پزشکی بالینی

بیماران مغزی که به هیچ وجه قادر به برقراری ارتباط کلامی نیستند، اکنون می‌توانند با استفاده از یک سیستم ساده و مردمک چشمان خود صحبت کنند. سیستم محققان دانشگاه ماربورگ آلمان از یک لپ‌تاپ و دوربین برخوردار بوده که با اندازه‌گیری اندازه مردمک چشمها با فرد معلول اجازه می‌دهد در پاسخ به سوالات، بله یا خیر بگوید.
این پژوهش از تغییرات اندازه مردمک بهره برده که بطور طبیعی در زمان انجام محاسبات ذهنی رخ می‌دهد. این شیوه هیچ نیازی به تجهیزات خاص یا آموزش ندارد. این سیستم واکنش مردمک جدید ممکن است نه فقط برای افراد با ناتوانی شدید ارتباطی، بلکه برای ارزیابی حالت روحی افرادی که حالت هوشیاری آنها مشخص نیست، موثر باشد.
محققان از افراد سالم خواستند تا یک مسأله ریاضی را تنها زمانی که پاسخ صحیح به شکل بله یا خیر روی یک نمایشگر قرار داشت، حل کنند. بار روحی مرتبط با حل این مسأله باعث افزایش خودکار اندازه مردمک شد که دانشمندان نشان دادند می‌توان آن را اندازه‌گیری و به شکل پاسخی دقیق به سوالی مانند «آیا شما 20 ساله هستید؟» ترجمه کنند. آنها سپس این الگوریتم واکنش مردمک را بر روی هفت بیمار دچار سندرم قفل‌شدگی که به آسیب مغزی در پی سکته مبتلا بودند، آزمایش کردند. این محققان در بسیاری از موارد توانستند تنها بر اساس اندازه مردمک چشم، پاسخ را تشخیص دهند. این پژوهش در مجله Current Biology منتشر شده است.

تحقيقات يک دانشمند آلماني مقيم آمريکا نشان مي‌دهند که قطر مردمک چشم انسان مي‌تواند شرايط روحي آن فرد را لو دهد. براي مثال اينکه آيا او در استرس است، از چيزي چندشش مي‌شود و يا اينکه کشش جنسي به چيزي دارد. تحقيقات اکهارد هس (Eckhard Hess) روانشناس آلماني در سال‌هاي ۶۰ ميلادي در دانشگاه شيکاگو نشان دادند که مردمک چشم انسان به تصاوير عاطفي واکنش نشان مي‌دهد. اگر تحريکي براي انسان خوشايند باشد، مردمک باز مي‌شود و اگر ناخوشايند باشد، مردمک جمع مي‌شود. اين روانشناس در تحقيقاتش به عامل تمايل جنسي نيز پرداخته است. او نظريه‌اي دارد که هنوز کاملا به اثبات نرسيده است. بنابراين نظريه، قطر مردمک بستگي به تمايلات جنسي نيز دارد. افزون بر اين، مردمک چشم به استرس و فشار ذهني نيز واکنش نشان مي‌دهد. زماني که فشار ذهني بالا مي‌رود، مردمک جمع مي‌شود تا اينکه استرس را کاهش دهد. همچنين زماني که يک نفر از چيزي چندشش مي‌شود، مردمک چشمش جمع مي‌شود. پزشکان از اين واکنش مردمک براي آزمايش کارکرد صحيح مغز انسان بهره‌برداري مي‌کنند. اگر هر دو مردمک گرد و هم‌اندازه باشند، باز و بسته شدنشان متناسب و درست باشد و به طور مناسب به نور واکنش نشان دهند، مغز آن فرد درست کار مي‌کند.

«چشم‌ها، پنجره‌اي به روح يا حداقل به ذهن افراد هستند.» اين نتايج مطالعه‌اي است كه به تازگي در حيطه علوم روان‌شناسي به چاپ رسيده است. در واقع اندازه‌گيري قطر مردمك چشم كه در پاسخ به نور اندازه‌اش تغيير مي‌كند، مي‌تواند نشان ‌دهد فرد به چه چيزي توجه نشان مي‌دهد و به اين ترتيب پاپيلومتري در سايكولوژي اجتماعي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. همان‌طور كه اندازه مردمك در پاسخ به نور تغيير مي‌كند، مشابه آن نيز در پاسخ به محرك‌هاي سايكولوژيكال رخ مي‌دهد. وقتي فردي چيزي را مي‌بيند كه مي‌خواهد به آن توجه بيشتري نشان ‌دهد، مردمك گشاد مي‌شود. مشخص نيست چرا اين اتفاق مي‌افتد اما يك ايده آن است كه بزرگ‌شدن حوزه ديد به نفع اكتشاف بصري عمل مي‌كند. به گزارش سپید، در هر صورت دانشمندان روان‌شناختي مي‌توانند از اين حقيقت استفاده كنند كه پهن‌بودن مردمك چشم افراد وقتي رخ مي‌دهد كه آنها به چيزي علاقه نشان مي‌دهند و اندازه‌گيري قطر مردمك مي‌تواند در مطالعه‌هاي مختلف مفيد باشد.