پزشکی بالینی

اریتم مولتی فرم یک بیماری نسبتا شایع، حاد و در اغلب اوقات عود کننده می باشد که دارای ضایعات شبیه به صفحه هدف تیراندازی (Target Shaped) می باشد. بیماری اریتم مولتی فرم غالبا با هرپس سیمپلکس، مایکوپلاسما پنومونیه و عفونت های قسمت فوقانی دستگاه تنفسی همراه می باشد. به ندرت نیز ممکن است با آلرژن های تماسی، داروها، بیماری های بافت همبند، عوامل فیزیکی، درمان با اشعه ایکس، حاملگی و بدخیمی های داخلی همراهی داشته باشد. به نظر می رسد اریتم مولتی فرم به واسطه ایجاد پاسخ ایمنی سیتوتوکسیک ایجاد می شود.
تشخیص بالینی اریتم مولتی فرم، تنها با دیدن ضایعات هدف ثابت می شود. ضایعات هدف به صورت ماکول و پاپول های گرد و به رنگ قرمز تیره ظاهر می شوند که دارای خارش و سوزش هستند. این ضایعات در مراحل اولیه به صورت ناگهانی و قرینه بر روی کف و پشت دست ها و کف و پشت پاها و همچنین سطوح اکستانسور ساعد و ساق دیده می شوند. تشخیص اریتم مولتی فرم تا زمانی که ضایعات غیر اختصاصی اولیه به شکل ضایعات هدف در نیایند، امکان پذیر نمی باشد و این تبدیل معمولا بعد از 48- 24 ساعت رخ می دهد. نمای iris یا ضایعه هدف در واقع مجموعه ای از کاکولوپاپول های قرمز رنگ می باشد که در یک قضای 3- 1 سانتی متری متمرکز شده اند. مرکز iris می تواند قرمز تیره، پاپولر و یا وزیکولر بوده که ناشی از آسیب حاد اپیدرم می باشد. این منطقه مرکزی با یک هاله رنگ پریده اریتماتو محصور شده که خود آن نیز با یک حلقه مشخص اریتماتو احاطه گشته است.
بسیاری از مبتلایان به اریتم مولتی فرم نیاز به درمان ندارند و در عرض یک ماه بهبود می یابند. اریتم مولتی فرم منتشر به درمان با کورتیکوستروئید سیستمیک به مدت یک الی سه هفته به سرعت پاسخ می دهد. پردنیزولون 80- 40 میلی گرم در روز تا از بین رفتن کامل ضایعات تجویز شده بعد به تدریج قطع می شود. هرپس عود کننده به همراه اریتم مولتی فرم را می توان با درمان مداوم سرکوب کننده با آسیکلوویر خوراکی (200 میلی 2 یا 3 بار در روز و یا 400 میلی دو بار در روز)، والاسیکلوویر (والترکس) 500 میلی در روز یا فامسیکلوویر (فامویر) 125 میلی دو بار در روز بهبود بخشید.