..:::: غربالگري ميزان چربي خون هر 5 سال يكبار ::::..
براساس دستورالعمل عملكرد باليني براي تشخيص و درمان كه به تازگي منتشر شده، بزرگسالان بايد هر 5 سال يكبار براي هيپرتريگليسيريدمي غربالگري شوند زيرا بالابودن بيش از حد مجاز تريگليسيريد در خون باعث سخت و باريك شدن عروق ميشود که خود حملات قلبي و سکته ايجاد ميكند. اين وضعيت اغلب به علت شرايط زير به وجود ميآيد: بيتحرك بودن، اضافه وزن داشتن، سندرم متابوليك، ديابت نوع 2 و هيپرليپيدمي فاميليال تركيبي كه يك اختلال ژنتيكي است. بالابودن زياد تري گليسيريد خود عامل خطي براي بروز پانكراتيت هم هست، به همين دليل تشخيص و درمان آن قويا توصيه ميشود.
اين دستورالعمل سفارش ميكند: 1) بزرگسالان بايد هر 5 سال يكبار از نظر سطح تريگليسيريد به عنوان قسمتي از پانل ليپيد غربالگري شوند، زيرا افزايش شديد آنها شانس بروز پانكراتيت را بالا ميبرد و افزايش کم آن نيز عامل خطري براي بيماري قلبي – عروقي محسوب ميشود. 2) تشخيص بايد براساس سطح تريگليسيريد ناشتا باشد و نه وضعيت غيرناشتا، 3) اگر هرگونه افزايشي در سطح تريگليسيريد ناشتا ديده شود بيمار بايد از نظر علل ثانويه هيپرليپيدمي نيز مورد بررسي قرار گيرد مانند شرايط اندوكرين و داروهاي مصرفي. علل ثانويه بايد تمركز اصلي درمان قرار داده شوند، 4) اگر فرد هيپرتريگليسيريدمي اوليه داشته باشد، مانند بد عملكردي كبد، چاقي مركزي، ناهنجاريهاي متابوليسم گلوكز و پرفشاري خون، بايد ديگر عوامل خطر قلبي – عروقي هم مورد توجه قرار گيرند، 5) بايد سابقه خانوادگي ديسليپيدمي و بيماري قلبي – عروقي چك شود. اگر فرد هيپرتريگليسيريدمي اوليه دارد علل ژنتيك اين مشكلات ارزيابي و مشخص شود آيا خطري براي بيماري قلبي – عروقي در آينده وجود دارد يا نه، 6) هيپرتريگليسيريدمي خفيف تا متوسط در وهله اول با تغييرات روش زندگي، شامل تغيير و اصلاح رژيم غذايي، داشتن فعاليت فيزيكي و برنامهاي براي افراد داراي اضافه وزن تا از وزن خود بكاهند، درمان شود. لازم به ذکر است تريگليسيريد به طور طبيعي با افزايش سن بيشتر ميشود، اما افزايش بسيار زياد آن ممكن است دلايل ديگري هم داشته باشد مانند نوشيدن بيش از حد الكل، بارداري، داروها (مانند ديورتيكهاي تيازيدي، بتابلاكرها، استروژن، ايزوترتينوئين، كورتيكواستروييدها كه در شرايطي مانند آسم و آرتريت استفاده ميشوند، داروهاي خاصي كه براي پايين آوردن كلسترول به كار ميروند، مهاركنندههاي پروتئاز براي HIV، ساپرسكنندههاي سيستم ايمني و بعضي از آنتيسايكوتيكها). در صورتي كه فردي عوامل خطري مانند ديابت و سابقه خانوادگي تريگليسيريد بالا داشته باشد، بهتر است فواصل غربالگري خود را كوتاه كند. ميزان 1000 تا 1999 تريگليسيريد، افزايش شديد و ميزان 2000 و بالاتر كه خيلي شديد طبقهبندي ميشود، خطر پانكراتيت را بالا ميبرد.
منبع: سپید ۳۲۰