براساس نتايج 2 مطالعه كه به تازگي در نشريه Lancet به چاپ رسيده، افرادي كه روزانه يك آسپيرين مصرف مي‌كنند، پس از حداقل 3 سال استفاده مداوم يك چهارم كمتر احتمال دارد دچار سرطان شوند، همچنين تقريبا يك سوم كمتر احتمال دارد هنگام تشخيص سرطان متاستاز داشته يا پس از ابتلا به سرطان دچار متاستاز شوند. مطالعه اول آثار كوتاه‌مدت مصرف روزانه آسپرين را روي بروز سرطان، مرگ و مير و مرگ در اثر حوادث غيرعروقي در داده‌هاي بيماران از 50 كارآزمايي كنترل شده تصادفي موردبررسي قرار داد. نتايج آن نشان مي‌دهند در مقايسه با گروه كنترل، افراد مصرف‌كننده آسپرين 15 درصد كاهش در شانس مرگ ناشي از سرطان دارند. اين منافع مصرف آسپرين به خصوص پس از 5 سال بيشتر افزايش مي‌يابد. كاهش قابل‌توجه (12 درصد) در مرگ و مير ناشي از حوادث غيرعروقي از جمله ديگر مزاياي مصرف روزانه آسپرين گزارش شده است. داده‌هاي گرفته شده از كارآزمايي‌هاي پيشگيرانه اوليه همچنين نشان مي‌دهند كه افراد مصرف‌كننده آسپيرين بروز كمتر سرطان را از 3 سال پس از شروع اين دارو تجربه خواهند كرد كه در دو جنس زن و مرد نيز به ميزان يكساني است.

محققان اين طرح معتقدند هر چند مطالعه‌هاي قبلي ثابت كرده بودند كه آسپيرين باعث كاهش طولاني‌مدت خطر مرگ ناشي از سرطان مي‌شود، اكنون شواهد كاهش كوتاه‌مدت در بروز و مورتاليتي سرطان و کم شدن خطر خون‌ريزي‌هاي وسيع خارج مغزي در استفاده طولاني مدت آسپرين و مرگ و مير كم بيماران به مزاياي قبلي آسپرين در پيشگيري از سرطان افزوده شده است. با توجه به تعداد موارد بسيار اندكي كه در حوادث عروقي ناشي از سرطان ديده مي‌شود، پيشگيري از سرطان توجيه اصلي استفاده از آسپيرين در بالين است.

در همين راستا، مطالعه دوم با بررسي ميزان متاستاز در افراد مصرف كننده روزانه آسپرين (بيشتر يا مساوي 75 ميلي‌گرم) و گروه كنترل براي پيشگيري از حوادث عروقي پرداخته‌اند. در طول 5/6 سال پيگيري، حدود 6 درصد افراد شركت‌كننده با تشخيص سرطان مواجه شدند که افراد مصرف‌كننده آسپيرين با كاهش خطر متاستازهاي زودرس سرطان توپر مواجه شدند (نسبت خطر 64/0درصد براي همه انواع سرطان) و در كل بيشترين كاهش در نسبت آدنوكارسنيوم‌هاي متاستاتيك (در مقابل تومورهاي لوكاليزه) ديده شد. اين اختلاف ميان دو گروه بيشتر در بيماران مبتلا به سرطان كولوركتال بود. از سوي ديگر آسپرين باعث كاهش خطر مرگ ناشي از سرطان در افراد مبتلا به آدنوكارسينوما نيز مي‌شود، خصوصا اگر هنگام تشخيص متاستاز هم نداشته باشند.

به عنوان يك نتيجه كلي آسپرين مرگ ناشي از آدنوكارسينوما را تا يك سوم كاهش مي‌دهد اما كاهش معني‌داري در خطر مرگ در اثر ديگر انواع سرطان ديده نمي‌شود. نكته قابل‌توجه آنكه منافع آسپيرين مستقل از سن است اما در وضعيت سيگار كشيدن، افراد سيگاري بيشتر از منافع آسپرين بهره‌مند خواهند شد. با بررسي اينكه چه فرمولاسيوني از ‌آسپيرين موثر است فرمولاسيون دوز كم و آهسته رهش كه از تجمع پلاكتي جلوگيري مي‌كند و فراهم زيستي سيستميك كمي هم دارد به اندازه دوزهاي بالا موثر و كارآمد است. مطالعه‌هاي حيواني پيشين نيز نشان داده بودند پلاكت نقش مهمي در متاستاز سرطان در جريان خون به بافت‌‌هاي دوررس دارد و شايد همين دليل است كه آسپرين از متاستاز پيشگيري مي‌كند پس شايد وقت آن رسيده كه به بيماران خود پيشنهاد كنند روزانه حداقل 75 ميلي‌گرم آسپرين مصرف كنند.

منبع: نشریه سپید شماره ۲۹۷، دکتر شادی کلاهدوزان