پزشکی بالینی

محققان هندی موفق به کشف تاثیر ضداکسیدان و ضدالتهابی جلبک‌های دریایی در موش‌های مبتلا به کلسترول خون بالا شدند. محققان موفق شدند تاثیر لیکوپن موجود در جلبک دریایی کلرورلا را بر آسیب‌های اکسیداتیو و التهاب ناشی از کلسترول خون بالا به اثبات برسانند. 
لیکوپن یک رنگدانه‌ طبیعی و مسئول رنگ قرمز در بسیاری از میوه‌ها و مخصوصا گوجه‌فرنگی است. هر چند که نقش لیکوپن ترانس موجود در گوجه‌فرنگی در کنترل تصلب شرایین پیش از این نیز گزارش شده‌ بود، اما اولین بار است که گزارشی مبنی بر تاثیر ایزومرهای سیس- لیکوپن به دست آمده از یک منبع در دسترس همچون جلبک‌های سبز بر بیمارانی با کلسترول خون بالا منتشر می‌شود.
در این تحقیق، محققان موش‌هایی را که با رژیم غذایی پر کلسترول تغذیه شده ‌بودند، مورد درمان دارویی با لیکوپن قرار دادند. اثرات لیکوپن موجود در جلبک و لیکوپن به دست آمده از گوجه‌فرنگی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت و سپس پارامترهای مورد نظر اندازه‌گیری شد.
در موش‌هایی که با لیکوپن به دست آمده از جلبک تحت درمان قرار گرفته ‌بودند، کلسترول کل، لیپوپروتئین با دانسیته پایین و تری‌گلیسیرید کاهش مشخصی را نشان می‌داد. سطوح لیپوپروتئین با دانسیته بالا در موش‌هایی که با لیکوپن جلبکی تحت درمان قرار گرفته ‌بودند افزایش پیدا کرد و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان مثل کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز و فعالیت آنزیم‌های ضدالتهاب همچون سیکلواکسیژناز نیز افزایش قابل توجهی نشان می‌داد.
مطالعات بیماری‌شناختی نشان داد که لیکوپن به دست آمده از جلبک‌ها می‌تواند به درمان بیماری کبد چرب و پلاک آئورتی کمک کند و در مقایسه با داروها کارایی مطلوبی داشته ‌باشد. این ماده اثرات ضداکسیدان و ضدالتهابی روشنی در موش‌های چاق با کلسترول بالا نشان می‌داد؛ لذا محققان پیشنهاد می‌دهند جلبک دریایی کلرورلا می‌تواند گزینه خوبی برای درمان چربی خون بالا باشد.

تیمی از محققان به رهبری دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو، ترکیب سلولی نوعی چربی جدید را در بدن یافته‌اند. آن‌ها به دنبال استفاده از این ترکیب در مهندسی‌ کردن داروهای چربی‌سوز هستند که ممکن است در حل معضل چاقی مفرط کمک کنند. چربی ناسالم مرتبط با دیابت و چاقی، چربی سفید نام دارد و حاوی حباب‌های سلولی بزرگی است که به طور قابل‌توجهی فقط انرژی ذخیره می‌کنند. چربی خوب، چربی قهوه‌ای نام دارد که سلول‌های آن‌ بسیار کوچک‌تر بوده و برای تبدیل سریع چربی به انرژی، مجهز به میتوکندری هستند. چربی قهوه‌ای به عنوان «چربی نوزاد» شناخته شده و همچنین در حیواناتی که به خواب زمستانی می‌روند، یافت می‌شود. محققان پیش‌تر می‌دانستند که بزرگسالان نیز چربی قهوه‌ای دارند اما مطمئن نبودند که این همان چربی قهوه‌ای است که آن‌ها با آن متولد می‌شوند یا از نوع دیگری است. 
 در مطالعه جدید، دانشمندان، سلول‌های چربی قهوه‌ای را از دو انسان بزرگسال گرفتند و آن‌ها را شبیه‌سازی کردند. تیم تحقیقاتی پس از تحلیل پروتئینی و ژنتیکی این سلول‌ها دریافت آن‌ها می‌توانند چربی سفید نامطلوب بدن را سوزانده و آن را به چربی قهوه‌ای خوب تبدیل کنند. دانشمندان این چربی را «چربی بژ» (beige fat) نامگذاری کردند و با نتایج بدست‌آمده، آن‌ها هم‌اکنون به دنبال کشف فرآیندی هستند که چربی بژ را به فعالیت وا می‌دارد. هدف نهایی تیم علمی تولید داروهایی است که چربی بد را به چربی خوب تبدیل ‌کنند. جزئیات این مطالعه در مجله Nature Medicine ارائه شد.  

دانشمندان موفق به شناسايي چربي به‌عنوان ششمين طعم اوليه که زبان انسان قادر به شناسايي آن است، شده‌‌اند. سال‌ها دانشمندان براين باور بودند که زبان تنها قادر به درک چهار طعم ترش، شيرين، شوري و تلخي است و چندي پيش طعم «خوشمزه» نيز به‌عنوان طعم پنجم روي زبان معرفي شد، اما اخيرا دانشمندان دريافته‌اند که چربي يک طعم محسوب مي‌شود و با زبان قابل تشخيص است. تيمي از دانشمندان آمريکايي موفق به شناسايي يک گيرنده شيميايي روي جوانه‌هاي چشايي شده‌اند که مولکول‌هاي چربي را شناسايي مي‌کند و دريافتند ميزان حساسيت آنها در افراد مختلف متفاوت است. اين دستاورد مي‌تواند در توضيح اينکه چرا برخي افراد از چربي بيشتري استفاده مي‌کنند، کمک کند زيرا آنها کمتر مزه آن ‌را احساس مي‌کنند. به جز طعم‌هاي ابتدايي، ديگر جنبه‌هاي طعم غذا معمولا توسط بوي آنها يا حس بويايي قابل دريافت هستند. پژوهش اين تيم که از محققان دانشکده پزشکي دانشگاه واشنگتن تشکيل شده نشان داده که افراد داراي گيرنده «c-d36» بيشتر در شناسايي وجود چربي در غذا بهتر عمل‌مي‌کنند. پژوهشگران دريافتند تغييرات موجود در ژن توليدکننده «c-d36» باعث بالا يا پايين بودن حساسيت افراد به وجود چربي مي‌شود. اين پژوهش که در مجله ليپيد ريسرچ منتشرشده نشان داده که افراد داراي «c-d36» کمتر از حساسيت کمتري نسبت به وجود چربي دارند. دانشمندان اميدوارند بتوانند براساس اين يافته‌ها، با افزايش حساسيت افراد نسبت به چربي موجود در غذا، با چاقي مبارزه کنند.

به‌تازگي موارد ذکر شده در برگه اطلاعات دارويي مربوط به ايمني داروهاي کاهنده کلسترول گروه استاتين‌ها از سوي سازمان غذا و داروي آمريکا تغيير يافته است. اين گروه داروها در صورتي که همراه رژيم غذايي و ورزش مصرف شوند، کمک قابل‌توجهي به کاهش کلسترول بد (کلسترول ليپوپروتئين با چگالي کم) خواهند کرد. استاتين‌ها شامل ليپيتور (آتوروستاتين)، لزکول(فلووستاتين)، مواکور(لووستاتين)، آلتوپرو(لووستاتين آهسته‌رهش)، ليوالو(پيتاوستاتين)، پراواکول(پراواستاتين)، کرستور(رزووستاتين) و زوکور(سيموستاتين) هستند. دکتر ماري پارکز، سرپرست بخش فرآورده‌هاي غدد و متابوليسم دفتر ارزيابي داروي سازمان غذا و داروي آمريکا معتقد است پزشکان و بيماران بايد جديدترين اطلاعات موجود را در زمينه خطرات ناشي از مصرف استاتين‌ها و نيز فوايد مصرف اين گروه دارويي داشته باشند. تغييرات اعمال شده در برگه اطلاعات دارويي استاتين‌ها عبارتند از:
• لزوم مانيتورينگ آنزيم‌هاي کبدي در بيماران دريافت‌کننده استاتين‌ها از برگه اطلاعات دارويي آنها حذف شد. سازمان غذا و داروي آمريکا اکنون توصيه مي‌کند آنزيم‌هاي کبدي بايد پيش از شروع تجويز استاتين‌ها کنترل شود و در صورت لزوم مي‌توان آن را طي مصرف تکرار کرد. به گفته اين سازمان، آسيب‌هاي جدي کبدي ناشي از مصرف استاتين‌ها نادر و غيرقابل پيش‌بيني هستند، بنابراين کنترل مرتب آنزيم‌هاي کبدي تاثيري در پيشگيري يا کنترل به موقع اين عارضه جانبي نادر ندارد. تنها لازم است هنگام شروع استاتين‌ها براي بيمار به او گوشزد کنيد که در صورت مشاهده هر کدام از علايم جدي مشکلات کبدي نظير ضعف شديد، کاهش اشتها، دردشکمي، تيره رنگ شدن ادرار، زرد رنگ شدن پوست يا سفيدي چشم به پزشک مراجعه کند.
• بروز مشکلات شناختي (مرتبط با مغز) به دنبال مصرف استاتين‌ها گزارش شده است. در برگه اطلاعات دارويي به روزرساني شده استاتين‌ها مشاهده مواردي از گيجي و منگي و نيز از دست رفتن حافظه به دنبال مصرف استاتين‌ها گزارش شده است. اغلب اين موارد شديد نبوده‌اند و علايم بيمار به دنبال قطع مصرف دارو به‌طور کامل از بين رفته‌اند. به هر حال، بيمار بايد در صورت بروز هرگونه اختلال شناختي سريعا به پزشک مراجعه کند.
• افزايش سطح قندخون (هايپرگليسمي) به دنبال مصرف استاتين‌ها گزارش شده است. مطالعات متعددي به سازمان غذا و داروي آمريکا ارائه شده‌اند که مدعي هستند درمان با استاتين‌ها باعث بروز ديابت نوع 2 در بيمار مي‌شود. اين خطر در برگه اطلاعات دارويي جديد استاتين‌‌ها ذکر شده است.

محققان موفق به كشف پروتئيني شده‌اند که با پيوستن به سلولهاي چربي، آنها را مي‌سوزاند. پژوهشگران آمريکايي معتقدند اين نوع از پروتئين مي‌تواند سلولهاي چربي سفيد ذخيره کننده کالري را به سلول‌هاي چربي قهوه‌اي سوزاننده چربي تبديل کند. «شينگو کاجيمورا» از دانشگاه کاليفرنيا که مسؤول انجام طرح تحقيقاتي در خصوص اين پروتئين است، عقيده دارد که پروتئين PRDM16 مي‌تواند داروي ضد چاقي براي آيندگان باشد. «کاجيمورا» مي‌گويد: ترکيباتي که اين پروتئين را فعال مي‌کنند، مي‌توانند در سوزاندن سريع چربي به مردم کمک کنند. هر قدر چربي قهوه‌اي در بدن فعال‌تر باشد، ميزان چربي و اضافه وزن بدن کاهش مي‌يابد. به گزارش ایسنا،دانشمندان همواره مي‌انديشيدند که چربي قهوه‌اي تنها در نوزادان ساخته مي‌شود، اما تحقيقات نشان داد بدن انسان قادر است سلول‌هاي جديد چربي قهوه‌اي را در تمامي دوران زندگي توليد کند. نتايج اين تحقيق در Cell Metabolism منتشر شد.

متخصصان بيولوژيكي در آمريكا ژني را شناسايي كرده‌اند كه مي‌تواند چربي‌هاي بدن را پاكسازي كند. به گزارش  ايسنا، ژن مزبور كه يك «ژن چرب» است به بدن افراد حامل آن امكان مي‌دهد كه چربي‌هاي موجود در دستگاه‌هاي مختلف بدن را پاكسازي نمايد. براي انجام اين مطالعه دكتر جان كويون هوون روي دو خانواده متمركز شد كه به طور غيرمعمول داراي سطح بالاي كلسترول HDL و سطح پايين چربي تري گليسيريد بودند. در يك خانواده، هفت عضو آن داراي نسخه جهش يافته ژني موسوم به GALNT2 بودند كه به بدن آنها امكان مي‌داد به سرعت چربي‌هاي بد و خطرناك را تجزيه كنند. در حالي كه در خانواده ديگر فقط يكي از اعضاي خانواده داراي ژن چرب بود. به گزارش روزنامه ديلي ميل، آزمايشات معلوم كرد خانواده‌اي كه اعضاي آن حامل اين ژن جهش يافته هستند، بدنشان خيلي بهتر مي‌تواند چربي‌هاي بد را بسوزاند و تجزيه كند. شرح اين آزمايشات در مجله متابوليسم سلولي منتشر شده است.