پزشکی بالینی

تیمی از مهندسان دانشگاه آریزونا در توسان ابزاری موسوم به DOTS qPCR را ارائه داده‌اند که زمان لازم برای تشخیص عفونت‌ها را کاهش می‌دهد و استفاده از آن در مقایسه با نمونه‌های موجود به صرفه‌تر و کارآمدتر است. پاتوژن‌ها و بیماری‌ها معمولا با استفاده از تکنیکی موسوم به «واکنش زنجیره‌ای پلیمراز» (PCR) شناسایی می‌شوند. این شیوه شامل حرارت‌دادن و خنک‌کردن سریع مولکول‌های دی‌ان‌ای متعلق به یک نمونه زیستی در فرآیندی به نام چرخه حرارتی است.
این امر منجر به چندبرابرشدن دی‌ان‌ای مورد هدف به میلیون‌ها یا حتی میلیاردها نسخه می‌شود. دانشمندان و پزشکان سپس می‌توانند از این نسخه‌ها برای شناسایی نوع پاتوژن عامل بیماری استفاده کنند؛ اما مشکل اینجاست که انجام بسیاری از آزمایش‌های PCR یک ساعت یا بیشتر زمان می‌برند.
محققان با استفاده از ابزار DOTS qPCR می‌توانند چندبرابرشدن دی‌ان‌ای را شناسایی کرده و عفونت‌ها را پس از چهار چرخه حرارتی شناسایی کنند. این در حالی است که شیوه‌های دیگر به 18 تا 30 چرخه حرارتی نیاز دارند. دانشمندان با استفاده از سامانه جدید می‌توانند ظرف سه دقیقه و 30 ثانیه عفونت را تشخیص دهند.
این فناوری بر اندازه‌گیری تغییرات کشش سطحی ظریف در یک رابط شامل یک قطره آب تعلیق‌شده در محیط چرب متکی است. قطره آبی که حاوی دی‌ان‌ای است که باید تکثیر شود، در طول یک گرادیان حرارتی در روغن حرکت کرده و واکنش زنجیره‌ای را شروع می‌کند. هنگامی که نسخه‌های بیشتری از دی‌ان‌ای مطلوب تولید می‌شوند، آن‌ها به سمت رابط آب-روغن حرکت می‌کنند و منجر به تغییرات قابل‌اندازه‌گیری در کشش سطحی می‌شوند. می‌توان با استفاده از یک دوربین گوشی هوشمند اندازه قطره را اندازه‌گیری و واکنش را به صورت بلادرنگ مشاهده کرد.
سیستم DOTS qPCR علاوه بر تشخیص سریع، به نمونه‌های زیستی کاملا عاری از آلودگی نیازی ندارد و این امر می‌تواند در زمان صرفه‌جویی کند. این سیستم با نمونه‌های نسبتا آلوده نیز عمل می‌کند و زمان شناسایی عفونت را کوتاه می‌کند. فناوری DOTS qPCR در مقایسه با نمونه‌های موجود ارزان‌تر است زیرا شیوه‌های کنونی از شیوه‌های آزمایشی زمان‌بر و هزینه‌بر از جمله فلورسنس، لیزر و اتاقک‌های تاریک استفاده می‌کنند. می‌توان در تحقیقات زیست‌شناسی از ابزار ابداعی دانشمندان استفاده کرد و آن‌ها امیدوارند این فناوری بتواند عمل‌های جراحی را در اتاق‌های اورژانس متحول سازد و به نجات جان بیماران کمک کند. جزئیات این دستاورد علمی در مجله Science Advances ارائه شد.

محققان شواهد تازه‌ای را در رابطه با چگونگی واکنش سیستم ایمنی در مقابل حملات میکروبی کشف کرده‌اند که می‌تواند علیه عفونت‌های بیمارستانی به کار رود. محققان در این پژوهش بر پاتوژنی خاص موسوم به "سودوموناس آئروژینوزا" متمرکز شدند. این پاتوژن (بیمارگر یا عامل بیماری) عامل اصلی در بروز پنومنی (ذات الریه) بیمارستانی است که به طور فزاینده‌ای نیز به آنتی بیوتیک‌ها مقاوم شده است. این موضوع در مورد بیمارانی که به دستگاه ونتیلاتور (تنفس مصنوعی) وصل هستند بسیار حیاتی است چرا که در مقایسه با سایرین بسیار آسیب پذیرترند.
به گفته محققان، عفونت‌ها تعدادی از واکنش‌های محافظتی اساسی بدن را مورد هدف قرار می‌دهد که یکی از آنها تولید پروتئین محافظتی موسوم به "سایتوکاین" است. این پروتئین، سیستم ایمنی را در برابر تهاجم عوامل بیماری زا یاری می‌رساند. نکته جالب توجه این پژوهش اینجاست که فعال کردن سیستم ایمنی در تولید نوع خاصی از "سایتوکاین" برای مقابله با عفونت، پروتئین سیگنال رسان کلیدی را در سلول‌های ایمنی از بین می‌برد و این امر باعث کاهش تنظیم مجموعه‌ای از سایر فرآیندهای سلولی می‌شود. این یافته که نشان دهندۀ ارتباطات متقابل درون سلولی بین اجزای واکنش دفاعی به عفونت است می‌تواند به طراحی درمان‌های نوین در برابر بیماری‌های باکتریایی منجر شود. این پژوهش در مجله «cell host & microbe» منتشر شده است.

محققان ميكروبيولوژي دانشگاه كاليفرنيا دستگاهي ساختند كه عفونت را در بدن بو مي كشد و آن را تشخيص مي دهد. مبناي كار اين دستگاه همان دستگاه سنجش الكل است كه پليس براي متخلفان رانندگي مورد استفاده قرار مي دهد. آزمايش هايي كه ميزان انواع عفونت ها را در بدن تشخيص مي دهند بسيار پيچيده، پرهزينه و وقت گير هستند. اين روش جديد كاملاًغير تهاجمي است و با استفاده از آن مي توان دركمترين زمان ممكن به تعيين انواع عفونت هاي ويروسي و باكتريايي پرداخت . اين دستگاه علاوه بر تشخيص عفونت و التهاب در بدن، قادر به تعيين ميزان مونواكسيدكربن موجود در هواي بازدم است.
محققان بر اين باورند كه مي توان از اين ابزار تحليلگر تنفسي، براي تشخيص بسياري از بيماري هاي مزمن استفاده كرد.  نمونه اوليه اين دستگاه در موش هاي آزمايشگاهي مورد استفاده قرار گرفته است. نتايج اين تحقيقات نشان داد كه افزايش عفونت در بدن موشها با افزايش ميزان مونواكسيدكربن در نمونه هاي بازدم در ارتباط است. به محض استفاده از انواع آنتي بيوتيك در موش هايي كه در بدن آنان عفونت وجود داشت، ميزان مونواكسيدكربن سيستم تنفسي آنان به حالت نرمال بازگشت. محققان ژاپني نيز به تازگي با استفاده از اين تكنولوژي، موفق به ساخت دستگاهي شده اند كه ميزان سوخت و ساز بدن ورزشكاران را نشان مي دهد.

تحقيقات اخير محققان دانشگاه ميامي نشان مي‌دهد كه تميز كردن و ضدعفوني كردن مداوم زخم و عوض كردن پانسمان، مهمترين عامل در جلوگيري از عفونت و تسريع درمان زخم است. زخم پاي بيماران ديابتي و زخم بستر يكي از مهمترين عوامل عفونت بيمار است. عفونت زخم پاي بيماران ديابتي اغلب منجر به از دست دادن عضو مي‌شود. عفونت زخم بستر عامل خطرناك ديگري است كه اغلب منجر به پخش عفونت در سراسر بدن و به‌خصوص قلب و مرگ بيمار مي‌شود. زخم حاصل از جراحي نيز يكي ديگر از موضوعاتي است كه نيازمند توجه و دقت است. به روند حذف بافت مرده و آسيب‌ديده پوست توسط اعمال جراحي يا شيميايي، در اصطلاح پزشكي Debridement گفته مي‌شود. اين فرآيند به قدري حساس و تعيين كننده است كه حتماً بايد توسط مركز پزشكي صورت گيرد. آنچه‌مهم است استرليزه بودن محيط و ابزار كار و تعويض مداوم پانسمان است.
در اين تحقيق ۱۰۰ بيمار ديابتي مورد بررسي دقيق قرار گرفتند. پانسمان زخم پاي اين بيماران در محيطي كاملاً استريل و توسط افراد باتجربه هر روز تعويض شد. نتيجه كاملاً رضايتبخش بود چراكه پس از ۸۰ روز هيچ نشاني از زخم ديده نمي‌شد. اين درحاليست كه زخم در بيماران ديابتي اغلب منجر به از دست دادن عضو مي‌شود. پزشكان به افراد توصيه مي‌كنند چنانچه رفت و آمد روزانه به مراكز پزشكي برايشان مقدور نيست از يكي از اعضاي خانواده بخواهند تا آموزش لازم را ببيند و در بهبود زخم، آنان را ياري كند. گزارش كامل اين بررسي در شماره اخير نشريه JAMA Dermatology منتشر شده است.

این کارگاه در تاریخ ۲۳ الی ۲۶ بهمن ۱۳۹۱ توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در محل دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار خواهد شدو مباحث این کارگاه شامل اهمیت کنترل عفونتهای بیمارستانی ونقش آن در ایمنی بیماران و پرسنل، تعریف عفونت،عوامل ایجاد کننده عفونت،سیکل عفونت، دفاع بدن در مقابل عفونت، عفونتهای بیمارستانی ،وضعیت عفونتهای بیمارستانی در جهان و ایران، کمیته کنترل عفونت، ساختار و وظایف، اصول ایزولاسیون،انواع ایزولاسیون، احتیاطهای لازم در کنترل عفونت ، روشهای کنترل عفونت تکنیک صحیح شستشوی مدیکال و سرجیکال دست، اقدامات پیشگیری در بخشهای ویژهNicu، اقدامات ضروری جهت کنترل عفونت در بخش ویژه جنرال، کنترل عفونت در بخش دیالیز و آندوسکپی، کنترل پسماندهای بیمارستانی و تزریقات ایمن می باشد.

اطلاعات بیشتر

تحقیقات جدید نشان می دهد از هر6 مورد سرطان، یك مورد به علت عفونت هایی كه قابل پیشگیری و درمان بوده اند، به وجود می آید. شمارسرطان های ناشی از عفونت در سطح جهان 2 میلیون مورد در سال برآورد می شود. به گزارش دیلی میل،در تحقیقی كه در مجله تخصصی بیماری های عفونی 'لانست' منتشر شده ، علت 27 نوع سرطان در 184 كشور مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج به دست آمده، چهار نوع بیماری عفونی اصلی، منشای بسیاری از سرطان ها شناحته شده است كه این عفونت ها ناشی از ویروس پاپیلوم انسانی، هلیكوباكتر پیلوری، و ویروس های هپاتیت B و C است. این گونه عفونت ها مسئول ایجاد 9/1 میلیون مورد از سرطان های گردن رحم، روده و كبد هستند. بیشترین موارد این نوع سرطان ها در كشورهای در حال توسعه دیده می شود.
اعضای موسسه بین المللی تحقیقات سرطان در فرانسه می گوید باید تلاش های بیشتری برای از میان بردن این سرطان های قابل پیشگیری انجام شود. آنها همچنین می گویند مردم باید بدانند سرطان از طریق انتقال این ویروس ها در فرد به وجود می آید. سرطان هایی كه از راه عفونت به وجود می آیند، در كشورهای در حال توسعه سه برابر بیشتر از كشورهای توسعه یافته دیده می شود. به عنوان مثال در ناحیه شرق آسیا میزان این نوع سرطان ها 9/22 درصد است در حالی كه در انگلیس این میزان4/7 درصد است. بیش از نیمی از این نوع سرطان افراد كمتر از 50 سال را مبتلا می كنند.
بالاترین میزان سرطان از طریق بیماری های عفونی در میان زنان، سرطان دهانه رحم و میان مردان 80 درصد سرطان كبد و روده است. دكتر 'كاترین دمارتل 'و 'مارتین پلامر ' مجریان این تحقیق می گویند: 'عفونت از طریق ویروس، باكتری و انگل ها بیشترین و قابل پیشگیری ترین دلایل ایجاد سرطان در دنیا هستند.' به گفته آنها ، اجرایی كردن روش های بهداشت عمومی موجود برای مقابله با عفونت مانند واكسیناسیون، روش های ایمن تر تزریق و یا درمان های آنتی بیوتیكی، باعث كاهش مشكلات آتی در زمینه سرطان در دنیا خواهد شد. در حال حاضر واكسن هایی كه برای پیشگیری از عفونت های سرطان زا وجود دارند، شامل واكسن ویروس پاپیلوم انسانی و هپاتیت B هستند.
ویروس پاپیلوم انسانی باعث ایجاد سرطان دهانه رحم و ویروس هپاتیت B باعث سرطان كبد می شود. همچنین متخصصان دریافته اند اگر با استفاده از آنتی بیوتیك عفونت باكتری هلیكوباكتر پیلوری از شكم دفع شود، می توان از ایجاد سرطان معده جلوگیری كرد.

براساس تحقيقات انجام شده توسط دانشمندان امـريكـايـي و فـرانسـوي،بـا كمـك تحريك سيستم ايمني بدن مي توان آن را قوي تر ساخت.در اين تـحـقـيـق ابـتـدا عـمـلـكـرد سيستم ايمني بدن تحت مـطـالعه قرار گرفت و سپس يك راه درمان براي مقابله با عفونت ها در بدن پيدا شد كه بر اساس آن سـلـول هـاي اصلي سيستم ايمني تحريك شده و قوي تر مي شوند. ابتدا اين تحريك بايد حساب شده و تضمين كننده نتيجه مناسب باشد. سـيـسـتـم بـدن طـوري سـاخته شده است كه به راحـتـي قـابـلـيـت مـقـابـلـه بـا انواع عفونت ها(مثل باكتري ها و ويروس ها و.....)را كه در محيط هاي مختلف وجود دارند را دارد.
سلول هاي مختلفي براي اين كار تعبيه شده اند كه نخستين پاسخ از سلول هاي ايمني بدن است كه بـــه تـــدريــج از حــافـظــه و لـنـفــوسـيــت وارد عـمــل مي‌شود.سلول هايNKكه همان سلول هاي از بين برنده طبيعي عفونت ها است قسمتي از مرحله اول بـــراي مـقــابـلــه بــا عـفــونــت اســت.آن هــا بــه طــور هــوشـمـنـدانـه سـلـول هـاي تـومـور يـا سـلـول هـاي عفونت زا را تشخيص داده و از بين مي برند. از طـرف ديگر ماده اي شيميايي به نام Cy tokensرا ترشح مي كنند كه پاسخ لنفوسيت هارا مشخص مي كند.
در چنـديـن سـال پيـش تحقيقـاتي در اين زمينه انجام پذيرفت كه براساس آن ژن هايي مشخص شدند كه افزايش عملكرد اين سلول هاي NK را مشخص مي كردند، نام اين سلول ها Ncrl است كه با عملكرد سلول هاي گيرنده 46NKP هماهنگي هـسـتـنـد.ايـن سلـول هـا در سطـح سلـول هـاي NK هـستند و تعجب آور است كه عملكرد آن ها در فعال سازي NK از سال ها پيش مشخص شده بود.
سـلـول هـاي NK داراي مـراحـل مـخـتلف براي تـوسـعـه هـسـتـنـد و سـپـس وارد مـرحـلـه مـقـابـلـه با مـيـكـروب هـا(عـفـونـت هـا)مي شوند. براي تست عـمـلـكـرد درمـان ايـن سـلـول هـاي سـيـسـتم ايمني دانـشـمـنــدان تــوســط دارويـي بـه نـام Monoclonal antibody NK عملكرد سلول هاي گيرنده 46NKPرا متوقف كردند و با توجه به علم ژنتيك اين عمل باعث افزايش تاثير سلول هاي NKشد.
هدف در اين آزمايش و تحقيقات يافتن نمونه عملكرد سلول هاي NK بود تا بتوانند از طريق اين دارو نيز عملكرد اين سلول ها را افزايش دهند و اين درمان بيشتر براي بيماراني حائز اهميت است كه يـك سيستـم ايمنـي ضعيـف دارنـد بدين ترتيب با مشكلات زيادي مواجهه مي شوند. دانشمندان در اين آزمايش به اين نتيجه رسيدند كه نقش اساسي در سيستم ايمني بدن را سلول هاي داخـلـي آن انـجـام مـي دهـنـد. بـديـن تـرتـيـب بـراي تحريك بايد اين سلول ها را تحريك كرد.