همان‌طور كه مشخص است خطر سرطان با افزايش سن به‌طور قابل‌توجهي بيشتر مي‌شود. در واقع سرطان يك بيماري مربوط به سن است، يعني هديه ما از طولاني شدن عمر! بنابراين اين فكر در ذهن متبادر مي‌شود كه آيا افراد مسن به‌طور روتين از نظر تومورهاي جديد هم غربالگري شوند يا نيازي به انجام اين كار نيست؟ يك مطالعه جديد نشان مي‌دهد كه بيشتر افراد بالاي 75 سال جمعيت آمريكا هر ساله از نظر سرطان‌هاي پستان، پروستات و كولون غربالگري مي‌شوند. البته ميزان غربالگري پس از سن 80 افت پيدا مي‌كند، اما همچنان بالاست. در حالي كه اين چنين رديابي سرطان در جمعيت عمومي نشانه هوشياري است، محققان به‌طور فزاينده‌اي با اين سوال مواجه‌‌اند كه آيا واقعا اين تست‌ها براي افراد مسن لازم هستند يا خير.

براساس وضعيت سلامت يك فرد و آنچه از طول عمر يك فرد 75 ساله باقي‌مانده، غربالگري براي يافتن سرطان‌هاي جديد كه دهه‌ها طول مي‌كشد تا رشد كنند، شايد آنقدرها هم مفيد نباشد. يكي از پژوهشگران اين مطالعه به شبكه خبري ABC مي‌گويد: «براي سرطان‌هايي مانند پستان، كولوركتال و سرويكس كه ثابت‌شده غربالگري براي آنها موثر است، اگر فردي احتمال دارد كمتر از 5 سال عمر کند، غربالگري مفيد نخواهد بود اما اگر اميد به زندگي بيشتري در فردي انتظار مي‌رود و بيمار مي‌تواند درمان ضدسرطان را تحمل كند، نبايد انجام غربالگري را انكار كرد.» با توجه به آنكه درصد افراد مسن تا سال 2025، نزديك به دو برابر خواهد شد مهم است كه مزاياي غربالگري در برابر خطرات و هزينه‌هاي تست‌هاي روتين سنجيده شوند. از سوي ديگر كارگروه خدمت پيشگيرانه ايالات متحده غربالگري روتين را براي سرطان‌هاي پستان، پروستات و كولون پس از سن 74 سال پيشنهاد نمي‌كنند. همچنين براي زنان 65 سال و بالاتر نيز غربالگري را از نظر سرطان سرويكس توصيه نمي‌كنند.

در بسياري از موارد، غربالگري مي‌تواند منجر به انجام بيوپسي‌هاي اضافي و جراحي براي برداشت سرطان شود كه خود عوارض جانبي نيز دارد، در حالي كه خود اين نوع سرطان‌ها ممكن است رشد آهسته‌اي داشته باشند و فرد مسن را در معرض خطرات جدي سلامت قرار ندهد. البته جاي هيچ‌گونه شكي نيست كه افراد بالاي 75ساله‌اي نيز هستند كه مبتلا به سرطان‌هايي هستند كه با غربالگري روتين تشخيص داده شده و با درمان سال‌هاي عمر بيشتري را سپري خواهند كرد. از سويي افراد بالاي 75 سال كه عوامل خطر ديگري براي سرطان دارند، مانند سابقه خانوادگي يا تجربه قبلي بيماري، بايد همچنان برنامه‌هاي غربالگري را ادامه دهند اما به عنوان يادآوري، خطر سرطان كه در سال‌هاي انتهايي عمر افزايش مي‌يابد، بايد با ديگر عوامل، همچون سال‌هاي باقي‌مانده از عمر بالانس شود. محققان اين پژوهش اظهار اميدواري مي‌كنند كه از اين پس پزشكان با دقت بيشتري كارآمدي غربالگري را مورد سنجش قرار دهند، به‌خصوص با توجه به اينكه در آينده نزديك انفجار بزرگي در جمعيت مسن رخ خواهد داد و مزايا و معايب انجام غربالگري بيش از پيش خودنمايي خواهد كرد. آنها پيشنهاد مي‌كنند به جاي اين فكر كه هميشه غربالگري براي هر فردي مفيد است، پزشكان در ابتدا ارزيابي كنند كه وضعيت سلامت بيمار در چه سطحي قرار دارد و آيا در 5 سال آينده وي زنده خواهد ماند با خير. اگر اين‌گونه است برنامه‌هاي غربالگري، تشخيص و درمان سرطان توجيه‌كننده خواهد بود. البته ما بايد در مورد استفاده منطقي از مراقبت‌هاي بهداشتي بيشتر فكر كنيم و كمتر به سهميه‌بندي اين نوع مراقبت‌ها در بيماران بپردازيم.

منبع: نشریه سپید شماره ۲۸۳