پزشکی بالینی

محققان آلماني فاز سوم آزمون باليني روي نانوداروي ضدسرطان پستان (ABRAXANE®) را با موفقيت انجام دادند. اين نانودارو مي‌تواند ابعاد تومور را کاهش دهد. اين آزمون باليني توسط کلينيک جپارسپتو آلمان روي 1200 بيمار انجام شده‌است. در اين آزمون که فاز سوم آزمون باليني اين دارو است، داوطلبين به‌صورت تصادفي انتخاب شده‌اند. اين آزمون نشان داد نرخ بهبود بيماران 9 درصد افزايش يافته، يعني از رقم 29درصد به 38 درصد رسيده است. 
 در اين روش، داروي شيمي‌درماني پاکليتاکسل به پروتئين آلبومين متصل شده و سپس به بيماران تزريق مي‌شود. اين در حالي است که در روش‌هاي معمول، پاکليتاکسل با حلال‌هاي مختلف ترکيب شده و وارد بدن بيمار مي‌شود. در اين روش، از اين دارو براي کاهش ابعاد تومور سرطان پستان استفاده مي‌شود. در واقع اين روش درماني يک روش کوچک کردن ابعاد تومور پيش از عمل جراحي است. مايکل اونتخ مي‌گويد: «فاز دوم اين آزمون باليني به شکلي طراحي شده بود که اثر داروي شيمي‌درماني متصل به پروتئين به‌صورت هفتگي با داروي پاکليتاکسل رايج مقايسه شود. نتايج نشان داد که داروي متصل به پروتئين اثربخشي بيشتري دارد.» 

محققان موسسه فناوری ماساچوست (MIT) موفق به تولید نانودارویی از نانوذرات آهن حامل داروی شیمی‌درمانی شدند. سرطان پستان «منفی سه‌گانه»، نوع بسیار بدخیم انواع سرطان پستان محسوب می‌شود که درمان آن دشوار است. با استفاده از داروی شیمی‌درمانی می‌توان این نوع تومورها را تا حدی کوچک‌ کرد، اما در بسیاری از بیماران تومور مجددا رشد کرده و نسبت به داروی شیمی‌درمانی مقاومت پیدا می‌کند. برای حل این مشکل، محققان دارویی ساخته‌اند که در ساختار آن از نانوذرات حامل دروکسوبین و رشته‌های کوتاه از آران‌ای استفاده شده‌ است. این رشته آران‌ای می‌تواند یکی از ژن‌های تومور را که مسؤول ایجاد مقاومت در برابر دارو است، خاموش کند. با این کار تومور مقاومت خود را نسبت به دارو از دست داده و با استفاده از داروی شیمی‌درمانی می‌توان آن را از بین برد. دیوید کوچ از محققان این پروژه می‌گوید: با این روش می‌توان دوز مصرفی دارو را به شدت کاهش داد، زیرا شما می‌توانید مطمئن باشید که به تمام سلول‌های سرطانی دارو می‌رسد و هر یک از این سلول‌ها به مقدار لازم دارو دریافت می‌کنند.
این گروه، در مقاله‌ای که در نشریه ACS Nano به چاپ رساندند، نشان دادند که نانوداروی آنها می‌تواند تومور منفی سه‌گانه را در موش‌ها تا مقدار زیادی کوچک کند. از سوی دیگر از این نانوذرات با تغییراتی، می‌توان برای درمان سرطان‌های مختلف استفاده کرد. گیرنده استروژن، گیرنده پروژسترون و Her2 سه ماده‌ای هستند که بعنوان برچسب برای شناسایی سلول‌های سرطانی استفاده می‌شوند. اما تومور منفی سه‌گانه اجازه اتصال این ترکیبات را به خود نمی‌دهد. محققان با استفاده از این نانودارو موفق به اتصال این برچسب‌ها به سلول‌های سرطانی شدند. با این کار می‌توان نرخ زنده ماندن را در سرطان پستان افزایش داد. هاموند از محققان این پروژه می‌گوید: این که می‌توان مقدار کمی دارو را به طور اختصاصی به تومور رساند، موجب می‌شود این روش بسیار کاراتر از روش‌های رایج باشد. هاموند امیدوار است که بتوانند با استفاده از این نانوذرات جدید و پروتئین ویژه‌ای که در سطح سرطان پستان است، این بیماری را از بین ببرند. این نانودارو از سه بخش تشکیل شده‌ است؛ هسته اصلی که نانوذره آهن است، یک رشته آران‌ای که روی نانوذره را پوشانده و یک لایه بیرونی که عمل حفاظت از نانودارو را بر عهده دارد.

یک تیم تحقیقات بین‌المللی به رهبری محققان دانشگاه سیسیناتی موفق به ارائه نانودارویی برای شناسایی و درمان سرطان شدند. این گروه تحقیقاتی در این نانودارو از نانوساختاری استفاده کردند که امکان حمل داروهای شیمی‌درمانی مختلف را داراست. به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد این نانوساختار، می‌توان انواع مختلف ترکیبات شیمی‌درمانی را با آن حمل کرد. نکته جالب توجه در این نانوساختار آن است که هم می‌توان ترکیبات شیمی‌درمانی را روی سطح آن و هم درون ساختار متخلخل داخلی آن وارد کرد.
درون این حامل دارویی می‌توان نانوذرات ویژه‌ای وارد کرد که بعنوان برچسب به سلول‌های سرطانی متصل شده و شناسایی آنها را ساده‌تر می‌کند. بنابراین می‌توان از این سیستم برای شناسایی زودهنگام سرطان استفاده کرد. از سوی دیگر می‌توان مولکول‌های فلورسانت را به نانوساختار متصل کرد تا آنها را به سلول‌های سرطانی برساند؛ با این کار می‌توان محل دقیق تومورها را شناسایی کرد و در مورد این که بیمار باید جراحی شود یا با دارو تحت درمان قرار گیرد، تصمیم‌گیری کرد. از دیگر مزایای این سیستم دارویی آن است که می‌تواند ترکیبات شیمی‌درمانی را به محل تومور برده و سلول‌های سالم را از گزند این مواد مضر مصون دارد. بنابراین اثرات جانبی دارو به حداقل می‌رسد. نتایج این پژوهش در قالب مقاله‌ای تحت عنوان Dual Surface Functionalized Janus Nanocomposites of Polystyrene//Fe304@Si02 for Simultaneous Tumor Cell Targeting and pH-Triggered Drug Release در کنفرانس سالانه علوم و فناوری مواد در مونترال کانادا ارائه شده‌ است.
حامل دارویی که این گروه تحقیقاتی ساخته‌اند، دارای ابعاد بسیار کوچکی است به طوری که از یک سلول کوچک‌تر است بنابراین نمی‌توان به سادگی روی آن چند نوع ترکیب (هم داروی شیمی‌درمانی و هم برچسب فلورسانس) قرار داد، اما از آنجایی که سطح این حامل، عامل‌دار شده‌ است بنابراین می‌توان چند ترکیب را روی آن قرار داد. پژوهشگران معتقدند در صورت تجاری‌سازی این سیستم دارویی، می‌توان با هزینه کم سرطان را شناسایی و درمان کرد. این سیستم دارویی بسیار سریع‌تر و دقیق‌تر از روش‌های رایج نظیر MRI سلول‌های سرطانی را شناسایی می‌کند. همچنین دوز مواد شیمی‌درمانی را به راحتی می‌توان کنترل کرد. حمایت مالی این پروژه توسط بنیاد ملی علم آمریکا انجام شده‌ است.

محققان با استفاده از دوکسوروبیسین، نانوذرات مغناطیسی و نانوفیبر موفق به ساخت دارویی شدند که تاثیر آن دو برابر بیشتر از زمانی است دوکسوروبیسین به تنهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تلاش‌های متعددی برای ساخت داروی ضد سرطان با اثربخشی بالا و عوارض کم صورت گرفته است. اخیرا روش تازه‌ای برای مبارزه با سرطان ارائه شده است که در آن ماده شیمیایی ضد سرطان با نانوذرات مغناطیسی ترکیب شده و درون یک پلیمر قرار داده می‌شود. 
با این کار اثرات دارو دو برابر شده، در حالی که اثرات جانبی آن به شدت کاهش می‌یابد. این داروی جدید مبتنی بر یک نانوفیبر پلیمری هوشمند است که قادر به پاسخ‌دهی در برابر محرک خارجی است. از آنجایی که ابعاد این دارو بسیار کوچک است، بنابراین نسبت به محرک‌های خارجی بسیار حساس است. از سوی دیگر با وجود کوچک بودن می‌توان به سادگی آن را دستکاری کرد. پژوهشگران ژاپنی مرکز بین‌المللی نانومعماری مواد (مانا) در این دارو از نانوذرات مغناطیسی استفاده کردند، نانوذراتی که از خواص تاثیرپذیری گرمایی برخوردار است. برای ساخت این دارو دوکسوروبیسین (ماده شیمیایی کشنده سلول‌های سرطانی) به درون نانوفیبرها تزریق می‌شود.
از آنجایی که رهایش این ماده از نانوفیبرها به صورت کنترل شده انجام می‌شود، اثربخشی دارو بیشتر خواهد شد. درون این دارو نانوذرات مغناطیسی نیز وجود دارد که در اثر اعمال میدان مغناطیسی گرم می‌شوند، این گرما نیز عامل ثانویه در از بین بردن سلول‌های سرطانی است. چنین اثرات گرمایی می‌تواند روی عملکرد دوکسوروبیسین اثر گذاشته، به طوری که کارایی این دارو را بهبود دهد. یکی از چالش‌های داروسازان برای استفاده از نانوذرات این است که نانوذرات روی عملکرد میتوکندری سلول تاثیر منفی داشته و همچنین به دی‌ان‌ای نیز آسیب می‌رسانند. در طراحی این دارو مشکل مذکور به این نحو حل شده که نانوذرات و دارو درون نانوفیبر قرار داده شده است.
برای تولید نانوفیبر، از محلول پلیمری پلی NIPAAm- co -HMAAm استفاده شده که درون این محلول نانوذرات مغناطیسی و دوکسوروبیسین قرار دارد. مکانیسم عمل دارو به این شکل است که با اعمال میدان مغناطیسی، نانوذرات گرم شده و موجب تغییر شکل نانوفیبر می‌شوند که این کار موجب رهاسازی دارو می‌شود.
نتایج تست این دارو نشان می‌دهد که اثرات آن بسیار بهتر از زمانی است که دوکسوروبیسین به تنهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که دلیل این امر تاثیر دوکسوروبیسین و عملیات حرارتی روی سلول‌های سرطانی است. این راهبرد جدید نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از ترکیب دو عامل مختلف (ماده شیمیایی و گرما) برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده کرد. این کار تنها با اعمال میدان مغناطیسی انجام می‌شود.

محققان با قراردادن آنتی‌بادی‌های ضد سرطان درون یک نانوذره زیست‌سازگار، نه تنها موفق به از بین بردن تومورها شدند، بلکه احتمال بازگشت سرطان را نیز به حداقل رساندند. هرسپتین و کامپتوتسین دو عامل ضد سرطان بسیار قوی هستند که می‌توانند در درمان سرطان بسیار اثربخش باشند. هرسپتین یک آنتی‌بادی برای هدف قرار دادن فاکتور رشد در سرطان سینه است، بیمارانی که این آنتی‌بادی را دریافت می‌کنند، برای مدتی رشد تومور در آنها کند می‌شود، ولی بعد از مدتی تومور به رشد عادی خود ادامه می‌دهد که دلیل این امر مقاومت تومور به این آنتی‌بادی است. برای حل این مشکل یک تیم تحقیقاتی از موسسه فناوری کالیفرنیا به رهبری «مارک دیویس» سیستم جدیدی ارائه کردند که در آن اثربخشی داروی ضد سرطان سینه با استفاده از فناوری‌ نانو بهبود پیدا می‌کند. این که از نانوذرات برای تولید داروی ضد سرطان استفاده شود چیز جدیدی نیست، آنچه که این گروه برای اولین بار ارائه کردند این است که یک آنتی‌بادی منفرد به یک نانوذره متصل می‌شود و هر دوی آنها به عنوان یک داروی ضد سرطان عمل می‌کنند. 
برای ساخت این دارو،کامپتوتسین غیرمحلول در آب به یک زیست‌پلیمر طبیعی موسوم به موسین متصل می‌شود. در کنار این زیست‌پلیمر، پلیمر زیست‌سازگار دیگر به ناوم پلی‌اتیلن گلیکول نیز قرار داده می‌شود. کامپتوتسین به همراه موسین و پلی‌اتیلن گلیکول خودآرایی داده و یک نانوذره متراکم ایجاد می‌کند که به راحتی در آب حل شده و می‌تواند در سیالات زیستی نظیر خون نیز حل شود. به این نانوذره یک مولکول هرسپتین نیز اضافه شده تا داروی نهایی ساخته شود.
در پژوهش‌های قبلی، این گروه نشان داده بودند که تومورهای سرطان سینه به راحتی به نانوذرات حاوی هرسپتین متصل می‌شوند. بر اساس این نتایج، این گروه تحقیقاتی به بررسی رشد سرطان سینه در موش‌ها پرداختند و مقاومت تومورهای سرطان سینه را به کامپتوتسین مورد ارزیابی قرار دادند. در این پژوهش، محققان بیشینه مقدار دوز نانوذرات کامپتوتسین فاقد هرسپتین را بدست آوردند، دوزی که موجب کاهش 15 درصد وزن موش نشود. در قدم بعد محققان به بررسی این نانوذرات به همراه هرسپتین با دوز 10 درصد بیشینه بدست آمده پرداختند. نتایج، بسیار شگفت‌انگیز بود. تمام موش‌ها 9 روز بعد از اولین تزریق کاملا عاری از تومور بودند. همچنین بعد از شش هفته هنوز هیچ اثری از بازگشت تومور در بیماران دیده نشده بود.

یک شرکت داروسازی با استخراج موادی از لیمو و تبدیل آن به نانوذرات موفق به تولید دارویی برای درمان سرماخوردگی و ترمیم زخم‌های حاصل از آسیبهای ورزشی شده است. شرکت پالاندای بیوتکنولوژی اخیرا چندین مقاله منتشر کرده است که در آنها به معرفی سه محصول زیستی جدید خود پرداخته است. یکی از این داروها مربوط به درمان سرماخوردگی است که با استفاده از فناوری نانو تولید شده است. تمام محصولات پالاندای در بازار تحت نام تجاری فیتوفیر عرضه می‌شود.
اولین دارویی که فیتوفیر به بازار عرضه کرد، کاتچین اکستراکت نام داشت که با اقبال عمومی در بازار روبرو شد. Phytofare™ Limonoid Glycoside Complex دومین داروی این شرکت است که همانند داروی اول با فروش نسبتا خوبی روبرو شد، فروش این محصول در حال حاضر بیشتر از میانگین فروش داروهای مشابه در بازار است. 
این شرکت داروی منحصر به فردی تولید کرده که از تمام اجزای لیمو نظیر آب، پالپ و پوست در تهیه این دارو استفاده کرده است. این دارو در واقع یک محصول استخراجی است که در آن هم ویتامین‌هایی نظیر A و C وجود دارد و هم اجزای لیموناد در آن است و از سوی دیگر مواد معدنی مختلفی نظیر پتاسیم و پکتین در این دارو یافت می‌شود. نتایج تست‌ها نشان می‌دهد که این سیستم که حاوی اجزای مختلفی است، به خوبی در کنار هم قرار گرفته‌اند. این دارو می‌تواند با عفونت‌ها مبارزه کرده و درمان مناسبی برای سرماخوردگی‌ و آنفلوآنزا باشد. همچنین این دارو دوره درمان بیماری را کاهش داده و قادر است زخم‌های حاصل از جراحات ورزشی را بهبود دهد.
در اوایل دهه 1960 کاروان المپیک آمریکا از Citrus Bioflavonoids برای ورزشکاران خود استفاده کرد، نتایج نشان داد گرفتگی عضلات به حداقل رسیده و جراحات ورزشی دو برابر سریعتر از حالت عادی درمان می‌شود. با توجه به این نتایج جالب توجه که با استفاده از این محصول به دست آمد، ورزشکاران می‌توانستند زمان بیشتری فعالیت داشته و ورزش‌های سنگین‌تری انجام دهند، در نتیجه عملکرد بهتری به دست می آمد. پس از آن محققان روی تجاری سازی این محصول که حاوی لیموناد بود، کار کردند. 
شرکت پالاندای اولین شرکتی بود که موفق شد این محصول را به صورت محلول در آب و با خلوص بالا تولید کند. این دارو تست‌های بالینی خود را به پایان رسانده است. همانند محصول اول این شرکت، در این محصول نیز از مواد زیستی استفاده شده که به صورت نانوذرات با ساختار ایزومری است و شباهت زیادی به بافت انسانی دارد.

محققان موفق به ارائه فرمولاسیونی شدند که موجب به تعویق انداختن فرایند پیری می‌شود. صورت ما آیینه تمام نمای احساسات ماست، به طوری که همه انسان‌ها به طور غیرقابل کنترلی لب‌های خود را می‌فشارند، می‌کشند یا به اطراف حرکت می‌دهند. در مجموع دهان بیشترین تغییر حالت را در طول روز دارد. بعد از 40 سالگی روی صورت چروک‌هایی ایجاد می‌شود که با گذشت زمان موجب افتادگی و شل شدن پوست می‌شود. با این فرآیند، عضلاتی که نمایش‌دهنده احساسات ما بودند، رو به زوال می‌روند به شکلی که از زیبایی ظاهری صورت کم شده و کم کم گرد پیری بر چهره نمایان می‌شود. فرآیند پیری در اثر تغییر ساختاری در بافت‌های پوست اتفاق می‌افتد، به شکلی که به آرامی از انعطاف‌پذیری پوست کاسته شده و چربی نازکی که زیر پوست قرار دارد، نازک‌تر می‌شود. همچنین بخشی از عضلات صورت نیز دچار زوال می‌شود.
یکی از تولیدکنندگان دارو و محصولات پزشکی در کانادا اخیرا محصولی به نام «NANO-COMPLEXES» برای جلوگیری از چروک اطراف لب ارائه کرده که حاوی مواد طبیعی در مقیاس نانو است. این محصول حاوی 80 تا 100 ماده زیستی فعال است که در مقادیر بسیار کم (نانو و پیکومقیاس) در این محصول قرار گرفته است. این مواد تماما در بدن انسان وجود دارند. در واقع با استفاده از این محصول ملزومات بدن برای جلوگیری از فرآیند پیری فراهم می‌شود، به طوری که پوست اجزای مورد نیاز خود را از این محصول گرفته و ارتباط از دست رفته میان سلول‌های خود را بازیابی می‌کند. بنابراین NANO-COMPLEXES™ راهبردی است که در آن به بدن اجازه داده می‌شود تا توانایی طبیعی خود را از نو بدست آورد، بنابراین هیچ‌گونه تداخلی میان این دارو و فرآیندهای طبیعی بدن وجود ندارد.
درصورت استعمال مداوم این محصول، استحکام و انعطاف‌پذیری پوست دوباره به حالت اول بر‌می‌گردد، در نتیجه هیچ‌گونه افتادگی پوست در گوشه‌ لب مشاهده نمی‌شود. در مجموع این محصول سلامت پوست را تضمین می‌کند. در حال حاضر این محصول با نام تجاری in N1-CUSTOM™ در بازار توزیع شده است. این محصول با استفاده از یک راهبرد بسیار دقیق و منحصر به فرد تولید شده است. برای به دست آوردن نظر مصرف کنندگان، پرسشنامه‌ای آماده شده و میان مصرف کنندگان توزیع شده است.

محققان دانشگاه کوئینز بلفاست یک نانوداروی «گلوله جادویی» را طراحی کرده اند که می‌تواند اولین درمان موثر برای آسیب‌دیدگی حاد ریه باشد. عوامل اصلی این بیماری تصادفات جاده‌ای و عفونت بوده و بسیاری از مبتلایان به آن در اثر نارسایی ریه می‌میرند. بیماران مبتلا به آسیب‌های حاد ریه اغلب نیازمند دستگاه کمک تنفس بوده و در حال حاضر درمان موثری برای این بیماری وجود ندارد اما در یک همکاری مشترک بین دانشکده داروسازی و مرکز عفونت و ایمنی دانشگاه کوئینز، دانشمندان توانسته‌اند داروی جدیدی را تولید کنند که می‌تواند مدیریت بالینی بیماران را در بخشهای آی‌سی‌یو متحول کند.
داروی جدید این محققان نانوذره‌ای به اندازه یک میلیاردم متر است. بیمار می تواند آنرا تنفس کند تا دارو بطور مستفیم وارد ریه شده و عفونت را از بین ببرد. درمانهای کنونی قادر به هدف قرار دادن مستقیم عفونت نبوده و عوارض جانبی ناخوشایندی دارند. این نانودارو از سطحی برخوردار است که به آن اجازه شناسایی و اتصال به سلولهای ایمنی موسوم به ماکروفاژها در ریه را می‌دهد. این اتصال، عفونت را کاهش داده و از پتانسیل جلوگیری از تاثیرات آسیب‌رسان برخوردار است. این پروژه در حال تولید نانوداروی جدید برای ارزیابی بالینی در سه سال آینده است. به گفته محققان، این درمان در صورت موفقیت می‌تواند برای اختلالات رایج ریوی دیگر مانند بیماری مزمن انسدادی ریه و فیبروز کیستیک کاربرد داشته باشد.