شکل9- آکانتوزيس نيگريکانس
آکانتوزيس نيگريکانس به صورت پلاکهاي هيپرپيگمانته تيرهرنگ در چينهاي بدن ظاهر ميشود. اين رنگ تيره ناشي از ضخيم شدن اپيتليوم سطحي حاوي کراتين است. اين ضايعه به طور معمول جزء ضايعات خوشخيم ناشي از مقاومت به انسولين طبقهبندي ميشود. با وجود اين، ممکن است به عنوان نشانهاي از پارانئوپلاسم (به ويژه در سرطان معده)، عارضه جانبي برخي داروها (همانند اسيد نيکوتينيک و کورتيکوستروئيدها) و برخي اختلالات غدد درونريز (مانند آکرومگالي و سندرم کوشينگ) بروز کند. حتي در بيماران ديابتي مقاوم به انسولين، وجود بيماريهاي زمينهاي پاتولوژيک را بايد رد کرد. پاتوژنز اين ضايعه احتمالا مرتبط با سطح بالاي انسولين در گردش خون است که به گيرندههاي فاکتور رشد شبيه به انسولين متصل ميشود و رشد کراتينوسيتها و فيبروبلاستهاي درم را تحريک ميکند. اين ضايعات معمولا بدون علامت هستند، اما ممکن است دردناک، بدبو يا زخمي هم بشوند. موثرترين درمان، اصلاح روش زندگي است. کاهش وزن و فعاليت بدني ميتواند مقاومت به انسولين را کاهش دهد. آکانتوزيس نيگريکانس اگر عارضه چاقي باشد، با کاهش وزن، قابل برگشت خواهد بود. اگر اين ضايعات بدون علامت باشند، نيازي به درمان ندارند. پمادهاي حاوي اسيدساليسيليک يا اسيدرتينوئيک را ميتوان براي کاهش ضخامت ضايعات در نواحي آسيبپذير استفاده کرد تا بوي بد آنها را کاهش دهد و باعث راحتي بيمار شود. ايزوترتينوئين سيستميک (آکوتان)، آکانتوزيس نيگريکانس را بهبود ميبخشد اما در صورت قطع دارو مجددا ظاهر ميشود.