پزشکی بالینی

چرخ آزمايشگاه با سانتريفيوژ مي چرخد

چنانچه ذرات در يك نمونه داراي جرم هاي متفاوتي باشند، مي توان براساس اختلاف جرم و تأثير نيروي ثقل آنها را از يكديگر جدا کرد. براي تسريع اين عمل از روشي به نام سانتريفوژ يا ميان گريزش استفاده مي شود. مبناي اصلي سانتريفوژ، اصل گريز از مركز است كه يكي از اصول فيزيك دوران محسوب مي شود. درحقيقت سانتريفوژ توسط نيروي گريز از مركز، ذرات سوسپانسيون را از مايع جدا مي كند. همچنين مي تواند باعث تفكيك دو مايع با تراكم متفاوت شود. اين مايعات مي توانند مايعات بدن باشند (مانند خون، سرم و ادرار). سانتريفوژ با ايجاد نيرويي چندين برابر نيروي جاذبه، باعث افزايش سرعت طبيعي جدايي ذرات با تراكم متفاوت مي شود.
در یک نگاه، سانتريفوژ يك چرخنده فلزي است با حفره هايي كه در آن نمونه هاي مورد نظر قرار داده مي شود و داراي موتوري است كه با سرعت انتخاب شده مي چرخد.

 سانتريفوژها به روش های مختلف تقسيم بندي مي شوند:
تقسيم بندي برحسب سرعت چرخش شامل موارد زير است:
1- سانتريفوژهاي با دور بالا
2- سانتريفوژهاي با دور پايين
3- سانتريفوژهاي اولترا
در گروه اول، دور دوران بين rpm 6000-2000 (دور در دقيقه = rpm) و حداكثر rpm 8000 است. در گروه دوم، دور دوران بين rpm 24000-21000 با حداكثر rpm 30000 و در اولترا rpm 100000-75000 با حداكثر rpm 120000 است.
سانتريفوژهاي دور پايين كه در هر دو فرم يخچال دار و بدون يخچال موجود هستند، بيشتر برای سانتريفوژ كردن سلول هاي خوني يا ذرات حجيم استفاده شده و براي جداسازي ذرات ريز سرعت آن كافي نیست.
سانتريفوژهاي دور بالا براي بيشتر فراورده ها استفاده مي شود و همگي يخچال دار مي باشند. دو نوع سانتريفوژ با دور بالا وجود دارد: كم ظرفيت و پرظرفيت.
سانتريفوژ كم ظرفيت با نمونه برداری گسسته مي تواند ميكروارگانيزم ها، سلول ها، ويروس ها و ارگان هاي سلولي را جدا کند. سانتريفوژ پرظرفيت مدل پیوسته براي به دست آوردن مخمر و باكتري از محيط كشت، پروتئين از نمونه ها و ويروس و باكتريوفاژ از نمونه هاي رقيق شده كاربرد دارد.
سانتریفوژ اولترا، براي تفكيك مواد تشكيل دهنده سلولي كاربرد دارند و همگي داراي يخچال است. زيرا در دورهاي بالا اصطكاك هوا باعث گرم شدن دستگاه و درنتیجه تخريب پروتئين ها مي شود. اولتراها معمولا در مراكز تحقيقاتي استفاده مي شوند.
خلاصه مقايسه سانتريفوژهاي فوق در جدول 1 آمده است.

در تقسيم بندي ديگر، سانتريفوژها به انواع شناور، زاويه ثابت و محوريتقسيم مي شوند.

سانتريفوژهاي شناور به نام هاي ذيل نيز خوانده مي شوند، Swing out - Swing bucket/ Horizoatal head در اين نوع سانتريفوژها (سانتريفوژهاي شناور)، جايگاه قرار گرفتن نمونه ها طبق نيروي ثقل، عمود بر زمين است. اما با شروع حركت سانتريفوژ، جايگاه نمونه ابتدا از حالت عمودي زاويه پيدا كرده و سپس كاملا شناور شده و طبق نيروي گريز از مركز به سمت خارج و به حالت افقي با سطح زمين در مي آيد، لذا به آن نوع شناور يا Swing گفته مي شود. به طور خلاصه در اين نوع سانتريفوژ، در حالت توقف وضعيت عمودي و در حالت دوران نمونه ها وضعيت افقي با سطح زمين دارند.
در اين نوع سانتريفوژ، ذرات معلق بر اثر نيروي گريز از مركز به بخش خارجي، يعني انتهاي لوله ها رانده مي شوند و رسوب به صورت يك لايه تقريبا يكنواخت در ته لوله تشكيل مي شود. در پايان عمل، لوله هاي حاوي نمونه مجددا به حالت عمودي درآمده، رسوب در ته لوله و محلول شفاف در بالاي آن قرار مي گيرد.
در سانتريفوژهاي زاويه ثابت كه با نام هاي Fixed angle / angle head خوانده مي شوند، لوله حاوي نمونه نسبت به محور دوران يك زاويه ثابت دارد. اين زاويه از 25 تا 45 درجه مي تواند متغير باشد. در اين نوع سانتريفوژ نيز ذرات معلق براثر نيروي گريز از مركز به سمت خارج محور دوران رانده مي شوند اما برخلاف سانتريفوژهاي شناور رسوب در جدار و بخشي از كف لوله كه در قسمت خارجي محور دوران قرار دارد، رانده مي شود. البته هر قدر اين زاويه نسبت به محور دوران كمتر باشد، رسوب بيشتر در جداره تشكيل مي شود و اگر زاويه بيشتر باشد، رسوب بيشتر در كف تشكيل مي شود.
شكل آئروديناميك روتور، اجازه دوران در دور بالاتر و رسوب ذرات ريزتر را مي دهد. لذا ميزان رسوب دهي اين نوع سانتريفوژ از نوع شناور بالاتر است. اگر در نوع شناور بخواهيم مانند زاويه ثابت، از دور بالاتر استفاده كنيم در اثر اصطكاك بيشتر با هوا، درجه حرارت افزايش خواهد يافت.
در سانتريفوژهاي محوري (Axial)، در اصل لوله حاوي نمونه در طول محور عمودي خود دوران مي كند (برخلاف سانتريفوژهاي معمولي كه در طول محور افقي دوران مي كنند). اين دستگاه ها به طور تجاري براي مقاصد باليني در دسترس هستند. معمولا در تيوب هاي سپتوم دار وكيوم شده، خون فرد نمونه گيري مي شود و سپس در جايگاه مخصوص خود به نام Axial separation module، به طور خودكار در حول محور عمودي خود شروع به دوران مي كند. يك سوزن از طريق درب لاستيكي يا همان سپتوم مي تواند وارد لوله شده و از قسمت مركزي، نمونه شفاف را برداشت كند. در اين روش ذرات معلق كه مي تواند سلول هاي خوني باشند، به قسمت محيطي لوله ها رانده مي شوند. در اين دستگاه هاي تجاري براي آزمايشگاه هاي باليني، كل فرايند جداسازي در طي 70 ثانيه كامل مي شود كه زمان مناسبي است.
سانتريفوژ به سه طريقه اصلي اجرا مي شود:
1- رسوب دهي تمايزي (Differential pelleting)
2- سرعت منطقه اي (Rate - Zonal)
3- ايزوپيكريك (Isopycric)
در روش رسوب دهي تمايزي، ابتدا ذرات تقريبا  به طور يكنواخت در محلول معلق هستند. با شروع سانتريفوژ، ذرات با سرعت هاي متفاوت به سمت انتهاي لوله يا در جهت نيروي سانتريفوژ حركت مي كنند. روش رسوب دهي تمايزي، در اصل جداسازي در محيط يكنواخت است. مي توان عمل جداسازي سانتريفوژي را در محيط گراديان نيز انجام داد. همانطور كه اشاره شد سانتريفوژ  به دو روش سرعت منطقه اي و ايزوپيكريك نیز اجرا مي شود. در روش اول، جداسازي به سرعت نسبي مناطق مختلف بستگي دارد. اما روش دوم، به دانسيته ذرات شناور در محيط وابسته است. در روش هاي فوق، ذرات مختلف به صورت نوارهايي در طول گراديان محيط در اثر سانتريفوژ جدا مي شوند.
به هرحال سانتريفوژ، دستگاهي است كه براي جداسازي ذرات از محلول برحسب اندازه، شكل، دانسيته و ويسكوزيته محيط مورد استفاده قرار مي گيرد. در بيولوژي، اين ذرات معمولا محلول ها، ارگانل هاي سلولي ويروس ها، مولكول هاي درشت مانند پروتئين ها و اسيدهاي نوكلئيك است.

اجزاء دستگاه
قسمت هاي اصلي تشكيل دهنده يك سانتريفوژ، شامل موتور الكتريكي، شافت و سرروتور است. روتور كه لوله هاي حاوي نمونه را نگهداري مي كند با سرعت تنظيم شده توسط موتور،           مي چرخد.
روتور، براي جلوگيري از خطرات احتمالي ناشي از شكسته شدن يا موارد مشابه در يك محفظه قرار گرفته است. با توجه به حساسيت روتور در عملكرد سانتريفوژ اين بخش همواره با كامپيوتر طراحي مي شود، چرا كه كوچك ترين عدم تعادل مانع از رسيدن به  دور مورد نظر      مي شود. از لحاظ جنس، روتورهاي سانتريفوژهاي معمولي از طيف گسترده اي از مواد ساختهمي شوند (استيل، برنز يا حتي پلاستيك). هرچند امروزه سعي بر اين است كه از آلومينيوم يا آلياژهاي بهتری استفاده شود. روتورهاي سرعت بالا، از آلياژ آلومينيوم و تيتانيوم ساخته مي شوند.
هنگام كار كردن با روتورهاي آلومينيومي همواره بايد مراقب آلودگي و خوردگي اين روتورها بود. آلياژهاي آلومينيوم و تيتانيوم، از استحكام كافي و حداقل وزن برخوردار هستند. قيمت روتورهاي تيتانيوم گران تر است ولي در عوض از تفاوت بيشتري در برابر خوردگي برخوردارند.
مشخصات روتور مناسب براي روش هاي مختلف سانتريفوژ در جدول2 ذيل ارائه شده است

.سريع براي انتقال الكتريسيته، برس هايي به بدنه روتور متصل شده اند كه اين برس ها نسبت به ساير قطعات بايد سريعتر تعويض شوند. در برخي از سانتريفوژها، به جاي برس از روش Frequency - Controlled Induction استفاده مي شود.نمونه هايي كه بايد سانتريفوژ شوند در لوله ها، CVP، شيشه ها و اسلايدهاي ميكروسكوپي، فلاسك ها، ميكروپليت ها قرار گرفته و سپس در قسمت روتور سانتريفوژ قرار مي گيرند.
جدول3- مقايسه اي از عملكرد جنس هاي مختلف ظروف حاوي نمونه را نشان مي دهد:

از ديگر قطعات اساسي يك سانتريفوژ مي توان به موارد زير اشاره کرد، كليد خاموش - روشن كردن دستگاه، ترمز،‌كنترل كننده سرعت (Potentiomenter) و زمان سنج (Techometer).
برخی از دستگاه ها داراي كليدي هستند كه مي توان توسط آنها سانتريفوژ را به طور مداوم روشن كرد يا از زمان سنج استفاده كرد. برخي داراي كليدهاي آني بوده كه امكان سانتريفوژ سريع، بلافاصله پس از فشار دادن دكمه را به وجود مي آورند. غالبا امكان چرخش روتور در جهت خلاف حركت، براي نگهداشتن سريع آن توسط ترمزهاي الكتريكي وجود دارد.
كنترل كننده سرعت، با كم و زياد كردن ولتاژ تغذيه كننده، سرعت سانتريفوژ را تغيير مي دهد. برخي از مدل ها مجهز به يك (Light emitting diode) LED و صفحه كليد بوده كه امكان برنامه ريزي سرعت را به استفاده كننده مي دهد. تاکومتر مشخص كننده سرعت در واحد rpm (دور در دقيقه) است. برخي از دستگاه ها، داراي تاكومتري هستند كه توسط کابل با شافت به محور متصل شده و تعداد دورها را نشان مي دهند. برخي از دستگاه ها نيز داراي تاكومترهاي الكتريكي هستند كه به واسطه يك آهنربا موجب مي کند كه روتور حول يك مركز چرخيده و توليد يك جريان قابل اندازه گيري را کند. جريان موردنظر تبديل به rpm مي شود كه بر روي صفحه نمايشگر قابل نمایش است.
انواع سانتريفوژ
سيتولوژيكال سانتريفوژ
از سيتولوژيكال سانتريفوژ، براي قرار دادن سلول هاي موجود در يك مايع بر روي اسلايد ميكرسكوپ استفاده مي شود. در هنگام استفاده، كاربر ظرف مخصوص نمونه (قابل استفاده مجدد)، صفحه فيلتر (يك بار مصرف) و يك اسلايد را كنار هم قرار داده سپس همگي را در داخل روتور مي گذارد. سپس مايع مورد نظر را در ظرف مخصوص نمونه قرار داده و دستگاه را روشن مي كند. پس از فعال شدن دستگاه مايع با فشار در تماس با كمپلكس صفحه فيلتر/ اسلايد قرار مي گيرد.
با استفاده از اين سيستم، سلول ها به صورت تغليظ شده و در يك لايه (Monolayer) بر روي سطح اسلايد (در دو قسمت در تماس با دايره هاي موجود در روي فيلتر) قرار گرفته و مايع اطراف جذب صفحه فيلتري مي شود. سپس اسلايد از دستگاه خارج مي شود. بيشتر آزمايشگاه هاي ميكروبيولوژي، ايمونولوژي - هماتولوژي، انكولوژي پیش از رنگ آميزي اسلايدها آنها را در هوا خشك مي كنند. ولي در آزمايشگاه هاي ستولوژي اسلايدهاي حاوي نمونه را در اتانل 95% ثابت مي كنند. معمولا اين سانتريفوژها با دور rpm 4000-200 كار كرده و زمان سانتريفوژ 99-1 دقيقه متغير است. بيشتر پروسه ها بين 10-5 دقيقه نياز به سانتريفوژ دارند. كاربر مي تواند دور روتور را در حالت كم يا زياد تنظيم كند. معمولا دورهاي پايين براي نمونه هاي حاوي سلول هاي شكننده استفاده مي شود. بيشتر سانتريفوژها داراي ضمائمي بوده كه مي توانند به شافت اصلي وصل شده و تبديل به سيتولوژيكال سانتريفوژ شوند.

سانتريفوژ هماتوكريت
سانتريفوژ هماتوكريت، با استفاده از نيروي سانتريفوژي، هماتوكريت خون (نسبت حجم سلول هاي قرمز به حجم كلي) را مشخص مي كند. اين آزمايش مهم خون، در تشخيص كاهش خون و ديگر موقعيت ها مانند پلي سيتمي (افزايش بيش از حد گويچه هاي قرمز خون) و آنمي (كم شدن هموگلوبين زير سطح نرمال) به كار مي رود. در موارد پلي سيتمي، هماتوكريت افزايش پيدا مي كند. در تشخيص آنمي، اندازه گيري هماتوكريت تنها مي تواند يك شاخص ظرفيت حمل اكسيژن بوده و به تنهايي مشخص كننده آنمي نیست. روش هاي دستي و ماشيني متعددي براي اندازه گيري هماتوكريت خون وجود دارد. روش دستي ميكروهماتوكريت و ماكروهماتوكريت موجود كه در هر دو از سانتريفوژ استفاده مي شود.
در روش خودكار توسط سانتريفوژ، شمارنده ذرات الكترونيكي و تجهيزات ليزري، حجم سلول ها را اندازه گيري مي كنند. روش هاي خودكار در غالب دستگاه هاي آنالايزر و هماتولوژي وجود دارد. روش ميكروهماتوكريت به علت نیاز كمتر به حجم نمونه، بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد و در آن از سانتريفوژهاي دور بالا استفاده مي شود.سانتريفوژ ميكروهماتوكريت داراي روتوري است كه لوله هاي موئين حاوي نمونه بصورت افقي روي آن قرار مي گيرند. پس از انجام سانتريفوژ با مقايسه با Scale موجود، مقدار هماتوكريت به دست مي آيد.
ميكروسانتريفوژها
ميكروسانتريفوژها، دستگاه هايي هستند كه براي نمونه هاي با حجم كم (غالبا كمتر از ml 5/1) همانند نمونه هاي گرفته شده از اطفال، ساخته شده اند. ميكروسانتريفوژها در مدل هاي دور پايين و دور بالا موجود هستند. در دور پايين حداكثر سرعت rpm 13000 بوده كه براي خون و ساير محصولات خوني كاربرد دارد. در مدل هاي دور بالا، حداكثر سرعت rpm 28000 نيز رسيده و براي جمع آوري سلول ها و ميكروارگانيزم ها و بررسي ارگانل هاي سلولي كاربرد دارد.
غالبا لوله هايي كه در ميكروسانتريفوژها استفاده مي شوند از پلاستيك یک بار مصرف ساخته شده و داراي يك سطح مقطع مخروطي، يك CUP واجد سرپوش هستند.

سانتريفوژهاي شستشودهنده سلول
سانتريفوژ شستشودهنده سلول براي شستشو، دكانته كردن، مخلوط كردن و شستشوي مجدد گويچه هاي قرمز خون قبل از آزمايش آنتی گلوبین، استفاده مي شوند. به علت مراحل متعدد موجود در اين روش انجام دستي آن باعث اتلاف وقت مي شود. آزمايش آنتی گلوبین به طور شايع در سازمان هاي انتقال خون، جهت شناخت Abها و جلوگيري از مشكلات تزريق خون انجام مي شود. (اين آزمايش در محيط invivo (آزمايش آنتی گلوبین مستقيم) يا invitro (آزمايش آنتی گلوبین غيرمستقيم) انجام مي شود.آزمايش آنتی گلوبین مستقيم به پزشكان كمك مي كند كه بيماري هاي هموليتيك نوزادان، آنمي همولينيك اتوايميون، حساس شدن RBCها توسط دارو و واكنش هاي تزريق خون را شناسايي كنند.آزمايش آنتی گلوبین غيرمستقيم، Abهاي غيرقابل انتظار را تشخيص داده و Abهاي شناخته شده را در سرم بيمار اندازه گيري مي كند. اين اندازه گيري به طور شايع، در هنگام تزريق آمپول روگام به زنان Rh منفي كه به آنتي ژن Rh حساس شده اند استفاده مي شود.

مراحل استفاده از سانتريفوژ
سانتريفوژها داراي يك سرپوش هستند كه غالبا جهت ايجاد امنيت، در هنگام استفاده به طور خودكار قفل مي شوند يا داراي يك قطع كننده جريان هستند كه هنگامي كه سرپوش باز است دستگاه روشن نمي شود. كنترل كننده هاي دستگاه، خارج از محفظه بوده يا روي يك Control Panel قرار گرفته اند. معمولا  يك نمايشگر، پارامترهاي كليدي دستگاه مانند سرعت برحسب rpm، دما و زمان را پايش مي كند.كاربر، نمونه ها را در محل هاي موجود در روتور قرار داده و سرپوش را مي بندد. سپس rpm مناسب، دما (اگر دماي خنك مورد نياز است) و زمان مورد نظر را انتخاب كرده ودستگاه را روشن مي كند.
برخي از دستگاه ها، سرعت ايستايي را نيز تنظيم مي كنند و برخي داراي ريزپردازنده هايي هستند كه با وارد كردن يك كد تمامي پارامترهاي مورد نياز براساس آن كد، به طور خودکار تنظم مي شوند. هنگامی كه كاربر با مواد خطرناك سروكار داشته باشد، رعايت اقدامات ايمني ضروري است. علاوه بر اين به غير از سرپوش خارجي، سرپوش ايمني داخلي نيز وجود دارد. در عين حال اهرم هاي مخصوص براي قرار دادن نمونه ها موجود هستند. برخي از مدل ها داراي Bowl Drainer بوده كه به راحتي و به طور موثر، ذرات نمونه را بر مي دارد. ساير وسايل حفاظت كننده مانند محافظ صورت و عينك، محافظ چشم نيز از ديگر وسايلي هستند كه احتمال خطر در مقابل پاتوژن هاي موجود در فرآورده هاي خوني يا ساير موارد را كاهش مي دهند. قسمت هايي از سانتريفوژ كه در تماس با مواد خطرناك بيولوژيك بوده اند بايد ضدعفوني شوند (معمولاً با هيپوكلريت 10%).

مشكلات گزارش شده
در هر سانتريفوژ، كاليبره كردن سرعت و پايش زمان سانتريفوژ مهم است. ترمز خودكار بايد کنترل شود تا بتواند در زمان تعيين شده باعث ايستادن روتور شده تا مراحل شستشو و اضافه كردن معرف ها بدون اشكال انجام گيرد. براي كاليبره كردن سرعت مي توان از تاكومترهاي نوري استفاده كرد.
به علت استفاده مداوم از سانتريفوژ و خطرات احتمالي موجود، بايد به طور مرتب مواردي از قبيل نشت جريان، مقاومت زمينه، برس ها، سيستم ايمني، قفل داخل سرپوش کنترل شوند. براي كاربري مطمئن و عمر طولاني، برس ها بايد قبل از تحليل رفتن كامل عوض شوند و كربن رسوب كرده بايد مرتب تميز شود.سانتريفوژها، جريان برق زيادي را مصرف مي كنند. بنابراين در خط برق وصل شده، باعث ایجاد نویز الکتریکی مي شوند. در چنين حالتي دستگاه هاي آنالايزر مانند اسپكتروفتومترها، آنالايزرهاي شيئي يا هماتولوژي تحت تاثير قرار مي گيرند. بنابراين سانتريفوژ بايد به منبعي متصل شود كه براي دستگاه هاي آنالايزري در نظر گرفته نشده است.هيچ گاه نبايد دستگاه سانتريفوژ را با درب باز استفاده كرد. هر كاربر بايد به لرزش و حرکت بيش از حد، كه غالبا لرزش بحراني ناميده مي شود و براي هر دستگاه در سرعت خاصي ایجاد می شود آگاه باشد.اين موقعيت ديناميكي كه زرونانس ناميده مي شود، از تركيب ارتعاشات مكانيكي براي ذرات در حال حركت به وجود مي آيد. سانتريفوژها بايد با سرعتي كمتر يا بيشتر از اين سرعت زرونانس استفاده شوند.
روتورهاي سانتريفوژ، مرتب بايد تميز شوند و به طور دوره اي تعويض شوند. روتور بايد كاملا مناسب و اندازه باشد و نباید مدل آن تعويض شود، مگر آنكه مدلي كامل  ‌براي همان سانتريفوژ طراحي شده باشد. مواد شيميايي موجود در تميزكننده ها ممكن است باعث سوراخ شدن يا خراشيدگي سطح چرخنده شود. بنابراين بايد از مواد تميزكننده مخصوص،‌براي تميز نگهداشتن دستگاه استفاده كرد.

ملاحظات خريد
خريدار بايد سانتريفوژي مناسب با نيازهاي آزمايشگاهي خود خريداري كند. براي مثال در آزمايشگاه هايي كه نمونه ها زياد هستند، خريد يك سانتريفوژ قابل برنامه ريزي ضروري است ولي در آزمايشگاه هاي كوچك با تعداد كم نمونه، ضرورتي ندارد. رعايت ملاحظات ايمني، از نكات ضروري در خريد يك سانتريفوژ است. سانتريفوژ بايد داراي سرپوش ايمني قفل شونده با سيستم قطع دستگاه، در هنگام باز شدن سرپوش باشد. از ديگر موارد ايمني موجود، پوشش محافظ داخلي و صفحه نمايشگر هشداردهنده است. سانتريفوژ بايد تميز باشد، صفحه نمايشگر به راحتي قابل خواندن باشد، به زنگ هاي هشداردهنده مجهز باشد كه در هنگام بد كار كردن، عدم بالانس روتور يا باز بودن سرپوش به صدا درآيند.
در موارد خريد دستگاه سانتريفوژ، فاكتورهاي ذيل از نكات مهم و قابل بررسي است:
 ابعاد: ابعاد سه بعدي دستگاه، نمايانگر حجم و جايگيري آن است.
 وزن (Weight): وزن دستگاه از فاكتورهاي مهم هنگام خريد و نصب است.
 نمايشگر (Display): ديجيتال يا آنولوگ بودن نمايشگر دستگاه مي تواند از جنبه فني و دقت مورد بحث باشد.
 حداكثر سرعت (Max speed): اين فاكتور معمولا در دستگاه هاي سانتريفوژ در حالتي كه Head و Bucket از نوع استاندارد روي آنها نصب شده اند، نشان دهنده حداكثر سرعت گردش روتور سانتريفوژ است.
 (Relative Centrifugal Force) RCF: به عنوان شتاب استاندارد جاذبه است.
 حداكثر ظرفيت (Max Capacity): براي يك دستگاه سانتريفوژ، اين مطلب كه حداكثر چقدر بار را مي تواند بدون افت زیاد دو موتور تحمل کند، مهم بوده و از لحاظ فني موردنظر است. در ضمن اين فاكتور مي تواند نمايانگر بيشترين ظرفيت قرارگيري Head و Bucket از انواع آنها باشد.
 ترمز (Break): در اغلب دستگاه هاي سانتريفوژ آزمايشگاهي، مكانيسم ترمز الكتريكي پيش بيني نشده است. اين امر با معكوس شدن جريان گذرنده از روتور ميسر مي شود.
 سردكننده (Cooling): وجود سردكننده در اين نوع دستگاه ها، محيط سرد مناسب براي عمل سانتريفوژ كردن، در كاربردهاي خاص را مهيا مي سازد و از طرفي در دستگاه هاي با دور بالا از گرم شدن محفظه داخلي سيستم جلوگيري مي کند.
 منبع تغذيه (Power Supply): مانند ساير سيستم ها از برق شهر با فركانس مربوطه استفاده مي شود.

ايمني
از آنجا كه دستگاه هاي سانتريفوژ همواره جهت آماده كردن و تهيه نمونه هاي خون و ادرار مورد استفاده قرار مي گيرد، لذا توصيه مي شود كه ظرف گردنده در سانتريفوژ، سطل ها و حلقه هاي سر محور پيش از اينكه هرگونه سرويس دهي انجام گيرد و از آنها استفاده شود، تميز و ضدعفوني شود.

حفظ و نگهداري
1- قفل درپوش را همواره باید کنترل شود.
2- باید حلقه هاي سر محور و سطل ها جهت سالم بودن فلزشان مورد بررسي قرار داده شوند.
3- باید لولاها، دگمه هاي تنظيم، پايه هاي لاستيكي بررسی شوند.
4- باید وزن سطل ها کنترل شده و آنها را در نگهدارنده هايشان تعویض شوند. بالشتك هاي لاستيكي موجود در سطل ها ممكن است كم شوند يا براي تميز كردن و جابجايي بيرون آورده شوند كه در اين صورت بارهاي غيريكسان به وجود مي آيد. حتي تفاوت هاي كم در وزن نيز مي تواند سبب فرسايش سريع و پوسيدگي ياتاقان هاي موتور شود.

منبع: نشریه مهندسی پزشکی شماره ۸۸