پزشکی بالینی

درمان سرطان با سايبرنايف

پرتودرماني يا راديوتراپي (Radiation therapy) ‌يكي از مهم‌ترين شاخه‌هاي فيزيك پزشكي است. پرتودرماني به درمان بيماري با استفاده از پرتوهاي نافذ مانند پرتوهاي ايكس، آلفا، بتا و گاما كه يا از دستگاه تابيده مي‌شوند يا از داروهاي حاوي مواد نشاندارشده ساطع مي‌شوند گفته مي شود .
كاربرد اصلي پرتو درماني در معالجه و يا تقليل امراض سرطاني است. پرتودرماني يكي از درمان‌هاي سرطان است كه در آن با تابانيدن اشعه بر توده سرطاني، سلول‌هاي سرطاني كشته مي‌شوند. پرتودرماني با اهداف و شيوه‌هاي متنوع و متفاوتي انجام مي‌شود.

انجام پرتو درماني نياز به امكانات و محاسبات دقيق دارد. بايد دقيقا محاسبه شود كه چه ميزان اشعه به بدن تابانيده شود، اين ميزان اشعه بايد دقيقا بر هدف متمركز شود. از آنجا كه توده‌اي كه اشعه مي‌گيرد در عمق بدن قرار دارد، بايد اشعه طوري تابانيده شود كه اعضاي سر راه تحت تأثير قرار نگيرند به همين منظور گاهي اشعه كل مورد نياز را محاسبه مي‌كنند و از چند مسير اشعه را به بدن مي‌تابانند به طوري كه نهايتا ميزان كلي پرتو دريافتي براي كشتن سلول‌هاي سرطاني كافي باشد اما از آنجا كه اشعه به چند باريكه تقسيم شده و از چند زاويه به بدن تابانيده شده، اعضاي سر راه آسيب نمي‌بينند.
نزديك دو سوم از بيماران سرطاني در جريان مداواي خود از پرتودرماني استفاده مي‌كنند. در سال 2004، اين تعداد در آمريكا به 1 ميليون نفر رسيد. در اين ميان، سرطان پروستات، سرطان ريه و سرطان سينه 56% معضلات را تشكيل مي‌دادند.

سايبرنايف براي راديوتراپي دقيق
سايبر نايف يك نوع ربات راديوتراپ است. دستگاه راديوتراپي رباتيك سايبر نايف براي درمان سرطان از سال 2009 مورد استفاده قرار گرفته شده است .
سايبرنايف، شيوه‌اي از پرتودرماني است كه به وسيله دكتر جان آر آدلر، استاد جراحي مغز و اعصاب و پرتودرماني و همچنين پيتر و راسل شونبرگ بنيان نهاده شد. در اين شيوه البته خبري از چاقوي واقعي نيست ولي پرتو تابانيده شده مانند چاقويي دقيق و بدون درد، بدون اينكه نياز به بيهوشي باشد، عرصه را بر سلول‌هاي سرطاني تنگ مي‌كند.
دستگاه سايبر نايف با تنفس بيمار به حركت در مي‌آيد و مي‌تواند تومورهاي سرطاني را با دقت بسيار بالاتر از روش‌هاي ديگر مورد هدف قرار دهد و ميزان آسيب به بافت‌هاي سالم را كاهش دهد. اين دستگاه در واقع نوعي شتابگر خطي فشرده است كه روي بازوي رباتيك نصب شده است. سايبر نايف با استفاده از بازوي رباتيك پرتوهاي چندگانه تشعشعات با دز بالا را از زواياي مختلف انتقال مي‌دهد.
حين كار اين دستگاه دوربين‌هاي مجهز به اشعه ايكس تنفس بيمار را كنترل مي‌كنند و بـراي بـه حـداقل رساندن آسيب به بافت‌هاي سالم جهت پرتوهاي راديوتراپي را تنظيم مي‌كنند. دقت بالاي اين دستگاه، درمان تومورهاي سرطاني را كه در نقاط حساس بدن نظير نخاع قرار دارند يا دسترسي به آن ها دشوار است، تسهيل مي‌كند.
سـايبرنايف جديدترين تكنولوژي جراحي راديويي (راديوسرجري) در دنيا است كه مي‌تواند بسياري از تومورهاي سرطاني را در نقاط مختلف بدن درمان كند. با استفاده اين تكنولوژي بسياري از تومورهاي سرطاني كه در نقاطي از بدن قرار دارند كه دست جراحان به آن نمي رسد يا درمناطق بسيار حساس همانند ساقه مغز، نخاع، پانكراس، ريه و ... قرار دارند قابليت درمان پيدا كرده اند.
متاسفانه تكنولوژي سايبر در ايران كاملا شناخته شده نيست در حالي كه هم اكنون در بيش از 18 كشور دنيا و 150 مركز فوق تخصصي سرطان دنيا اين دستگاه نصب و راه اندازي شده و تا كنون بيش از 40 هزار بيمار سرطاني در شش سال گذشته با سايبرنايف درمان شده‌اند.
سايبرنايف به وسيله بازوي روباتيك خود، پرتوهاي انرژي پرقدرت را از مسيرهاي چندگانه به محل دقيق تومور تابنده و موجب نابودي آن مي شود. به وسيله اين روش درمان، ميزان عوارض جانبي تا مقدار بسيار زيادي كاهش پيدا مي كند زيرا اين دستگاه روباتيك سعي مي كند پرتوهاي تابشي را به محل دقيق تومور بتاباند و از درگير كردن بافت هاي سالم آن خوداري مي شود. به علاوه، تكنولوژي جديد سايبر نايف مي تواند هدف هاي متحرك مانند سرطان ريه را هم به آساني نابود كند. اين دستگاه قابليت تنظيم بر اساس حركات مرتب سينه هنگام نفس كشيدن را دارد. اين باعث مي شود كه ديگر نيازي به نگهداشتن نفس توسط بيمار نباشد و درمان با سرعت بيشتري پيش رود. بدون هيچ برش يا بيهوشي در طول درمان، اكثر بيماران مي توانند پس از پايان جلسه راديوسرجري به زندگي عادي خود برگشته و به فعاليت روزانه خود بپردازند.
هدف‌گيري تومورها در سايبرنايف با دقت بيشتري، نسبت به شيوه‌هاي معمول صورت مي‌گيرد. سايرنايف نخستين بار در سال 1990 معرفي شد.
بــراي انـجــام فـراينـد سـايبـرنـايـف از شيـوه‌هـاي مختلفي استفاده مي‌شود، مثلا در مورد توده‌هاي واقع در حفره جمجمه از سيستمي موسوم به 6 D skullاســتــفـــاده مـــي‌شـــود. بــا ايــن شـيــوه مـيــزان دقــت سايبرنايف به نيم ميليمتر مي‌رسد.
اما در مورد توده‌هاي نخاع يا ريه، اوضاع اندكي مـتـفـاوت اسـت، از آنـجـا كه مهره‌ها نسبت به هم حركت مي‌كنند و ريه هم در حين تنفس منبسط و مــنــقــبــــض مـــي‌شـــود، بـــر خـــلاف جــمــجــمـــه كـــه اسـتـخــوان‌هــايــش ثــابـت هستنـد، بـايـد از سيستـم ديگري استفاده شود، اين سيستم Xsightنام دارد.
كار ديگري كه براي تعيين محل دقيق ضايعه در بافت نرم مي‌توان انجام داد، علامت‌گذاري محل با نشانه‌هاي طلايي است. طلا به خاطر سازگاري زيستي و چگالي بالا و در نتيجه مشخص شدن آسان با اشعه ايكس انتخاب مي‌شود. اين نشانگرها بـا راديـولـوژي مـداخـله‌اي يا جراحي در بدن كار گذاشته مي‌شوند. البته بين كاشت اين راهنماها و اسـتـفـاده از سـايـبـرنـايـف نـبايد فاصله زيادي بيفتد چون ممكن است اين علايم حركت كنند.
اگر از فناوري مناسبي استفاده نشود، در حين پـرتـودرمـانـي، اعـضـاي سـالـم مجاور توده، هم در معرض توده قرار مي‌گيرند و ميزان پرتودهي توده هم كاهش مي‌يابد.
بـراي ايـن مـنـظـور، از سـيـسـتـمـي بـه نام سيستم همگام‌سازي استفاده مي‌شود. در اين شيوه الياف اپتيكي روي پوست شكم قرار داده مي‌شوند كه حركت شكم را حين پرتودهي مشخص مي‌كنند، يـك الـگـوريتم كامپيوتري ميزان حركت شكم را مـحــاسـبــه مـي‌كـنـد و بـه بـازوي روبـاتـيـك دسـتـور مي‌دهد كه متناسب با حركت شكم، تغيير جهت دهد.
نـكـتــه مهـم ديگـر ايـن اسـت كـه در روش‌هـاي پرتودرماني روتين ممكن است به جلسات روزانه نياز داشته باشند كه ممكن است نهايتا چند هفته طول بكشند اما با ساييرنايف مي‌توان در يك تا پنج جلسه كار را تكميل كرد. بر اساس ماهيت تومور مـي‌تـوان سـايـرنـايـف را بـه تـنـهـايي يا در تركيب با جراحي يا شيوه پرتور درماني كل مغز مورد استفاده قرار داد.
بــنــابــرايــن اسـتـفــاده از ايــن روش بــراي درمــان تومورهايي كه در محل هاي بسيار حساس (مانند تومور مغزي و يا تومور نخاع) قرار دارندبسيار مفيد و حياتي است. به وسيله بازوهاي روباتيك سايبر نايف ديگر نيازي به استفاده از قالب سر و فيكس كردن سر بيمار در پرتو درماني تومور مغزي نيست و اين درمان را براي بيمار بدون درد خواهد كرد.
نتيجه عمل به وسيله سايبر نايف در بسياري از غدد سرطاني بدن مخصوصا مغز، نخاع ، شش ، كليه، پانكراس، ستون فقرات و پروستات شگفت انگيز است و درصد بسيار بالايي از بيمارن هيچ گاه ديگربه بيمارستان بر نمي گردند. بايد در نظر گرفت كه سايبر نايف براي تمامي تومورهاي سرطان قابل استفاده نيست. به عنوان مثال از سايبر نايف نمي توان جهت درمان سرطان سينه و يا كولون استفاده كرد.

نحوه كلي درمان به وسيله سيستم روباتيك سايبر نايف
مرحله اول : بسته به نوع تومور سرطاني از بيمار ام آر آي و يا سي تي اسكن تهيه مي‌شود.
مرحله دوم : اطلاعات سي تي اسكن و ام آر آي به سيستم كامپيوتري سايبر نايف جهت برنامه ريزي درمان داده مي شود. نرم افزار پيشرفته اين سيستم روباتيك به صورت بسيار دقيق براي نابود كردن تومور، نوع، مقدار و جهت تابش پرتو را برنامه‌ريزي مي كند. در اين مرحله با نظر متخصص مشخص مي شود چند جلسه براي درمان تومور كافي است.
مرحله سوم : بيمار به اتاق سايبر نايف انتقال پيدا كرده و بر روي تخت دراز مي كشد و در حالي كه ماسكي بر روي صورت دارد و به موسيقي گوش مـي كنـد بـدون درد مـورد درمـان قـرار مي گيرد. مـعـمـــولا هـــر دوره كـمـتـــر از 50 دقـيـقـــه بـــه طـــول مي‌انجامد و بيمار مي تواند بعد از آن به محل اقامت خود بازگردد.
بسته به نوع تومور تعداد جلسات سايبر نايف مشخص مي شود كه به صورت معمول بين 3 تا 10جـلـســه خــواهــد بــود هــر چـنــد در تــومـورهـاي پيشرفته جلسات بيشتري نياز است.

مزاياي استفاده از سايبرنايف
كيفيت بهتر زندگي در طول درمان و بعد از آن
‌دسـتــرســي بـهـتــر بــه تــومــورهــاي بــزرگ‌تـر، غير‌قابل دسترسي و غير قابل جراحي
‌تابش دقيق تر اشعه به تومور
‌تـوانـايـي درمـان تـومـورهـاي مـتعدد در نقاط مختلف در طول جلسه درمان
‌عدم نياز به بستري شدن در بيمارستان
‌در مــعـــرض حـــداقـــل تـــابـــش قــرار گــرفـتــن بافت‌هاي سالم اطراف تومور
‌درمـان بـرخـي ضـايعات كه قبلا تحت تاثير حداكثر دز مجاز اشعه درماني سنتي قرار گرفته‌‌اند.
‌عـدم نياز به پيچ كردن سر هنگام درمان در مقايسه با تكنولوژي هاي قديمي تر مانند گامانايف
‌عـدم نـيـاز بـه هـيچگونه برش يا جراحي در هنگام درمان
‌عدم از دست دادن خون در هنگام درمان
‌بــدون احـســاس هـيـچـگـونـه درد در هـنـگـام درمان
‌بدون نياز به بي حسي يا بي هوشي
‌بازگشت فوري بيمار به فعاليت هاي عادي و روزانه

چگونگي عملكرد سايبرنايف

سايبرنايف با تكنولوژي‌هاي ديگر تصويربرداري بيمارستان قابل هماهنگ شدن است و اجازه مي‌دهد تا متخصصان، طرح درماني منحصر به هر بيمار را انجام دهند. جراح، راديوتراپيست، انكولوژيست و راديولوژيست مشخص مي‌كنند چه بافت‌هايي نياز به درمان دارند و از كدام مناطق مي‌بايست چشم پوشي شود. سپس يك متخصص فيزيك پزشكي از يك برنامه پيچيده براي تعيين يك طرح درماني براي هر بيمار بر اساس شكل و اندازه تومور و محل آن استفاده مي‌كند. در فرايند برنامه ريزي موقعيت و جهاتي كه اشعه مي‌بايست تابش شود تعيين مي‌شود.
با استفاده از فن آوري سايبرنايف موقعيت تومور تعيين شده و به وسيله يك بازوي روباتيك با تمركز بالا اشعه را به تومور مي‌تاباند. محدوده گسترده حركت بازوي روباتيك اين اجازه را مي‌دهد تا پرتو به تومورهايي كه در اكثر روش‌هاي ديگر درمان استريوتاكتيك غير قابل دسترس هستند تابانده شود. به دليل دقت بالاي اين سيستم، سايبرنايف مي‌تواند بدون نياز به هيچگونه برشي درمان را انجام دهد.

مراحل درمان
مرحله اول درمان به وسيله سايبرنايف، با مراجعه به پزشك آغاز مي‌شود. در ابتدا يك بررسي كامل از زمان شروع بيماري، سوابق بيماري و وضعيت جسمي بيمار صورت مي‌گيرد. سپس يك جراح و يك انكولوژيست در مورد اينكه آيا درمان با سايبرنايف مي‌تواند بهترين روش درمان براي بيمار باشد تصميم گيري مي‌كنند. اگر همه موارد خوب بود و متخصصان موافقت كردند، بيمار طرح درمان را ادامه مي‌دهد. تصاويري براي طرح درمان كه شامل CT اسكن و MRI است جمع آوري مي‌شود. تصاوير به سيستـم‌هـاي كـامپيـوتـري بـرنـامـه‌ريـزي در اتـاق بـرنامه ريزي رفته و راديوتراپيست، انكولوژيست و جراح تصميم مي‌گيرند كه چه حوزه‌هايي به طور خاص نياز به درمان و چه حوزه‌هايي نياز به محافظت و چه نقطه‌هايي بايد در معرض تابش قرار گيرند. اين موارد قسمت به قسمت توسط متخصصان مربوطه بررسي و ترسيم مي‌شود.
پس از بررسي و تصميم گيري در مورد اهداف و نقاط مورد نظر، طرحي براي درمان تهيـه مـي‌شـود. در ايـن مـرحلـه متخصـص فيـزيـك پـزشكـي بـا استفاده از طرح درمان كامپيوتري، نحوه و نوع پرتوها را ايجاد مي‌كند. اين برنامه درماني با نحوه توزيع دز توسط پرتو انكولوژيست و جراح بررسي مي‌شود. گاهي اوقات تجديد نظر صورت مي‌گيرد و برنامه ريزي بايد دوباره انجام شود. هنگامي كه طرح درمان مورد موافقت قرار گرفت، بر روي سيستم‌هاي كامپيوتري فرمان دهنده بر روبات سايبرنايف پياده مي‌شود.
در اولين روز درمان، بيمار به اتاق سايبرنايف هدايت شده و بدن بيمار بر روي تخت جراحي در موقعيت مناسبي قرار داده مي‌شود. سپس مجموعه‌اي از تصاوير از موقعيت تـومور به دست مي‌آيد. يك پرتونگار ديجيتالي بازسازي شده به همراه يك عكس ايكس‌ري كامپيوتري كه از قبل آماده شده است دائما با عكس‌هاي سه بعدي گرفته شده در اتاق سايبرنايف مقايسه مي‌شود. هنگامي كه تومور در موقعيت صحيح خود قرار داشته باشد تابش آغاز مي‌شود.
1200 موقعيت و يا زاويه پرتو مختلف وجود دارد كه ممكن است دستگاه سايبرنايف آن را دريافت كند، اما به طور معمول 200 تا 300 مورد از اين پرتو‌ها براي درمان هر تومور استفاده مي‌شوند. پس از پايان درمان بيمار مي‌تواند تا جلسه بعدي به منزل بازگردد. بعد از اينكه همه درمان‌ها به پايان رسيد. بيمار به مرحله پيگيري درمان وارد مي‌شود. در هر ديدار تعيين شده، معاينه باليني و تصويربرداري مناسب جهت پيگيري و مشاهد روند درمان انجام مي‌گيرد. نيازي نيست كه بيمار تمامي مراحل درمان را به تنهايي طي نمايد. بيمار مي‌تواند هماهنگي‌هاي لازم را با كمك يك مشاور كه در هر مرحله او را ياري مي‌كند انجام دهد. بيمار همچنين توسط يك تيم متشكل از چندين فيزيكدان ، پرستار، راديوتراپيست و ديگر متخصصان پشتيباني خواهد شد.

حضور متخصصان در درمان سايبرنايف
يك تيم متخصص و آموزش ديده مجرب در درمان با سايبرنايف بيمار را همراهي مي‌كند. اعضاي تيم عبارتند از:
‌جراح
‌آنكولوژيست
‌راديولوژيست
راديوتراپيست
‌متخصص فيزيك پزشكي
‌پرستاران
‌مشاوران
‌متخصصان تغذيه
‌و ساير متخصصان مراقبت‌هاي بهداشتي

درمان تومورهاي مغزي به وسيله سايبرنايف
سيستم سايبرنايف اثر فوق‌العاده اي در درمان تومورهاي مغزي داشته و تا كنون سابقه بسيار طلايي از خود برجاي گذاشته است.
براي درمان تومورهاي مغزي به وسيله سايبرنايف به تيم پزشكي كاملي نياز است و در دوره درمان، بيمار بايد تحت نظر متخصصاني همچون:
‌جراح مغز و اعصاب
‌انكولوژيست
‌راديوتراپيست
!و ديگر كاركنان پشتيباني پزشكي
باشد.
به محض اينكه تيم پزشكي بيمار براي شروع درمان با سايبرنايف اعلام آمادگي كنند، درمان آغاز مي‌شود. در كل، سه مرحله در درمان وجود دارد:
1-تنظيم و تصويربرداري
2 - طرح درمان
3- درمان با سايبرنايف
برخلاف انواعديگر سيستم راديو سرجري مانند گامانايف در درمان با سايبرنايف نيازي نيست كه بيمار به يك قالب سخت و دردناك روي سر مجهز شود. در مرحله تنظيم راديوتراپيست يك ماسك نرم كه به اندازه سرو صورت بيمار تنظيم شده تهيه مي‌كند. اين ماسك نرم و راحت به بيمار كمك مي‌كند تا سر و گردن خود را در طول درمان بدون حركت نگاه دارد. در حالي كه بيمار ماسك را بر روي صورت گذاشته، يك سي تي اسكن انجام مي‌شود. اين سي تي اسكن به تيم پزشكي محل دقيق، اندازه و فرم تومور را نشان مي‌دهد.
انجـام ام ار اي، پـت اسكـن يـا آنژيوگرام هم ممكـن است بر اساس تشخيص پزشك انجام بگيرد تا محل دقيق تومور و همچنين آناتومي اطـراف آن مشخـص شود. پس از پايان مرحله تـصــويــربــرداري و اسـكــن ،مــاســك را از روي صــورت بــرداشـتـه و در هنگـام انجـام درمـان بـا ســايـبـرنـايـف دوبـاره از هـمـان مـاسـك اسـتـفـاده خواهد شد. اسكن‌ها و عكس‌هاي گرفته شده توسط پزشك متخصص مطالعه شده و سپس با وارد كردن اطلاعات به دست آمده به كامپيوتر طرح انجام درمان به وسيله نرم افزار مخصوصي ساخته مي‌شود. در اين زمان نيازي به حضور بيمار نيست.
در هــنــگــــام ايــجــــاد طــــرح درمــــان تــــوســــط سايبرنايف، اطلاعات به دست آمده از سي تي / ام ار اي يا پت اسكن به داخل سيستم كامپيوتري مـخـصـوص ايجـاد طـرح درمـان بـا سـايبـرنـايـف انتقال داده مي‌شود. تيم پزشكي به وسيله اين سيستم منطقه اي را كه بايد تحت تابش اشعه قرار گيرد و مقدار دز اشعه را تعيين مي‌كنند. اين تيم پزشكي همچنين مناطقي را كه مقدار تابش اشعه بايد بسيار كم باشد يا اصلا تابش نباشد هم تعيين مـي‌كـنـنـد. بـا اسـتـفاده از اين اطلاعات، سيستم سايبرنايف نحوه تابش مطلوب را طرح مي‌كند. ايـــن طـــرح بـــه گـــونـــه اي اســـت كــه از قــدرت فوق‌العاده مانور در سيستم سايبرنايف نهايت استفاده را مي‌كند و درماني بسيار ايمن و دقيق انجام مي‌دهد.
پــس از ايـجــاد طــرح درمـان بـيـمـار بـه مـركـز سـايبـرنـايـف بـرگشته تا درمان آغاز شود. بنا بر تشخيص پزشك درمان ممكن است يك روز يا چنـديـن روز طـول بكشد. معمولا طول درمان تــومــورهــاي مـغــزي 5 روز اسـت. بـراي بيشتـر بيماران درمان بدون درد و بسيار راحت خواهد بود. بيمار مي‌تواند با لباس خود وارد اتاق درمان شـود و تـنـها بايد در نظر داشته باشد كه لباسي راحت بپوشد. بيمار مي‌تواند وسايلي همچون player 3MP بـه هـمـراه داشته و در طول درمان موسيقي گوش دهد.
هنگامي كه زمان درمان فرا رسد، بيمار بر روي تخت مخصوصي دراز كشيده و ماسك بيمار بر روي صورت قرار خواهد گرفت. بازوهاي روبات كه به وسيله كامپيوتر مخصوصي كنترل مي‌شود در اطراف بدن بيمار حركت كرده و از جهت‌هاي مختلف تومور را مورد شليك اشعه قرار مي‌دهد. بيمار نيازي به انجام كار خاصي ندارد و انتظار مي‌رود كه تنها در طول درمان بر روي تخت با آرامش دراز بكشد.
وقــتــــي درمــــان بــــه پــــايــــان مــــي‌رســــد بــيــشــتــــر بـيـمـــاران مــي‌تــوانـنـد بـه زنـدگـي عـادي خـود بـازگردند و تنها بايد در فــعــــالــيـــت‌هـــاي خـــود كـمـــي مـراقـب بـاشـند. اگر بر اساس طرح، درمان در چندين جلسه بـاشـد بـيـمـار بايد در روزهاي بعد دوباره به محل برگشته و هر جلسه درمان را كامل كند.
عـوارض جـانـبـي در بـيماران مختلف متفاوت خواهد بود. معمولا بيشتر بيماران كمترين ميزان عوارض را تجربه مي‌كنند و اين عوارض بعد از يك هفته از بين مي‌روند پيش از درمان پزشك تمام احتمالاتي كه براي عوارض جانبي وجود دارد و بيمار ممكن است آن‌ها را تجربه كند، شرح خواهد داد.
پس از پايان تمام دوره‌هاي درمان با سايبرنايف، بسيار مهم است كه بيمار وقت قبلي گرفته و مرتبا پزشك خود را ملاقات كند. نتيجه درمان در هر بيمار متفاوت است. بـر‌اسـاس تـجربه درماني بيشتر بيماران نتيجه بسيار خوبي را از درمان با سايبرنايف گرفته‌اند.

درمان سرطان ريه به وسيله سايبرنايف
پيش از اين بزرگ‌ترين مشكل پزشكان در درمان سرطان ريه، حركت تومورها به هنگام تنفس بود. اما امروزه دستگاه سايبرنايف روشي جديد و مدرن را براي حل اين مشكل پيشنهاد كرده است. بر خلاف روش‌هاي ديگر درمان، دستگاه سايبر نايف تومورها را در هنگام تنفس شناسايي كرده و به گونه اي حركت مــي‌كـنــد كـه بـا حـركـت سـيـنـه در هـنـگـام تـنـفـس هماهنگ باشد و به همين دليل در هنگام درمان بيمار مي‌تواند به صورت عادي نفس بكشد.
براي درمان سرطان ريه به وسيله سايبرنايف به تيـم پـزشكي كاملي نياز است و در دوره درمان، بيمار بايد تحت نظرمتخصصاني همچون:
"پزشك جراح
َ‌متخصص داخلي
$انكولوژيست
%راديوتراپيست
ِ‌و ديگر كاركنان پشتيباني پزشكي
باشد.
به محض اينكه تيم پزشكي بيمار براي شروع درمان با سايبرنايف اعلام آمادگي كنند، درمان آغــاز مــي‌شــود. در اولـيــن مــرحـلــه تـشـخيـص، پـزشـكـان مـتـخـصـص مـحـل و انـدازه تـومـور را شـنـــاســـايـــي مـــي‌كـنـنــد. بــر اســاس نـتـيـجــه ايــن تشخيص، ممكن است بعضي از بيماران نيازي بـه كـاشتـن نشـانـه گـر ثـابـت نـداشتـه باشند. اين نشـانـه‌گـر بـه دستگـاه سايبرنايف كمك مي‌كند تا در طول درمان و در هنگامي كه بيمار در حال تنفس عادي است، محل دقيق تومور را پيدا كند.
در بعضي از بيماران كاشتن نشانه گر ثــابــت ضــروري اســت تــا بـه وسيلـه آن دسـتـگـاه تومور را شناسايي كند.در اين موارد، از بيمار خواسته مي‌شود تا پيش از آغاز درمان به مركز آمده تا در طي آن 3 تا 5 هسته از جنس طلا در اطراف بافت‌هاي شش قرار داده شود. اين نشانه گر‌ها ممكن است به وسيله سوزن در قسمت سينه انجام شود. در اين عمليات از سي تي اسكن يا اولتراسوند كمك گـرفـتـه مـي‌شـود. در ايـن هنگام يك دوربين از طريق راه‌هاي هوايي درون دهان، به محل تومور فرستاده مي‌شود. اگر كاشتن نشانه گر ضروري بـاشد بيمار يك هفته پيش از انجام سايبرنايف بايد اين عمليات را انجام دهد تا در هنگام درمان هسته‌هاي طلا ثبات خود را پيدا كرده باشند.
پيش از آغاز درمان با سايبرنايف، يك قالب گـهـواره مـانـنـد بـراي قـسـمـت بـدن بـيـمـار تـهـيـه مـي‌شـود. ايـن قـالب براي راحت بودن بيمار در طول درمـــان اســت، هـمـچـنـيــن كمـك مـي‌كند تا در طول جـلسـات مختلـف حـالـت واحـــدي داشــتـــه بـــاشـــد. بــيــمـــار بــايــد جـلـيـقــه مخصوصي را در طول درمان با سايبرنايف به تن كـنـد. پـوشيدن اين جليقه به اين دليل است كه روبــات حـركـات بـيـن سـيـنـه و تـنـفـس بـيـمـار و موقعيت تومور را با هم مرتبط كند و از اين طريق حـركـات خـود را هماهنگ سازد. اطلاعات به دست آمده توسط جليقه به دستگاه اين امكـان را مي‌دهد تا ازموقعيت تومور پيروي كند و شليك بسته‌هاي انرژي به تومور بسيار دقيق و به موقع باشند.
در همـان حـالتـي كـه بيمـار بر روي قـالـب گهـواره دراز كشيـده اسـت يك سـي تـي اسكـن انجـام خـواهـد شـد تـا مـوقعيت تومور مشخص شود. اطلاعات به دست آمده از سي تي اسكن به تيم پزشكي كمك مي‌كند تا از موقعيت، اندازه و فرم تومور مطلع شوند. ممكن است براي يافتن موقعيت آناتومي اطراف تومور ام ار آي و يا پت اسكن انجام شود. به محض پايان مرحله عكس برداري بيمار مي‌تواند جليقه را در بياورد تا براي جلسه بعد كه درمان شروع خواهد شد توسط مركز نگهداري شود.
پيش از درمان پزشك تمام احتمالاتي كه براي عوارض جانبي وجود دارد و بيمار ممكن است آن‌ها را تجربه كند، شرح خواهد داد يا داروهاي لازم براي مقابله با اين عوارض تجويزخواهد شد.

نتايج درمان با سايبرنايف
نمونه اول درمان با سايبرنايف
در اين نمونه بيمار زني 46 ساله است كه مبتلا به سرطان سينه و متاستاز در 2c است. او دچار بيماري تهديد كننده‌اي بوده و در ابتداي درمان كاملا فلج بوده است. اين بيمار در 1 ساعت درمان تحت راديوسرجري سايبرنايف قرار گـرفتـه اسـت. چهـار هفته پس از سايبرنايف توده سرطاني ديگر قابل رويت نيست. بيمار اكنون قادر به راه رفتن است و زندگي عادي خود را دارد(شكل1.)

نمونه دوم درمان با سايبرنايف
تصوير سمت چپ شكل2، ام آر آي بيماري را نشان مي‌دهد كه از متاستاز مغزي با منشا كارسينوما ريوي رنج مي‌برده است. هر دو توده موجود در سر طي يك ساعت درمان با سايبرنايف مورد درمان قرار گرفته اند. تصوير سمت راست اولين ام آر آي بيمار را نشان مي‌دهد كه پس از چهار ماه از پايان درمان انجام شده است. هر دو تومور حذف شـده انـد و بيمـار در روز بعـد از انجام راديوسرجري سايبرنايف به محل كار خود رفته است.

نمونه سوم درمان با سايبرنايف
تـصـويـر سـمـت چـپ شـكل3 تومور ريوي يك بيمار را پيش از انجام سايبرنايف نشان مي‌دهد. كارگذاري يك تكه كوچك 5 ميلي متري از طلا براي رديابي محل تومور در طول تنفس توسط روبات، انجام گرفته است. تصوير سمت راست اسكن بيمار را دو هفته پس از انجام يك جلسه سايبرنايف نشان مي‌دهد. اندازه تومور بسيار كوچك شده و نكوسيس مركزي را نشان مي‌دهد.

نمونه چهارم درمان با سايبرنايف
تصوير سمت چپ شكل4، ام آر آي كبد بيماري را نشان مي‌دهد كه متاستاز حاصل از سرطان كولن است. تصوير بعد مربوط به پت سي تي اسكن با پاسخ بيولوژيك توده است. تصوير سمت راست ام آر آي بيمار بعد از 8 هفته از پايان درمان بي سابقه با سايبر نايف را نشان مي‌دهد. توده سرطاني مرده يا اصطلاحا غيرفعال شده است و حداقل واكنش بافت‌هاي اطراف آن تشخيص داده شده است.

نمونه پنجم از درمان با سايبرنايف
مـتـاستاز از سرطان كليه در جنبه‌هاي جانبي 2L مهره كمري. تصوير سمت چپ شكل5، پت سي تي اسكن بيمار است كه نشان دهنده ضايعاتي در ستون فقرات پيش از انجام راديوسرجري توسط سايبرنايف است. تصوير سمت راست بعد از 6 ماه گرفته شده است. بهبودي كامل متاستاز و كلسيفيكاسيون دوباره بافت ساقه اصلي آشكار است.

نمونه ششم درمان با سايبرنايف
اين مثال درمان AVM (شريان و وريد مالفورماسيون )، يك بيمار 15 ساله قبل از درمان ( تصوير سمت چپ شكل6) و چهارده ماه پس از انجام درمان (تصوير سمت راست شكل6) با سيستم روباتيك سايبرنايف را نشان مي‌دهد. AVM در اين بيمار توانسته طي يك جلسه درمان به طور كامل مسدود شود.

تفاوت‌هاي سايبرنايف با گامانايف

تكنولوژي روباتيك سايبرنايف داراي مزيت‌هاي بسياري در مقايسه با گامانايف است. تفاوت اصلي و اساسي اين دو سيستم در توليد نوع و روش تابيدن اشعه است. گامانايف اشعه هاي توليدي را از طول عمر كبالت مي‌سازد و اشعه توليدي در سايبرنايف از جنس اشعه ايكس است. همچنين گامانايف داراي چند منبع توليد است در حالي كه سايبرنايف تنها با استفاده از يك شتاب دهنده خطي اشعه را به صورت دقيق تر و تيزتري به تومور سرطاني مي‌تاباند.

چند تفاوت اصلي سايبرنايف و گامانايف
1.گـامـانـايـف بـه طور انحصاري براي درمان تومورهاي مغزي استفاده مي‌شود كه غيرقابل جراحي اند، در حالي كه تكنولوژي سايبرنايف تنها محدود به درمان تومورهاي مغزي نمي شود و براي درمان توده هاي سرطاني در كل بدن و حتي قسمت هاي متحرك بدن (مثلا سرطان ريه كه با تنفس عادي در حال حركت است) كاربرد دارد.
2.در حالي كه گامانايف براي تابش اشعه از 201 منبع كبالت استفاده مي‌كند، سايبرنايف تنها با استفاده از يك پرتو انرژي فوتون، انرژي را به بازوي روباتيك خود منتقل مي‌كند ( يك منبع شتاب دهنده خطي.) اشعه ايكس چند مگاولتي سايبرنايف چهار برابر قوي تر از انرژي كبالت مورد استفاده در گامانايف است.
3. سيستم گامانايف يك سيستم وابسته به فرم خاصي است در حالي كه سايبرنايف يـك سيستـم انعطاف پذير است يعني در سيستم سايبرنايف با يك يا چند جلسه در صورت نياز درمان انجام مي‌گيرد كه اجازه مي‌دهد تا ايمني بيمار را بيشتر در نظر گرفته ميزان دز اشعه را با توجه به شرايط بيمار تغيير دهد.
4. در درمان با سايبرنايف نيازي به پيچ كردن قالب سر ( براي ثابت نگهداشتن سر) بر روي پيشاني نيست. به همين دليل در طول درمان بيمار سردرد، آسيب ديگي پيشاني ، حالت تهوع و خطر عفونت در محل پيچ شده نخواهد داشت. در گامانايف قالب سر حتما بايد نصب شود.
5. به دليل اندازه كوچك كوليماتورهاي درون گامانايف امكان آسيب بافت هاي حياتي در طول تابش اشعه وجود خواهد داشت و همچنين اندازه كوچك كوليماتورها محدوده درماني توده هاي كمتر از 3 تا 4 سانتي متر را براي گاما نايف ايجاد مي‌كند و تومورهاي بزرگ‌تر توسط اين روش قابل درمان نيستند. در حالي كه در سايبرنايف به دليل دقت بالاي دستگاه و تابش اشعه به صورت بسيار تيز بافت هاي حياتي آسيب نخواهد ديد و محدوديتي در اندازه توده براي درمان نخواهد داشت.
6- تكنولوژي سايبرنايف حداقل چهل سال جديدتر از تكنولوژي گامانايف است.

پت سي تي اسكن ( PET/CT)
روشي نوين است كه در علوم تشخيصي در فيزيك پزشكي به ويژه پزشكي هسته اي كاربرد تحقيقاتي و روزمره فراواني دارد و دستگاه متداولي كه اين روش را جهت تصوير برداري به كار مي‌برد پت اسكن ناميده مي‌شود.
دستگاه پت اسكن متشكل از چندين جفت آشكار ساز كوچك است كه به صورت انطباقي پـرتـوهـاي گـامـاي تـوليـد شده از نابودي جفتي الـكتـرون و پـوزيتـرون را از درون بـدن بيمـاران آشكار مي‌كند .
در دستگاه پت اسكن يك عنصر راديواكتيو با نيمه عمر كوتاه كه با گرفتن پوزيترون متلاشي مــي‌شــود (بــه لـحــاظ شـيـمـيــايــي مـلـكـول فـعـال متابوليك محسوب مي‌شود) به بدن بيمار تزريق مـي‌شـود و پس از وقفه كوتاهي (جهت پخش مــواد در سـيـسـتــم گــردش بــدن) بـيـمــار جـهـت تصويربرداري به داخل دستگاه پت اسكن منتقل مي‌شود،مولكولي كه بـــديــن مـنـظــور اسـتـفــاده مــي‌شــود فلوئورو دي اكسي گلوكز نام دارد.
امـــروزه دســتـگــاه هــاي پــت در بـيـمـارسـتـان‌هـا در آشـكارسازي و تـحـقيقات در زمينه هايي همچون نـاراحـتي هاي مغز و اعصاب مثل روان گـسـيـخـتـگـي، ،پـاركـيـنـسـون، آلزايمر و آنكولوژي كاربرد وسيع دارند.
اخـيــرا ايــن دسـتـگــاه بـا سـي تـي اسكن يا ام آر آي به صورت تركيبي و به نام ) PET/CT (وارد بازار شده است .
تكنولوژي پت سي تي دو تكنولوژي بزرگ پت و سي تي اسكن را با هم تركيب كرده تا بتواند اطلاعات لازم را در زمينه عملكرد سلول هاي سرطاني بدن به دست آورد. در بسيار ي از مواقع پــــزشــكـــان بـــا ســـي تـــي اســكـــن يـــا ام آر آي و آزمـايـش‌هـاي ديگـر توان تشخيص سرطان در بدن بيمار را ندارند اما با ادغام اين دو اسكن ، پـزشكان مي‌تواند اطلاعات كاملي را در مورد محـل، انـداره، نحـوه رشد و وسعت سرطان به دست آورند.
اين دستگاه همچنين قابليت نمايشي ديگري هـم دارد و مي‌توان در موارد ديگري هم از آن استفاده كرد. براي مثال مي‌توان مراحل پيشرفت در شـيـمــي درمــانــي را نـشــان دهــد و همچنيـن مي‌تواند وجود و يا بازگشت مجدد سرطان را حـتـي در مـراحـل اولـيه شان تشخيص داد. اين قابليت مي‌تواند در درمان سرطان بسيار مفيد باشد.
جهت استفاده از پت سي تي اسكن نياز به اف دي جي ( پزشكي هسته ايي) تركيبي با گلوكوز است كه به بدن بيمار تزريق مي‌شود و اين محلول عمري كمتر از 110 دقيقه دارد. ساخت اين محلول نيازمند دستگاه پيشرفته ديگري به نام سيكلوترون است.
بيمار پس از تزريق اف دي جي در درون دستگاه قرار گرفته و متخصص مربوطه مي‌تواند عمكرد بدن و فعاليت دقيق سلول هاي سرطاني را مورد ارزيابي قراردهد . درصورتي كه قسمتي از بدن شامل سلول هاي فعال سرطاني باشد در مانيتور مربوطه به صورت توده هاي قرمز مشخص مي‌شود.
دستگاه ‌پت سي تي ‌با استفاده حالت راديواكتيو گلوكز براي عكس برداري استفاده مي‌شود. اين ماده با نام ‌اف دي جي ‌شناخته شده است و تنها نيمه عمرش 110 دقيقه است. انجام پت سي تي در كشور مالزي بسيار نادر است و اين تنها به دليل محدوديت در واردات اف دي جي است.
بــراي مـمكـن سـاختـن و استفـاده روزانه از دستگاه پت سي تي اسكن، بيمارستان‌ها دستگاهي با تكنولوژي بسيار بالا به نام سيكلوترون را فراهم كرده اند كه قابليت توليد اف دي جي را دارد. توسط اف دي جي و تزريق آن بـــه بـــدن بــيــمــاران مـشـكــوك بــه ســـرطــان بــا قــابـلـيـتــي بـسـيــار دقـيــق مـي‌تـوان بـه آسـانـي انواع سرطان را تشخيص داد.
بزرگ‌ترين مزيت پت اسكن ، در مقايسه با MRIاسكن يا اشعه ايكس، اين است كه مي‌تواند عملكرد بدن بيمار را نسبت به آنچه به ظاهر سالم مي‌آيد نشان بدهد.

ماموگرافي به كمك I-CAD
تا كنون انجام آزمايش بافت هاي سينه به وسيله دستگاه ماموگرام بسيار ناراحت كننده و ناخوشايند بوده است. در استفاده از ماموگرام بيمار نياز دارد تاحالت ناخوشايند و دردناكي را تجربه كند تا پزشك بتواند سينه را براي انجام درمان در دستگاه قرار دهد. علاوه برآن، ديدن وارد شدن سوزن دستگاه به داخل سينه براي بيمار بسيار ترسناك است. مخصوصا وقتي از سوزن هاي بزرگ استفاده مي‌شود.
استريوتاكتيك بيوپسي پستان در بيمارستان كه به دستگاه بافت برداري سينه و با نام اي بي بي آي شناخته شده است. سيستم اي بي بي آي توانايي شكاف بسيار كوچك در سرطان هاي ساكن يا مهاجم را در سينه دارد. با اين روش مي‌توان حجم بزرگي از بافت‌هاي سرطاني را (5 تا 20 ميلي متر) از بين ببرد، بنابراين درمان با دقت بالاتري انجام مي‌گيرد. محل قرار گرفتن سينه مي‌تواند در سه بعد مختلف عمل كند، اين به بيماركمك مي‌كند تا در حالت راحت تري قرار بگيرد. بافت برداري مي‌تواند در حالت درازكش بيمار هم انجام شود، به صورتي كه سينه به سمت پايين بوده و در اين حالت بافت برداري خارج از ديد بيمار خواهد بود. در اين روش بيمار حداقل ناراحتي را تجربه كرده و معمولا پس از پايان بافت برداري مي‌تواند فعاليت روزانه خود را دنبال كند.

64 - Multi Slice CT Scan
دستگاه مالتي اسلايس سي تي دقت 4/0 ميلي متر، سرعت 33/0 ثانيه در هر 64 قطعه و تنها 8 ثانيه زمان اسكن دارد. متوسط زمان مورد نياز براي هر بيمار براي اسكن فقط 10 دقيقه است.
دقت و شفافيت بالا در اسكن به پزشك اين قدرت را مي‌دهد تا بيماري هايي همچون سرطان را در مراحل اوليه و بسيار كوچك خود تشخيص دهد. سرعت بالاي دستگاه در اسكن كردن اين قابليت را به آن مي‌دهد تا تومورهايي همچون هپاتوماس (كه به سرعت جذب مواد حاجب مي‌شود) را تشخيص دهد. مي‌توان گفت توانايي هاي دستگاه 64 ام اس سي تي اسكن فراتر از غده شناسي است. براي مثال، مي‌توان در مكان كرونري آنژوگرافي در بعضي از بيماران استفاده شود. (در اين صورت ديگر نيازي به سونداژ نـيسـت) و همچنيـن بـراي انجـام كـولـونـوسكـوپـي مجـازي (بـدون نيـاز بـه وارد كـردن آندوسكوپ) نيز كاربرد دارد.

روش ( Intensity-Modulated Radiation Therapy (IMRT
IMRT يك روش پيشرفته و پر دقت پرتو درماني است كه از كنترلگرهاي كامپيوتري اشعه X در آن استفاده مي‌شود تا تومورهاي بدخيم يا نقاطي مشخص از تومور با دزي دقيق و حساب شده مورد تابش قرار گيرند. دز تابشي از سه بعد فضا به صورت منسجم در آمده تا اينكه به وسيله تلفيق يا كنترل شدت، اين پرتو‌ها كانوني شوند تا بيشترين دز تابشي به تومور و كمترين مقدار آن به بافت هاي معمولي اطراف تومور تابانده شود. درمان دقيق با استفاده از عكسبرداري مقطعي )Tomography( كه به وسيله عكس هاي CT به دست آمده صورت مي‌گيرد. سپس با كامپيوتر بررسي شده تا مقدار مناسب دز تابشي محاسبه شود كه بهترين و بيشترين اثر را بر روي تومور داشته باشد. معمولا تركيبي از ميدان هاي متعددي كه بشدت تلفيق شده اند و از منابع پرتوي مختلفي منتشر مي‌شوند و داراي دز مناسبي هستند به تومور تابانده مي‌شوند.
به دليل اينكه نسبت دز دريافتي توسط بافت معمولي به دز دريافتي تومور، در IMRT به حداقل مقدار خود رسيد، بيشترين اثر دز تابشي مي‌تواند به تومور برسد كه در مقايسه با پرتو درماني هاي مرسوم كمترين عوارض جانبي را خواهد داشت. همچنين IMRT قابليت كاهش مسموميت ناشي از درمان را تا وقتي كه دز تابشي بالا نرفته را داراست. هم اكنون IMRT در درمان سرطان هاي زير موفق است:
سرطان پروستات، سر و گردن ، سينه ، ريه ، تيروئيد ، كبد ، مغز ، غدد لنفاوي ، بيماري زنان و بافت هاي پيوندي. IMRT همچنين براي درمان سرطان هاي كودكان مفيد است.
پرتو درماني مبتني بر IMRT، رشد و تقسيم سلول هاي سرطاني را متوقف مي‌كند، بنابراين رشد تومور كند مي‌شود. در بسياري موارد، پرتودرماني بايد توانايي كشتن سلول هاي سرطاني را داشته باشد تا تومور سرطاني را كوچك كند يا از بين ببرد.
يك شتابدهنده خطي پزشكي، فوتون‌ها يا اشعه X مورد استفاده در IMRT را توليد مي‌كند. اين دستگاه به اندازه يك اتاق كوچك است. بيمار روي تخت دستگاه دراز مي‌كشد و دستگاه شتاب دهنده خطي، پرتو‌ها را از جهات مختلف به تومور مي‌تاباند. شدت هر كدام از پرتو‌ها در جهت هاي مختلف ، بسته به نوع طرح درماني مي‌تواند متفاوت باشد.
راديوتراپيست در يك اتاق مجاور كه در برابر پرتو‌ها حفاظت شده است اين كار را انجام مي‌دهد. راديو تراپيست مي‌تواند در سرتاسر اين پروسه با بيمار ارتباط داشته باشد. همچنين او مي‌تواند بيمار را از طريق پنجره اي با شيشه‌هاي قطور (همراه با مولكول هاي سرب) يا از طريق مانيتور مشاهده كند.
قبل از انجام اين روش سلامت فيزيكي بدن و سوابق پزشكي بيمار بايد مورد بررسي قرار گيرد. سپس جلسه شبيه سازي د رمان كه شـامـل CT scans مـي‌شـود از طرف متخصص سرطان انجام مي‌گيرد كه در آن شكل سه بعدي تومور و بافت هاي اطراف آن به دست مي‌آيد. متخصص دزيمتري و فيزيكدان پرتو پزشك از اين اطلاعات استفاده كرده تا پرتوي مناسب را از IMRT اســتـخـــراج كـنـنـــد. روش هـــاي اضـــافـــي عكس‌برداري مي‌تواند شامل PET و MRI شود كه ممكن است براي IMRT مورد نياز باشد. اين عـكـس‌بـرداري هـاي تـشـخـيـصـي بـه مـتخصص سـرطـان كـمـك مي‌كند تا مكان دقيق تومور را شناسايي كند. معمولا جلسات IMRT در حدود يك هفته بعد از شبيه سازي شروع مي‌شود. در برخي موارد جلسه تدارك درمان ضروري است تا يك دستگاه ويژه قالب ريزي شود تا بيمار به راحتي و با دقت مورد درمان قرار گيرد. قبل از درمــان ، مـمـكــن اسـت پـوسـت بـيـمـار عـلامـت گـذاري يـا خـالكـوبـي شود تا هدفگيري درمان دقيق تر شود.
IMRT يـك درمـان تهـاجمـي اسـت كه نياز به جلسات متعدد و مجزاي درماني دارد. عوامل متعددي در تعيين تعداد جلسات IMRT نقش ايفا مي‌كنند. متخصص سرطان نوع و مكان و اندازه تومور بدخيم را بررسي مي‌كند. معمولا بيمارها براي پنج جلسه در هفته و به مدت شش هفته ، براي درمان IMRT نوبت دهي مي‌شوند.
در آغاز جلسه ، بيمار توسط راديوتراپيست روي تخـت خـوابـانـده مـي‌شـود و روي بدن او علامت گذاري مي‌شود. ممكن است بيمار در حين درمان تغير مكان داده شود. طول هر جلسه درمان نيز حدود 15 تا 30 دقيقه است.

مزاياي IMRT
IMRT كنترل موضعي را بهبود مي‌دهد و در هـمـــان حـــال نـيـــز پــرتــو دهــي جــانـبــي را روي بافت‌هاي ديگر كاهش مي‌دهد. IMRT همچنين براي برخي انواع سرطان سينه مفيد اسـت مخصـوصـا سرطان سينه چپ كه روش هاي ديگر عوارض جانبي را به قلب متحمل مي‌كنند. مطالعات قبلي نشان مي‌دهد كه پرتو دهي قلب مي‌تواند اثراتي را از 10 تا 50 سال بر روي بيمار باقي بگذارد. IMRT اثرات پرتو دهي نا خواسته روي قلب را كاهش مي‌دهد. مطالعات برروي اين مطلب هنوز ادامه دارد. IMRT بدون درد است. انسان چيز غير عادي را احساس نمي كند. به هر حال در صورت ناراحت كننده بودن، دستگاه را مي‌توان متوقف كرد. در هنگام انجامIMRT بيمار ممكن است اثرات جانبي درمـان را تجـربـه كنـد. حقيقـت انكار ناپذير اثرات جانبي، به ساختار بافت هاي معمولي مورد تابش قرار گرفته ارتباط دارد.

بهبود روش‌هاي تصويربرداري در تشخيص سرطان
روش‌هاي تصويربرداري فعلي كه بــراي تـشـخـيـص بيمـاري‌هـا بـه ‌ويـژه سـرطـان اسـتـفـاده مـي‌شـونـد، تـوانايي تشخيص بيماري را در مراحل ابتدايي نــدارنــد. فـنــاوري ‌نـانـو بـا اسـتـفـاده از نـــــانـــــوذرات مــغــنــــاطــيــســــي امــكــــان تـــصــــــويــــــربـــــرداري زود هــنــگـــــام از سـلـول‌هاي سرطاني را فراهم آورده اسـت. هـمـچنين از اين روش مي‌توان براي تصويربرداري سلول‌هايي كه در برخي بيماري‌هاي مغزي دچار تغيير مي‌شوند نيز استفاده كرد.
در مراحل اوليه بيماري معمولا در سلول‌ها تغييرات مولكولي ايجاد مي‌شود كه در مواردي نيز با تغييرات ژنتيكي همراه است. اين تغييـرات با استفاده از نانوذرات مغناطيسي، به ‌عنـوان عـوامل ايجاد كنتراست تصويربرداري، قــابــل تشخيـص هستنـد. اگـر ايـن نـانـوذرات بـا مـولـكـول‌هـاي حـيـاتـي تـركـيب شوند، مي‌توان آن‌ها را به محل دقيق تومور يا بافت ضايعه ديده رسـانـد. ايـن امـر مـوجـب مـي‌شـود كه بتوان در مـــراحـــل ابـتــدايــي بـيـمــاري از بــافــت‌هــاي هـدف كـه درگـيـر بــــــيــــــمـــــــــــاري هـــــســـــتـــــنـــــــــــد، تصويربرداري كرد. با ذكر اين نكته كه شناسايي با حساسيت بـسيار بالا و با مقدار كم مواد تزريقي، صورت مي‌گيرد.
ذرات مورد استفاده در اين پروژه، نانوذرات اكسيدآهن با انـدازه‌اي زيـر 10 نـانـومـتـر و با پـوشـش سـازگار با بدن انسان هستند كه در دستگاه هاي MRI مـورد اسـتفاده قرار مي‌گيرند. اين ذرات سوپر پارامغناطيس هستند و با مقادير بسيار اندك مي‌توانند تصاوير بسيار شفاف و مناسبي از تغييرات ايجاد كنند. با توجه به‌اين‌كه اين نانو ذرات قابليت اتصال به بـيـومـولـكول‌هاي اختصاصي برخي بيماري‌ها (به ويژه تومورها) را دارند، مي‌توانند به صورت هـدف‌دار بـه سـلـول‌هـاي صـدمـه ديـده بـرسـند. دستگاه هاي MRI موجود توان تصويربرداري با ايـن روش تـشخيصي را دارند اما نيازمند سنتز نــانــوذرات ســوپــر پــارامـغـنـاطـيـس اكـسـيـدآهـن هستند. سنتز اين مواد، عامل‌دار كردن شيميايي آن ها، ساخت آنتي بادي‌ها و بيومولكول‌هاي اختصـاصـي هـدف‌دار و در نهـايـت اتصـال ايـن نـانـوذرات بـه مـولـكـول‌هاي هدف‌دار مراحلي هـسـتـنـد كه در اين پژوهش انجام شده‌اند. اين نانوذرات در حال حاضر بر روي حيوانات بدون سيستم ايمني در حال بررسي و آزمايش هستند.

 

منبع: نشریه مهندسی پزشکی شماره 141، مهندس سرور بهبهاني، مهندس محمد كريمي مريداني