پزشکی بالینی

دسته دارویی: ضد قارچ

شکل دارویی: قرص50 و 200 میلی گرمی ، سوسپانسیون 40mg/ml ، ویال 200 میلی گرمی برای تهیه محلول قابل تزریق

مکانیسم اثر:  وریکونازول با دخالت در فعالیت سیتوکروم P450  سلولهای قارچی، سبب کاهش سنتز ارگوسترول و نهایتا مهار سنتز دیواره قارچ می شود. این دارو بصورت انتخابی بیشتر بروی سیتوکرومهای قارچی موثر است و تمایل کمتری به سیستم های آنزیم کبدی سلولهای پستانداران دارد.

موارد مصرف: آسپرزیلوس مهاجم ، کاندیدیازیس مری ، کاندیدمیا در بیماران غیر نوتروپنیک ، عفونت های کاندیدیایی منتشر در پوست ، شکم ،کلیه ، جدار مثانه و زخم ها ، عفونت های شدید قارچی ناشی از Sedosporium و گونه های Fusarium در بیمارانی که سایر درمان ها را تحمل نمی کنند یا به آنها جواب نداده اند.

موارد  احتیاط و منع مصرف: حساسیت به وریکونازول یا هر یک از اجزای فرمولاسیون دارو ، مصرف همزمان با سایر داروهایی که توسط سیتوکروم CYP3A4  متابولیزه می شوند ( ترفنادین ، سیزاپراید ، کینیدین ) مصرف همزمان با باربیتورات های طولانی اثر ، کاربامازپین ، ریفامپین

دوز مصرف: در آسپرژیلوس مهاجم و عفونتهای ناشی از Sedosporium و Fusarium، کاندیدمیا در بیماران غیر نوتروپنیک درمان با دوز تزریقی 6 mg/kg  هر 12 ساعت برای دو دوز شروع و با درمان نگهدارنده 4mg/kg  هر 12 ساعت ادامه می یابد. در صورت عدم تحمل بیمار ، دوز نگهدارنده وریدی تا3 mg/kg  هر 12 ساعت کاهش می یابد.

در بیماران با وزن بیشتر از 40 kg درمان خوراکی بصورت 200 mg هر 12 ساعت بوده و در صورت عدم پاسخ مناسب ، دوز خوراکی تا 300 mg هر 12 ساعت افزایش می یابد.

در بیماران با وزن کمتر از 40 kg دوز خوراکی 100mg هر12ساعت شروع و در صورت عدم پاسخ مناسب ، این دوز تا 150mg/kg افزایش می یابد.

در کاندیدمیا در بیماران غیرنوتروپنیک و عفونتهای کاندیدایی بافت های عمقی ، بیماران باید حداقل تا 14 روز پس از بهبود علایم یا 14 روز بعد از آخرین کشت مثبت  درمان شوند.

کاندیدیازیس مری : در بیماران با وزن  40 kg یا بیشتر درمان بصورت 200 mg هر 12 ساعت بوده و در صورت عدم پاسخ مناسب ، تا 300 mg هر 12 ساعت افزایش می یابد.

در بیماران با وزن کمتر از 40 kg ، 100mg هر12ساعت شروع و در صورت عدم پاسخ مناسب ، این دوز تا 150mg/kg افزایش می یابد.

بیماران باید حداقل بمدت 14 روز و یا حداقل تا 7 روز بعد از بهبود علائم درما ن شوند

عوارض جانبی:

تاکیکاردی، آریتمی دهلیزی ، فیبریلاسیون دهلیزی ، برادیکاردی ، بای ژمینی دهلیزی ، طولانی شدن فاصله QT ، سنکوپ ،آریتمی بطنی، سردرد،توهم، اضطراب ،کما ، کاهش میل جنسی ، لرزش ، سرگیجه ، نوروپاتی ، تشنج ،ترس ، راش های پوستی ، خشکی پوست ، واکنش های حساسیتی پوست به نور، سندرم استیون جانسون ،ریزش مو ، تعریق ، اختلال در دید شبانه ، فوتوفوبی ، تغییر دید رنگ ،تاری دید ، افزایش یا کاهش دقت بینایی ، نارسایی کورتکس آدرنال ، دیابت بی مزه ، پر کاری تیروئید ، کم کاری تیروئید ، اسهال ، تهوع ، خشکی دهان ، اشکال در بلع ، التهاب مجاری صفراوی ،سوء هاضمه ، بی اشتهایی ، التهاب لب ها ، زخم مری ، اختلالات فشار خون ، هیپوکالمی، کاهش تحمل گلوکز، هیپر گلیسمی ، هیپوناترمی،  هیپرکلسمی، افزایش سرفه ، تنگی نفس ، پنومونی

تداخلات دارویی:

وریکونازول مهارکننده آنزیم سیتوکروم است  و میتواند باعث افزایش غلظت پلاسمایی این داروها شود: سیزاپراید- سیکلوسپورین-زولپیدم-پیموزاید- بنزودیازپین ها –تاکرولیموس  - وارفارین –بلوک کننده های کانال کلسیم –متادون-ایماتینیب –امپرازول – مهارکننده های HMG-Co رودکتاز-سولفونیل اوره های کاهنده قند خون-، در صورت مصرف همزمان با فنی توئین ، تنظیم مجدد دوز  وریکونازول توصیه می شود.

مصرف در بارداری و شیردهی:

فقط در صورتی توصیه میشود که فواید احتمالی آن بیشتر از خطرات احتمالی برای جنین باشد.

مصرف در شیردهی  توصیه نمی شود .

نکات قابل توصیه:

•       در بیماران مستعد آریتمی باید با احتیاط کامل مصرف شود.
•        در بیمارانی که از قبل مشکل کبدی دارند ، تجویز وریکونازول به تعدیل دوز نیاز دارد.
•        قرص های وریکونازول حاوی لاکتوز هستند ، مصرف آن در بیمارانی که مبتلا به عدم تحمل لاکتوز باید با احتیاط مصرف شود.
•        در بیماران با نارسایی کلیوی استفاده از فرم تزریقی ممکنست موجب تجمع یکی از مواد جانبی فرمولاسیون در بدن شود که باید تعدیل دوز شود.
•         در صورت مصرف همزمان با داروهایی که موجب طولانی شدن  QT ،هیپوکالمی یا کاردیومیوپاتی میشوند باید احتیاطات لازم صورت گیرد.
•        بیماران در طول مصرف وریکونازول از تماس مستقیم با  اشعه آفتاب بپرهیزند.
•        تجویز بصورت هر 12 ساعت ، یکساعت قبل یا بعد از غذا میباشد.
•        سوسپانسیون آماده را قبل از مصرف بمدت 10 ثانیه تکان دهید.
•        فرم تزریقی فقط بصورت انفوزیون قابل استفاده است و نمی توان بصورت    IV,IM,SC,IA   تجویز کرد.
•         محلول کدر یا حاوی ذرات غیر قابل مصرف می باشد
•        محلو وریکونازول نباید از یک کانال مشترک با سایر داروهای قابل انفوزیون ( آمینواسید 10%) تجویز شود، همچنین نباید وریکونازول همراه با فراورده های خونی یا الکترولیت ها  انفوزیون شود.
•        برای رقیق سازی نبایداز بیکربنات سدیم 2/4% استفاده شود.

منبع: داروخانه مرکزی امام