پزشکی بالینی

Tenobiovir®

دسته دارویی: آنالوگ نوكلئوتيد ، مهاركننده آنزيم ترانس كريپتاز برگشتي

شکل دارویی: قرص 300 ميلي گرم ( معادل 245 ميلي گرم تنوفووير ديس پروكسيل)

مکانیسم اثر: تنوفووير ديس پروكسيل فومارات پيش داروي تنوفووي است كه فعاليت آنزيم HIV ترانس كريپتاز برگشتي و ويروس هپاتيت B پلي مراز را مهار مي كند . با مكانيسم رقابت با آنزيم دزوكسي آدنوزين 5- تري فسفات  قبل از پيوستن به DNA و پايان دادن به زنجيره DNA.

موارد مصرف:

• درمان عفونت به HIV به صورت تركيب با ساير داروهاي ضد ويروس.
• درمان عفونت هپاتيت B بزرگسالان.

موارد توجه:

• در موارد مصرف همزمان آنالوگهاي نكلئوزايد با ساير آنتي ويروسها اسيدوز لاكتيك و هپاتومگالي حاد گزارش شده است.
• امكان عود مجدد HBV در بيماران مبتلا به عفونت HBV در افرادي كه درمان داروئي آنتي هپاتيت B (مثل تنوفووير) را قطع كرده اند؛ وجود دارد.
• در كساني كه مصرف تنوفووير را قطع كرده اند، مانيتور عملكرد كبدي و تستهاي آزمايشگاهي تا چند ماه بعد از قطع بايد ادامه يابد . از سر گيري مجدد درمان هپاتيت B شايد لازم باشد.

دوز مصرف:

• بزرگسالان: روزانه 300 ميلي گرم . دوره مصرف جهت درمان هپاتيت B مشخص نشده است.
• بزرگسالان بانقص كليوي: افراد با كليرانس حداقل min /ml 50: 300 ميلي گرم هر 24 ساعت.
• افراد با كليرانس بين min /ml 30 تا 49 : 300 ميلي گرم هر 48 ساعت.
• افراد با كليرانس زير min /ml 29 : 300 ميلي گرم هر 72 تا 96 ساعت.
• افرادي كه همودياليز مي شوند:هر هفته 300 ميلي گرم 12 ساعت بعد از دياليز.

عوارض جانبی:

CNS: ضعف ، سردرد ، افسردگي ، گيجي، نروپاتي محيطي، بي خوابي

پوستي: راش ، راشهاي ماكولا پاپولار پريوريت ، راشهاي چركي، خارش ، سوزش، راش وزيكولو بولوس ، تعريق

GI: اسهال تهوع درد شكمي ، استفراغ، بي اشتهائي ، سوء هاضمه،نفخ، اتئاتوز كبدي، هپاتيت، افزايش آنزيمهاي كبدي، پانكراتيت،

ادراري – تناسلي: نقص هاي كليوي ، سندرم فنكوني، توبولارنكروز حاد، افزايش كراتين ، افزايش ادرار، وجود پروتئين در ادرار ، نفريتيت بينابيني، ديابت بيمزه

تستهاي آزمايشگاهي: افزايش سطح كراتين كيناز ، افزايش تري گليسيريد، افزايش ALT و AST،گلوكوزاورمي،وجود گلوكز در ادرار

كاهش وزن ، هيپوكالمي ، هيپو فسفاتمي ، اسيدوز لاكتيك

عضلاني – اسكلتي: درد پشت، درد عضلات ، ضعف عضلاني ، ميوپاتي، استئومالاسي، رابدوميوليز

تنفسي: نازوفارنژيت، پنوموني، ديس پنه،

متفرقه: درد و تب ، درد سينه ، واكنشهاي آلرژيك، آنژيو ادم

تداخلات:

* آتازاناوير ، اينديناوير: باعث افزايش غلظت پلاسمائي تنوفووير مي شود و تنوفووير باعث كاهش غلظت  و كاهش اثرات اين دو دارو مي شود.

*ديدانوزين : غلظت پلاسمايي اين دارو در حضور تنوفووير افزايش مي يابد و بايستي در صورت مصرف همزمان دوز اين دارو را بايد به 250 ميلي گرم كاهش داد( در افراد با وزن بالاي 60 كيلو گرم)

* دارو هايي كه عملكرد كليه را كاهش مي دهند ( آسيكلووير ،آدفووير ، سيدوفووير گانسيكلووير) : باعث افزايش غلظت تنوفووير در سرم مي شود.

* لوپيناوير، ريتوناوير: باعث افزايش غلظت پلاسمائي تنوفووير

* عوامل نفروتوكسيك: احتمال نفروتوكسيكي افزايش مي يابد . بايد در كساني كه عوامل نفروتوكسيك مصرف مي كنند مصرف تنوفووير قطع شود.

* NSAIDs : ( مثل ايبوبروفن) باعث افزايش اثرات فارماكولوژيك و سمي تنوفووير مي شود.

* تاكروليموس: افزايش سطح Cmaxتنوفووير تا 13% مي شود.

مصرف در حاملگی و شیر دهی: در حاملگی(گروهB ) در شیردهی ناشناخته است. مادران مبتلا به عفونت HIV نبايد به كودكان خود شير دهند.

توصيه ها:

1. در طول مصرف اين دارو كاهش مينرالها و مواد معدني در استخوان ها ممكن است رخ دهد . مكمل هاي غذائي حاوي كلسيم و ويتامين D در بيماران HIV كه همزمان استئوپني و استئوپروز دارند توصيه مي شود.
2. اين دارو روزي يكي و بدون توجه به مصرف غذا بايد مصرف گردد در صورت بروز عارضه گوارشي بعد از غذا مصرف شود.
3. در صورت فراموش كردن مصرف يك نوبت به محض ياد آوري بايد سريع مصرف گردد، اگر تقريبا زمان نوبت بعدي رسيده بود دوز دارو نبايد دو برابر شود.

منبع: داروخانه مرکزی امام