پزشکی بالینی

پژوهش جدید محققان دانشگاه سوری نشان داده که راه رفتن هنگام خوردن منجر به پرخوری در طی روز خواهد شد. پروفسور جین اوگدن از محققان این بررسی اظهار کرد: راه رفتن و خوردن موجب پرخوری در طی روز خواهد شد. چون راه رفتن باعث اختلال و حواس‌پرتی ما در خوردن می‌شود. حتی اگر این راه رفتن در محدوده مکان غذاخوری باشد و یا نوعی ورزش محسوب شود. 
اوگدن و همکارانش 60 زن رژیمی و غیررژیمی در سه موقعیت مختلف غذاخوردن را مورد بررسی قرار دادند. گروه اول غلات را هنگام تماشای ویدئو، گروه دوم در هنگام راه رفتن و گروه آخر در هنگام گفت‌وگو با دوستان میل کردند. بعد از این آزمایش، از شرکت‌کنندگان طعم مواد مختلفی را که در این موقعیت‌ها خورده بودند، پرسیده شد. این طعم‌ها شامل شکلات، هویج، انگور و چیپس سیب‌زمینی بود.
نتایج این آزمایش نشان داد افراد رژیمی گروه دوم اسنک بیشتری مصرف کردند. وی اظهار کرد: هنگام راه رفتن چون تمرکز زیادی بر خوردن نداریم، میزان بیشتری غذا می‌خوریم. اگر فرصت غذا خوردن ندارید، حداقل همان ساندویچی که می‌خورید تا حد امکان نشسته بخورید تا میزان مواد غذایی صرف شده مشخص شود.

زمانی که شما برای صرف غذا به رستورانی مجلل می‌روید هیچ وقت وسایل پذیرایی از جنس پلاستیک نخواهید یافت و در عوض میز شما با قاشق، چنگال و کارد سنگین تزئین شده است. بر اساس تحقیقات جدید علت استفاده از این وسایل پذیرایی کاملا علمی است. محققان دانشگاه آکسفورد دریافتند کارد و چنگال سنگین‌تر موجب افزایش لذت بیشتر از غذا خواهد شد.
چارلز میشل، محقق این تحقیق اظهار کرد: این مورد به انتقال احساس معروف است و موجب تمرکز بیشتر مشتری به غذا خواهد شد. وی در ادامه افزود: وزن بیشتر قاشق و چنگال موجب توجه به غذا و صرف بیشتر غذا خواهد شد که نتیجه آن لذت بردن بیشتر از غذاهاست. از دیگر یافته‌های جالب این تحقیق، ارتباط رنگ و شکل ظاهری بشقاب غذاخوری و همچنین دسر در افزایش یا کاهش اشتهای فرد است. برای مثال، کیک شکلاتی درون بشقاب سفید و یا دسر صورتی رنگ در بشقابی هشت ضلعی موجب رضایت بیشتر مشتری خواهد شد.

نتایج پژوهش جدید محققان بریتانیایی حاکی از آن است که پاسخ کودکان برون‌گرا و درون‌گرا نسبت به اشارات محیطی متفاوت خواهد بود. با افزایش بزرگی بشقاب، میزان غذای کشیده شده در آن و در واقع مقدار غذایی که خورده می‌شود افزایش پیدا می‌کند ولی آیا در نحوه‌ی تأثیرپذیری افراد نسبت به ‌اندازه‌ی غذا و بشقاب، صفات شخصیتی تأثیر دارند؟
پژوهشگران در این تحقیق رفتار کودکان شش تا 10 ساله را ضمن صرف صبحانه آزمودند. ابتدا بزرگ‌ترها به کودکان صبحانه دادند؛ به این ترتیب که پس ‌از آنکه پیاله‌ی بزرگی به کودکان می‌دادند که نشان ‌می‌داد چقدر شیر برای صبحانه می‌خواهند، بزرگسالان به همان مقداری که کودک خواسته بود در پیاله‌اش می‌ریختند. سپس یک روز دیگر، این کار را خود کودکان انجام دادند، به ‌این‌ ترتیب که به کودک یک پیاله‌ی بزرگ یا یک پیاله‌ی کوچک می‌دادند و کودک هر مقدار که می‌خواست در ظرف می‌کشید.
برای تعیین سنخ شخصیتی کودک، چهار آموزگار و مشاور، شدت درون‌گرایی و برون‌گرایی کودک را بر ‌اساس مقیاس‌ یک تا 9 ‌درجه‌بندی کردند. پژوهشگران از متوسط این امتیازها برای دسته‌بندی کودکان به عنوان درون‌گرا یا برون‌گرا استفاده کردند. آنها برای اندازه‌گیری میزان غذایی که کودک خواسته یا خود در ظرف کشیده بود، از طریق مقیاسی که در میز مخفی شده بود، میزان خوراکی هر ‌یک را وزن می‌کردند. سپس اندازه‌ی مقدار غذای درون‌گرایان و برون‌گرایان مقایسه ‌می‌شد.
یافته‌های تحقیق نشان داد: در موردی ‌که غذا توسط خود کودک کشیده شده بود، کودکان برون‌گرا بسیار بیشتر از بزرگی پیاله، غذا در ‌آن جای می‌دادند. پژوهشگران معتقدند این امر نشان می‌دهد که کودکان برون‌گرا نسبت به ‌کودکان درون‌گرا بیشتر تحت ‌تأثیر اشارات بیرونی ‌قرار می‌گیرند. به گفته پژوهشگران به ‌نظر می‌رسد کودکان برون‌گرا وقتی خودشان غذا داخل ظرف می‌کشند بیشتر تحت تأثیر اشارات محیطی هستند و ظرف را تا لبه پر می‌کنند. این از دسته کودکان از ریختن غذا توسط بزرگتر‌ها سود می‌برند اما کودکان درون‌گرا وقتی خود غذا می‌کشند کمتر غذا را بر اساس بزرگی پیاله برمی‌دارند بنابراین لازم است والدین به ‌کودکان درون‌گرای خود ‌امکان غذاکشیدن در ظرف را بدهند. نتیجه این پژوهش در PLoS One، 2014 منتشر شده است. 

ریاضیدانان کانادایی ابزار دستی را برای تشخیص محتویات غذایی ابداع کرده‌اند.  این ابزار که TellSpec نام گرفته، نه تنها به کاربر در خصوص مواد شیمیایی، آلرژن‌ها و موادی که معمولا از آنها اجتناب می‌کند، هشدار می‌دهد، بلکه به وی در خصوص آگاهی از حساسیت‌های غذایی‌اش نیز کمک می‌کند. هدف ایزابل هافمن و استفان واتسون، ریاضی‌دانان شرکت کانادایی «تل‌اسپک» از ابداع چنین سامانه‌ای، امکان ارائه انتخاب‌های غذایی مناسب با بررسی محتوایات غذاهاست.
این ابزار از طیف‌سنج رامان کوچک، یک الگوریتم منحصر‌بفرد و یک برنامه گوشی‌ هوشمند ساده استفاده می‌کند و فرآیند اسکن محتوایات غذا با فشار دادن یک دگمه انجام می‌شود. این سیستم ابداعی، پرتو لیزر کم قدرتی را بر آیتم غذایی تابیده و امواج نور منعکس‌شده را برای شناسایی محتویات شیمیایی غذا تحلیل می‌کند.
داده‌های به دست آمده در موتور تحلیل آپلود می‌شوند و این موتور، اطلاعات را پردازش کرده و آنها را با یک طیف ارجاعی مقایسه می‌کند. سپس این موتور نتایج را با کمک پایگاه داده تفسیر و آنها را بر روی گوشی هوشمند کاربر دانلود می‌کند. هافمن بر این باور است، ابزار ابداعی حدود 97.7 درصد اوقات، قادر به شناسایی موفق غذاها و محتویاتشان پس از اسکن‌ گرفتن از آنهاست. تیم تحقیقاتی از 3000 آیتم غذایی برای خلق پایگاه اولیه داده‌ها استفاده کرد، اما ابزار آنها می‌تواند طیف نامحدودی از مواد را تشخیص دهد.

محققان با بررسي امواج مغزي 18 زن با وزن طبيعي و 17 زن مبتلا به چاقي مفرط با نشان دادن تصاوير غذاها به آنها در دو روز جداگانه شامل يك روز بعد از انجام 45 دقيقه پياده‌روي سريع روي تردميل و يك روز بدون انجام پياده‌روي، دريافتند كه واكنش توجهي افراد به تصاوير مواد غذايي پس از انجام تمرينات شديد ورزشي كاهش مي‌يابد. نتايج حاصل پس از نشان دادن 240 عكس شامل 120 عكس از مواد غذايي و 120 عكس گل بعنوان يك عامل كنترلي در گروه مورد مطالعه پس از انجام ورزش صبحگاهي و بدون انجام ورزش همچنين مي‌افزايد كه 45 دقيقه ورزش در اين افراد نه تنها باعث توليد واكنش‌هاي پايين‌تر مغز به تصاوير مواد غذايي انجاميد بلكه افزايش فعاليت فيزيكي افراد را در همان روز بدون در نظر گرفتن شاخص توده بدني (BMI)آنها افزايش داد.
به گزارش ایسنا، از طرفي نتايج ديگر اين مطالعه افزود كه زنان در اين آزمايش در روزي كه ورزش نكردند نيز همان مقدار غذايي را مصرف كردند كه در روز انجام ورزش مصرف كرده بودند و اين نشان مي‌دهد كه كالري اضافي آنها در اثر ورزش سوزانده مي‌شود. به گفته محققان: ما مي‌خواستيم بدانيم كه آيا چاقي انگيزه‌هاي غذايي را هم تحت تأثير قرار مي‌دهد كه اينگونه نبود با اين حال اين يكي از اولين مطالعاتي است كه به طور خاص انگيزه عصبي غذا خوردن را در واكنش به ورزش كردن تعيين مي‌كند ولي هنوز هم براي درك اينكه ورزش تا چه مدتي مي‌تواند تمايل و انگيزه‌هاي غذا خوردن را در افراد كاهش دهد، نياز به تحقيقات بيشتري در اين زمينه است.

برگزار کننده: سازمان غذا و دارو، دفتر بهبود تغذیه، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان شیلات ایران، سازمان جهانی ایمنی غذا
زمان برگزاری: ۲۵ الی ۲۵ مهر ۱۳۹۱
مکان برگزاری: تهران، نمایشگاه بین المللی ایران

سایت همایش

شواهد جديد حاکي از آن هستند که احتمالا بعضي موادغذايي داراي آثار بالابرنده خلق هستند که اين اثر، ناشي از وجود حداقل قسمتي از مواد طبيعي تشکيل‌دهنده آنهاست که از نظر شيميايي شبيه اسيدوالپروييک هستند. البته در گذشته بعضي موادغذايي مانند شکلات، چاي و بعضي ديگر به عنوان غذاهاي شادي‌آور شناخته شده بودند. مولکول‌هاي موجود در شکلات، انواع توت و غذاهاي حاوي اسيدهاي چرب امگا3 داراي آثار مثبتي روي خلق هستند که ناشي از دارا بودن مواد تشکيل‌دهنده‌اي هستند که از نظر ساختماني به اسيدوالپروييک شباهت دارند. محقق ارشد اين مطالعه معتقد است شواهد زيادي حاکي از آن است که موادشيميايي موجود در شکلات، زغال‌اخته، تمشک، توت‌فرنگي، چاي و بعضي مواد خاص مي‌توانند خلق‌وخو را بالا ببرند و خود محرکي باشند براي جستجو در موادغذايي ديگر که آيا آنها هم داراي چنين خواصي هستند يا نه. نتيجه نهايي اين مطالعه ممکن است اين باشد که در آينده توصيه‌هاي غذايي تغيير کند و متخصصان افراد را به مصرف بيشتر غذاهاي شادي‌آور ترغيب کنند.