ميگرن، يک اختلال عصبي مزمن است که با حملات دوره‌اي سردرد و علايم همراه از جمله اورا، تهوع، استفراغ و هراس از نور تشخيص داده مي‌شود. هر چند حدود 26درصد از مبتلايان به ميگرن انديکاسيون شروع درمان‌هاي پيشگيرانه را دارند، اما تنها نيمي از بيماران روزانه از داروهاي پيشگيري‌کننده از وقوع حملات استفاده مي‌کنند. تريپتان‌ها، ضدافسردگي‌ها، داروهاي ضدصرع، ضدالتهاب‌هاي غيراستروييدي، ضداستفراغ‌ها، اپيوييدها و داروهاي قلبي براي پيشگيري از ميگرن تجويز مي‌شوند. در سال 2012 ميلادي، آکادمي نورولوژي آمريکا با همکاري انجمن سردرد آمريکا جديدترين يافته‌هاي شاهدمحور خود را در درمان پيشگيرانه از حملات ميگرن در 7 سطح A، B، C، U، A منفي، B منفي و C منفي منتشر کردند. در دستورالعمل‌هاي جديد درمان کوتاه‌مدت پيشگيرانه از ميگرن مرتبط با قاعدگي، به اسامي‌ داروهايي نظير فروواتريپتان (frovatriptan)، ناراتريپتان (naratriptan) و زولميتريپتان (zolmitriptan) اشاره شده است.


سطح A پيشگيري

داروهاي ضدصرع

پاتوفيزيولوژي اختلال ميگرن ممکن است «بيش برانگيختگي عصبي» باشد، بنابراين داروهاي ضدصرع به دليل اثرات آنها روي گاماآمينوبوتيريک اسيد -که يک نوروترانسميتر مهاري است- براي درمان ميگرن مطرح شدند.

سديم‌والپروات و ديوالپروکس‌سديم: مطالعات متعددي اثربخشي ديوالپروکس‌سديم را در پيشگيري از ميگرن- با کاهش تعداد دفعات وقوع حمله و کاهش شدت حملات- نشان داده‌اند. يک مطالعه تصادفي دوسوکور با استفاده از دارونما؛ اثربخشي، تحمل‌پذيري و ايمني مونوتراپي فرمولاسيون طولاني‌اثر ديوالپروکس‌سديم را در پيشگيري از ميگرن بررسي کرد. از 237 شرکت‌کننده، 112 نفر دارو دريافت کردند و 115 نفر دارونما گرفتند. به طور کلي، در گروه دريافت‌کننده ديوالپروکس‌سديم شدت سردرد و شمار روزهاي ابتلاي بيمار در مقايسه با مصرف‌کنندگان دارونما به‌طور معناداري کاهش يافت. بنابر مطالعه مذکور، مونوتراپي ديوالپروکس‌سديم در پيشگيري از حملات ميگرن موثر است و به خوبي از سوي بيماران تحمل مي‌شود.

توپيرامات: مطالعات متعددي اثربخشي دوز بالاي توپيرامات را در پيشگيري از حملات ميگرن اثبات كرده‌اند. البته مصرف دوز بالاي اين دارو با خطر وقوع عوارضي نظير ضعف، اختلال حافظه، مختل شدن درک چشايي و کاهش وزن همراه است. در يک مطالعه 8 هفته‌اي تصادفي دوسوکور، اثربخشي دوز اندک توپيرامات با پروپرانولول در پيشگيري از ميگرن مقايسه شد. به 62 بيمار به طور کاملا تصادفي روزانه 50 ميلي‌گرم توپيرامات يا 80 ميلي‌گرم پروپرانولول داده شد. اثربخشي هر 2 دارو در کاهش شدت و دفعات وقوع حملات يکسان بود.

بتابلاکرها

پروپرانولول: دستورالعمل‌هاي پيشگيري از ميگرن بتابلاکرها را به عنوان خط اول درمان پيشگيرانه توصيه کرده‌اند. پروپرانولول يکي از پرمصرف ترين بتابلاکرها براي پيشگيري از ميگرن است.

متوپرولول: در دستورالعمل‌هاي جديد از متوپرولول به عنوان درمان پيشگيرانه «احتمالا موثر» ميگرن نام برده شده است. اخيرا متوپرولول و استيل‌ساليسيليک اسيد(آسپيرين) در پيشگيري از ميگرن با يکديگر مقايسه شدند. طي يک مطالعه فاز 3 اثربخشي و ايمني 300 ميلي‌گرم آسپيرين با 200 ميلي‌گرم متوپرولول بررسي شد. نتيجه آنکه متوپرولول در مقايسه با آسپيرين در کاهش دفعات وقوع حملات ميگرن موثرتر است. البته عوارض در گروه مصرف‌کننده آسپيرين کمتر مشاهده شدند.

تريپتان‌ها

فروواتريپتان: اين آگونيست انتخابي گيرنده سروتونين جديد در مقايسه با ساير تريپتان‌ها نيم عمر طولاني‌تري دارد و براي درمان پيشگيرانه کوتاه‌مدت ميگرن مورد تاييد قرار گرفته است. تريپتان‌ها براي پيشگيري از ميگرن مرتبط با قاعدگي نيز ارزيابي شده‌اند. ميگرن مرتبط با قاعدگي در مقايسه با ميگرن عادي سخت‌تر به درمان پاسخ مي‌دهد و مدت زمان آن هم طولاني‌تر است. مطالعات اخير نشان داده‌اند فروواتريپتان که با هدف پيشگيري براي مدت 6 روز قبل از شروع قاعدگي تجويز مي‌شود در پيشگيري از حملات ميگرن قاعدگي و کاهش شدت و مدت حملات موثر است. اين دارو عوارض جانبي قابل کنترلي دارد و از سوي بيماران به خوبي تحمل مي‌شود.


سطح B پيشگيري

ضدافسردگي‌ها

ونلافاکسين و آمي‌تريپتيلين: اثربخشي و ايمني ونلافاکسين و آمي‌تريپتيلين در پيشگيري از ميگرن در يک مطالعه دوسوکور تصادفي با يکديگر مقايسه شد. هر 2 دارو در درمان پيشگيرانه ميگرن موثر بودند و اختلاف بين آنها معنادار نبود. در کل ونلافاکسين آهسته‌رهش در مقايسه با آمي‌تريپتيلين از سوي بيماران بهتر تحمل شد.

تريپتان‌ها

ناراتريپتان: اثربخشي ناراتريپتان در درمان پيشگيرانه کوتاه‌مدت ميگرن مرتبط با قاعدگي در يک مطالعه تصادفي دوسوکور بررسي شد. به افراد تحت مطالعه يک ميلي‌گرم ناراتريپتان (2 بار در روز)، 5/2 ميلي‌گرم ناراتريپتان
(2 بار در روز) يا دارونما داده شد. از اين مطالعه چنين استنتاج شد که ناراتريپتان يک ميلي‌گرمي 2بار در روز در درمان پيشگيرانه ميگرن مرتبط با قاعدگي موثر است و عوارض آن از سوي بيماران به خوبي تحمل مي‌شود اما اثربخشي ناراتريپتان 5/2 ميلي‌گرمي تفاوت معناداري با دارونما نداشت.

زولميتريپتان: در يک مطالعه تصادفي با استفاده از دارونما با شرکت 244 بيمار، اثربخشي و ايمني زولميتريپتان در پيشگيري از ميگرن قاعدگي مورد مطالعه قرار گرفت. 3 گروه درماني تشکيل شد. به يک گروه زولميتريپتان 5/2 ميلي‌گرمي 2بار در روز (80 نفر)، به گروه ديگر 5/2 ميلي‌گرم زولميتريپتان 3 بار در روز (83 نفر) و به 81 نفر 3 بار در روز دارونما داده شد. در هر 2 گروه تحت درمان با زولميتريپتان در مقايسه با دارونما عود حملات ميگرن مرتبط با قاعدگي کاهش چشمگيري داشت.


سطح A منفي پيشگيري

لاموتريژين

در يک مطالعه تصادفي فاز 4 اثربخشي توپيرامات طولاني‌اثر و لاموتريژين در درمان پيشگيرانه ميگرن با يکديگر و با دارونما مقايسه شد. نتايج نشان داد توپيرامات بر هر دو برتري دارد. هرچند اين نتايج رضايت‌بخش نبودند اما محققان معتقدند به دليل کوتاه بودن مدت اين مطالعه نبايد از لاموتريژين به عنوان يک گزينه مطرح در درمان پيشگيرانه ميگرن صرف‌نظر کرد.

ضدالتهاب‌هاي غيراستروييدي

از سال 2000 ميلادي تاکنون مطالعه جديدي در مورد اثربخشي اين گروه دارويي در درمان پيشگيرانه ميگرن انجام نشده است.

منبع: U. S. Pharmacist, Jan 2013

طبقه‌بندي داروها در پيشگيري از ميگرن


ساير داروها


سطح U


سطح C


سطح B


سطح A


لاموتريژين


گاباپنتين


ليزينوپريل


آمي‌تريپتيلين


ديوالپروکس سديم


کلوميپرامين


فلوکستين، فلووکسامين، پروتريپتيلين


کاندزارتان


ونلافاکسين


سديم والپروات


کلونازپام


پيکوتامايد، وارفارين، اسنوکومارول


گوآنفاسين


آتنولول


توپيرامات


نابومتون


بيزوپرولول


کاربامازپين


ناراتريپتان


متوپرولول


تلميزارتان


نيکارديپين، نيفديپين، نيموديپين، وراپاميل


نبيولول


زولميتريپتان


فروواتريپتيلين

 

منبع: نشریه سپید شماره ۳۴۳