3 کارآزمايي کوچک حاکي از منفعت اندک شستشوي بيني با سالين در کاهش علايم در بزرگسالان بوده است. با اين حال شستشو با سالين يک گزينه درماني بي‌خطر و ارزان براي بيماراني است که خواهان تخفيف علايم خود هستند.
موکوليتيک‌ها
داروي موکوليتيک گايفنزين براي رقيق کردن موکوس و بهبود تخليه بيني مورد استفاده قرار گرفته است. با اين حال از آنجا که تاثيرات گايفنزين در قالب کارآزمايي‌هاي باليني مورد ارزيابي قرار نگرفته است، نمي‌توان اين دارو را به عنوان درمان کمکي در رينوسينوزيت توصيه کرد.
کورتيکواستروييدها
کورتيکواستروييدهاي داخل بيني باعث کاهش التهاب و ادم مخاط بيني، شاخک‌هاي بيني و دهانه سينوس‌ها مي‌شوند. کارآزمايي‌هاي شاهددار در حمايت از استفاده از کورتيکواستروييدهاي سيستميک براي درمان رينوسينوزيت حاد باکتريال وجود ندارد. جذب کورتيکواستروييدهاي داخل بيني ناچيز و ميزان بروز عوارض جانبي سيستميک پايين است. بيشتر مطالعات انجام شده درباره استفاده از کورتيکواستروييدهاي داخل بيني در بيماران مبتلا به سينوزيت حاد با حمايت مالي صنايع داروسازي انجام گرفته‌اند. اين مطالعات نشان داده‌اند که کورتيکواستروييدهاي داخل بيني درصورت استفاده توام با آنتي‌بيوتيک‌ها در بهبود علايم بيماران سودمند هستند. داده‌ها درباره درمان با کورتيکواستروييدهاي داخل بيني به تنهايي، محدود هستند. يک مرور کاکرين به بررسي 4 کارآزمايي شاهددار تصادفي شده مشتمل بر 1943 بيمار پرداخته است. پژوهشگران نتيجه گرفته‌اند اگر چه شواهد فعلي محدود هستند اما همين شواهد از استفاده از کورتيکواستروييدهاي داخل بيني به عنوان تک درماني يا درمان مکمل براي آنتي‌بيوتيک‌ها در رينوسينوزيت حاد حمايت مي‌کنند. با اين حال يک کارآزمايي شاهددار تصادفي شده ديگر نشان داده است که آنتي‌بيوتيک‌ها و کورتيکواستروييدهاي داخل بيني به تنهايي يا در ترکيب با يکديگر غيرموثر هستند. اين مطالعه مطرح کرده است که کورتيکواستروييدهاي داخل بيني مي‌توانند در بيماراني که در ابتدا علايم خفيف‌تري داشته‌اند موثر واقع شوند. اگر چه کورتيکواستروييدهاي داخل بيني براي استفاده در بيماران مبتلا به رينوسينوزيت حاد مورد تاييد قرار نگرفته‌اند، راهکارهاي فعلي استفاده از آنها را براساس تصميم‌گيري فردي پزشک مجاز دانسته‌اند.
عوارض و موارد ارجاع
در صورت تشديد يا عدم بهبود علايم با درمان، پزشک بايد براي تاييد تشخيص رينوسينوزيت حاد باکتريال، رد کردن ساير علل بيماري و تشخيص عوارض، بيمار را مجددا ارزيابي کند. براساس تخمين‌ها عوارض رينوسينوزيت حاد باکتريال در يک مورد از هر 1000 مورد رخ مي‌دهند. اربيت شايع‌ترين ساختمان درگير در سينوزيت عارضه‌دار است و معمولا به دنبال سينوزيت اتموييد گرفتار مي‌شود. در بيماران مبتلا به رينوسينوزيت باکتريال حاد که دچار علايم بينايي (مانند دوبيني، کاهش حدت بينايي، عدم تطابق ديد دو چشمي و دشواري در بازکردن چشم‌ها)، سردرد شديد، خواب‌آلودگي يا تب بالا باشند بايد CT اسکن با تزريق ماده حاجب به صورت اورژانس انجام شود. سرطان‌هاي بيني و سينوس ناشايع و ميزان بروز سالانه آنها در ايالات‌متحده کمتر از يک مورد در هر 000/100 نفر است، با اين حال اين تشخيص بايد در فهرست تشخيص‌هاي افتراقي لحاظ شود. در جدول 5 عوارض سينوزيت حاد فهرست شده‌اند. مشاوره نورولوژيک و جراحي اعصاب براي بيماران مبتلا به عوارض داخل جمجمه‌اي توصيه مي‌شوند. ارجاع به چشم پزشک براي بيماران مبتلا به عوارض چشمي ضروري است. به علاوه درصورت تداوم يا پيشرفت علايم پس از درمان طبي کامل و در صورتي که در CT اسکن شواهد بيماري سينوس مشاهده شود، ارجاع بيمار به متخصص گوش‌وحلق‌وبيني ضرورت دارد.
منبع:
Aring AN, Chan MM. Acute Rhinosinusitis in Adults. American Family Physician May 1, 2011; 83: 1057-63.
|
توصيه‌هاي کليدي براي طبابت | |
|
توصيه باليني |
رتبه‌بندي شواهد |
|
تصويربرداري راديوگرافيک در بيماران مبتلا به رينوسينوزيت حاد جز در صورت بروز عوارض يا شک به ساير تشخيص‌ها توصيه نمي‌شود. |
C |
|
درمان آنتي‌بيوتيکي براي بيماران مبتلا به علايم رينوسينوزيت که ظرف 7 روز بهبود پيدا نکند يا علايم آنها در هر زماني تشديد شود، بيماران مبتلا به بيماري متوسط (درد متوسط يا شديد يا تب معادل 3/38 درجه سانتي‌گراد يا بيشتر) يا بيماران دچار نقص ايمني توصيه مي‌شود. |
B |
|
آموکسي‌سيلين، آنتي‌بيوتيک خط اول براي بيشتر بيماران مبتلا به رينوسينوزيت حاد باکتريال به شمار مي‌رود. |
A |
|
تري‌متوپريم-سولفامتوکسازول و آنتي‌بيوتيک‌هاي ماکروليدي داروهاي جايگزين مناسبي براي آموکسي‌سيلين براي درمان رينوسينوزيت حاد باکتريال در بيماران دچار آلرژي به پني‌سيلين هستند. |
C |
|
علايم خفيف رينوسينوزيت که کمتر از 7 روز به طول بيانجامد به کمک مراقبت حمايتي مشتمل بر مسکن‌ها، داروهاي ضد احتقان براي مدت کوتاه، شستشوي بيني با سالين و کورتيکواستروييدهاي داخل بيني قابل درمان هستند. |
A |
|
A: شواهدبيمارمحور قطعي با کيفيت مطلوب؛ B: شواهد بيمارمحور غيرقطعي يا با کيفيت محدود؛ C: اجماع، شواهد بيماري‌محور، طبابت رايج، عقيده صاحب‌نظران يا مجموعه موارد باليني. | |
|
جدول 1. طبقه‌بندي رينوسينوزيت در بزرگسالان | |
|
نو ع سينوزيت |
طول مدت |
|
حاد |
تا 4 هفته |
|
تحت حاد |
بيشتر از 4 و کمتر از 12 هفته |
|
حاد راجعه |
4 حمله سينوزيت يا بيشتر در سال با بهبود کامل بين حملات، هر حمله دست کم بايد 7 روز به طول بينجامد |
|
مزمن |
12 هفته يا بيشتر |
|
جدول 2. نشانه‌ها و علايم سينوزيت حاد | ||||
|
نشانه/ علامت |
ارزش اخباري* مثبت () |
ارزش اخباري* منفي() |
حساسيت () |
ويژگي () |
|
علايم پس‌از عفونت تنفسي فوقاني |
81 |
88 |
89 |
79 |
|
درد صورت، فشار يا احساس پري (درد به هنگام خم شدن به جلو) |
77 |
75 |
75 |
77 |
|
رينوره چرکي |
61 |
55 |
35 |
78 |
|
درد دندان‌هاي ماگزيلاري |
56 |
59 |
66 |
49 |
|
گرفتگي بيني |
43 |
35 |
60 |
22 |
|
*ارزش‌هاي اخباري مثبت و منفي براساس شيوع سينوزيت حاد به ميزان 50 در بزرگسالان مراجعه‌کننده به يک درمانگاه داخلي با علايم سينوزيت محاسبه شده‌اند. | ||||
|
جدول 3. آنتي‌بيوتيک‌هاي خوراکي براي درمان رينوسينوزيت حاد باکتريال | ||
|
آنتي‌بيوتيک |
اثربخشي باليني () |
دوز |
|
درمان خط اول | ||
|
آموکسي‌سيلين (دوز معمول) |
88-83 |
500 ميلي‌گرم هر 8 ساعت براي 10 روز يا 875 ميلي‌گرم هر 12 ساعت براي 10 روز |
|
براي پوشش موراکسلاکاتاراليس و هموفيلوس آنفلوانزاي توليدکننده بتا-لاکتاماز | ||
|
آموکسي‌سلين/ کلاوولانات |
92-90 |
500 ميلي‌گرم/ 125 ميلي‌گرم هر 8 ساعت براي 10 روز يا 875 ميلي‌گرم/ 125 ميلي‌گرم هر 12 ساعت براي 10 روز |
|
جايگزين آموکسي‌سيلين/کلاوولانات | ||
|
سفدينير (Cefdinir) |
88-83 |
300 ميلي‌گرم دوبار در روز براي 10 روز يا 600 ميلي‌گرم در روز براي 10 روز |
|
سفپودوکسيم |
88-83 |
200 ميلي‌گرم در روز براي 10 روز |
|
سفوروکسيم |
88-83 |
250 ميلي‌گرم در روز براي 10 روز |
|
جايگزين پني‌سيلين | ||
|
تري‌متوپريم-سولفامتوکسازول |
88-83 |
800 ميلي‌گرم/ 160 ميلي‌گرم دوبار در روز براي 10 روز |
|
آزيترومايسين |
81-77 |
500 ميلي‌گرم در روز براي 3 روز |
|
کلاريترومايسين (معمولي يا طولاني رهش) |
81-77 |
500 ميلي‌گرم در روز براي 14 روز يا 1000 ميلي‌گرم از نوع طولاني رهش در روز براي 14 روز |
|
براي استرپتوکوک پنومونيه مقاوم (به عنوان مثال در کودکي که به مهدکودک مي‌رود) | ||
|
آموکسي‌سيلين/ کلاوولانات طولاني رهش |
92-90 |
2000 ميلي‌گرم/ 125 ميلي‌گرم دوبار در روز براي 10 روز |
|
لووفلوکساسين |
92-90 |
500 ميلي‌گرم در روز براي 14-10 روز يا 750 ميلي‌گرم در روز براي 5 روز |
|
موکسي‌فلوکساسين |
92-90 |
400 ميلي‌گرم در روز براي 10 روز |
|
جدول 4. درمان‌هاي کمکي براي رينوسينوزيت حاد | ||
|
درمان |
عوارض جانبي شايع |
ملاحظات |
|
ضد احتقان‌هاي خوراکي | ||
|
فنيل‌افرين |
تپش قلب، پرفشاري خون گذرا، سردرد، گيجي، ترمور، بي‌خوابي، تحريک معده، احتمال بروز احتباس ادرار در بيماران دچار هيپرتروفي پروستات وجود دارد. |
بدون نياز به نسخه (OTC) |
|
سودو افدرين |
قابل تهيه با نسخه | |
|
ضد احتقان‌هاي موضعي | ||
|
نفازولين 05/0 اکسي متازولين 05/0 فنيل‌افرين 25/0، 5/0 و 1 |
سوزش، گزش، خشکي و تحريک مخاط بيني؛ عطسه؛ احتقان واکنشي |
بدون نياز به نسخه (OTC) |
|
کورتيکواستروييدهاي داخل بيني | ||
|
بکلومتازون بودزونيد سيکلزونيد فلونيزوليد فلوتيکازون فوروآت فلوتيکازون پروپيونات مومتازون ترياسينولون |
اپيستاکسي، فارنژيت، برونکواسپاسم، سرفه، تحريک بيني؛ جذب سيستميک با مقادر توصيه شده ناچيز است. |
براي استفاده در بيماران مبتلا به سينوزيت از سوي اداره نظارت بر غذا و داروي ايالات‌متحده (FDA) مورد تاييد قرار نگرفته است. |
|
شستشوي بيني با سالين | ||
|
روش استفاده از جاذبه با استفاده از يک ظرف داراي لوله رابط مخصوص (neti pot) روش فشار پايين با استفاده از يک اسپري يا بطري فشاري |
پري گوش، سوزش مخاط بيني، اپيتاکسي (نادر) |
بدون نياز به نسخه (OTC) |
|
جدول 5. عوارض سينوزيت حاد | |
|
استخواني |
اربيتال |
|
استئوميليت |
ترومبوزسينوس کاورنوس |
|
تومور پاتز پافي (Potts puffy) |
ادم التهابي و اريتم (سلوليت پره سپتال) |
|
داخل جمجمه‌اي |
آبسه چشمي |
|
ترومبوز سينوس کاورنوس |
سلوليت اربيت |
|
آبسه اپي‌دورال |
آبسه ساب پريوست |
|
آبسه داخل جمجمه‌اي |
|
|
آبسه ساب‌دورال |
|
|
ترومبوز سينوس ساژيتال فوقاني |
|
|
مننژيت |
|
منبع: نشریه نوین پزشکی شماره ۵۰۵