مشاوره16- تعريق بيش از حد
زني 26 ساله به خاطر تعريق بيش از حد که به گفته خودش باعث خجالت وي در محل کار ميگردد، مراجعه ميکند. گاهي دستانش کاملا خيس عرق شده، کار کردنش و از جمله نوشتن را دشوار ميسازد. او به خاطر پنهان کردن تعريق بيش از حد ناحيه زيربغل دقت زيادي در نحوه لباس پوشيدنش به خرج ميدهد. او ميخواهد بداند چه کمکي ميتوانيد به او کنيد...
به چه مسايلي بايد پرداخت؟
محل. محل دقيق نواحي تعريق را جستوجو و شناسايي کنيد. موارد ممکن عبارتند از گرگرفتگي و تعريق بيش از حد صورت و تعريق بيش از حد زيربغل ، کف دست، کشاله ران و کفپا.
شدت. اين مشکل تا چه حد ناتوانکننده است؟ تاثيرات آن را بر تندرستي عاطفي و زندگي اجتماعي روزمره بررسي کنيد.
علل فيزيولوژيک و روانشناختي را رد کنيد. علل ديگر از جمله هيپوگليسمي يا هيپرتيروييدي را مدنظر قرار دهيد هر چند اينها معمولا واضح خواهند بود. آيا امکان دارد يک وضعيت اضطرابي وجود داشته باشد؟
توضيح و توصيه. به وي اطمينان بدهيد که تعريق يک پديده طبيعي است. توضيح دهيد که تبخير آب از پوست گرما را از بدن دفع ميکند و براي کنترل دما ضروري است و اين که تعريق توسط دستگاه عصبي سمپاتيک کنترل ميگردد. نوشيدن مايعات زياد توسط وي مهم است و افزايش مصرف نمک نيز بايد مدنظر قرار گيرد چرا که از دست دادن مايعات ميتواند قابل ملاحظه باشد.
چه بايد کرد؟
حامي باشيد و بدانيد که اين مشکل، آزاردهنده است.
در مورد گزينههاي درماني با وي صحبت کنيد. درمان خط اول عبارت است از ضدتعريقهاي موضعي مثل محلول آلومينيوم کلريد هگزاهيدرات 20. درمان دارويي ميتواند مفيد باشد. دوز کم يک مسدودکننده گيرنده بتا مثل پروپرانولول ممکن است کمک کند. داروي ممکن ديگر پروپانتلين با دوز آغازين 15 ميليگرم 3 بار در روز است (عوارض جانبي آن ضد موسکاريني بوده، شامل خشکي دهان و يبوست ميگردند).
در مورد گزينههايي که متخصصان ميتوانند ارايه دهند، بحث کنيد. اگر احساس شود که اضطراب علت غالب است، ارجاع وي به خدمات سلامت روان به منظور درمان شناختي - رفتاري يا بيوفيدبک را مدنظر قرار دهيد. متخصصان پوست ممکن است آيونتوفورز (iontophoresis) را توصيه نمايند که طي آن دستها و پاها را ميتوان به مدت چند دقيقه در هفته در يک وان الکتريکي کوچک خيس کرد. بدين ترتيب غدد عرق از توليد عرق بازداشته ميشوند. غالبا بيماران ميتوانند اين درمان را تحت نظارت در بيمارستان امتحان کنند تا ببينند موثر است يا خير و سپس اقدام به خريد اين وان کنند. اين درمان براي تعريق بيش از حد کف دست و پا بسيار موثر است ولي براي علايم ناحيه زيربغل تاثيري ندارد.
به نظر ميرسد تزريق سم بوتولينيوم، به ويژه براي علايم ناحيه زيربغل، موثر باشد. اثر اين درمان 9-6 ماه طول ميکشد و سپس به تکرار نياز دارد و با مهار آزاد شدن استيلکولين در پيوستگاه عصبي-عضلاني و در نتيجه کاهش تون عضله و توليد عرق اثر ميگذارد. درباره تزريق در کف دست مسالهاي که بايد در درازمدت مراقب آن بود، اثر آن بر تون عضلات است.
براي موارد مقاوم و آزاردهنده که تمام درمانهاي ديگر شکست ميخورند، يک اقدام جراحي به نام سمپاتکتومي از طريق توراکوسکوپي وجود دارد که در آن عصب سمپاتيک قطع ميشود. عارضه جانبي اصلي که واقعا شايع و ناخوشايند است، تعريق جبراني در نواحي ديگر است.
منبع: نشریه نوین پزشکی شماره ۴۳۳