پزشکی بالینی

محققان دانشگاه کلورادو دریافتند، مصرف ویتامین C در افرادی که اضافه وزن دارند، به اندازه ورزش موثر است. بررسی‌های جدید نشان داده­، برخی افراد بزرگسال که با مشکل چاقی و یا اضافه وزن مواجه هستند، مصرف مکمل های ویتامین C، برای آنها جایگزین مناسبی به جای ورزش است.
محققان دریافتند، مصرف روزانه مکمل­های ویتامین C اثری مشابه ورزش در افراد چاق دارد. کیتلین داو، نویسنده این پژوهش اظهار کرد: ویتامین C به عنوان قرص ورزش معرفی نمی‌شود و درمان جدیدی هم نیست، اما در افرادی که نمی‌توانند ورزش کنند، شاید جایگزین مناسبی باشد. 
نتایج این بررسی نشان داد در افراد چاق و دارای اضافه وزن، فعالیت پروتئین endothelin-1 بالاست و عروق خونی کوچک در آنها مستعد بسته‌ شدن است که در نتیجه خون کمتری از آنها عبور و خطر ابتلا به بیماری‌های عروقی در این افراد افزایش می‌یابد. محققان عنوان کردند: ورزش به کاهش فعالیت endothelin-1 کمک می‌کند که این موضوع نباید نادیده گرفته شود.
آنها این بررسی را بر روی 35 نفر انجام دادند و دریافتند، مصرف روزانه 500 میلی‌گرم مکمل ویتامین C، به اندازه پیاده‌روی در کاهش فعالیت endothelin-1 موثر است. این یافته‌ها در چهاردهمین کنفرانس بین‌المللی اندوتلین، فیزیولوژی، پاتوفیزیولوژی و درمان‌شناسی آمریکا ارائه شده است.

تحقيقات تازه نشان داده که دوز بالاي ويتامين ث مي‌تواند تاثير شيمي‌درماني را در نابود کردن سلول‌هاي سرطاني تشديد کند. دانشمندان آمريکايي مي‌گويند تزريق اين ويتامين به طور بالقوه مي‌تواند معالجه‌اي ايمن، موثر و ارزان براي سرطان‌هاي تخمدان و ساير سرطان‌ها باشد. نتايج اين مطالعه در نشريهScience Translational Medicine چاپ شده و محققان در آن خواستار برنامه‌ريزي دولت براي انجام آزمايش‌هاي وسيع درباره انسان شده‌اند. ويتامين ث همواره به عنوان يک شيوه طبي جايگزين براي درمان سرطان به کار گرفته شده است. در دهه ۱۹۷۰، شيمي‌داني به نام لينوس پالينگ گزارش داد که ويتامين ث اگر به رگ تزريق شود در درمان سرطان موثر خواهد بود. با اين حال، آزمايش‌هاي کلينيکي با دادن قرص ويتامين ث به بيماران به نتايج مشابه منجر نشد و تحقيقات در اين زمينه رها شد. اکنون معلوم شده که اگر ويتامين ث از طريق دهان وارد بدن شود به سرعت دفع مي‌شود. ولي دانشمندان در دانشگاه کانزاس که تحقيقات تازه را انجام داده‌اند مي‌گويند وقتي ويتامين ث تزريق شود جذب بدن مي‌شود و مي‌تواند سلول‌هاي سرطاني را بدون صدمه زدن به سلول‌هاي عادي بکشد. محققان اين ويتامين را در آزمايشگاه به سلول‌هاي سرطاني تخمدان، به موش و همچنين به بيماراني که سرطان تخمدان آنها در مرحله پيشرفته بود تزريق کردند. آنها دريافتند که سلول‌هاي سرطاني به ويتامين ث تزريق شده حساسند اما سلول‌هاي سالم آسيبي نديدند. اين معالجه توام با داروهاي استاندارد شيمي‌درماني براي کم کردن از سرعت رشد تومورها در موش موثر بود. در مورد انسان هم گروه کوچکي از بيماران عوارض جانبي کمتري را در زمان مصرف ويتامين ث در کنار شيمي‌درماني گزارش کردند. دکتر جين دريسکو، از محققان اين مطالعه گفت که علاقه روزافزوني به استفاده از ويتامين ث توسط متخصصان سرطان وجود دارد.

براساس يک کشف شگفت‌انگيز محققان در کالج آلبرت انيشتين دانشگاه Yeshiva، ويتامين سي مي‌تواند باکتري توبرکلوزيس مقاوم به دارو را از بين ببرد و تخريب کند. نتايج اين تحقيق که در نشريه Nature Communications به چاپ رسيده، نشان مي‌دهد که افزودن ويتامين سي به داروهاي موجود ضد TB، طول دوره درمان اين بيماري را کوتاه مي‌کند. به اين ترتيب توجه‌ها به حوزه جديدي از طراحي داروها معطوف شده است. اين کشف زماني به دست آمد که محققان در تلاش بودند بفهمند چگونه باکتري TB به ايزونيازيد مقاوم مي‌شود. در اين ميان ويتامين سي باعث ارتقاي واکنش فنتون مي‌شود؛ واکنشي که باعث واکنش آهن با ديگر ملکول‌ها مي‌شود تا گونه‌هاي واکنشي اکسيژن ساخته شده و باکتري TB تخريب شود. محقق ارشد اين مطالعه مي‌گويد: «ما هنوز مطمئن نيستيم که ويتامين سي همين اثر را در بدن انسان هم داشته باشد، اما حالا يک مبنا و اساس منطقي داريم تا اين موضوع را در کارآزمايي‌هاي باليني دنبال کنيم. ويتامين سي ماده‌اي است ارزان، به‌طور گسترده در دسترس و با کاربردي ايمن. دست‌کم، اين کار به ما نشان داد که مکانيسم جديدي وجود دارد که مي‌تواند عليه سل مبارزه کند و آن را از پا درآورد.»

نتایج مطالعات جدید محققان آمریكایی نشان می دهد كه ویتامین Cمی تواند عامل ایجاد كننده بیماری سل مقاوم در برابر دارو را از بین ببرد. در این مطالعات كه در مقیاس آزمایشگاهی صورت گرفته است، ویتامین Cنقش یك 'عامل كاهنده' را بازی می كند و باعث تولید رادیكال های آزاد نابود كننده عامل بیماری سل می شود . در این آزمایش، ویتامین C حتی توانسته است نوعی عامل ایجاد كننده بیماری سل را كه در برابر آنتی بیوتیك های متعارف مقاوم است، از بین ببرد.
دكتر ویلیام جیكوبز استاد میكروبیولوژی و مصونیت شناسی در دانشكده پزشكی آلبرت آینشتین در دانشگاه یشیوا و سرپرست این گروه تحقیق تاكید می كند كه تاثیر این ویتامین در لوله های آزمایشگاهی نمایان شده است ولی هنوز تاثیر آن در بدن حیوان یا انسان مشخص نیست. بنابر تخمین ها ۶۵۰ هزار نفر در جهان به بیماری سل مقاوم در برابر داروها مبتلا هستند. محققان می گویند شاید بتوان از این ویتامین در كنار داروهای سل استفاده كرد و یا ممكن است در آینده دانشمندان داروهایی با استفاده از ویتامین Cبسازند كه كار آنها تولید شدید رادیكال های آزاد در بدن باشد. این ویتامین وظایف مهم زیادی مانند محافظت از سلول ها و سالم نگه داشتن آنها را در بدن ایفا می كند.

نتایج یک مطالعه که به تازگی انجام شده است نشان می دهد مردانی که هر روز مکمل های ویتامین C مصرف می کنند خطر ابتلا به سنگ کلیه در آنها دو برابر بیشتر می شود. در این مطالعه که توسط محققان سوئدی انجام شده، آمده است: ابتلا به بیماری دردناک سنگ کلیه در حال افزایش است و عامل آن می تواند مصرف مکمل های ویتامین C باشد. مدت ها گمان می رفت که مصرف دوزهای بالای ویتامین Cخطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می دهد. این موضوع به این دلیل است که مقداری از ویتامین C که جذب بدن نمی شود به صورت ˈاگزالاتˈ --یکی از مواد مهم سازنده سنگ کلیه-- در کلیه ها باقی می ماند و در واقع این مواد زاید از طریق ادرار دفع نمی شود. سنگ کلیه از کریستال های کوچکی درست می شوند که می تواند از ترکیب کلسیم و اگزالات باشد.
در این مطالعه محققان بیش از 22 هزار مرد میانسال و مسن را در مدت 11 سال مورد بررسی قرار دادند. مکمل های ویتامین C که افراد شرکت کننده در این مطالعه مصرف می کردند حاوی حدود 1000 میلی گرم ویتامین C در هر قرص بود. بیشتر مکمل های ویتامین C که در انگلیس فروخته می شود حاوی 500 تا 1000 میلی گرم از این نوع ویتامین است. این در حالی است که یک لیوان آب پرتقال تازه حاوی حدود 120 میلی گرم ویتامین C است. در طول این مطالعه 4/3 درصد از گروهی که هر روز از این ویتامین مصرف می کردند به سنگ کلیه مبتلا شدند اما تنها 8/1 درصد از گروهی که ویتامین C مصرف نمی کردند سنگ کلیه گرفتند. این یافته ها در مجله JAMA Internal medicine منتشر شده است.
محققان هشدار دادند افرادی که در گذشته سنگ کلیه داشته اند باید در مصرف مکمل های ویتامین C احتیاط کنند. اما این بدان معنی نیست که مردم از خوردن میوه ها و سبزیجات حاوی این نوع از ویتامین خودداری کنند چرا که این آنتی اکسیدان برای سلامت استخوان و ماهیچه بسیارمهم است بلکه باید در خوردن قرص های مکمل حاوی این ویتامین احتیاط و از خوردن روزانه آنها خودداری کرد.

نتایج مطالعه محققان دانشگاه کوپنهاگ دانمارک نشان می‌دهد کمبود ویتامین C در دوران بارداری می‌تواند پیامدهای جدی را بر مغز جنین بر جای بگذارد. به گفته پروفسور "جنز لیکسفلد"، حتی میزان کمبود غیر قابل توجه ویتامین C در مادران باردار، 10 الی 15 درصد بر "هیپوکامپ" جنین (مرکز مهم پردازش حافظه) تاثیر گذاشته و از رشد بهینه مغز جلوگیری می‌کند. نتایج به دست آمده با تحقیقی بر گروهی از خوک‌های باردار کشور گینه آفریقا و توله‌هایشان به دست آمده است. علت انتخاب این دسته از خوک‌ها برای مطالعه این است که این خوک‌ها مانند همه انسان‌ها قادر به تولید ویتامین C در بدن خود نیستند. علاوه بر این، یافته‌های تحقیق انجام شده حاکی از آن است آسیب مغزی که در اثر کمبود ویتامین C در جنین ایجاد می‌شود، حتی با مصرف ویتامین C پس از تولد قابل جبران نخواهد بود.
دکتر "لیکسفلد" در ادامه می‌گوید: "افرادی با درآمد پایین که از نظر سبد غذایی فقیر هستند و همچنین افرادی سیگاری از کمبود ویتامین C رنج می‌برند. کودکانی که در این خانواده‌ها به دنیا می‌آیند، در خطر پرورش حافظه ضعیف قرار دارند. این کودکان ممکن است دچار مشکلات یادگیری و آموزشی باشند." پژوهشگران این مطالعه تاکید کرده‌اند که اگر زنان باردار رژیم غذایی متنوع داشته باشند و از کشیدن سیگار خودداری کرده و برای مثال روزانه قرص‌های مولتی ویتامین مصرف کنند، هیچ دلیلی برای نگرانی کمبود ویتامین C در بدنشان وجود نخواهد داشت. این پژوهش در مجله "PLOS ONE" منتشر شده است.

امروزه بسياري از افراد با مشاهده اولين علايم سرماخوردگي شروع به مصرف مکمل‌هاي حاوي ويتامين C مي‌کنند. توصيه به مصرف ويتامين C در سرماخوردگي آنچنان متداول شده که در اغلب مکمل‌ها، داروهاي غيرنسخه‌اي و موادغذايي مورد استفاده در مبتلايان، اين ويتامين گنجانده شده است. ويتامينC براي نخستين‌بار در دهه 70 ميلادي با سرماخوردگي مرتبط دانسته شد. ويتامين C يک آنتي‌اکسيدان و ويتامين با اهميت براي حفاظت از بدن است. اين ويتامين براي حفاظت از استخوان‌ها، عضلات و عروق خوني به‌کار مي‌رود. نقش ديگر ويتامين C شکل‌دهي کلاژن و کمک به جذب آهن است. به‌طور معمول ويتامين C در سبزي و ميوه‌ها وجود دارد. اين ويتامين کليدي را مي‌توان به شکل مکمل نيز مصرف کرد.
اما آيا ويتامين C در پيشگيري يا درمان علايم سرماخوردگي مفيد است؟ ويتامين C سال‌ها به عنوان درمان احتمالي سرماخوردگي يا گزينه‌اي براي پيشگيري از آن مورد بررسي بوده است. در سال 2007 ميلادي محققان درصدد برآمدند اثبات کنند مصرف 200 ميلي‌گرم يا مقادير بيشتر ويتامين C در روز طول دوره سرماخوردگي، فواصل ابتلا به اين بيماري يا شدت علايم را تحت‌تاثير قرار مي‌دهد. نتايج مطالعه نشان داد دريافت روزانه ويتامين C طول دوره سرماخوردگي را در 8 درصد از بزرگسالان و 14 درصد از کودکان کاهش مي‌دهد. جالب است بدانيد بيشترين ميزان اثرگذاري ويتامين C روي گروهي از افراد نظير دوندگان ماراتن است. در اين گروه، تجويز ويتامين C خطر ابتلا به سرماخوردگي را به نصف مي‌رساند. در کودکان که به طور متوسط تعداد روزهاي ابتلا به سرماخوردگي در سال در آنها 28 روز است، استفاده روزانه از دوز بالاي ويتامين C تعداد اين روزها را به 24 روز کاهش مي‌دهد.
اما آيا مصرف مداوم ويتامين C بي‌خطر است؟ به‌طور کلي دريافت ويتامين C از طريق منابع طبيعي آن نظير ميوه‌ها و سبزي‌ها بي‌خطر است. در اکثر افراد نيز مصرف مکمل‌هاي حاوي ويتامين C در دوزهاي مجاز آن بي‌عارضه است. ميزان دوز توصيه‌شده اين ويتامين 90 ميلي‌گرم در روز براي مردان و 75 ميلي‌گرم در روز براي زنان است. به هر حال به ياد داشته باشيد دوزهاي بيشتر از 2000 ميلي‌گرم در روز اين ويتامين براي بزرگسالان توصيه نمي‌شود. ويتامينC با بهبود عملکرد سيستم ايمني، بدن را نسبت به سرماخوردگي مقاوم مي‌کند. همچنين با تحريک فعاليت آنتي‌بادي‌ها و سلول‌هاي سيستم ايمني مانند فاگوسيت‌ها و نوتروفيل‌ها در فعال‌سازي سيستم ايمني تاثيرگذار است.

 نتايج يك آزمايش جديد پزشكي نشان داده است بيماراني كه با كمبود ويتامين C مواجه هستند، 4/2 برابر بيشتر در معرض خطر ابتلا به امراض قلبي قرار دارند. كمبود ويتامين C در بدن با افزايش سطح نوعي پروتئين موسوم به hsCRP مرتبط است. اين پروتئين خطر التهاب و بيماري قلبي را افزايش مي‌دهد. اين مطالعه از سوي متخصصان دانشگاه اولسان در كره جنوبي انجام گرفته است. در اين مطالعه افرادي كه با كمبود ويتامين C و افزايش پروتئين hsCRP مواجه بودند، دو برابر بيشتر با خطر مرگ ناشي از بيماري‌هاي قلبي و عروقي روبه‌رو شدند. «ايون كيونگ سونگ» استاديار پرستاري در كالج پزشكي دانشگاه اولسان كه سرپرستي اين گروه را برعهده داشت، نيز مي‌گويد: «ما متوجه شديم مصرف مقدار كافي ويتامين C موجب افزايش طول عمر بيماران قلبي مي‌شود».