پزشکی بالینی

دانشمندان معتقدند تجربيات ترسناک يا ناگوار زندگي بر دي‌ان‌اي تاثير مي‌گذارند و اين تاثير مي‌تواند به نسل‌هاي بعدي منتقل شود. در تحقيق متفاوتي که در دانشکده پزشکي اِموري در ويرجينياي آمريکا انجام گرفته و در نشريه نيچر منتشر شده، محققان بوي شکوفه گيلاس را با يک شوک الکتريکي خفيف همراه کردند و موش‌هاي آزمايشگاهي را در معرض اين تجربه توامان قرار دادند. پس از مدتي، موش‌ها هر زمان که بوي شکوفه گيلاس را استشمام مي‌کردند علائم ترس از خود نشان مي‌دادند. اما فرزندان و نوه‌هاي اين موش‌ها که از بدو تولد از پدر يا مادر جدا شده بودند نيز، با استشمام بوي شکوفه گيلاس دچار همين ترس مي‌شدند بدون آنکه تجربه پدر ومادرهاي خود را داشته باشند. پروفسور کري رِسلر استاد روانپزشکي دانشکده پزشکي اموري مي‌گويد: «من فکر مي‌کنم شواهد روز افزوني از مطالعات مختلف بدست آمده که نشان مي‌دهد آنچه از پدر و مادر به ارث مي‌بريم بسيار پيچيده است؛ گامت‌ها تا جايي که ممکن است اطلاعات نسل قبلي را در خود ذخيره مي‌کنند. مهم‌ترين تفسير اين تحقيق -اگر در تمام پستانداران صدق کند- اين است که خصلت‌هاي خاصي بر اثر تجربه‌هاي ترسناک والدين به نسل‌هاي بعدي منتقل مي‌شود.» نتايج اين تحقيق موجب شده يکي از نظريه‌هاي بي اعتبار شده دوباره مطرح شود.
در قرن هجدهم ژان باپتيست لامارک، طبيعي‌دان فرانسوي نظريه «توارث خصوصيات اکتسابي» را مطرح کرد. بر اساس اين نظريه ويژگي‌هاي جسماني که در طول زندگي شکل مي‌گيرند مي‌توانند به نسل‌هاي بعد منتقل شوند. از اين رو لامارک درازي گردن زرافه را نتيجه کشيدن گردن براي رسيدن به سرشاخه‌هاي بلند درختان مي دانست که به نسلهاي بعد منتقل شده است. اما نظريه تکامل انواع که چارلز داروين سي سال بعد از مرگ لامارک در کتاب معروف «منشا انواع» مطرح کرد و کشف قوانين ژنتيک که گره‌گور مندل اصول آن را شش سال به چاپ رساند، باعث شد نظريه لامارک مردود تلقي و کنار گذاشته شود. اما تحقيق اخير دوباره نظريه لامارک را مطرح کرده که محيط مي‌تواند مستقيما بر دي‌ان‌اي تاثير بگذارد. پروفسور رِسلر مي‌گويد تاثير محيط، توالي ژن‌هايي را که حامل رمز گيرنده‌هاي بو هستند تغيير نمي‌دهد بلکه نحوه تنظيم ژن است که تغيير مي‌کند. «شواهدي وجود دارد که تاثيرات کلي تغديه، تغييرات هورموني و ضربه‌هاي روحي هم ممکن است به نسل بعدي منتقل شوند.» به نظر پروفسور مارکوس پمبري متخصص ژنتيک کودکان در دانشگاه کالج لندن اهميت تحقيق در اين است که نشان مي‌دهد خاطره تجربه‌هاي ترسناک به نسل بعدي منتقل مي‌شود: «من فکر مي کنم بدون نگاه فرانسلي نمي‌توانيم افزايش بيماري‌هاي رواني-عصبي يا بيماري‌هايي مثل چاقي، ديابت، و اختلالات متابوليک را به خوبي درک کنيم.» به گفته پروفسور پمبري اين تحقيق ارتباط نزديکي با فوبيا، اضطراب و اختلال تنش‌زاي پس از آسيب روحي دارد.

طي گزارشي که در «نشريه پزشکي آمريکا» به چاپ رسيده، بيماراني که پزشک معالجشان براي حداقل 20 سال تجربه کاري در بيمارستان داشته اند، نسبت به کساني که پزشکان آنها در طول 5 سال قبل فارغ‌التحصيل شده‌اند، با احتمال بيشتري فوت مي کنند. درواقع نتايج اين تحقيق نشان مي‌دهد که به روز بودن نسبت به پيشرفت‌هاي پزشکي، خود بر کيفيت مراقبت از بيماران مي‌افزايد. همچنين اين مطالعه نشان از آن دارد که مشکلات کيفيت مراقبت از بيماران پس از 5 تا 10 سال که از فارغ‌التحصيلي مي‌گذرد، بيشتر خواهد شد. در اين مطالعه 6 هزار و 500 فردي که در فاصله سال‌هاي 2002 تا 2004 بستري شدند، مورد بررسي قرار گرفتند. اين بيماران ابتدا توسط يک رزيدنت ويزيت‌شده، سپس به صورت تصادفي ميان 6 گروه پزشکي تقسيم مي‌شدند. هر تيم متشکل از يک دانشجوي پزشکي، رزيدنت‌ها و يک پزشک استاد بود. با مقايسه پزشکان با حداقل و حداکثر تجربه، محققان دريافتند که بيماران گروه پزشکان باتجربه زياد، بيشتر مرده‌اند. نويسندگان پيشنهاد مي‌کنند پزشکاني که بيش از 20 سال سابقه کاري دارند، بايد به صورت دوره‌اي مورد آزمون مجدد و تاييد مدرک قرار گيرند.