مشاوره46- درماتيت شغلي در يک آرايشگر
به چه مسايلي بايد پرداخت؟
تعيين مشکل: تا 50 آرايشگرها در عرض 5 سال از آغاز کار مبتلا به درماتيت دست‌ها مي‌شوند که از نوع درماتيت تماسي تحريکي ناشي از آسيب شيميايي يا درماتيت تماسي آلرژيک ناشي از واکنش بيش‌حساسيتي (نوع 4) مي‌باشد. تمايز بين اين دو دشوار ولي مهم است زيرا نوع آلرژيک در صورت عدم حذف ماده آلرژن پيش‌آگهي بدتري دارد.مشکل چه تاثيري بر بيمار دارد؟ علايم بيماري، زندگي روزمره وي را تحت تاثير قرار مي‌دهد و سبب اضطراب و پريشاني و ترس از آينده شغلي مي‌شود.شرح حال کامل شغلي از بيمار بگيريد. آيا قبلا مشکل پوستي داشته است؟ علايمي که با آغاز کار جديد بروز مي‌يابند يا هنگام فراغت از کار بهبود مي‌يابند نشان‌دهنده مشکلات ناشي از شغل هستند. وي کدام محلول را عامل مشکلش مي‌داند؟ رنگ‌برهاي مو و رنگ‌هايي که حاوي آمونيوم و پتاسيم پرسولفات يا پارافنيلن دي‌آمين هستند به طور شايعي درماتيت آلرژيک را برمي‌انگيزند و محرک مشکلات تنفسي همچون آسم مي‌شوند.راهبردهاي درمان: آيا بيمار از اقدامات محافظتي مانند دستکش يا درمان‌هايي مانند کرم‌هاي بدون نياز به نسخه استفاده مي‌کند؟ از وي بپرسيد آيا مشکل را با کارفرمايش در ميان گذاشته يا نه، و در اين صورت چه تاثيري داشته است؟ نامه‌اي از طرف شما به کارفرما موثر خواهد بود.
چه کارهايي بايد انجام دهيد؟
معاينه
دستان بيمار را از نظر علايم درماتيت بررسي نماييد. پوست قرمز و متورم نشان‌دهنده واکنش حاد است. در موارد شديد، تاول زدن دست و نشت مايع (oozing) نيز ممکن است رخ دهد. خشکي، ترک‌خوردگي و پوسته‌ريزي حاکي از ازمان بيماري است. علايم عفونت ثانويه را جستجو کنيد. نواحي ديگر پوست خصوصا ساعدها و صورت را معاينه کنيد. ساير اختلالات احتمالي پوست همچون کهير و پسوريازيس را در نظر داشته باشيد. کهير تماسي به طور تيپيک به صورت ضايعات قرمزرنگ، برآمده و خارش‌دار، به طور حاد پس از تماس با مواد آلرژي‌زا يا شيميايي ايجاد مي‌شود. پسوريازيس بيماري پوستي متنوعي است ولي شايع‌ترين فرم آن (پسوريازيس پلاکي) با ضايعات متورم، ملتهب، قرمزرنگ و پوشيده از پوسته‌هاي سفيد نقره‌اي مشخص مي‌شود.
ارجاع براي آزمون برچسب پوستي
توضيح دهيد که آزمون برچسب پوستي(patch test) در تعيين علت مشکل کمک‌کننده است و بگوييد که شامل چه مواردي مي‌شود. آزمون برچسب پوستي با مجموعه مواد آرايشگران که شامل رنگ‌هاي مو، آمونيوم پرسولفات، آمينوفنول و سورفاکتانت به‌اضافه سري‌هاي استاندارد اروپايي، بررسي انتخابي به شمار مي‌آيد. اين آزمون‌ها در درماتيت تماسي منفي هستند. آزمون سوزني پوست (prick test) يا آزمون جذب راديوآلرژن (radioallergosorbent;RAST) کمک‌کننده نيست. زماني که نتايج آماده شد، مجددا بيمار را ويزيت نماييد.
اجتناب از مواد شيميايي
توضيح دهيد که پوشيدن دستکش حين مخلوط کردن و استفاده از مواد شيميايي مواجهه را کاهش مي‌دهد (دستکش‌هاي پلاستيکي غيرلاتکس براي کاهش خطر آلرژي به لاتکس توصيه مي‌شود). از آنجايي که درماتيت در آرايشگران بسيار شايع است، کارفرماي وي به احتمال زياد با اين مشکل و واکنش‌هاي احتمالي آشنا خواهد بود؛ بنابراين بيمار بايد درباره راهبردهاي کاهش مواجهه همچون استفاده از محصولات ديگر و درخواست از همکاران براي مخلوط کردن مواد يا اشتغال موقت به نوع ديگري از کار تا زماني که نتايج آزمون‌هاي پوستي مشخص شود، با کارفرمايش صحبت کند.
درمان
مرطوب‌کننده‌ها در حفظ رطوبت پوست موثر هستند و بايد به طور مرتب استفاده شوند. واکنش‌هاي حاد نياز به درمان با کورتون‌هاي موضعي با قدرت متوسط (مانند بتامتازون والرات [Betnovate]) دارند و چنانچه علايم عفونت وجود دارد از دوره کوتاه درمان آنتي‌بيوتيکي نيز بايد استفاده شود.
اطلاع‌رساني و حمايت
ماهيت بالقوه درازمدت اين وضعيت را براي بيمار توضيح دهيد. ضرورت آگاهي وي از مواجهه با محلول‌ها و اهميت استفاده از دستکش و کرم‌هاي مرطوب‌کننده را شرح دهيد. به بيمار بگوييد که در صورت ادامه مواجهه ممکن است بيماري به صورت حاد شعله‌ور شود و در اين صورت بايد به پزشک مراجعه کند. وي را تشويق به يادگيري بيشتر درباره بيماري‌اش کنيد: توصيه‌هاي کاربردي خوبي درباره نحوه اداره مشکل توسط خود فرد در موسسات آرايشگري در وب‌سايت‌هاي سلامت شغلي در دسترس است که فرد بايد به دنبال کردن آنها ترغيب شود. او همچنين بايد با حقوق خود و وظايف کارفرمايش آشنا شود.
منبع: نشریه نوین پزشکی شماره ۴۷۲