..:::: زالکوری، درمان هدفمند سرطان ::::..
سازمان غذا و داروي آمريکا(FDA)، داروي کريزوتينيب با نام تجاري زالکوري را براي درمان مراحل پيشرفته سرطانهاي ريه غيرسلولهاي کوچک (درگيري شديد در محل يا متاستازهاي دوردست) که داراي ژن غيرطبيعي آناپلاستيک لينفوما کيناز هستند، مورد تاييد قرار داده است.
پيش از تجويز زالکوري بايد آزمون تشخيصي ويژهاي براي اطمينان از وجود ژن غيرطبيعي آناپلاستيک لينفوما کيناز درخواست شود. ژن غيرطبيعي مذکور عامل گسترش و رشد بدخيمي است. حدود يک تا 7 درصد از مبتلايان به بدخيميهاي ريه غيرسلولهاي کوچک، داراي ژن غيرطبيعي آناپلاستيک لينفوما کيناز هستند. مبتلايان به اين نوع بدخيمي ريه اغلب غيرسيگاري هستند. زالکوري پروتئينهاي خاصي را که کينازها ناميده ميشوند بلوک ميکند. (از جمله پروتئيني که توسط ژن غيرطبيعي آناپلاستيک لينفوما کيناز توليد ميشود). زالکوري به شکل قرص است و بايد دوبار در روز مصرف شود. به گفته دکتر ريچارد پازدور، سرپرست مرکز تحقيقات و ارزيابي داروها و فرآوردههاي بخش انکولوژي سازمان غذا و داروي آمريکا، تاييد زالکوري توسط اين سازمان در کنار تاييد آزمون تشخيصي ويژه آن، شيوهاي مناسب براي انتخاب بيماراني است که شانس پاسخدهي درماني در آنها بيشتر است. درمان هدفمند مشابه آنچه در مورد زالکوري برنامهريزي شده است، گزينه درماني مهمي براي درمان مبتلايان به اين بيماري است و بيشک طي اين درمان بيمار از عوارض جانبي کمتري رنج خواهد برد. اثربخشي و ايمني زالکوري در دو مطالعه باليني با حضور 255 بيمار مبتلا به سرطان ريه غيرسلولهاي کوچک پيشرفته داراي ژن غيرطبيعي آناپلاستيک لينفوما کيناز بررسي شد. پيش از شروع مطالعه نمونههاي بافت سرطاني ريه بيماران جمعآوري شدند و از لحاظ وجود يا فقدان ژن غيرطبيعي آناپلاستيک لينفوما کيناز مورد بررسي قرار گرفتند. هدف از طراحي اين مطالعه تعيين ميزان پاسخدهي درماني به دارو بود. اغلب بيماران شرکتکننده در اين مطالعه، پيش از شروع مطالعه تحت شيميدرماني قرار داشتند. در يکي از اين مطالعات ميزان پاسخدهي درماني 50درصد و متوسط مدت پاسخدهي به درمان 42 هفته بود. در مطالعه دوم، ميزان پاسخدهي درماني 61درصد بود و متوسط زمان مورد نياز براي پاسخدهي درماني 48 هفته اعلام شد. زالکوري تحت برنامههاي حمايتي و تشويقي سازمان غذا و داروي آمريکا مورد تاييد قرار گرفت. چنين برنامههايي براي سريعتر به بازار مصرف رساندن داروهاي مرتبط با بيماريهاي شديد و کشنده که تاکنون داروي قابلقبولي براي درمان آنها مورد تاييد سازمان غذا و داروي آمريکا قرار نگرفته طراحي شده است.
امروزه روند تحقيقات در زمينه توليد داروهاي جديد انکولوژي به سمت درمانهاي هدفمند پيش ميرود. تاييد آزمون آزمايشگاهي اختصاصي در کنار تاييد اين دارو، مثالي براي نشان دادن اهميت نقش انتخاب موثرترين و بيخطرترين درمان براي بيماران با عارضه جدي و کشنده است.