داروی جدید ایران46- مدافینیل
Modafinil
Provigil®
دسته دارويي: محرك روحي
شكل دارويي: قرص 100 و 200 ميلي گرم
مكانيسم اثر: اين دارو عامل بهبود دهنده بيداري مي باشد اگرچه مكانيسم اثر دقيق آن مشخص نمي باشد.
موارد مصرف: بهبود بيداري در بيماران مبتلا به خواب آلودگي بيش از حد در طول روز مثل ناركولپسي، سندرم HS /OSA و نقص خواب در شيفت كاري (SWSD)، درمان ضعف ناشي از مولتيپل اسكلروزيس (MS)
موارد توجه:
-
در صورت وجود حساسيت به آرمادافينيل ، مدافينيل و ديگر تركيبات موجو در محصول، منع مصرف دارد.
-
صحت و سلامت مصرف اين دارو در كودكان زير 16 سال به اثبات نرسيده است.
-
در سالمندان چون ممكن است حذف دارو با تاخير انجام شود نياز به تنظيم دوز هست.
-
در بيماران با نارسائي حاد كبدي كاهش دوز مصرفي توصيه مي شود.
-
مصرف اين دارو در كساني كه سابقه هايپر تروفي بطن چپ دارند يا دچار سندرم پرولاپس دريچه ميترال هستند توصيه نمي شود.
-
در بيماران با سابقه MI و آنژين ناپايدار با احتياط مصرف شود.
-
اين دارو ممكن است سبب ايجاد راشهاي جدي شوند كه تهديد كننده زندگي هستند و يا باعث بستري در بيمارستان شوند. (مثل سندرم استيون جانسون و تن)
-
به علت ايجاد اثرات روانگرداني و سرخوشي ناشي از اين دارو احتمال سوء استفاده از دارو مي رود.
-
ممكن است در كساني كه اين دارو را مصرف مي نمايند وضعيت بيداري به حالت نرمال خود بر نگردد.
دوز مصرف:
-بزرگسالان و كودكان بالاي 16 سال: خوراكي 200 ميلي گرم روزانه يكجا
بيماران مبتلا به ناركولپسي يا سندرم HS /OSA بايد دوز را صبحها مصرف نمايند. در صورتيكه بيمار مبتلا به SWSD مي باشد بايد يك ساعت قبل از شروع شيفت كاري دارو را مصرف نمايد.
در صورت مصرف همزمان با زير شاخه هاي 3A4CYP (مثل تريازولام و سيكلوسپورين) دارو نياز به تنظيم دوز دارد.
در سالمندان نياز به دوز كمتر مي باشد.
در بيماران مبتلا به نقص كبدي كاهش دوز تا 50% توصيه مي شود.
تداخلات دارويي:
ضد افسردگي هاي سه حلقه اي: (كلوميپرامين، دزي پيرامين) غلظت خوني ضد افسردگي ها در خون افزايش مي يابد.
كلوميپرامين: مصرف همزمان باعث افزايش غلظت خوني كلوميپرامين مي شود.
سيكلوسپورين: مصرف همزمان باعث كاهش غلظت خوني سيكلوسپورين مي شود.
القا كننده هاي 3A4CYP: (كاربامازپين، فنوباربيتال، ريفامپين) و مهاركننده هاي آن ( كتوكنازول، ايتراكونازول) : مصرف همزمان باعث تغيير غلظت خوني مدافينيل مي شود.
دكستروآمفتامين، متيل فنيديت: ممكن است جذب مدافينيل را به تاخير بيندازد.
داروهايي كه توسط متابوليسم 19C2CYP حذف مي شوند( ديازپام، فني توئين، پروپرانولول) : ممكن است حذف آنها در صورت مصرف همزمان طولاني شود در نتيجه نياز به كاهش دوز دارند و بايد بيماران از نظر سميت نيز بررسي شوند.
مهار كننده هاي MAO (ايزوكربوكسازيد) : با احتياط مصرف شوند.
فني توئين: مصرف همزمان باعث افزايش ريسك سميت با فني توئين مي شود.
تريازولام: كاهش غلظت خوني اين دارو و اثرات آن
وارفارين: بايستي PT مرتب چك شود.
عوارض جانبي :
-
قلبي عروقي: افزايش فشار خون، تپش قلب ، تاكيكاردي ، اتساع عروق
-
CNS : سردرد ، عصبي بودن، اضطراب، بي خوابي ، افسردگي، پاراستزي ، خواب آلودگي ، اضطراب، گيجي ديسكنزي ، ناپايداري عاطفي افزايش تحرك و افزايش نيرو و توان، لرزش، سرگيجه، هذيان، توهم، جنون، افكار خودكشي
-
پوستي: هرپس سيمپلكس، تعريق، راشهاي جدي مثل سندرم استيون جانسون و TEN، ناركولوپسي، پوستي سمي.
-
گوارشي: تهوع، اسهال، سوء هاضمه، بي اشتهائي، دهان خشك، يبوست، نفخ، زخم دهان، تغيير طعم چشائي، تشنگي
-
EENT: رينيت فارنژيت اختلال در بينائي ،آمبليوپي، خونريزي از بيني ،درد چشم
-
ادرار خوني ، عفونت ادراري ، اختلالات ادراري
-
ائوزينوفيلي ، اگرانولوسيتوز، عملكرد غير عادي كبد
-
ازدياد حساسيت : آنژيو ادم ، راش، اشكال در بلع، برونكو اسپاسم ،حساسيت بيش از حد ارگانها همراه مرگ.
مصرف در حاملگي و شير دهي: در بارداري جزء گروه C مي باشد . مصرف اين دارو در شيردهي ناشناخته است.
توصيه ها:
-
اين دارو نقص خواب را برطرف نكرده و جايگزين براي خواب نمي باشد.
-
اين دارو را مي توان بدون توجه به صرف غذا مصرف نمود ولي اگر مصرف آن باعث تحريك گوارشي مي شود، بايد بعد از غذا مصرف شود.
-
بيماران مصرف كننده اين دارو نبايد كارهايي كه نياز به هوشياري دارد ( مثل رانندگي و كار با ماشين آلات ) را صرفا به خاطر مصرف اين دارو انجام دهند، مگر اينكه قبلا نيز در زمان مصرف دارو قادر به انجام اين كارها بوده اند.
-
مصرف اين دارو ممكن است سبب تغيير تفكر ، قضاوت يا مهارتهاي حركتي شود.
-
مصرف همزمان اين دارو با الكل مورد مطالعه قرار نگرفته است . بهتر است حين مصرف اين دارو الكل مصرف نگردد.
-
در صورت بروز علائم زير به پزشك مراجعه نمائيد: كاهش اشتها، مشكلات خواب ، عصبي بودن
-
در صورت بروز هر يك از عوارض زير مصرف دارو را قطع و به پزشك مراجعه نمائيد: درد سينه، مشكلات ذهني ، راش ،كهير يا ديگر علائم شوك آنافيلاكتيك، آنژيوادم يا واكنشهاي حساسيتي
-
به خانمهايي كه از روشهاي ضد بارداري خوراكي استفاده مي كنند ( قرص خوراكي، كاشتني و ..) توصيه مي شود كه همزمان از روشهاي ديگر جلوگيري از بارداري استفاده كنند و تا يك ماه بعد از قطع اين دارو نيز اين روش را ادامه دهند.
منبع: داروخانه مرکزی امام