پزشکی بالینی

نتایج تحقیقات محققان انگلیسی نشان می دهد سالمندانی که دچار کمبود ویتامین D هستند بیش از دیگران در معرض اختلالات عملکرد سیستم ایمنی بدن قرار دارند. مری وارد از دانشگاه اولستر در انگلیس و از محققان این پروژه گفت : این نخستین باری است که ارتباط بین سطح ویتامین D و التهابات ناشی از نقص سیستم ایمنی در سالمندان کشف شده است. در این مطالعه، محققان سطح ویتامین D و نشانگر های زیستی التهاب ناشی از نقص سیستم ایمنی را در 957 بزرگسال ایرلندی که حداقل 60 سال سن داشتند، مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار دادند. آنها مشاهده کردند شرکت کنندگانی که دچار کمبود ویتامین D بودند بیشتر از دیگران به بیماری های قلبی-عروقی و بیماری های التهابی مانند ام اس و روماتیسم مفصلی مبتلا شده بودند.
به گفته محققان ویتامین D نقش مهمی در کمک به جذب کلسیم مورد نیاز برای سلامت استخوان ها ایفا می کند. پوست به طور طبیعی زمانی که در معرض نور آفتاب قرار بگیرد، ویتامین D تولید می کند. همچنین مقادیر کمی از این ویتامین از طریق مواد غذایی، مانند شیر غنی شده با ویتامین D جذب بدن می شود. محققان می گویند بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان به دلیل قرار گرفتن محدود در معرض نور خورشید، از کمبود ویتامین D رنج می برند. شرح کامل نتایج این بررسی در نشریه Clinical Endocrinology & Metabolism به چاپ رسیده است.

دانشمندان دانشگاه منچستر از تصاویر جدیدی رونمایی کرده‌اند که واضح‌ترین تصویر تاکنون از چگونگی حمله سلول‌های ایمنی سفید خون به عفونت‌های ویروسی و تومورها را نمایش داده‌اند. این تصاویر نشان داده‌اند که چگونه این سلول‌ها که مسئولیت مقابله با عفونتها و سرطان را در بدن انسان بر عهده داشته، چیدمان مولکولهای سطحی خود را در زمان فعالسازی توسط پروتئین موجود در سلولهای تومور یا عفونت ویروسی تغییر می‌دهند. به گفته محققان این کار می‌تواند سرنخهای مهمی برای مبارزه با بیماری‌ها ارائه کند.
از دیگر کشفیات مهم این پژوهش آن است که پروتئین‌های موجود در سطح سلولهای ایمنی با فاصله برابر با هم قرار نداشته بلکه به شکل خوشه‌ای گروه‌بندی شده‌اند. به گفته محققان، این اولین بار است که دانشمندان موفق به بررسی چگونگی عملکرد این سلولهای ایمنی با چنین وضوح بالا شده‌اند. تاکنون محدودیت‌های کار با میکروسکوپ‌های نوری از درک واضح چگونگی شناسایی سایر سلول‌ها به عنوان بیمار یا سالم توسط سلولهای ایمنی جلوگیری می‌کردند. این محققان از میکروسکوپ فلورسانس با وضوح و کیفیت بسیار بالا برای مشاهده سلول‌ها در نمونه‌های خونی موجود در آزمایشگاه به منظور ثبت تصاویر استفاده کردند که در مجله Science Signalling منتشر شده‌اند.

محققان آمریکایی واکسن جدیدی تولید کرده اند که از ذرات غبار طلا برای تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می کند. در روش های سنتی از ویروس کشته یا ضعیف شده برای تولید واکسن استفاده می شود، اما محققان در این شیوه ای نوین از نانو ذرات طلا برای تولید واکسن استفاده کرده اند. ریز ذرات طلای به کار رفته در این واکسن با تقلید عملکرد یک ویروس و حمل پروتئین ها به سلول های ایمنی خاص، باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شوند. نانو ذرات طلا در آزمایشگاه با پروتئین خاصی که روی سطح ویروس سن سیشیال تنفسی (RSV)‌ می نشیند، پوشش داده شدند؛ این ویروس سالانه 65 میلیون نفر را مبتلا کرده و باعث مرگ صدها کودک و سالمند می شود.
اثرات مضر ویروس RSV ناشی از پروتئین خاصی به نام پروتئین F‌ است که سطح ویروس را می پوشاند. این پروتئین امکان ورود ویروس به داخل سلول، چسبیدن سلول ها به یکدیگر و دشوارسازی تشخیص ویروس را فراهم می‌کند. تاکنون واکسنی که قادر به انتقال پروتئین F به سلول های ایمنی خاص و بخاطرسپاری آنها به عنوان یک عامل مهاجم باشد، تولید نشده است؛ اما محققان دانشگاه واندربیلت موفق به تولید نانومیله های طلای فوق کوچکی شده اند که از لحاظ شکل و اندازه کاملا شبیه ویروس RSV‌ هستند. نانومیله های طلا از طریق خواص شیمیایی و فیزیک منحصر به فرد خود با پروتئین F این ویروس پوشش داده شده و سپس توانایی آنها برای انتقال پروتئین به سلول های ایمنی خاص بدن مورد ارزیابی قرار گرفت.
نتایج به دست آمده نشان می دهد، نانومیله های طلا علاوه بر انتقال موفق پروتئین F، خطری برای سلول های انسان ایجاد نکرده و از مزایایی ایمنی بالاتری برخوردار هستند. با توجه به تطبیق پذیری نانومیله های طلا، محققان معتقدند که قابلیت آنها تنها به ویروس RSV محدود نمی شود؛ گام بعدی این مطالعه، آزمایش کارآیی یا عدم کارآیی این واکسن در داخل بدن انسان است. نتایج این مطالعه در مجله Nanotechnology منتشر شده است.

متخصصان ايمونولوژي در امريكا مي‌گويند پيامدهاي استرس مزمن روي سلامت قلب و عروق مي‌تواند از عوارض جانبي فعاليت سيستم ايمني بدن در هنگام مبارزه با عفونت باشد. پاول ماروار متخصص دانشكده پزشكي دانشگاه ايموري و دستيارانش در اين آزمايش، موش‌ها را در معرض استرس رواني قرار دادند. ماروار پس از انجام اين آزمايش متوجه شد قرار گرفتن در معرض استرس دو ساعت در روز و به مدت يك هفته باعث افزايش كوتاه مدت فشار خون سيستوليك در موش‌هاي سالم مي‌شود. به گزارش ایسنا، از سوي ديگر موش‌هايي كه با دستكاري ژنتيكي فاقد سلول‌هاي ايمني T شكل شده بودند در شرايط مشابه فشار خونشان افزايش پيدا نكرد. اين متخصصان نتيجه گرفتند كه وجود سلول‌هاي T شكل كه از عناصر مهم مقابله به عفونت‌ها در سيستم ايمني بدن محسوب مي‌شوند براي بالا رفتن فشار خون در اثر مصرف رژيم غذايي پر نمك و يا ساير موقعيت‌هاي مشابه، ضروري است. شرح اين آزمايش در مجله روانپزشكي بيولوژيكي منتشر شده است.