روش63- پیوند پوست و مو
سرهاي طاس سبز خواهند شد
در پوست سر يك فرد معمولي 100 هزار تار مو، در افراد با موهاي قرمز 90هزار، در افراد با موهاي مشكي 110 هزار و افراد با موهاي بلوند 150 هزار تار مو موجود است. در سر كودكان در هر سانتي متر مربع سر 1100 پياز مو وجود دارد كه اين تعداد در سن 25 سالگي به 600 و در سن30 الي 50 سالگي به 250 الي 300 تار مو كاهش مي‌يابد. از هر پياز مو در حدود25 تار مو (پس از ريزش تار موي قبلي) در طول حيات فرد رويش ميكند كه هر كدام از آن‌ها سال‌ها باقي مي ماند.موهاي انسان به طور طبيعي با يك روش دوره‌اي رشد مي كنند كه سيكل رشد مو ناميده مي شود (يك مرحله رشد و يك مرحله استراحت). مرحله رشد يك فوليكول با فوليكول همسايه متفاوت است و به اين حالت رشد موزائيكي گفته مي شود.
مراحل مختلف سيكل مو
1) آناژن يا فاز فعال يا فاز رشد 2-8 سال
2) كاتاژن يا فاز تحليل رونده 2-4هفته
3) تلوژن يا فاز استراحت 2-4 ماه است
طول مدت هر كدام از اين فازها با توجه به سن، شرايط تغذيه، فاكتورهاي هورموني وعوامل فيزيولوژيك و پاتولوژيك بدن مي تواند تغيير كند .
يك فوليكول مو در مرحله آناژن به بلند ترين طول خود رسيده و تا عمقي ترين ناحيه درم پايين مي رود در محكم ترين حالت ممكن قرار دارد، پس از مدتي فوليكول وارد مرحله كاتاژن شده در اين مرحله تغييرات تحليل برنده ، كوچك شدن و كوتاه شدن فوليكول شروع مي شود وهنگامي كه طول آن كوتاه مي شود قسمت انتهايي آن كامل از بين مي‌رود و درمال پا پيلا جدا مي شود. در اين زمان مو وارد فاز استراحت يا تلوژن شده و 2 تا 4 ماه در اين حالت ركود به سر مي برد وقتي يك فوليكول جديد از درمال پاپيلاي باقي مانده شروع به رشد كرد، موي در حالت استراحت ريزش پيدا مي كند و يك شفت جديد از جاي خالي آن خارج مي شود. در حالت طبيعي %90 مو ها در فاز رشد هستند و %10 در فاز استراحت و به طور متوسط روزانه 50 تا 100 تار موي تلوژن به هنگام شستن مو و شانه كردن ريزش پيدا مي‌كنند .
مو از پروتئيني به نام كراتين تشكيل يافته است. خود كراتين عمدتا از اسيد آمينه سيستئين (Cysteine)تشكيل يافته است. همچنين مو حاوي رنگدانه ملانين است. دو نوع ملانين در مو توليد مي شود يكي اوملانين (Eumelanin) كه ايجاد كننده رنگ قهوه‌اي و مشكي است و فئوملانين(Phaeomelanin)كه ايجاد كننده رنگ قرمز است. تركيب اين دو دو نوع رنگدانه رنگ هاي متنوع مو را پديد مي آورند. قطر مو 1/0ميلي متر است. مو به طور متوسط در روز 35/0 ميلي متر و در ماه 1 سانتي متر رشد ميكند. رشد مو در تابستان از زمستان بيشتر بوده و همچنين رشد مو در مردان اندكي سريع‌تر از زنان است. حداكثر طول مو در سر 70 الي 90 سانتي متر است در بدن انسان 3 نوع مو رشد ميكند:
1-لانوگو (Lanugo): موي نازك، بي رنگ و فاقد مغز مياني كه كرك مانند بوده و تمام بدن جنين را در رحم مي پوشاند، اما يك ماه پيش از به دنيا آمدن كودك اين موها ريزش پيدا مي كنند.
2-ولوس(Vellus) : تمام سطح پوست بدن جز كف دست و پا و لب ها را مي‌پوشاند.اين مو نيز كرك مانند بوده و فاقد رنگدانه است.لطيف، نرم و نازك و فاقد مغز مياني است.
3- ترمينال (Terminal): موهاي بلند و ضخيم و زبري هستند كه ابروها، موي سر، مژه‌ها، ريش و سبيل و موهاي نواحي تناسلي را تشكيل مي دهد.
در بدن موهاي ولوس قادر به تبديل به موهاي ترمينال هستند ( با تحريك هورمون‌هاي مردانه.)
استحكام مو به پروتئين كراتين بستگي دارد. يك تار مو مي تواند تا 25 درصد طول طبيعي خود پيش از پارگي كشيده شود. اين مقدار در تار موي خيس به 50 درصد مي‌رسد. هر تار مو پيش از آنكه پاره شود قادر به تحمل 100 گرم بار است به عبارتي اگر موهاي سر بريده شده و به صورت طناب درآورده شود آن طناب قادر به تحمل 10تن بار خواهد بود. استحكام موي سر برابر با استحكام يك مفتول مسي با قطر برابر با تار مو است. مراحل رشد مو به صورت زير است:
1- مرحله رشد فعال يا آناژن(Anagen): دراين مرحله سلول هاي فوليكول مرتبا رشد كرده و تقسيم شده و شاخي مي شوند و ساقه مو را تشكيل مي دهند.
2-مرحله انتقالي يا كاتاژن (Catagen): در اين مرحله رشد مو كند شده و مو به 6/1 طول خود چروكيده مي شود.
3-مرحله ريزش مو و يا تلوژن (Telogen): در اين مرحله رشد مو متوقف شده و ارتباط قاعده فوليكول با مو سست شده و در اثر فشار تار موي جديد در حال رشد، تار موي قديمي مي ريزد. اين مرحله، مرحله استراحت مو نيز ناميده مي شود.
مرحله آناژن معمولا در سر 6 سال به طول مي انجامد و 85 درصد موهاي سر در اين مرحله قرار دارند.
مرحله كاتاژن در موهاي سر در حدود 10 روز به طول مي انجامد و تنها 1 درصد موهاي سر در اين مرحله قرار دارند مرحله تلوژن در موهاي سر معمولا 12 هفته به طول مي‌انجامد و 25 درصد موهاي سر در اين مرحله قرار دارند.دوره سيكل كامل رشد و ريزش مو حدود 3 الي 4 سال به طول مي انجامد اما اين مدت براي مژه ها 4 ماه است.
علل ريزش مو و درمان آن
هر شاخه از موي سر انسان داراي يك سيكل رشدي است كه به طور ژنتيكي براي آن طراحي شده و اين سيكل شامل رشد، پيري و ريزش است، به طور متوسط روزانه 50 تا 100 مو مي ريزد البته در افراد مختلف متفاوت است همچنان كه يك مو مي ريزد موي جديد جاي آن را مي گيرد. مشكل زماني آغاز مي شود كه موهاي ريزش يافته بيشتر و سريع تر از موهاي رويش يافته جديد باشد يا رشد موهاي جديد ضعيف شود در اين حالت پس از مدتي از تعداد كل موها كاسته شده و فرد متوجه كاهش حجم موهاي خود مي‌شود . اين علت اصلي ريزش مو است.
ريزش با تاخير ناشي از استرس
استرس مي تواند عامل مهمي در ريزش مو محسوب شود. به طور طبيعي 10-5 % از موهاي سر در مرحله استراحت به سر مي برند يك استرس شديد باعث مي شود درصد زيادي از موها در يك زمان وارد مرحله تلوژن شوند و رشدشان متوقف مي شود.چند ماه پس از استرس وارد شده موهاي در حال استراحت دچار ريزش شده و اين ريزش به حدي شديد است كه باعث نگراني فرد مي شود، اين استرس مي تواند شامل: يك ضربه روحي ناگهاني (مرگ يكي از نزديكان، از دست دادن شغل ، جدايي) يا بيماري (تب شديد، عفونت، آنفلوآنزا و...) يا خستگي شديد ناشي از كار زياد، داشتن جراحي است. از آنجاكه اين حادثه چند ماه قبل اتفاق افتاده فرد ريزش موي خود را به آن نسبت نمي‌دهد اين يك شرايط موقتي است و طي چند ماه موهاي جديد با سيكل طبيعي شروع به رشد مي كنند ودر سيكل آينده درصد زيادي از موها وارد مرحله استراحت نمي شوند .
ريزش ناگهاني
ريزش ناگهاني شرايطي است كه درصد زيادي از موهاي در حال رشد به طور ناگهاني ريزش پيدا مي كنند. شيمي درماني و راديو تراپي در درمان سرطان عامل پر قدرتي است كه باعث توقف فاز رشد و ريزش مو مي شود. شيمي‌درماني و راديو تراپي روي سلول‌هايي از بدن كه به سرعت تقسيم مي شوند مثل سلول‌هاي سرطاني اثر كرده و باعث از بين رفتن آن‌ها مي‌شود. متاسفانه از آنجا كه سلول‌هاي ناحيه فوليكول موسرعت تقسيم بالايي دارند اين داروها روي آن‌ها نيز اثر گذاشته و باعث از بين رفتن فوليكول‌ها مي شود. البته اين حالت هم موقت بوده و چند ماه پس از توقف شيمي‌درماني موها شروع به رشد مي كنند.
تغذيه نامناسب
پس از مدتي تغذيه نامناسب بدن با كمبود ويتامين ، پروتئين و آهن مواجه شده و هر كدام از اين كمبودها مي توانند باعث ريزش شديد مو شوند، البته اثر آن‌ها مي توانند موقت باشند و در صورتي كه كمبودها اصلاح شوند ريزش مو طبيعي مي‌شود.
فاكتورهاي شيميايي
مواد شيميايي كه در رنگ كردن موها ، فر كردن ، صاف كردن استفاده مي شوند، مي توانند باعث خشك شدن مو شده و ريزش موقت ايجاد كنند در مواردي اين ريزش موها دائم شده و موهاي ريخته شده دوباره رشد نمي كنند.
عدم تعادل هورمون‌ها
به هم خوردن شرايط دروني و هورموني بدن باعث ريزش موي شديد مي شود، اين موارد شامل: ديابت كنترل نشده، بيماري تيروئيد، كليه ، كبد، لوپوس، سندرم تخمدان پلي كيستيك هستند.در اين شرايط تا درمان كامل بيماري اصلي ريزش مو ادامه خواهد داشت. بنابراين يافتن علت اصلي ريزش مو مهم‌ترين گام در درمان آن است.
طاسي آندروژنتيك
معمول‌ترين علت ريزش مو در آقايان عامل پر قدرت آندروژنتيك است .همانگونه كه از نام آن مشخص است دو فاكتورمهم هورمون آندروژن و ژنتيك نقش اصلي را در اين ريزش مو دارند .درخانم ها هم اين نوع ريزش مو ايجاد مي شود اما معمولا باعث نازك شدن مو و ريزش منتشر در سر مي شود. در آقايان پس از بلوغ به دنبال افزايش سطح هورمون‌هاي آندروژني نازك شدن موها و عقب رفتن موهاي ناحيه پيشاني شروع مي شود.
نقش تستسترون درايجاد طاسي مردانه 
هيچ شكي وجود ندارد كه هورمون تستسترون نقش مهمي در رشد ، نحوه پراكندگي موهاي بدن دارد. در زمان بلوغ رشد موهاي ثانويه در نواحي زير بغل و همچنين رشد مو در صورت آقايان و موهاي كوتاه و نازكتر در بدنشان به دليل افزايش هورمون مردانه تستسترون است.در سلول‌هاي خاصي از بدن هورمون تستسترون به هورمون قوي تر دي هيدرو تستسترون تبديل مي شود، البته اين كار توسط آنزيم 5- آلفا ردوكتاز انجام مي‌شود . درمال پاپيلاي فوليكول مو گيرنده هاي زيادي براي اين هورمون دي هيدرو تستسترون داشته و اين هورمون اثر مخرب براي فوليكول‌هاي سر دارد و باعث ضعيف شدن آن‌ها شده و موهاي درآمده نازك تر به نظر مي رسند تا اينكه ديگر مويي از آن فوليكول رشد نمي‌كند.
روش هاي درمان ريزش مو
1-استفاده از داروهايي مانند مينوكسيديل(Xandrox/Retin-A/ Minoxidil) كه رشد مو را تسريع و تحريك مي كنند.
2- كاشت موي ساده: موهاي پشت و كنار سر را برداشته و به جلوي سر منتقل مي‌كنند.
3-كاشت موي تكه اي (Flap): دراين روش پوست حاوي موي پشت سر يا كنار سر را برداشته و به جلوي سر پيوند مي زنند.
4 -كاهش سطح پوست سر: در اين روش پوست ميان فرق سر را شكافته و از طرفين پوست را به سمت همديگر مي كشند.
روش هاي پر پشت كردن مو
ريزش مو يكي از ناراحت كننده ترين مسائلي است كه يك فرد در دوران زندگي خود با آن برخورد مي كند،زيرا وجود مو بر روي سر از نظر ظاهر بسيار موثر است و افرادي كه دچار ريزش وسيع مو هستند از نظر ظاهري مسن تر از همسن هاي خود (كه موهايشان نريخته) به نظر مي رسند.
گاهي ريزش مو در افراد عكس العمل هاي مختلفي را ايجاد مي كند در مواردي برخي از بيماران با اين مسئله به اين علت كه كاري نمي توان براي درمان ريزش مو يا طاسي كرد، كنار آمده اند ولي برخي ديگر از بيماران كه در سنين 18 تا 35 سال قرار دارند دچار استرس و حتي افسردگي مي شوند. اين گروه به دليل ريزش مو و عوارض روحي و رواني، اعتماد به نفس خود را از دست مي دهند و از انجام كارهاي روزمره و حضور در اجتماعات دوري مي كنند.
براي ريزش مو چندين عامل مطرح شده كه عبارتند از:
1- ارث
2- تغييرات هورموني
3-استرس و شوك ها
4-تغذيه
5- بهداشت
6- داروها
7- تصادفات- سوختگي و ...
از موارد ذكر شده، دو عامل اول و دوم بيشترين دليل در ريزش موها است. ارث و تغييرات هورموني حدود 90 درصد علت ريزش مو و طاسي را در آقايان و خانم‌ها تشكيل مي دهند.
طاسي و كاهش تراكم مو
از حدود دهه پنجاه، انتقال مو از ناحيه پشت سر به قسمت هايي كه دچار ريزش شده به صورت جراحيآغاز شد كه تا حدود 15 سال قبل به صورت كاشت درشت بود كه اصطلاحا به آن "كاشت عروسكي" گفته مي شود. در اين روش توسط وسيله اي به شكل استوانه با لبه اي تيز به نام پانچ كه داراي قطر3 تا 5 ميلمتر است از ناحيه پشت سر، پوست با ريشه مو برداشته مي شود و در ناحيه جلوي سر كه دچار ريزش يا كم پشتي شده است كاشته مي شود. از مشكلاتي كه در اين روش وجود دارد اين است كه در هر جلسه نمي‌توان بيش از 20 تا حداكثر 150 گرفت منتقل كرد و مسئله دوم و مهم‌تر رويش اين موها است كه به صورت دسته اي رشد مي كنند يعني در هر گرفت حدود 8 الي 10 تار مو موجود دارد و در ضمن فاصله گرفت ها از يكديگر حدود 1سانتي متر يا بيشتر است و موها مانند موهاي عروسك از يك منفذ به صورت دسته هاي 8 الي 10 تار مويي رشد ميكند و در نتيجه منظره خوبي ايجاد نمي كنند.
روش جديد كاشت مو كه از حدود پانزده سال پيش انجام مي گيرد روش ميكروگرفت و ميني گرفت ناميده مي شود. اين روش با توجه به وسايل و ابزار جديدي كه ساخته شده دچار تحول عظيمي شده و به موهايي كه به اين سبك كاشته مي شوند حالت طبيعي و زيباتري مي دهد.در اين نوع جراحي يك نوار از پشت سر بيمار برداشته مي شود كه عرض حدود 15 ميليمتر و طولي در حدود 150 تا 300 ميليمتر ( 15 تا 30 سانتي متر) خواهد داشت. پس از برداشت نوار قسمت بالاي محل برداشت به قسمت پايين بخيه زده مي شود و محل بخيه به وسيله موهاي خود بيمار پوشيده مي شود.
سپس اين نوار توسط تيم كاشت به قطعات يك ميليمتر و 7/0 ميليمتر تقسيم مي شود به هر يك از اين قطعات گرفت گفته مي‌شود.هر ميكرو گرفت بسته به تراكم موي پشت سر مريض داراي يك تار مو و ميني گرفت‌ها 2 الي 4 تار مويي خواهند بود.
پس از مشخص شدن تعداد گرفت‌ها توسط تيم كاشت، به همان تعداد در محلي كه دچار ريزش يا كم پشتي شده توسط پانچ هاي 7/0 و 1 ميليمتر پانچ و آماده مي شود. سپس گرفت‌ها يكي يكي در محل خود كاشته شده و اين موهاي كاشته شده پس از 2 الي 3 ماه رشد دائمي خود را شروع خواهند كرد.البته:
1- در اين روش سرعت عمل جراحي بسيار مهم است زيرا اين قسمت از پوست سر كه از جريان خون خود جدا شده بايد هر چه سريع تر در محل خود جايگزين شود. لذا به طور مثال اگر از زمان برداشت نوار پشت سر تا كاشت مو در منطقه مربوطه6-5 ساعت به طول بيانجامد، حدود 2درصد از موهاي كاشته شده ديرتر از بقيه موها رشد خواهند كرد و يا دچار عدم رشد خواهند شد. اگر طول عمل جراحي برداشت و كاشت مو از 6 ساعت بيشتر شود تعداد گرفت‌هايي كه دچار آسيب ديدگي مي‌شود، به 8 تا 12 درصد افزايش خواهند يافت، پس يك ساعت اختلاف زمان در انجام عمل جراحي درصد عدم رشد را 4-3 برابر افزايش خواهد داد. بنابراين سرعت عمل تيم جراحي كاشت مو در ميزان رشد موهاي كاشته شده بسيار موثر خواهد بود.
2- تعداد گرفتي كه در يك جلسه مي توان براي يك فرد كاشته شود بستگي به طول نواري دارد كه توسط پزشك برداشته مي شود و معمولا بين 1000 تا 1800 گرفت هستند و در اين تعداد گرافت، حدود 3000 تا 6000 تار مو رشد خواهد كرد. البته اين تعداد تار مو بستگي به فاصله مويي پشت سر خود بيمار نيز دارد.
3- پس از عمل جراحي كه حدود 6-5 ساعت به طول مي انجامد بيمار پانسمان شده و به منزل فرستاده مي شود.
4 - موهاي كاشته شده 2 الي 3 ماه پس از كاشت، رشد دائمي خود را شروع خواهند كرد و نياز به نگهداري و مراقبت دارويي خاصي ندارند.
5- از ناحيه پشت سر بستگي به وضعيت بيمار( بين 1 الي 5 جلسه 1000 تا 1800 گرفتي )در جلسه) مي توان برداشت كرد و براي فردي كه دچار طاسي وسيع است 3 الي 4 جلسه جراحي نياز است.
6- بايد توجه داشت كه هزينه اين روش بسيار بالاست.
سيگار و موهاي كم پشت و خاكستري
چگونه سيگار باعث ريزش موها و كم پشتي آن ها مي شود. مهم ترين عوارضي كه سيگار بر سر موها مي آورد عبارتند از:
1- سيگار بر مويرگ‌هاي تغذيه كننده فوليكول مو اثر مخرب گذاشته و باعث ريزش موها مي شود.
2- مواد سمي سيگار به ماده ژنتيكي فوليكول مو آسيب مي رساند و آن را تخريب ميكند.
3- سيگار باعث عدم تعادل آنزيمي موثر در بازسازي بافت مو شده و بر روند رشد مو اثر بدي به جا مي گذارد.
4- سيگار باعث توليد راديكال هاي آزاد مي‌شود كه اين راديكال هاي آزاد در ايجاد التهاب ناحيه اطراف فوليكول مو موثرند.
5- سيگار، فعاليت هورموني را بر هم مي زند و باعث كاهش توليد هورمون استروژن مي‌شود.
علت ريزش و كم پشتي موها در آقايان
ريزش موي سر در آقايان به دو عامل ژنتيك و هورموني بستگي دارد. بيش از 95 درصد موارد علت ريزش موي سر در آقايان هورموني است و عوامل ديگري نظير شيمي درماني ، راديوتراپي، بيماري هاي خود ايمني و التهابي، اختلالات غده تيروئيد و ... درصد كمي از علت ريزش مو را تشكيل مي دهند. هورمون مردانه تستسترون باعث ريزش موي سر مي شود.
علت ريزش و كم پشتي موها در خانم ها
در دهه گذشته روش هاي پيوند مو چنان پيشرفت كرده‌اند كه قادرند اكثر بيماريهاي ريزش مو در خانم ها را درمان كنند.
ريزش مو در خانم ها بيشتر تحت تاثير ژنتيك بوده و اختلالات هورموني نيز به اين امر كمك مي كنند. علل خاص ديگري مانند اختلالات هورمون هاي قاعدگي، استرس و هيجانات مي توانند به شدت ريزش مو بيفزايند.
درمان كم پشتي موها
منطقي ترين كار براي درمان اين بيماري، مشاوره با يك متخصص پوست و مو است. پزشك متخصص با بررسي تاريخچه پزشكي بيمار، معاينه سر و انجام بعضي از آزمايش‌‌هاي خوني براي بررسي وضعيت هورمون ها و تشخيص بيماري هاي داخلي كه باعث ريزش غير طبيعي مو مي شوند، مي تواند علت دقيق ريزش مو را تشخيص دهد. اگر علت ريزش مو بيماريهاي داخلي مانند ديابت، اختلالات تيروئيد، تخمدان پلي كيستيك ، بيماري هاي خود ايمني، كم خوني و... باشد، كنترل دقيق بيماري ميتواند ريزش مو را كنترل كند.
درمان طاسي سر
در اين روش با استفاده از سلول هاي پاپيلاي پوستي كه در انتهاي فوليكول هاي مو يافت مي شود مي توان رشد موهاي جديد را در افراد طاس تحريك كرد.
دانشمندان روشي ابداع كردند كه سلول ها پس از استخراج از پوست ناحيه سر در آزمايشگاه رشد و نمو مي يابند و در نهايت به بخش هاي كم موي سر تزريق مي‌شوند.
اين سلول ها قابليت تبديل به فوليكول هاي مو را پس از تزريق دارند. اين روش ارزان، سريع و كم درد به راحتي مي تواند جايگزين روش هاي گران پيوند موي امروزي شود.
در اين روش طي يك جلسه 30 دقيقه اي بخش هاي كوچكي از پوست صورت و سر تحت بي حسي موضعي خارج مي شود .به طور انتخابي پوست قسمت هاي طرفين سر كه هم مقاوم ترهستند و هم كمتر دچار ريزش مي شوند انتخاب مي شود. سلول هاي پاپيلاي درمي از اين نمونه هاي پوستي جدا مي شود و در محوطه‌هاي ويژه اي كشت داده مي شود. پس از دو ماه سلول هاي كشت داده شده تحت بيحسي موضعي به نواحي طاس سر تزريق مي‌شوند. سه ماه پس از آن موهاي جديد دقيقا مثل موهاي طبيعي و با همان حالت موهاي سابق شخص در ناحيه طاسي شروع به رويش مي كند. همچنين درمان ناحيه طاس جلوي سر نياز به هزار تزريق هر كدام به عمق 3 ميليمتر در پوست دارد. تا كنون شمار زيادي از مردان طاس با روش كاشت مو درمان شده اند.
موي مصنوعي
موي مصنوعي در سرتاسر جهان و به هر رنگ دلخواهي موجود است و شايد بخش مهمي از شبكه جايگزيني مو باشد.
موي انسان
سه نوع اصلي مو وجود دارد كه در شبكه‌هاي مو استفاده مي‌شود. اروپايي، هندي و آسيايي.
بزرگترين تفاوت بين موي اروپايي، هندي و آسيايي ضخامت و جنس آن‌ها است. از اين 3 نوع موي اروپايي باريك‌تر است . موي آسيايي در همه جا صخيم‌تر است و از نظر ساختار متفاوت است و بالاخره موي هندي كه امروزه محبوب‌ترين سيستم مو است.
موي هندي از نوع اروپايي ضخيم‌تر و از نوع آسيايي باريك‌تر است. هنگامي كه لايه بيروني آن برداشته مي‌شود از نظر ضخامت مانند يا شبيه به موي اروپايي است .
موي مصنوعي
مانند موي انسان سه نوع اصلي موي مصنوعي با نام هاي پلي استر، نايلون و اكريليك وجود دارد. امروزه پرطرفدارترين نوع مو، موي انسان است، زيرا نوع مصنوعي كاستي‌ها و نقطه ضعف‌هاي مهمي دارد. بزرگترين نقص در ارتباط با موي مصنوعي احتمالا ايجاد اصطكاك يا حساسيت آن به گرما است كه اين امر باعث ايجاد مشكلاتي در استفاده از آن خواهد شد. اين موها بايد در شب‌‌ها و در هنگام دوش گرفتن برداشته شوند. آب داغ و گرم در هنگام دوش گرفتن ( به ويژه خشك كردن با شدت پس از آن) باعث از دست رفتن كيفيت آن مي‌شود. علاوه بر اصطكاك در اثر تماس با روبالشي، استفاده از كلاه و حتي كشيدن دست‌ها در لابه‌لاي موها باعث آشفته شدن آن‌ها مي‌شود.
كاشت موي مصنوعي واژه معني داري جهت تكميل يا ادامه درمان پيوند موي طبيعي است. در اين روش پس از انتخاب صحيح ،موهاي مصنوعي به صورت نمونه در اختيار بيمار قرار داده مي شود و توسط بيمار و به كمك پزشك مربوطه به رنگ مناسب و كاملا شبيه موي خود فرد انتخاب شده و سپس بدون عمل جراحي مو ها توسط پزشك زير پوست سر بيمار كاشته مي شود.
لازم به ذكر است اين موها به صورت مصنوعي در آزمايشگاه تهيه و از جنس پلي آميد هستند كه قابل سازگاري با پوست بدن و داراي دوام است.
اشخاصي كه كانديد اين روش هستند شامل:
1-هيچ مويي جهت عمل پيوند طبيعي ندارند.
2- افرادي كه جاي سوختگي يا زخم روي پوست سر دارند.
3-افرادي كه از كم پشتي موي خود شكايت دارند.
4-ترميم ابرو
علت استفاده از موي مصنوعي
موي مصنوعي امتيازاتي نيز دارد. اين موها نسبت به موهاي طبيعي حساسيت كمتري نسبت به اكسيداسيون دارند و رنگ مو را جذب نخواهد كرد. اگر فردي در ساختار موي خود، موهاي خاكستري داشته ، اين ويژگي بسيار خوب است. زيرا رنگ آن زرد نمي‌شود يا رنگ را جذب نمي‌كنند. همچنين اگر شخصي در منطقه آفتابي زندگي ميكند و نيز زماني را در هواي آزاد سپري ميكند، اين براي موها مناسب است زيرا رنگ آن دوام بيشتري خواهد داشت. واقعيت‌هاي موجود درباره كاشت موي مصنوعي شامل: موجود بودن انواع مو هاي صاف و مجعد و ظاهري كاملا طبيعي، قابليت انتخاب رنگ موي مورد نظر، قابليت كاشت حتي يك تار مو درست مانندحالت طبيعي موي موجود بر روي سر، اجازه فعاليت بدني ، ورزشي و زندگي فعال روزمره با ثبات ، محكم و پايدار، جوان‌تر شدن و زيباتر شدن در مدتي بسيار كوتاه، عدم نياز به ترك كار روزمره، عدم درد، عدم نياز به پانسمان، عدم نياز به بخيه، قابليت پوشش مؤثر موهاي قديمي كاشته شده است.
پيوند مو
اين جراحي به صورت سرپايي با بيحسي موضعي انجام مي شود. در اين عمل يك نوار باريك از ناحيه پشت سر برداشته شده و به واحدهاي فوليكولي تقسيم شده و در قسمت جلوي سر كاشته مي شود.
مراحل مختلف عمل پيوند مو
پيوند مو به روش جديد يك عمل راحت ، قابل پيش بيني ونتايج آن مورد رضايت اكثر بيماران است. هر چند كه اين عمل بسيار ساده و بي خطر است ولي رعايت كامل نكات ايمني به منظور حفظ سلامت بيمار و رسيدن به بالا ترين درصد رشد موهاي كاشته شده در الويت قرار مي گيرد. عمل در مكاني انجام مي شود كه تجهيزات جراحي آن كامل بوده و علايم حياتي بيمار مرتب كنترل مي شود. به دليل ظرافت زياد عمل وبالا بردن سرعت كار يك تيم مجرب اين نوع پيوند مو را انجام مي دهند.در تمام طول مدت عمل بيمار هوشيار است. اين عمل 4 تا 6 ساعت طول مي كشد و بيمار در اين مدت براي خوردن و آشاميدن ميان وعده ساده ممنوعيتي ندارد.
مراحل مقدماتي عمل
اين مراحل شامل گرفتن رگ، اندازه گيري فشار خون و پانسمان سر و مشخص كردن محدوده ناحيه دهنده مو در پشت سرو بي حس كردن ناحيه پشت سر است.
مرحله برداشت ناحيه دهنده مو
پس از انجام مراحل مقدماتي سر فرد كاملا بيحس شده و پزشك پس از بررسي دقيق منطقه دهنده در پشت سر، با ظرافت يك نوار باريك از اين ناحيه بر مي دارد و بخيه مي‌زند لازم به يادآوري است نحوه برش دادن و برداشت اين نوار و همچنين روش بخيه زدن در اين مرحله به گونه‌اي است كه هيچ علامتي به جا نمي ماند و خط آن در ناحيه پشت سر قابل تشخيص نيست. 
مرحله آماده كردن ناحيه گيرنده مو
پس از اينكه نوار پشت سر برداشته شد به اتاق تقسيم منتقل شده و توسط تيم تقسيم به واحدهاي فوليكولي تقسيم مي شود. در اين زمان پزشك ناحيه گيرنده را آماده مي كند. درناحيه گيرنده مو شكاف‌هاي كوچكي ايجاد مي شود تا فوليكول‌هاي تقسيم شده در اين شكاف‌ها قرار بگيرند در اين مرحله ناحيه گيرنده كاملا بيحس شده و يك آرام بخش به فرد داده مي شود و هيچ دردي احساس نمي كند حتي ممكن است به خواب رود.
آماده كردن گرفت‌هاي فوليكولي
موها در حالت طبيعي در دسته هاي 4-1 تايي رشد مي كنند، پس اگر گرفت‌هاي كاشته شده به اين اندازه ظريف باشند ظاهر موها كاملا طبيعي بوده و نماي عروسكي ندارد و پيوند مو به روش واحد هاي فوليكولار بر اين اساس پايه گذاري شده است. مشكل ترين و مهم ترين مرحله در پيوند مو مرحله تقسيم گرفت است. اين كار بايستي با نهايت دقت و ظرافت انجام شود و همچنين رعايت نكات زيادي به منظور حداكثر رشد گرفت‌ها لازم است .
مرحله كاشت گرفت‌هاي فوليكولي
بعد از آماده شدن شكاف‌هاي كوچك ناحيه گيرنده گرفت‌هاي ظريف تهيه شده توسط 3 نفر از تكنسين‌هاي تيم كاشته مي شوند .بدن فرد به خوبي اين گرفت‌ها را مي‌پذيرد و مشكل پس دادن و نگرفتن گرفت‌هاي كاشته شده وجود ندارد چون از بدن خود فرد بوده و به عنوان جسم خارجي محسوب نمي شود.
مراحل پس از كاشت
روز پس از كاشت
دلمه هاي كوچكي روي هر كدام از نقاط كاشت در سر ايجاد مي شود كه 5 تا 10 روز پس از عمل مي ريزند. در منطقه كاشت معمولا هيچ دردي احساس نمي شود فقط بخيه‌هاي پشت سر كمي سوزش داشته كه اين مساله در تمام جراحي ها امري طبيعي است.
2تا 3 روز پس از كاشت
ناحيه پيشاني متورم شده و به طرف چشم ها و صورت پايين آمده و از بين مي رود .
پس از پيوند مو لازم است نكات مهمي در خصوص مصرف دارو ،شستن سر و زمان مراجعه به بيمارآموزش داده شود.
نتيجه عمل
در طي ماه اول پس از عمل موهاي كاشته مي ريزند در حالي‌كه ريشه آن‌ها زير پوست باقي مانده و 6-4 ماه بعد موي جديد از آن رشد خواهد كرد.رشد تمام موهاي كاشته شده 9 تا 12 ماه بعد كامل مي‌شود.موهاي جديد تمام خصوصيات خود را ازجمله رنگ،بافت، زاويه، جهت رشد حفظ كرده و جريان خون غني سر باعث برقراري مجدد تغذيه فوليكول‌هاي كاشته شده مي شود.
عوارض احتمالي پيوند مو
احتمال ايجادعارضه در اين عمل بسياركم است، عوارض شايع عبارتند از : درد و سوزش خفيف در ناحيه بخيه هاي پشت سر، تورم پيشاني و صورت، تشكيل دلمه هاي كوچك بر روي محل هاي كاشت .عوارض شديد از جمله خونريزي، باقي ماندن اسكارو عفونت ، بسيار نادر است.
ترميم پوست با ليزر و جراحي
پيسي يا برص (ويتيليگو) بيماري پوستي است كه در آن لك هاي سفيد رنگ به دليل از دست رفتن رنگدانه پوست به وجود مي آيند. اين علائم در هر جاي بدن ممكن است ديده شوند و معمولا به صورت قرينه هستند. ضايعات پيسي به صورت لكه‌هاي سفيد است و بيشتر در مناطق تحت فشار از جمله زانو و آرنج ديده مي‌شود. شايع ترين مناطق شامل: صورت، لب ها، دست ها، بازوها، پاها و نواحي تناسلي هستند.
پيسي
از هر صد نفر معمولا يك يا دو نفر به اين بيماري مبتلا مي شوند. نيمي از افراد مبتلا معمولا پيش از بيست سالگي از بيماري خود اطلاع دارند ودر يك پنجم بيماران يكي از افراد خانواده نيز دچار اين بيماري است. اين بيماري مي تواند در هر سني بروز كند ولي بيشترين زمان بروز آن در سنين جواني و ميان سالي است. اين بيماري چون به صورت خود ايمني بروز مي كند احتمال وجود بيماريهاي خود ايمني ديگر نيز وجود دارد از جمله ريزش مو به صورت سكه‌اي ، بيماري غده تيروئيد و كم خوني ؛ به همين دليل بايد اين بيماران از جهت وجود بيماري ديگريبررسي شوند در غير اين صورت اين بيماران از نظر سلامت عمومي در وضعيت خوبي به سر مي‌برند.
به وجود آمدن رنگ پوست
ملانين، رنگدانه اي است كه عامل تعيين كننده رنگ پوست؛ مو و چشم ها است و توسط سلول‌هاي ملانوسيت (رنگدانه ساز) توليد مي شود. اگر اين سلول‌ها از بين بروند يا نتوانند رنگدانه بسازند رنگ پوست روشن تر شده يا به كلي سفيد مي شود.
علت پيسي
وقتي سلول هاي رنگدانه ساز به دلايل ناشناخته از بين روند، پيسي به وجود مي آيد. از بين رفتن سلول هاي رنگدانه ساز را به دلايل گوناگوني فرض كرده اند از جمله فعال شدن سيستم ايمني و از بين بردن سلول‌هاي ملانين ساز به صورت نابجا يا وجود نقص در ژن و حساس شدن اين سلول‌ها به آسيب هاي جزئي و غيره .... پيسي بيماري قابل سرايت نيست يعني با تماس با فردي كه اين ضايعات را دارد بيماري انتقال نمي‌يابد بلكه اين بيماري درسرشت فرد وجود دارد و از طريق ژن قابل انتقال است ( برخلاف آنچه در ديد عام وجود دارد كه از تماس با اين افراد اجتناب مي كنند.)
چگونگي پيشرفت پيسي
وسعت، دوره و شدت از دست رفتن رنگدانه در اشخاص مختلف متفاوت است. افراد با پوست روشن نسبت به پوست تيره ديرتر متوجه بيماري خود مي شوند. در موارد شديد ممكن است تمام سطح پوست به طور يكنواخت سفيد شود. هيچ روشي براي پيش بيني اينكه اين بيماري در فردي چقدر پيشرفت خواهد كرد يا چقدر طول بيماري ادامه خواهد داشت، وجود ندارد. اين بيماري به صورت‌هاي فراگير( بيشتر نواحي پوست و مو درگير مي شود) ناحيه‌اي( قسمتي از بدن درگير است) موضعي (ناحيه محدودي درگير مي‌شود) مشاهده مي‌شود.
پيسي معمولا با از دست رفتن ناگهاني رنگدانه در يك نقطه شروع مي شود. اين فرايند ميتواند ادامه يابد يا خود‌به‌خود متوقف شود. دوره هاي از دست رفتن رنگدانه و به وجود آمدن رنگدانه به طور مداوم مي تواند تكرار شود يا به طور ثابت باقي بماند. اين بيماري ميتواند خيلي سريع پيشرفت كند و قسمت‌هاي عمده پوست و مو را درگير كند يا خيلي آهسته پيش رود و تنها قسمت كوچكي را سفيد كند و همچنين ممكن است در يك ناحيه بدون هيچ پيشرفتي متوقف شود.
درمان قطعي براي پيسي
به دليل ناشناخته بودن علت پيسي و از دست رفتن سلول هاي رنگدانه ساز درمان قطعي براي آن وجود ندارد، ولي با تحقيقات و روش‌هاي درماني اين اميد وجود دارد كه در آينده بتوان اين بيماري را از بين برد. در حال حاضر روش درماني موثري كه باعث بهبودي همه بيماران شود؛ هنوز شناسايي نشده است و هر بيماري مي تواند با روش خاصي درمان شود.
درمان پيسي
درمان آن بيشتر براي توقف سفيدي و برگرداندن پيگمان در آن ناحيه است. گاهي بهترين درمان عدم درمان است به ويژه در افراد با پوست روشن. در اين افراد جلوگيري از برنزه شدن پوست و پيدايش تضاد رنگ و در نتيجه مخفي ماندن لك هاي پيسي خواهد شد.
در مناطق درگيري، پوست فاقد دفاع در برابر نور آفتاب و اثرات مخرب و زيان آور اشعه ماوراء بنفش آن است. اين نواحي به راحتي دچار آفتاب سوختگي مي شوند. بنابراين نواحي از بدن كه با لباس پوشيده نمي‌شود بايد با كرم هاي ضد آفتاب با فاكتور محافظتي حداقل بيست پوشانده شود. از قرار گرفتن در معرض آفتاب در ساعات حداكثر تابش (ده صبح تا چهار عصر) اجتناب شود.يكي از راه هاي پنهان كردن، پوشاندن ناحيه درگير با كرم پودر رنگي مطابق با رنگ پوست است كه اين ضايعات از ديده پنهان شوند. خالكوبي ناحيه درگير با رنگ پوست راه ديگر پنهان كردن است. هيچ كدام از اين روش ها راه درماني نيست و فقط موجب بهبودي ظاهري فرد مي شود.
روش هاي‌باز گرداندن رنگ پوست طبيعي
1)كورتون موضعي
داروهاي موضعي حاوي كورتون كه باعث تضعيف سيستم ايمني مهاجم مي‌شود. اين داروها مي توانند در افراد با درگيري يك يا چند ناحيه كوچك موثر باشند. اين داروها بايد همزمان با ساير درمان ها به كار برده شوند. مصرف طولاني مدت اين داروها به خصوص با قدرت بالا باعث نازك شدن پوست و ترك‌هاي پوستي مي‌شود. بنابراين استفاده از آن بايد تحت نظر يك متخصص پوست انجام گيرد.
2)پيوند پوست
در صورت عدم بهبودي در صورتي كه بيماري متوقف شده باشد و هيچ‌گونه پيشرفتي نداشته باشد مي توان به كمك عمل جراحي پوست سالم را در نواحي درگير به صورت نقطه اي كاشت. اين روش راه هاي گوناگوني دارد كه بسته به پوست افراد و امكانات موجود مي توان روش مناسبي را انتخاب كرد. انتقال پوست از نواحي طبيعي به نواحي سفيد شده فقط در مورد تعداد محدودي از بيماران مبتلا به پيسي امكان پذير است كه ضايعات پيسي محدود به يك ناحيه باشد و مدت ثابت بودن ضايعه (بدون پيشرفت) طولاني است.
3)از بين بردن رنگدانه باقيمانده
در بيماراني كه ضايعه وسعت زيادي دارد؛ عملي ترين روش درمان، رنگ زدايي از نواحي طبيعي پوست و يكدست كردن رنگ آن است. در اين روش از داروهاي رنگ بر يا بوسيله ليزر رنگ طبيعي پوست باقيمانده را از بين مي برند. اين بيماران بايد از در معرض آفتاب قرار گرفتن بدون محافظ (لباس، كلاه و كرم ضدآفتاب) اجتناب كنند. جديدا داروهاي گياهي براي درمان اين بيماري معرفي كرده‌اند كه تا حدودي موثر است. كاستن اضطراب‌هاي روحي در درمان بسيار كمك كننده است.
پيشگيري
از آنجا كه علت بيماري ناشناخته است، روش موثر پيشگيري وجود ندارد. نقش استرس هاي روحي در ايجاد و تشديد بيماري به طور قطع مشخص نشده ولي در اكثر افراد دوره هاي شدت بيماري با استرس رابطه مستقيم دارد. در بعضي بيماريهاي پوستي پديده‌اي به نام پديده كوبنر وجود دارد كه در اين بيماري ها هر قسمت از بدن كه تحت تروما يا ضربه قرار گيرد ضايعات بيماري در اين نواحي پديدار مي‌شود. اين ضربه الزاما ضربه مكانيكي نيست بلكه هر ضربه اي از جمله تروماي شيميائي، سوختگي اسيدي و بازي، خراشيدگي، زخم، محل جراحي و حتي آفتاب سوختگي مي تواند باشد. از جمله اين بيماري‌ها مي توان از پيسي، پسوريازيس يا داء صدف، پلان، زگيل و ... نام برد. ضايعات پيسي مي تواند در هر قسمت از بدن ديده شود و علاوه بر پوست ميتواند در ناحيه درگير موها را نيز سفيد كند.
سرطان پوست
سرطان پوست، بيماريي است كه سلول‌هاي سرطاني (بدخيم) در لايه هاي بيروني پوست به وجود مي‌آيند و پوست، بدن را در مقابل گرما، نور، عفونت و جراحت محفوظ نگه مي‌دارد. پوست همچنين آب، چربي و ويتامين D را در بدن ذخيره ميكند. پوست داراي لايه‌هاي اصلي متعدد و انواع مختلفي از سلول‌ها است. لايه فوقاني پوست، اپيدرم ناميده مي‌شود كه حاوي سه نوع سلول است: سلول‌هاي پهن فلس مانند روي سطح پوست كه سلول‌هاي فلسي نام دارند، سلول‌هاي گرد كه سلول‌هاي پوست فلسي نام دارند، سلول‌هاي گرد كه سلول‌هاي ايه ناميده مي‌شوند و سلول‌هايي كه ملانوسيت نام دارند ، رنگ پوست را تعيين مي‌كنند.
سلول‌هاي پايه و سلول‌هاي فلسي
انواع مختلفي از سرطان ها در پوست ميتواند ايجاد شود. عمومي ترين سرطان‌ها، سرطان سلول‌هاي پايه يا سرطان سلول‌هاي فلسي است. سرطان پوست در افرادي كه پوست روشن دارند و مدت زيادي در آفتاب سپري مي‌كنند، شايع تر است. سرطان پوست ميتواند در هر جايي از بدن ايجاد شود، اما در مكان‌هايي كه بيشتر در معرض نور خورشيد است مانند صورت، گردن، دست‌ها و بازوها رايج‌تر است.
سرطان پوست به شكل هاي گوناگوني به نظر مي‌رسد. عمومي ترين نشانه سرطان پوست تغيير در پوست است: مانند رشد غير طبيعي يا ايجاد زخمي كه ترميم نمي‌شود. گاهي اوقات برآمدگي كوچك ظاهر مي‌شود. اين برآمدگي ميتواند صاف، براق مانند به نظر آيد يا ميتواند به رنگ قرمز قهوه‌اي باشد. سرطان پوست ممكن است به لكه پهن قرمز زبر يا فلس مانند باشد. هر درد يا ناراحتي در پوست نشانه سرطان نيست ولي به محض ديدن تغييير در پوست بايد آن را جدي گرفت و به پزشك مراجعه كرد.
ملانوم
ملانوم بيماريي است مربوط به پوست كه در آن سلول‌هاي سرطان (بدخيم) در سلول‌هاي رنگ دهنده پوست (ملانوسيت) يافت مي‌شود. ملانوم معمولا در بزرگسالان رخ مي‌دهد، اما گاهي اوقات در كودكان و سالخوردگان نيز ديده مي شود. پوست، بدن را در مقابل گرما، نور، عفونت و جراحت حفظ ميكند. پوست از دو لايه اصلي تشكيل شده است: اپيدرم (لايه بالايي) و درميس (لايه داخلي.) ملانوسيت‌ها در اپيدرم وجود دارند و حاوي ملانين است كه رنگ پوست را تعيين ميكند. ملانوم گاهي اوقات به ملانوم جلدي يا ملانوم بدخيم معروف است. ملانوم، نوع بدتري از سرطان پوست در مقايسه با سرطان‌هاي معمولي پوست، سرطان سلول پايه يا سرطان سلول‌هاي فلسي كه در سلول‌ها پايه يا سلول‌هاي فلسي اپيدرم شروع مي‌شوند، است. مانند همه سرطان‌ها، ملانوم در صورتي كه در آغاز تشخيص داده شود بهتر درمان مي‌شود. ملانوم ميتواند به سرعت از طريق دستگاه لنفاوي يا خون در تمامي بخش‌هاي بدن پخش شود.
نشانه‌هاي هشدار دهنده ملانوم
عمده نشانه‌هاي هشدار دهنده ملانوم عبارتند از: تغيير در اندازه يا شكليك خال، خونريزي از خال، احساس خارش، سفت شدن، ايجاد برآمدگي، متورم شدن در محل خال يك احساس ناراحتي هنگام دست دادن، ملانوم همچنين ميتواند به صورت خال جديد در بدن ايجاد شود. در مردان ملانوم بيشتر در ناحيه تنه (ناحيه از بدن بين شانه‌ها و لگن)، سر يا گردن ايجاد مي‌شود ولي در زنان ملانوم بيشتر روي بازوها و پاها رخ مي‌دهد. اگر اين نشانه‌ها در كسي باشد بايستي به دقت توسط پزشك متخصص مورد معاينه قرار گيرد. در صورتي كه يك خال يا ناحيه رنگي، طبيعي به نظر نرسد، پزشك با برش ظريفي در پوست و نمونه‌برداري، وجود يا عدم سرطان را تشخيص خواهد داد. اين عمل بايد توسط پزشك صورت گيرد و نحوه صحيح انجام كار بسيار اهميت دارد.
عوامل ايجاد سرطان پوست
آفتاب سوختگي و نور ماوراي بنفش
آفتاب سوختگي و اشعه ماوراي بنفش به سادگي ميتواند به پوست صدمه بزند و اين صدمه ميتواند موجب سرطان پوست شود. ميزان كل تشعشع خورشيد طي سال ها و در معرض خورشيد قرار گرفتن به ميزان زياد كه موجب آفتاب سوختگي مي‌شود، ميتواند باعث سرطان شود. بيشتر مردم تا سن 18 سالگي %80 در معرض خورشيد بودن سراسر عمرشان را تجربه مي‌كنند. برنزه شدن، واكنش پوست به پرتو فرابنفش است. در واقع برنزه شدن واكنش محافظتي براي جلوگيري از صدمه بيشتر پوست در مقابل نور خورشيد است. از سويي اين واكنش، پوست را از سرطان محافظت نمي‌كند. ذكر اين نكته ضروري است كه سرطان پوست خيلي به كندي رخ مي‌دهدبه طوري كه آفتاب سوختگي كه در اين هفته ايجاد مي‌شود ممكن است در 20 سال بعد يا بيشتر باعث ايجاد سرطان پوست شود.
وراثت
در صورتي كه سابقه سرطان پوست در خانواده وجود داشته باشد، فرد احتمالا در معرض خطر بيشتري است. كساني كه پوست تر دارند و از نژاد اروپاي شمالي هستند، بيشتر مستعد سرطان پوست هستند.
محيط
در حال حاضر ميزان پرتو فرابنفش در مقايسه با 50 تا 100 سال گذشته بيشتر است و علت آن كاهش لايه ازون (سوراخ شدن لايه ازون) در جو زمين است. هر چه لايه ازون كمتر شود ميزان رسيدن پرتو فرابنفش به زمين بيشتر مي‌شود. ساير عوامل موثر عبارتند از: ارتقاع، عرض جغرافيايي و پوشش ابر. هر چه ارتفاع افزايش مي‌يابد، پرتو فرابنفش قوي‌تر مي‌شود. در عرض جغرافيايي بالاتر، جو نازكتر نمي‌تواند پرتو فرابنفش را به اندازه‌اي كه سطح دريا، تصفيه مي‌شود، كاهش دهد. در خط استوا تشعشع خورشيد قوي‌تر است.
چروك صورت و راه هاي درمان آن
به وجود آمدن شيارهاي عـرضي در پيشاني و شيارهاي طـولي در بين دو ابرو و نيز شيارهاي كنار چشم ها و دهان و بر روي گونه ها، چـروك صورت گفته مي شود.
افراد سيگاري به علت از دست دادن چربي زير پوستي و همچنين نقص در كلاژن‌سازي و علت هاي گوناگون ديگر دچار چروك زودرس مي شوند . پوسـت هاي خشـك نسـبت به پوسـت هاي چـرب زودتر دچـار چروك مي شوند كه مي تواند به دليل علت زمينه اي پوست خشك باشد.
علل به وجود آمدن چروك
در ايجاد چروك صورت علت هاي گوناگوني وجود دارد كه در زير به برخي از آن‌ها اشاره مي‌شود:
مسئول نگه داشتن قوام پوست ، "كُلاژن( "مهم‌ترين پروتئين موجود در بافت هاي بدن، استخوان ، غضروف و پوست) است ؛ حال به هر علتي در روند كلاژن سازي اختلالي به وجود آيد پوست دچار چروك مي شود. با افزايش سن ، كلاژن سازي كـند مي شود، به همين علت افراد مسن پوستي افتاده دارند. در برخي از اين بيماران، پوست به علت نقص در كلاژن سازي دچار افتادگي زودرس مي شود. عوامل محيطي كه مهم‌ترين آن‌ها اثر آفتاب است، باعث تخريب رشته هاي كلاژن و الاستين پوست و تشديد روند پيري پوست و ايجاد چين و چروك مي شوند.
علاوه بر كلاژن سازي علت هاي ديگري نيز در ايجاد چروك پوست دخيل هستند، از جمله اين عوامل افزايش قـدرت عـضلاني زير پوست است. افراد عـصبي و اخـمو به علت اسـتفاده زياد از عضلات صورت دچار اين حالت مي شوند. افرادي كه قـبلا چاق بوده ولي دچار لاغري مي‌شوند به علت از دست دادن چربي زير‌پوستي دچار افتادگي پوست مي‌شوند و چروك به وجود مي آيد.
براي پيشـگيري از ايجاد چروك بايد عـوامل ايجاد كننده آن را از بين برد از جمله: تغـذيه نامناسب - مصرف مواد مخدر و دخانيات - اعصاب متشنج ، استرس و ...
روش از بين بردن چروك
روش هاي متنوعي براي از بين بردن چروك صورت وجود دارد:
1)مصرف كرم هاي مرطوب كننده: اين مواد تا حدودي مي توانند چروك هاي ريز را به طور موقت از بين ببرد.
2)ميزان و مدت تماس با آفتاب هرچه كمتر باشد، عوارض آن كمتر است.
3)اجتناب از دخانيات : مصرف سيگار باعث ايجاد خطوط عميقي در لب فوقاني و تحتاني و كناره هاي چشم مي شود.
4) اجتناب از ايجاد كشش هاي غيرضروري در پوست : تشديد غيرضروري حالات صورت باعث كشيدگي پوست مي شود.
5) مصرف كافي (البته نه افراط گونه و بيش از حد ) ويتامين C، ويتامين A و ويتامين E : اين ويتامين‌ها به عنوان مواد آنتي اكسيدان شناخته مي‌شوند و احتمال تأثير آن‌ها با از بين بردن راديكال‌هاي آزاد كه يكي از علل تخريب كلاژن و الاستين هستند در بسياري از مطالعات مطرح شده است.
6) مصرف هورمون هاي جايگزين در خانم‌هاي يائسه: هورمون استروژن كه هورمون اصلي زنانه است نقش ثابت شده اي در ايجاد جواني ، شادابي و طراوات پوست دارد در زنان يائسه ميزان اين هورمون پائين مي آيد و با مصرف هورمون هاي جايگزين مي توان بسياري از مشكلات اين سنين را كاهش داد.
7) ايجاد سبك و روش زندگي سالم تر از نظر هيجانات و احساسات.
8) انجام ليزر با انواع گوناگون ليزر ( تحريك كلاژن سازي).
9) جديدترين روش براي از بين بردن چروك صورت، تزريق آمپول رقيق شده و غيرسمي شده ســم ميكــروب بوتيليسم (Botox) در داخــل عـضلات پوســت صـورت است. با اين روش، عضلات صورت را فلج يا ضعيف مي كنند كه باعث از بين رفتن چروك صورت مي‌شود. اين روش موقتي است و البته چروك را واقعا از بين نمي برد بلكه آن را ظاهرا محو ميكند و بسته به نوع پوست افراد ، از 3 ماه تا 9 ماه طول مي كشد. با تكرار تزريق ، اين فاصله زماني افزايش مي يابد.
عوامل متعددي در به وجود آمدن چين و چروك نقش دارند. بعضي از انسان‌ها داراي زمينه ژنتيك براي به وجود آمدن چين و چروك و خطوط روي صورت خود هستند. پرتو خورشيد نيز به عنوان عامل به‌وجود آورنده اين چين و چروك ها شناخته شده است، اين پرتو با آسيب رساندن به فيبرهاي الاستيك و كاهش خاصيت كشساني آن، باعث تشديد اين امر مي‌شوند. مصرف سيگار باعث تنگ تر شدن عروق خوني و كاهش ميزان اكسيژن رساني به پوست مي‌شود. عوامل شيميايي، گرما، باد و عواملي از اين قبيل در به وجود آمدن و گسترش چين و چروك هاي صورت نقش دارند.
درمان با ليزر
با پيشرفت تكنولوژي در زمينه سلامت، جراحان زيبايي و متخصصان پوست مي توانند به راحتي چين و چروك هاي پوستي را ازبين ببرند. در سال 2003 بيشتر از 50000 از اين دسته از اعمال با موفقيت انجام گرفت. اولين روش مورد استفاده در درمان چين و چروك پوستي، استفاده از ليزردي اكسيد كربن(2)co بود. اين روش براي چروك هاي عمقي پوست مناسب بوده و ميزان موفقيت آن بين 50 تا 90 درصد است. اما اين روش دارايمعايبي بوده و بيمار پس از انجام عمل نياز به مراقبت زيادي دارد.
روش بعدي erbium نام دارد(YAG Laser) اين روش شامل استفاده از ليزر به منظور حرارت دادن بافت زير پوست بدون آسيب رساندن به سطح پوست و ظاهر آن مي شود. اين ليزر با انرژي بالا به منظور درمان چين و چروك هاي مياني پوست و بدن هيچ گونه جراحت و آسيبي به پوست انجام مي‌گيرد. همچنين اين روش باعث پرورش و تحريك كلاژن هاي جديد شده كه باعث نرم شدن و كشساني شدن پوست مي شود. در اين روش بيمار نيازي به مراقبت ندارد. اخيرا FDA روش ليزر درماني جديدي را براي درمان چين و چروك ها تاييد كرده كه N_Lite نام دارد. دراين روش توسط ليزر زرد، پوست تحريك شده و توليد كلاژن تحريك مي شود. اين روش مزيت هاي زيادي دارد. اين روش به طور نسبي بدون درداست، احتياج به بيهوشي كامل نيست و به زمان ريكاوري كمتري نسبت به 2co احتياج دارد.
براي پي بردن به اينكه ليزر چگونه در درمان پوست موثر است، ابتدا بايد مقدماتي درباره چين و چروك و همچنين آكنه بدانيم. اين دو نقص از جنبه هايي داراي اهميت هستند، آن‌ها بيشتر در اطراف صورت ظاهر مي شوند و به اين دليل بسيار در معرض نور قرار دارند، نور باعث ايجاد سايه هايي روي صورت در آن نواحي مي شود و آن را بيشتر نمايان ميكند. در ليزر زيبايي با پالس‌هاي ليزر دي اكسيدكربن براي از بين بردن چين و چروك ها و خطوط روي صورت، آب ملكول درون سلول‌هاي پوستي تبخير مي‌شود. در پاسخ به اين تحريك، پوست شروع به توليد كلاژن پروتئين مي كند و اين امر سبب پر شدن چين و چروك ها مي شود. چين و چروك ها منجر به شكستگي هايي درساختار درون پوست مي‌شود. هنگامي‌كه پوست به اندازه كافي رشد مي كند، فيبروبلاست‌هاي پوست دچار روي هم افتادگي شده و توليد كاتاليزورهاي كلاژن افزايش مي يابد، اين امر باعث شكستن ساختار كلاژن پوست مي شود. محققان در يافته‌اندكه كلاژن ها در انسان 80 ساله 4 برابر بيشتر از انسان 20 ساله دچار شكستگي مي شوند. در واقع تكنولوژي ليزر با تبخير سلول‌هاي نواحي معيوب (ليزر 2co و )erbium و همچنين با تحريك كلاژن‌هاي پوست براي چين هاي عميق تر( ليزر 2co، erbium و )N-Lite اين معايب را از بين مي برد. با ايجاد پديده تبخير روي پوست در واقع نوعي سوختگي پوستي را ايجاد كرده‌ايم. ليزر N-Lite، كمي متفاوت از دو گونه متداول‌ترآن يعني 2co وerbium است. در اين نوع ليزر، كلاژن‌هاي فرم دهنده پوست تحريك مي شوند در حالي كه دو نوع ديگر از برداشتن لايه‌هاي قديمي و پيرتر پوست استفاده مي‌كنند، همچنين در اين گونه تبخيري روي پوست انجام نمي‌پذيرد و همچنين جراحت و دوره ترميم و ريكاوري هم وجود ندارد. اين مدل از ليزر پوست بدون هيچ گونه عوارض ونارحتي است.
باز سازي پوست با استفاده از ليزر دي اكسيد كربنCO2
از تكنولوژي ليزر CO2 به منظور باز سازي دقيق پوست و برداشتن لايه هاي خارجي استفاده مي شود، به كمك اين روش لايه هاي داخلي تر پوست كه نرم تر، لطيف تر و جوان تر است، آشكار مي شود. از ليزر CO2 بيشتر به منظور درمان چين و چروك هاي عمقي صورت استفاده مي شود.
ليزر دي اكسيد كربن چگونه عمل مي كند ؟
ليزر CO2 به متخصصان اعمال جراحي زيبايي يا متخصصان امراض پوست كمك مي كند كه چين و چروك پوست را بسيار بهتر از ديگر روش‌هاي موجود درمان كنند. اين كار به صورت جايگزيني لايه هاي عمقي پوست آسيب ديده و تحريك آن به منظور باز سازي پوست سالم انجام مي گيرد. از تازه ترين تكنولوژي در زمينه ليزر مي توان استفاده از پرتو نور به صورت پالس و پراكنده با فركانس بسيار بالا را نام برد. اين روش باعث حداقل شدن آسيب حرارتي ناشي از ليزر روي پوست مي‌شود. با استفاده از اين روش مي‌توان پرتو ليزر را با قدرت بيشتر به منظور از بين بردن چين و چروك هاي عميق تر به پوست اعمال كرد.
ليزر دي اكسيد كربن براي مناطق خاص مانند اطراف بيني و چشم يا سطح صورت نيز كاربرد دارد. در طي ليزر CO2، بي حسي موضعي به منظور رفع احساس نارحتي از طريق تزريق ماده بيحسي در ناحيه مورد بررسي انجام مي گيرد و اگر كل صورت مورد ليزر قرار بگيرد، ممكن است بيهوشي كامل انجام گيرد.
مزيت هاي درمان با ليزر CO2
با استفاده از برداشت لايه به لايه پوست آسيب ديده، ليزر CO2 قادر به خذف خطوط و چين وچروك هاي پوست خواهد بود. اين روش باعث كاهش ظهور زخم ها و همچنين بسياري از ديگر نقص هاي پوستي نيز مي شود. از اين روش به منظور رفع تجمع رنگ دانه ها در بافت ها، آسيب هاي پوستي ناشي از نور، پي بردن به سرطان پوست قبل از رخ دادن آن مي توان استفاده كرذ.
باز سازي پوست توسط ليزر erbium
پوست بزرگترين ارگان بدن ما است. اين ارگان از بدن ما در مقابل انواع آلودگي ها، عفونت ها محافظت كرده و همچنين به عنوان يك محافظ عمل ميكند. به دليل مرور زمان و افزايش سن وسال، تاثيرات نور خورشيد، باد و هورمون‌ها باعث پديد آمدن خطوط وچين و چروك هايي اطراف چشم و لب‌ها مي شود. سپس به دليل كاهش كلاژن پوست، چين و چروك هاي عمقي‌تر ظاهر مي شوند و همچنين اختلالات سطح پوستي مانند دانه هاي رنگي روي پوست يا رنگ رفتگي و آكنه ظاهر مي شود.
ليزر erbium
اين روش از جديد ترين روش‌هاي درماني پوستي است. اين روش نسبت به ليزر 2co مطمئن تر، دقيق تر و داراي درد بسيار كمتري است و پوست نرمتر، هموارتر و جوانتري را ايجاد ميكند. ترميم پوست با استفاده از ليزر erbium به منظور برداشت چين و چروك هاي سطحي و مياني صورت استفاده مي‌شود. اين روش گرماي كمتري را نسبت به ديگر روش‌ها در اطراف بافت توليد ميكند. اين روش به پزشك معالج اين امكان را مي دهد كه به راحتي و آرامي سلول هاي آسيب ديده پوستي را لايه به لايه تبخير كند. بيشتر موارد شامل برداشت لايه هاي سطحي و موضعي مي شود. آخرين تحقيقات نشان مي‌دهد كه ليزر erbium باعث تحريك و توليد كلاژن شده و باعث محكم شدن و هموار شدن پوست مي‌شود.
بازيابي و ترميم بعد از انجام ليزر
ترميم پوست توسط نور سرد ليزر erbium كمترين قرمزي پس از عمل وتورم را دارد و بسيار زودتر از روش هاي ديگر ترميم بعد از عمل انجام مي پذيرد. در بسياري از موارد ترميم كامل و وضعيت نرمال پوست بعد از 7 تا 10 روز فراهم مي شود. پس از عمل، پيشنهاد مي شود كه در هفته اول، منطقه مورد عمل توسط مواد آرايشي و روغني، مرطوب يا چرب نگه داشته شود، بعد از گذشت هفته اول پوست تقريبا صورتي رنگ تبديل به پوستي با رنگ طبيعي، هموار، لطيف و جوان‌تر مي شود.
مزاياي ليزر erbium
*اين روش بسيارسالم، قابل اطمينان و بدون نياز به مراقبت بيمارستاني است.
*از اين روش مي توان به منظور رفع چين و چروك هاي سطحي پوست استفاده كرد.
*در اين روش عوارض جانبي ناشي از برخورد پرتو به لبه هاي كناري بافت وجود ندارد.
*از اين روش مي توان براي نواحي گردن، سينه و دست ها نيز استفاده كرد.
*اين روش به منظور رفع لكه هاي سياه پوستي نيز استفاده مي شود.
*استفاده از ليزر erbium با حداقل ايجاد حرارت و سوختگي اطراف بافت همراه است.
*درمان توسط آن بسيار سريع بوده و حداقل قرمزي، تورم و آسيب را به همراه دارد.
كدام نوع ليزر مناسب تر است؟
انتخاب روش مناسب براي ليزر بستگي به شرايط شخص دارد، اينكه توانايي تحمل چه ميزان زمان ريكاوري رادارد و اينكه به چه ميزان بهبودي نياز دارد از عوامل مهم در انتخاب نوع ليزر هستند. معمولا ليزر دي اكسيد كربن موثرتر از ليزر erbium و N-lite است( چين و چروك هاي عمقي را از بين مي برد)، اما در مقابل دوره ريكاوري طولاني مدتي دارد(بين 10 تا 14 روزerbium).بهبود نسبتا مناسبي ايجاد ميكند و دوره ريكاوري آن 1 هفته است. ليزر N-lite اثر بخشي ضعيف تري دارد و شامل دوره ريكاوري نمي شود، اين ليزر براي چين و چروك هاي سطحي پوست بسيار مناسب است.
ريكاوري پس از عمل ليزر 2co و erbium
بيهوشي : عمومي يا داروي مسكن ( بي حسي موضعي در برخي از اعمال ليزر erbium انجام مي‌گيرد)
مدت زمان عمل: 15 تا 90 دقيقه.
مدت زمان بستري شدن: بيمار همان روز ميتواند به خانه بازگردد.
ناراحتي : حدود يك تا چهار روز.
تورم : از سه روز تا سه هفته.
معالجه : پوست در طي عمل دي اكسيد كربن 5 تا 14 روز و در طي عمل erbium ، 4 تا 6 روز درمان مي شود.
ليزر درماني بعدي: اگر بخواهيد مجددا ليزر درماني كنيد، بايد حداقل 6 ماه صبر كنيد.
پيشرفت هاي ليزر در پوست
بر طبق آمار منتشر شده از آكادمي جراحي زيبايي امريكااز 3 سال پيش تاكنون، روش ليزر حدود 456 درصد در ميان مردان و 215 درصد درميان زنان افزايش يافته است.
مطالعاتي از سال 1996 تا 2004 روي 47 نفر(42 زن و 5 مرد با ميانگين سني 52 سال) انجام شد، در اين مطالعات افراد در معرض ليزر دي‌اكسيدكربن و در منطقه تمام صورت قرار گرفتند.45 درصد اين افراد دچار هيچ گونه عوارضي نشدند، 14 مورد دچار افزايش آكنه و دانه هاي سفيد روي صورت خود شدند، در8 مورد پوست دچار تيرگي بيشتر شدند، يك مورد دچار عفونت و در يك مورد هم تاب خوردگي چشم مشاهده شد. بر طبق آخرين گزارشات اعلام شده در سال 2008، از پر‌كاربرد ترين موارد ليزر در زيبايي مي توان ليپوساكشن، لاپاراسكوپي و كاربرد در كوچك كردن سينه را نام برد.
منبع: نشریه مهندسی پزشکی شماره ۹۷