پزشکی بالینی

آکاستي فارما، نتايج به دست آمده از مطالعه فاز 2 تصادفي و چندمرکزي انجام شده براي بررسي اثربخشي و ايمني داروي در دست تحقيق کاپره (CaPre) را در درمان هايپرتري گليسريدمي خفيف تا شديد رضايت‌بخش اعلام کرده است. مصرف کاپره در هر 2 دوز روزانه 2 و 4 گرم، طي مدت 8 هفته توانست تري‌گليسريد را 20درصد کاهش دهد. به عبارتي ساده‌تر، در مطالعات مذکور کاپره در درمان‌ هايپر تري‌گليسريدمي اثربخش و ايمن تشخيص داده شد. بيش از 230 بيمار در اين مطالعه 8 هفته‌اي شرکت داشتند و اثربخشي کاپره با داروهاي متداول در درمان‌ هايپر تري‌گليسريدمي- مانند ازتيمايد و فيبرات‌ها -مقايسه شد. از ميان بيماران شرکت‌کننده در اين مطالعه، 88 درصد‌ هايپرتري‌گليسريدمي خفيف تا متوسط داشتند(تري گليسريد 200 تا 500 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر). هيچ عارضه جانبي جدي‌اي طي مطالعات گزارش نشد؛ يعني کاپره در دوزهاي تجويز شده ايمن بوده و به خوبي از سوي بيماران تحمل شده بود. انتظار مي‌رود پس از تکميل مطالعات باليني، کاپره به تنهايي يا در ترکيب با استاتين‌ها در درمان‌ هايپرتري‌گليسريدمي به کار رود.

براساس دستورالعمل عملكرد باليني براي تشخيص و درمان كه به تازگي منتشر شده، بزرگسالان بايد هر 5 سال يكبار براي هيپرتري‌گليسيريدمي غربالگري شوند زيرا بالابودن بيش از حد مجاز تري‌گليسيريد در خون باعث سخت و باريك شدن عروق مي‌شود که خود حملات قلبي و سکته ايجاد مي‌كند. اين وضعيت اغلب به علت شرايط زير به وجود مي‌آيد: بي‌تحرك بودن، اضافه وزن داشتن، سندرم متابوليك، ديابت نوع 2 و هيپرليپيدمي فاميليال تركيبي كه يك اختلال ژنتيكي است. بالابودن زياد تري گليسيريد خود عامل خطي براي بروز پانكراتيت هم هست، به همين دليل تشخيص و درمان آن قويا توصيه مي‌شود.
اين دستورالعمل سفارش مي‌كند: 1) بزرگسالان بايد هر 5 سال يكبار از نظر سطح تري‌گليسيريد به عنوان قسمتي از پانل ليپيد غربالگري شوند، زيرا افزايش شديد آنها شانس بروز پانكراتيت را بالا مي‌برد و افزايش کم آن نيز عامل خطري براي بيماري قلبي – عروقي محسوب مي‌شود. 2) تشخيص بايد براساس سطح تري‌گليسيريد ناشتا باشد و نه وضعيت غيرناشتا، 3) اگر هرگونه افزايشي در سطح تري‌گليسيريد ناشتا ديده شود بيمار بايد از نظر علل ثانويه هيپرليپيدمي نيز مورد بررسي قرار گيرد مانند شرايط اندوكرين و داروهاي مصرفي. علل ثانويه بايد تمركز اصلي درمان قرار داده شوند، 4) اگر فرد هيپرتري‌گليسيريدمي اوليه داشته باشد، مانند بد عملكردي كبد، چاقي مركزي، ناهنجاري‌هاي متابوليسم گلوكز و پرفشاري خون، بايد ديگر عوامل خطر قلبي – عروقي هم مورد توجه قرار گيرند، 5) بايد سابقه خانوادگي ديس‌ليپيدمي و بيماري قلبي – عروقي چك شود. اگر فرد هيپرتري‌گليسيريدمي اوليه دارد علل ژنتيك اين مشكلات ارزيابي و مشخص شود آيا خطري براي بيماري قلبي – عروقي در آينده وجود دارد يا نه، 6) هيپرتري‌گليسيريدمي خفيف تا متوسط در وهله اول با تغييرات روش زندگي، شامل تغيير و اصلاح رژيم غذايي، داشتن فعاليت فيزيكي و برنامه‌اي براي افراد داراي اضافه وزن تا از وزن خود بكاهند، درمان شود. لازم به ذکر است تري‌گليسيريد به طور طبيعي با افزايش سن بيشتر مي‌شود، اما افزايش بسيار زياد آن ممكن است دلايل ديگري هم داشته باشد مانند نوشيدن بيش از حد الكل، بارداري، داروها (مانند ديورتيك‌هاي تيازيدي، بتابلاكرها، استروژن، ايزوترتينوئين، كورتيكواستروييدها كه در شرايطي مانند آسم و آرتريت استفاده مي‌شوند، داروهاي خاصي كه براي پايين آوردن كلسترول به كار مي‌روند، مهاركننده‌هاي پروتئاز براي HIV، ساپرس‌كننده‌هاي سيستم ايمني و بعضي از آنتي‌سايكوتيك‌ها). در صورتي كه فردي عوامل خطري مانند ديابت و سابقه خانوادگي تري‌گليسيريد بالا داشته باشد، بهتر است فواصل غربالگري خود را كوتاه كند. ميزان 1000 تا 1999 تري‌گليسيريد، افزايش شديد و ميزان 2000 و بالاتر كه خيلي شديد طبقه‌بندي مي‌شود، خطر پانكراتيت را بالا مي‌برد.

شرکت آمارين (Amarin) از تاييد کپسول‌هاي ايکوزاپنت اتيل(icosapent ethyl) با نام تجاري واسپا (Vascepa)توسط FDA خبر داده است. اين دارو براي کاهش سطوح‌ تري‌گليسريد در بزرگسالان يا هايپرتري گليسريدمي شديد تجويز مي‌شود. شرکت آمارين، روي تحقيق و توسعه داروهاي مرتبط با سلامت قلبي-عروقي متمرکز شده است. داروي موردتاييد که قبل از اين AMR101 ناميده مي‌شد، همراه با رژيم غذايي براي پايين آوردن تري‌گليسريد بزرگسالان با سطوح تري‌گليسريد برابر يا بيشتر از 500 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر نسخه مي‌شود.  درخواست ثبت داروي جديد مربوط به واسپا در سپتامبر 2011 ميلادي مورد پذيرش FDA قرار گرفته بود. آمارين ورود واسپا به بازار دارويي را در سه ماهه اول 2013 ميلادي پيش‌بيني کرده است. اثربخشي و ايمني واسپا توسط آمارين در يک مطالعه باليني تصادفي با استفاده از دارونما و دوسوکور در بزرگسالاني که ميزان تري‌گليسريد آنها بين 500 ميلي‌گرم تا 2000 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر بود بررسي شد. مطالعه مذکور مارين (MARINE) نام دارد. روزانه 4 گرم واسپا به ميزان قابل‌توجهي متوسط سطح تري‌گليسريد را کاهش داد. شايع‌ترين عارضه جانبي ناشي از مصرف اين دارو عبارت بود از درد مفاصل(در 2/3 درصد از بيماران دريافت?کننده واسپا در برابر 1درصد از دريافت‌کنندگان دارونما.)