پزشکی بالینی

واکسن ضد کوکائین که این ماده را پیش از دستیابی به سلول‌های مغز مانند بازی پک‌من می‌خورد، یک گام دیگر به واقعیت نزدیک شد. واکسن جدید دانشکده پزشکی ویل کورنل که می‌تواند به درمان معتادان به کوکائین کمک کند، آزمایشات خود را با موفقیت بر روی پستانداران نخستین پایه انجام داده و بزودی کارآزمایی‌های انسانی آن آغاز خواهد شد. این واکسن با جلوگیری از دستیابی ترکیب فعال به مغز پیش از نشئگی ناشی از دوپامین عمل می‌کند. به گفته محققان، این واکسن مانند بازی پک‌من، کوکائین موجود در خون را پیش از دستیابی به مغز می‌خورد. این پژوهش که در مجله Neuropsychopharmacology منتشر شده با استفاده از یک شیوه رادیولوژی به نمایش چگونگی جلوگیری این واکسن ضد کوکائین از انتشار این ماده در مغز پرداخته است. محققان انتظار دارند که آزمایشات انسانی این واکسن طی یک سال آینده آغاز شود.
کوکائین که یک داروی ریز مولکولی است، با ایجاد حس لذت از طریق انسداد بازیافت دوپامین در دو بخش مغزی پوتامن در جلو مغز و هسته دمی در مرکز مغز کار می‌کند. وقتی دوپامین در پایانه‌های عصبها انباشته می شود، فرد با جریان عظیم این ماده مواجه می‌شود که حس سرخوشی را برای وی ایجاد می‌کند. این واکسن جدید ویروس سرماخوردگی را با ذره‌ای که ساختار کوکائین را تقلید کرده، ترکیب کرده است. هنگامی که این دارو به بیمار تزریق می‌شود، سیستم ایمنی ویروس سرماخوردگی را دیده و یک واکنش علیه ویروس و ذره کوکائین همراه آن انجام می‌دهد. این پژوهش ابتدا بر روی موشها انجام شده بود اما اخیرا بر روی پستانداران نخستین نیز اجرا شده که بیشتر به انسان شبیه هستند. این محققان هنوز نمی‌دانند که چند وقت یکبار باید این واکسن به بدن تزریق شود تا تاثیر ضد کوکائین را در بدن وی حفظ کند اما یک دوز این واکسن تا 13 هفته در موش و هفت هفته در بدن نخستین‌ پستانداران دوام آورده بود.

محققان آمریکایی با تاباندن پالس های نور لیزر به مغز موش های صحرایی موفق به روشن و خاموش کردن اعتیاد به کوکائین در این حیوانات شده اند. کوکائین یکی از مواد مخدر اعتیادآور و مخرب محسوب می شود و روش های درمانی مختلفی برای رهایی از اعتیاد به این ماده توسعه یافته است. در مطالعه مشترک محققان موسسه ملی بهداشت (NIH)، مرکز تحقیقات دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو (UCSF) و کلینیک ارنست گالو از روش تاباندن پرتوهای لیزر به مغز برای ترک اعتیاد به کوکائین استفاده شده است.
محققان از پروتئین های حساس به نور موسوم به رودوپسین (rhodopsin) استفاده کرده و آنها را از طریق روش مهندسی ژنتیک داخل سلول های عصبی قشر جلوی پیشانی (prefrontal cortex) موش ها قرار دادند. این قشر مرتبط با تمایل و کنترل مصرف مواد مخدر شناخته می شود. از طریق کابل های فیبر نوری که درون مغز موش های صحرایی کاشته شده بودند، نور لیزر به نورون ها تابانده شده و سلول ها فعال شدند؛ نتیجه به دست آمده نشان می دهد که با روشن کردن و تاباندن نور به نورون ها، اعتیاد به کوکائین از بین می رود. در مقابل با غیر فعال کردن نورون ها یا خاموش کردن نور، رفتار اعتیاد به کوکائین بار دیگر در موش ها ایجاد شد.
تحقیقات نشان می دهد که هر دو گروه موش های صحرایی و انسان های معتاد به کوکائین دارای فعالیت کم قشر جلوی پیشانی مغز هستند. محققان معتقدند که روش تحریک مغناطیسی کرانیال (TMS) که از اتصال میدان الکترومغناطیسی به پوست سر استفاده می کند، برای ترک اعتیاد به کوکائین در انسان قابل استفاده خواهد بود. نتایج این مطالعه در مجله Nature منتشر شده است.