ژنها بعد مرگ انسان زنده میمانند
زمانی که مغز و قلب و سیستم تنفسی و گردش خون از کار بیفتند، مرگ فرد اعلام میشود اما این بدان معنی نیست که حیات دیگر ادامه ندارد. یافتههای محققان دانشگاه واشنگتن به ارائه شواهدی پرداخته که بسیاری از ژنها چند روز پس از مرگ بالینی، زنده میمانند و برخی ژنها حتی پس از توقف فرآیندهای بیولوژیکی بدن، فعالیت خود را افزایش میدهند. اگرچه این ژنها باعث زنده شدن مرده نمیشوند، اما این کشف از کاربردهای مهمی در حوزه پزشکی برخوردار است و میتواند درک بهتری از خطر ابتلا به سرطان بیماران دریافتکننده اعضای پیوندی ارائه کند.
محققان با الهام از تحقیقات گذشته که نشان داده بود ژنها بیش از 12 ساعت پس از مرگ، همچنان فعال میمانند، تحقیقاتی را بر روی موشهای و گورخرماهیهای مرده انجام دادند. آنها بیش از 1000 ژن را شناسایی کردند که چند روز پس از مرگ نیز به حیات ادامه میدادند. برخی از این ژنها پس از مرگ فعال میشدند.
دانشمندان با بررسی سطوح نوسانات آر.ان.ای پیامرسان در این حیوانات تا 96 ساعت پس از مرگ آنها موفق به کشف شواهدی از افزایش برخی ژنها در 24 ساعت پس از مرگ این موجودات شدند. سطوح بالای آر.ان.ای پیامرسان در یک سلول به این معنی است که ژنهای بیشتری وجود دارند که در حال حاضر فعال هستند زیرا مولکولهای آر.ان.ای به ژنها اعلام میکنند چه پروتئینهایی باید توسط کدام سلولها تولید شوند.
بسیاری از ژنهای شناسایی شده پس از مرگ در مواقع اضطراری برای فعالسازی سیستم ایمنی بدن و مقابله با استرس سودمند هستند اما برخی از آنها از عملکردهای شگفتانگیز برخوردار بودند. برای مثال ژنهای رشدی که جنین را شکل میدهند، پس از مرگ فعال میشدند. به گفته محققان، این امر میتواند به دلیل شباهت شرایط سلولی موجودات تازه از دنیا رفته با سلولهای جنین باشد.
همچنین محققان دریافتند که ژنهای عامل سرطان نیز پس از مرگ از فعالیت بیشتری برخوردار میشوند. این امر میتواند دلیل افزایش خطر ابتلا به سرطان بیمارانی را که اعضای اهداکنندگان مرده دریافت کرده بودند، توضیح دهد. پژوهشی در سال 2015 نشان داده بود که این بیماران تا چهار برابر بیشتر احتمال دارد که به سرطان ملانوما مبتلا شوند.
دانشمندان دانشگاه کینگز کالج لندن نوعی نشانگر ژنی ارائه دادهاند که میتوان از آن برای پیشبینی شروع بیماریهایی مانند آلزایمر پیش از ظهور آن استفاده کرد. این تحقیق به دنبال تعریف مجموعهای از ژنهای مرتبط با پیری سالم در سن 65 سالگی است. چنین پروفایل مولکولی میتواند برای تشخیصدادن افراد در معرض خطر زودهنگام بیماریهای مرتبط با سن کارآمد باشد.
محققان مرکز پزشکی دانشگاه کلمبیا در آمریکا ژنی را کشف کردهاند که در افرادی که در کودکیشان حداقل یک ساعت در روز به خواندن یا انجام سایر «کارهای نزدیک» میپردازند، موجب نزدیکبینی میشود. محققان با استفاده از پایگاه دادهای از حدود 14 هزار نفر دریافتند کسانی که دارای نوع خاصی از ژنی به نام APLP2 هستند، چنانچه در کودکی خود روزانه یک ساعت یا بیشتر به خواندن بپردازند، پنج برابر بیشتر با احتمال ابتلا به نزدیکبینی در نوجوانی روبرو خواهند شد.
برخی کودکان به تجربههای منفی شدیدتر از سایرین واکنش نشان میدهند. محققان نروژی موفق شدند ارتباط میان این پرخاشگری و دستهای از ژنها را کشف کنند. محققان دانشگاه علوم و فناوری نروژ همچنین دریافتند کودکانی که در شرایط تجربههای استرسزا و منفی، واکنشهای پرخاشجویانهتری دارند، در مورد تجربیات خوب نیز پاسخ شدیدتر و قویتری از خود نشان میدهند. در حقیقت فراز و فرود حالات حسی و روانی در این کودکان بالاتر از سایرین بوده و از عمق بیشتری برخوردار است.
تیمی از محققان به رهبری دانشگاه اوتاوا نقش نوعی ژن خاص را در رشد مخچه کشف کردند. بر اساس یافتههای جدید، ژن Snf2h برای رشد مخچه سالم حیاتی است. این عضو مرکز کنترل تعادل، کنترل حرکات فیزیکی پیچیده و کنترل حرکات ریز است. همچنین مخچه برای انجام فعالیتهای روزانه مانند قدمزدن، خوردن و رانندگی مهم است. با حذف ژن Snf2h، محققان دریافتند مخچه کوچکتر از حد نرمال بود و تعادل و حرکات کنترلشده نیز کاهش یافت. این عضو حاوی تقریبا نیمی از عصبهای مغز است. ژن کشفشده در سلولهای بنیادی عصبی مغز قرار دارد و به عنوان یک تنظیمکننده ارجح ایفای نقش میکند. جزئیات این مطالعه در مجله Nature Communications منتشر شده است.
دانشمندان یک ژن کلیدی موثر در چاقی را کشف کردند. دانشمندان با بررسی بر روی موشها اظهار کردند: موش پرورشی فاقد ژنی به نام IRX3 و تقریبا یک سوم سبکتر از موشهای دارای این ژن است. معادل این ژن در انسان نیز وجود دارد و ممکن است توضیحی برای برخی از افراد باشد که چرا بیشتر از سایرین مستعد ابتلا به چاقی هستند. دکتر مارسلو نوبرگا از دانشگاه شیکاگو اظهار کرد: اطلاعات به ما نشان میدهد که ژن IRX3کنترل توده بدن و تنظیم ترکیب بدن را به عهده دارد.
نوعی ژن «خشن» تعدادی از کودکان را به بازیهایی ویدیویی خشونتآمیز معتاد میکند. بر اساس تحقیقات جدید، افراد جوانی که بازیهای ویدیویی خشن و نمایشهای تلویزیونی وحشتناک تماشا میکنند، در نوعی ژن خاص سهیم هستند. این مطالعه با حضور بیش از 1600 نفر از والدین هلندی متعلق به کودکان پنج تا 9 ساله انجام شد و والدین میزان قرارگرفتن کودکان در معرض رسانه خشونتآمیز را ثبت کردند؛ محققان نمونههای دیانای این کودکان را هنگام تولدشان گرفته بودند. آنها دریافتند کودکان دارای نوعی ژن خاص بیشتر احتمال دارد که نمایشهای تلویزیونی و بازیهای ویدیویی خشن نگاه کنند. این در حالی است که بر اساس مطالعات پیشین، کودکان تا حدودی تحت تاثیر آنچه والدینشان نگاه میکنند، قرار میگیرند.
دانشمندان «آزمایشگاه رشد و زیستشناسی پستانداران» دانشگاه راکفلر تکنیک جدیدی را طراحی کردهاند که بر موانع موجود در شناسایی ژنهای سرکوبگر سرطان غلبه میکند. با استفاده از تکنیک جدید، آنها توانستهاند هفت ژن جدید سرکوبگر تومور سرطانهای سر و گردن را کشف کنند که نقش آنها تاکنون ناشناخته بود. رویکرد ابداعی آنها زمان و منابع کمتری را در مقایسه با شیوه سنتی تعیینکننده نقش ژن میطلبد.
پژوهشگران در انگلستان دریافتند که تغییرات چشمگیر برنامه خواب مانند تغییر شیفتهای کاری میتواند تاثیرات قابل توجهی بر بیان ژن بر جای بگذارد. تقریبا اکثر مردم از وجود ساعت درونی بدن که زمان خوردن و خوابیدن را کنترل میکند، آگاه هستند. محققان برای درک بیشتر چگونگی عملکرد ساعت درونی بدن، 22 داوطلب جوان را مورد بررسی قرار دادند.
ژن ایجادکننده بیماری کبد چرب توسط محققان شناسایی و کشف شد. یک تیم تحقیقاتی به رهبری اروین واگنر، رئیس مرکز اسپانیایی بنیاد ملی تحقیقات سرطان، در برنامه سرطان زیست شناسی سلولی، در همکاری با یوهان در لوزان، ژن AP-1 را کشف کردهاند که به شدت در ایجاد بیماری کبد چرب موثر است. در این پژوهش محققان با استفاده از مدل موش ژنتیکی خاص، راهکار درمان بیماری کبد چرب و پیشگیری از ابتلا به سرطان کبد را کشف کردهاند. در این تحقیق چگونگی عملکرد ژن القاگر AP-1 به عنوان تنظیم کننده کار سلولی در ایجاد مرگ سلولها به علت تومور کبدی در مراحل اولیه سرطان کبد مورد بررسی قرار گرفت.
محققان دانشگاه ییل دریافتهاند ژنی که خون را از وجود سرطان مصون میدارد، توسط ذرات ریز RNA کنترل میشود؛ این یافته میتواند راهها و حتی درمانهای جدیدی را برای تشخیص سرطان خون پیش رو بگذارد. محققان چند سال پیش متوجه نقش اساسی ژن "TET2" در حفظ سلامت سلولهای خونی شدند. جهشهای این ژن، در حدود 20 درصد سرطانهای خون مشاهده شده بود و باور بر این میرفت که در 80 درصد بیماران، این ژن با سرطان خون مرتبط نیست و در نتیجه به عنوان شاخص ضعیفی در تشخیص این بیماری در نظر گرفته میشد.
مطالعات پیش گامانه نزدیک به 2300 بیمار دیابتی بسیار چاق به وسیله محققین صورت گرفت و آن ها ژن های مرتبط با عملکرد کبد ناسالم را شناسایی کردند. به نظر می رسد این اولین مطالعه ای است که در این مقیاس در مورد ارتباط ژنوم با بیماران چاق دیابتی صورت می گیرد. آنالیزهای گسترده ژنومی که جایگاه های مرتبط با سطوح کلی بیلی روبین، استئاتوزیز، و فیبروز خفیف را در بیماری کبد چرب غیر الکلی شناسایی می کند، به بررسی این مطلب می پردازد که چگونه عوامل ژنومی روی تکوین بیماری کبد چرب غیر الکلی اثر می گذارند. این عوامل ژنتیکی می توانند به ما در شناسایی بیمارانی که بیشتر در خطر ابتلا به اشکال مختلف بیماری کبد چرب هستند، کمک کنند و این که کدام بیماران احتمال بیشتری وجود دارد که به اشکال حاد تر کبد چرب غیر الکلی مانند steatohepatitis مبتلا شوند.
متخصصان مغز و اعصاب موسسه فناوری ماساچوست بر این باورند که توانستهاند گام دیگری به سوی حذف خاطرات بد از ذهن بردارند. محققان بر این باورند که توانستهاند ژن Tet1 را شناسایی کنند که نقش شگفتانگیز «انقراض حافظه» را ایفا میکند. این فرآیند که در زمان جابجایی خاطرات کهنه با خاطرات جدید اتفاق میافتد، به عنوان یک کلید برای ورود به مرحلهای شناخته شده که در آن خاطرات را میتوان کنترل و حتی به طور کامل حذف کرد.
دانشمندان دانشگاه کینگز کالج لندن برای اولین بار موفق به شناسایی ژنی شدهاند که ممکن است از قابلیت جلوگیری از انتشار ویروس اچآیوی در بدن برخوردار باشد. این دانشمندان در پژوهشهای اولیه خود اظهار داشتهاند که ژن MX2 نقش مهمی در کنترل ویروس اچآیوی در سلولهای بدن ایفا کرده، از این رو استفاده از آن میتواند به تولید درمانهای جدید و کمتر سمی منجر شود که از دفاع طبیعی بدن در برابر ویروس استفاده میکنند. اگرچه این درمانها تا چندین سال آینده محقق نخواهند شد اما محققان این نتایج را بسیار هیجانانگیز خواندهاند که درک دانشمندان را در مورد چگونگی تعامل ویروس اچآیوی با سیستم ایمنی بدن افزایش میدهد.
دانشمندان موفق به کشف یک جهش ژنتیکی شده اند که می تواند به سکته مغزی ناشی از خونریزی منجر شود. این تحقیقات از جهشی در ژن COL4a2 پرده برداشت که موجب خونریزی در مغز می شود. COL4a2 پروتئینی است که توسط ژنی به همین نام بیان می شود و ساختاری در بیرون سلول موسوم به غشای پایه شکل می دهد. این غشا در بسیاری از بافت ها از جمله رگهای خونی وجود دارد. گفته می شود جهش ها در این پروتئین به خاطر نقص های ساختاری که در این غشا ایجاد می کنند موجب بیماری می شوند.
تیمی از دانشمندان دانشگاه Case Western Reserve مدعیاند ژن مسوول تعیین این که یک جنین در حال رشد در نهایت مذکر خواهد بود، از لحاظ تکاملی غیرقابلاعتماد است. تیم تحقیقاتی مطالعات خود را بر روی ژن SRY صورت داد. SRY برنامه ژنتیکی را که منجر به شکلگیری بیضهها و تولید تستوسترون جنین میشود، پایهریزی میکند. به منظور مطالعه این ژن، تیم علمی به رهبری مایکل وایس، خانوادههایی را مطالعه کرد که در آنها یک دختر دارای همان کروموزوم Y پدرش بود.
محققان انگلیسی ژنی را در بدن موشها کشف کردهاند که در صورت معیوب یا ناقص بودن، خطر ابتلا به سرطان تخمدان افزایش پیدا میکند. این ژن موسوم به "Helq" میتواند هنگام تقسیم سلولی در اصلاح یا آسیب رسانی به "DNA" نقش مهمی را ایفا کند. این ژن موسوم به "Helq" میتواند آسیبهای به وجود آمده برای "DNA" را که حین نسخه برداری و در زمان تقسیم سلولی رخ میدهد، اصلاح کند؛ بنابراین اگر این ژن معیوب باشد یا در هر صورت وجود نداشته باشد، خطاهای "Helq" افزایش پیدا کرده و در نتیجه خطر سرطان افزایش پیدا میکند.
بر اساس مطالعات انجام شده توسط محققان بریتانیایی، کمبود خواب میتواند اثرات زیانباری بر سطح فعالیت صدها ژن موجود در بدن انسان داشته باشد.
تحقیقات اخیر پژوهشگران حاکی از آن است که ژن «زبان» در دختران فعالتر از پسران است.