تجهیزات121- دستگاه pHسنج
مفاهيم پايه
pH سـنـــج (power of hydrogen) يـــك دسـتـگــاه الكترونيكي، به منظور اندازه گيري pH(اسيديته يا قليـايـي) يك مايع است. هر چند گاهي اوقات از پروب هاي مخصوصي، براي اندازه گيري pH مواد نيمه جامد نيز مورد استفاده قرار مي گيرند.
فيزيولوژي
اندازه گيري هورمون محركه فوليكولي (FSH) به عنوان تست تشخيص يائسگي مطرح بوده است. بررسي هاي انجام شده نشان مي دهد استفاده از pH واژن مي تواند به تشخيص يائسگي كمك كند كه روشي آسان، غيرتهاجمي و ارزان است.
چگونه كار مي كند؟
اكثر اندازه گيري هاي PH در آزمايشگاه با استفاده از PH مـتــر، بــه وسـيلـه يـك مـدار الكتـريكـي انجـام ميشود. اين مدار از يك الكترود شيشه اي و يك الكترود مرجع خارجي و يك ولت متر كه پتانسيل الـكـتـريـكـي را در مـدار ثبت مي كند، تشكيل شده است. الكترود شيشه اي از يك سيم حامل جريان تشكيل شده است كه در داخل يك محلول كه PH مشخص دارد فرو برده شود. يك روش شيميايي نيز بـراي تـعـيـيـن PH مورد استفاده قرار مي گيرد، اين روش با افزودن يك قطره از يك انديكاتور اسيد - باز بـه نـمـونـه انجام مي شود.كاغذهاي PH انديكاتور مناسب براي اين كار وجود دارند. يك قطره از نمونه روي كاغذ PH قرار داده مي شود و اين ترتيب رنگ مورد نظر مشاهده مي شود.
در چه مواردي به كار مي رود؟
آي. پــي. ال، مــانـنـد ليـزر در درمـان ضـايعـات و بيماريهاي پوستي، همچون درمان موهاي زائد، درمـــان واريــسهــاي صــورت و انــدامهــا، درمــان خالهاي غول آسا و مادرزادي و مهم تر از همه به منظور جوانسازي پوست به كار گرفته مي شود و به لحاظ ويژگيهاي مطلوب، همچون نداشتن درد و نبـود هيـچ عارضهبراي پوست، مورد استقبال و تـوجـه پـزشكـان فعـال در حوزهي ليزر قرار گرفته است.
كاليبره كردن PH سنج
قبل از استفاده از دستگاه PH سنج بايد دستگاه كاليبره شود. محلول هاي بافري با PH هاي معلوم بـراي چـنـيـن كـاري مـنـاسـب هـستند. ابتدا دستگاه PHسنج را روشن كرده و سپس الكترود آن با آب مقطر شستشو داده مي شود.آن را تكان داده تا خشك شود. سپس آن را درون بشري كه حاوي محلول بافري با PH برابر 7 است قرار داده و آن قدر صبر كرده تا عدد روي صفحه نمايش ثابت شود. الكترود را با آب مقطر شستشو داده و به خوبي آن را تكان داده تا آب آن گرفته شود. بعد داخل محلول بافر با PH برابر 4 قرار داده تا PH متر به حالت ثبات قرار گيرد. كاليبره كردن دستگاه از طريق اندازه گيري در PH اسـتـانـدارد 7 كـنـترل مي شود. براي انجام اين كار الـكـتـرود بـايـد در داخل محلول قرار گيرد. در اين مرحله PH سنج آماده است.
مزايا و ويژگي هاي اصلي دستگاه
Wايــده ال بــراي كـنـتــرل كيفيـت و كـاربـردهـاي آزمايشگاهي
Xنمايش همزمان pHو قابليت هدايت
Yصفحه نمايش به همراه منوي شروع عملكرد
Zنــگــــارنـــده داده بـــا عـمـلـكـــرد ذخـيـــره/چـــاپ اتوماتيك
ُكاليبراسيون دستي يا اتوماتيك
[دو كانال مستقيم ( براي مثال pHو /يا قابليت رسانش)
ّ خروجي هاي آنالوگ mV (1 به ازاي هر رقم) و نيز اعلام خطر
ًقابليت نصب بر روي ديوار
دسـتـگـاه pHسـنـج مـدل بـراي انجام تست هاي مـــــربـــــوط بـــــه آب و نـــيـــــز اســـتــفــــاده در تــمــــامــــي آزمايشگاههايي كه نياز به انجام آناليزهاي pHو نيز رسـانـش دارند، طراحي شده است. از مزاياي اين سـيـسـتــم مــيتــوان انـعـطـاف پـذيـري و نـيـز فـضـاي كوچكي كه براي اندازه گيري اين دو پارامتر مورد استفـاده قـرار مـيگيرد، اشاره كرد. صفحه نمايش LCDبا سيستم روشنايي از پشت با قابليت وضوح بالا از 5 اسكرين كنترل شده مجزا تشكيل شده كه هـر يـك داراي كليـدهـاي كنتـرلـي مختص به خود هستنـد. در ضمـن، منـوي شـروع امكـان دستـرسي ســـريـــع و آســـان را بـــه تـنـــوع وسـيـعـــي از ابـــزارهــا ميسرساخته و اندازه گيري ميزان pHو نيز رسانش را تسهيل و تسريع مي كند.
كاليبراسيون كانال هاي pHو رسانش به صورت خودكار و با انتخاب از بين كاليبراسيون هاي 1، 2 يا 3 نقطه اي در هر مورد صورت مي گيرد.
سيستم ثبت كننده داده مي تواند حداكثر تا 250 داده مربوط به قرائت ميزان pH و نيز رسانش را بر اساس آن كه سيگنال هاي دوره اي به صورت دستي يا خودكار باشند، ذخيره كند. اين نتايج ثبت شده ميتوانند به حافظه داخلي يا از طريق پورت سريال 232RSبه پرينتر انتخابي ارسال شوند.
منبع: نشریه مهندسی پزشکی شماره ۱۲۲