..:::: تشخیص دمانس توسط پت اسکن ::::..
سرانجام بررسي 10 ساله تصويربرداريهاي انجام شده مشخص كرد که يک نوع اسکن PET ميتواند انواع زوال عقل را با دقت بالا کشف كند. اين توانايي در مورد شايعترين و مخربترين نوع دمانس در سالمندان، يعني بيماري آلزايمر نيز صدق ميكند. پژوهشگران به روشي دست يافتند که در آن با همراه ساختن PET (که تصاويري کاربردي از فرآيندهاي زيستي به دست ميدهد) با يک روش تصويربرداري مولکولي، امکان تشخيص دقيق دمانس را فراهم آورند.
در اين روش يک بيومارکر به نام 18F-FDG به بيمار تزريق ميشود که مناطق دچار کاهش متابوليسم را در مغز دچار دمانس آشکار ميكند. اين بيومارکر از ترکيب يک راديونوکلئوتيد با ماده فلوردي اکسي گلوکز به دست ميآيد و نقش گلوکز را در بدن تقليد ميكند. سلولها اين ماده را به عنوان سوخت موردمصرف قرار ميدهند. عکسبرداري ميتواند تغيير در ميزان برداشت سلولي اين ماده را در بخشهاي مختلف بدن آشکار كند که هرکدام نشانگر وجود اختلالات متفاوتي است. کاهش چشمگير در متابوليسم کورتکس لوبهاي مختلف مغز تشخيص دمانس را براي بيمار تاييد ميكند.
در اين روش پزشکان با توجه به کورتکس درگير ميتوانند انواع مختلف دمانس را نيز از هم تفکيک كنند. داشتن شواهد فيزيولوژيک از بيماريهاي تخريبکننده بافت عصبي به وسيله PET، پزشکان را قادر ميكند تا با دقت و اطمينان بسيار بيشتري تشخيص دمانس را مطرح كنند. اين مساله به خصوص در بيماران جوانتر از اهميت بيشتري برخوردار است. دمانس يک بيماري خاص نيست بلکه شامل الگويي از علايم است که از کاهش تواناييهاي شناختي ناشي ميشوند. اين علايم ممکن است در اثر بيماريهاي پيشرونده يا آسيبهاي مغزي در مناطق کنترلکننده توجه، حافظه، گفتار يا تحرک به وجود آيند. در حالي که بيماري آلزايمر غالبا با اختلال پيشرونده حافظه همراه است اما دمانس ناشي از اجسام لوي ميتواند با علايم پارکينسونيسم و توهمات واضح همراه باشد. نوع ديگري از زوال عقل به نام دمانس پيشاني-گيجگاهي نيز با بروز تغييرات شخصيت و اشکال در برقراري ارتباط آشکار ميشود. پزشکان با استفاده از روش فوق نه تنها ميتوانند با دقت و ايمني بالا وجود دمانس را تاييد كنند بلکه ميتوانند انواع خاص دمانس را نيز از هم تمييز دهند و مشخص كنند. براي اولين بار تصويربرداري بيومارکري در زمره معيارهاي تشخيصي بيماري آلزايمر قرار گرفته است. اين تغيير بزرگي در تعريف بيماري به شمار ميآيد چرا که تا چندي پيش تشخيص اين عارضه تنها بر اساس ارزيابي بيمار و رد حضور عواملي مانند ضربه، خونريزي يا اختلالات متابوليک نهاده ميشد.
اکنون اين روند تغيير كرده و به سوي رد تشخيصهاي ديگر با استفاده از تکنيکهاي تصويربرداري مولکولي سوق داده ميشود. بنا بر گزارش سازمان جهاني بهداشت، 18 ميليون نفر در جهان دچار بيماري آلزايمر هستند و اين احتمال ميرود که تا سال 2025 تعداد مبتلايان به اين بيماري دو برابر شود.
منبع: نشریه سپید۲۸۷