سرطان پستان و درماتولوژي
سرطان پستان شايعترين سرطان بدخيم درخانم‌ها است. معذلک به علت تشخيص آسان‌تر و درمان خوب دومين علت مرگ حاصل از سرطان درخانم‌ها (بعد ازسرطان ريه) است. سرطان پستان را به علت قابل رؤيت بودن ازخيلي قديم مي‌شناختند (از 1600 سال قبل از ميلاد مسيح). درحالي که سرطان اعضاي داخلي مثل کبد وکليه وکولون سال‌ها بعد مورد شناسايي قرارگرفت. شناسايي سرطان پستان براي عموم مردم به خصوص پزشکان، درهر رشته که باشند، امري ضروري است وما به انواعي ازسرطان پستان که به شکل ناراحتي پوست خودنمايي مي‌کنند اشاره خواهيم کرد.
گرچه سرطان پستان بعد ازيائسگي عارض مي‌شود، ولي درزن‌هاي جوان وحتي ايام حاملگي وحتي درمردان هم ممکن است عارض گردد. شناسايي سرطان پستان درمراحل پيشرفته که توده‌ي واضحي درپستان پيدا مي‌شود يا پستان را دچار زخم يا ترشح خونابه‌يي مي‌کند، ديگر چندان مفيد نيست. برعکس تشخيص زودرس که باعث نجات جان شخص مي‌شود، از اهميت ويژه‌يي برخوردار است.
سرطان پستان درکشورهاي پيشرفته خيلي فراوان‌تر ازکشورهاي فقير وغير پيشرفته است، به طوري که آمار آن درآمريکا حداکثر و بعداز آن درکشورهاي اروپاي غربي است،برعکس درکشورهاي آسيايي وآفريقايي خيلي کمتر است. علت اين امر را افزايش مصرف چربي‌ها، چاقي، کم تحرکي، مصرف الکل وسيگار،افزايش مصرف قرص جلوگيري و کمبود زايمان وشيرندادنازپستان مي‌دانند. ولي به تدريج که آثار تمدن غربي به کشورهاي ديگر منتقل شد، سرطان پستان درکشورهاي درحال توسعه ازجمله ايران افزايش چشمگيري پيدا کرد. درايجاد سرطان پستان علاوه بر عوامل محيطي که ذکر کرديم، عامل ارث واستعداد فاميلي هم نقش عمده دارند. به طوري که هرگاه فردي ازفاميل درجه 1 مانند خواهر و يا مادر ويا فاميل درجه 2 مانند خاله وعمه گرفتار باشند، شانس ايجاد سرطان درساير افراد فاميل بيشتراست ولازم است اين افراد را از عوامل خطرساز آن کاملاً برحذر داشت وبه طور مرتب مورد معاينات لازم قرارداد.
بعضي اشکال سرطان پستان به شکل ناراحتي پوستي ظاهر مي‌شوند ودرنتيجه ممکن است درتشخيص آنها غفلت شود. اين نوع سرطان‌هاي پستان رامتخصصان پوست به علت آشنايي بيشترراحت‌تر تشخيص مي‌دهند. اين اشکال گول زننده‌عبارتند از سرطان پستان به شکل باد سرخ که سلولهاي سرطاني عروق لنفاوي پستان را گرفتار کرده وپوست پستان منظره‌يي شبيه باد سرخ داشته،متورم وقرمز وگرم است وبرخلاف ساير سرطان‌هاي پستان توده‌يي درآن لمس نمي‌شود. دريک نوع ديگر به اسم پاژت پستان سرطان به شکل اگزماي نوک پستان ظاهرمي‌شود،يعني نوک پستان دچار خارش و پوسته وگاهي ترشح مي‌شود. گاهي سلولهاي سرطاني وارد عروق ريز شده که آن را سرطان تلانژيواکتوئيد مي‌نامند. گاهي ورود سلولهاي سرطان به پوست سينه منظره‌يي شبيه پوست نارنج ايجاد مي‌کنند و دربعضي موارد سلولهاي سرطاني پس از ورود به پوست سينه وجدار قفسه‌يصدري فقط ايجاد سفتي و سختي در پوست مي‌کنند و پوست ناحيه‌ي مبتلا، حالتي شبيه به قفس يا لاک لاک‌پشت پيدا مي‌کند و سرانجام گاهي متاستاز سرطان به پوست سر ايجاد منطقه‌يي سفت و بدون مو مي‌نمايد که آن را آلوپسي نئوپلاستيکا مي‌نامند. انتشار سلولهاي سرطان پستان به پوست تمام نواحي مانند پوست چين زير پستان، قفسه‌ي صدري، ناف، اندام‌ها ، پوست‌سر و ساير جاهاي پوست ممکن مي‌باشد. گاهي سلولهاي سرطاني مسير رشته‌هاي عصبي را گرفتارمي‌کنند که حالتي شبيه Zona پيدا مي‌کند و سرانجام در کساني که سرطان پستان داشته باشند احتمال ابتلا به سرطان ملانوم افزايش مي‌يابد و بالعکس کساني که ملانوم دارند احتمال ابتلا به سرطان پستان در آنها بيشتر است. موتاسيون در ژن‌هاي BRCA1,2 که مسوول سرطان پستان هستند 5/2 برابر شانس ابتلا به ملانوم را افزايش ميدهد و موتاسيون ژن CDKN2A که مسوول ملانوم است شانس ابتلا به سرطان پستان را 4 برابر افزايش ميدهد.
براي تشخيص سرطان پستان علاوه بر معاينه‌ي مکانيکي، ماموگرافي، سونوگرافي،MRI و بيوپسي لازم است. در آزمايش بافت شناسي بايد معلوم شود سلولهاي سرطاني از منشاء مجاري شيري يا غدد شيري کداميک هستند و آيا استروژن رسپتوروپروژسترون رسپتور و HER2 رسپتور دارند يا نه و درجه بدخيمي سلول‌ها بايد تعيين شود و بعد با توجه به ميزان پخش بيماري (Staging) براي درمان، برحسب مورد، برداشتن و جراحي تمام پستان يا قسمتي از آن و راديوتراپي و شيمي درماني يا هورمون درماني و يا داروهاي بيولوژيک توصيه مي‌شود. سرطان پستان علاوه بر پوست به غدد لنفاوي زير بغل، استخوان، ريه، مغز، قلب، کبد، چشم و ساير اعضا ممکن است متاستاز دهند. در خاتمه بايد دانست که هر توده در پستان، مساوي سرطان پستان نيست و همچنين عارضه‌يي به اسمErosive dermatosis of the Nipple را که به صورت زخم نوک پستان است نبايد با سرطان پستان اشتباه گرفت.
منبع: نشریه پزشکی امروز شماره ۸۷۳