پزشکی بالینی

مغز از توانایی خارق‌العاده‌ای برخوردار است که بدون هیچ گونه محدودیتی، اقدام به ذخیره‌سازی و بازیابی خاطرات، حتی رویدادهای بسیار مشابه می‌کند. مغز اقدام به تولید و ذخیره‌سازی خاطرات در شبکه‌های کوچکی به نام سلول‌های مغزی می‌کند؛ خاطرات رویدادها و مکان‌ها در ساختار هیپوکامپ ذخیره می‌شوند. 
 برای بررسی توانایی منحصر بفرد مغز در ذخیره‌سازی خاطرات، محققان موسسه سیستم‌های علوم اعصاب کاولی در دانشگاه علوم و فناوری نروژ با همکاری محققانی از ایتالیا و جمهوری چک، توانایی موش ها در یادآوری مکان‌های مجزا، اما در عین حال مشابه را مورد بررسی قرار دادند. قدرت حافظه هفت موش آزمایشگاهی در 11 اتاقک مجزا بمدت دو روز مورد بررسی قرار گرفت؛ موش‌ها آزادانه در تمامی اتاقک‌ها در جستجوی خرده شکلات حرکت می‌کردند و محققان فعالیت مغزی در سلول‌های مکانی CA3 در هیپوکامپ را ثبت می‌کردند. سلول‌های مکانی (place cells) نورون‌هایی هستند که در یک محل خاص فعال می‌شوند. اتاقک ها بسیار مشابه هم بودند، اما موش‌ها همچنان قادر به ایجاد یک حافظه جداگانه و مستقل یا یک نقشه برای هر محیط بودند؛ سلول‌های مکانی CA3 یک الگوی منحصر بفرد برای هر محیط شکل می‌دادند. 
 محققان دریافتند که این الگوهای منحصر بفرد در حافظه موش ذخیره می‌شوند، بطوریکه با ورود مجدد حیوان به یکی از این اتاق‌ها، نقشه فضایی از نخستین تجربه حضور در اتاق در مغز موش باز فعال می‌شود. این نتایج نشان می‌دهد که مغز دارای یک ظرفیت عظیم برای ذخیره‌سازی خاطرات است؛ توانایی ایجاد یک حافظه منحصر بفرد یا نقشه برای هر مکان، نحوه مدیریت مغز برای تمایز قائل شدن بین خاطرات بسیار مشابه و اشتباه نگرفتن رویدادهای شبیه هم را مشخص می‌کند. 
 این تحقیق همچنین نحوه عملکرد ترفند خاصی از حافظه موسوم به «روش جایگاه» را توضیح می‌دهد؛ این روش شامل برقراری ارتباط بین چیزهایی که می‌خواهید به یاد داشته باشید و مکان هایی است که به خوبی می‌شناسید. بطورمثال، با برقراری ارتباط بین خاطرات با اتاق‌های مختلف در خانه، براحتی می‌توانید از طریق راه رفتن در خانه بصورت ذهنی، آنچه نیاز دارید را به خاطر بیاورید. نتایج این تحقیق در مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم منتشر شد. 

دانشمندان دریافتند تغییر دائم سلول‌ها به سلول‌های جدید در مغز افراد جوان موجب فراموشی حافظه دوران کودکی می‌شود. محققان همواره در مورد شکل حافظه در دوران کودکی و سپس به خاطر نیاوردن آن دوران و پدیده‌ای به نام ضعف حافظه دوران کودکی سردرگم بودند. 
در تحقیقات اخیر بر روی موش‌ها جواب این سوال مشخص شد. همیشه سلول‌های مغزی پستانداران در حال تولید سلول جدید است، اما در مراحل نوزادی سرعت این نوروژنز در بالاترین حد خود است. به دلیل تجربه موارد جدید در نوزادی فعالیت‌های زیادی در هیپوکامپ( ناحیه‌ای از مغز که با آموزش و حافظه مرتبط است) انجام می‌شود. معمولا این نوع فعالیت هیپوکامپ با پیشرفت حافظه مرتبط است. تحقیق انجام شده توسط دانشمندان دانشگاه تورنتو در کانادا مشخص کرد در کودکان این میزان تولید نوروژنز تاثیر عکس دارد و موجب افزایش فراموشی می‌شود. تحقیقات آنها نشان داد تمام سلول‌های عصبی جدید می‌توانند حافظه‌های دوره‌ای ایجاد کنند. 
این گروه مراحل ایجاد حافظه در جوندگان مختلف را بررسی کردند. در این تحقیق جوندگان را در جریان شوک الکتریکی خفیف قرار دادند. سپس سرعت تولید نوروژنز در موش‌ها را با دادن مواد مخدر به آنها و یا دویدن چرخشی، افزایش و در دیگر موش‌ها این سرعت تولید را کاهش دادند. موش‌ها با سرعت پایین تولید نوروژنز نسبت به موش‌های دیگر با سرعت بالای تولید نوروژنز قادر به یادآوری بهتر موارد هستند. محققان این آزمایش را بر روی دیگر جوندگان از جمله خوکچه‌های هندی انجام دادند و نتایج مشابهی دریافت کردند. 
به دلیل شباهت زیاد مغز جوندگان و انسان محققان معتقدند مراحل مشابه موجب فراموشی دوران کودکی در انسان‌ها می‌شود. در تحقیقات پیشین مشخص شد ضعف حافظه دوران کودکی به دلیل کمبود مهارت‌های زبانی واحساسی است. مازن خیربیک عصب شناس دانشگاه کلمبیا در ایالات متحده اظهار کرد: تحقیقات بیشتری در مورد تولید نورون‌ها و علت فراموشی لازم است. احتمالا فراموشی این دوران در واقع به دلیل افزایش توانایی برای آموزش موارد جدید است.

محققان دانشگاه تورنتو در تلاش برای حل معمای دلیل فراموش شدن خاطرات سال‌های ابتدایی زندگی توسط انسان که زیگموند فروید آنرا فراموشی کودکی نامیده، رشد سریع سلولهای حافظه انسان را مقصر دانسته‌اند. به گفته این محققان، رشد سریع این سلولها در سالهای ابتدایی زندگی بدین معنی است که ارتباطات اصلی بین سلولهای موجود تخریب می‌شوند و در نتیجه بازیابی حافظه ذخیره شده در آنها غیرممکن خواهد شد.
بر اساس این پژوهش که در نشست عصب‌شناسی کانادا ارائه شد، این یافته‌ها می‌تواند دلیل اینکه بچه‌ها تنها تا چند هفته یا چند ماه بعد از وقوع یک رویداد مانند جشن تولد آنرا بیاد می‌آورند را توضیح دهد. در مقابل، ارتباطات درون مغز بچه‌های با سن بالاتر و بزرگسالان از ثبات بیشتری برخوردار بوده که منجر به ذخیره کامل حافظه در آنها می‌شود. این نظریه از سوی پل فرانکلند و شینا جوسلین، زن و شوهر دانشمندی از دانشگاه تورنتو ارائه شده که نشان دادند ارتقای تولید سلول در مرکز حافظه موشهای بالغ باعث می‌شود که راحت‌تر فراموش کنند. آنها همچنین دریافتند که بچه موش‌هایی که دارای سلول‌های حافظه مانند کودکان عادی نبودند از حافظه بهتری برخوردار بودند.
پژوهش‌های پیشین نشان داده که انسان نمی‌تواند بطور عادی خاطرات پیش از سن دو یا سه سالگی خود را بیاد بیاورد و تنها تکه های کوچکی از خاطرات که بین سنین سه تا هفت سالگی اتفاق افتاده، در ذهن باقی می‌ماند. توضیح این پدیده از کمرنگ شدن حافظه در طول زمان تا ارتباط شکل‌گیری حافظه با رشد کلامی متنوع بوده است. این در حالیست که محققان کانادایی بر این باورند که نظریه آنها محتمل‌تر است. به گفته آنها، مزایایی در بیاد نیاوردن تمام جزئیات کودکی وجود دارد. برای مثال کودک دو ساله آنها اخیرا در پی خاموش شدن چراغ‌ها در زمان فوت کردن شمعهای کیک تولدش به گریه افتاده بود و به گفته آنها این خاطره در صورت باقی ماندن در ذهن فرد می‌تواند آزاردهنده باشد. 

نتایج جدیدترین پژوهش محققان نشان می‌دهد‌، بهترین خاطرات زندگی افراد به سن 25 سالگی مربوط می‌شود. اغلب افراد با رسیدن به دوره میانسالی و گذر از سن 30 یا 40 سالگی احساس افسردگی می‌کنند، اما تحقیقات جدید بر روی افراد بازنشسته نشان می‌دهد که بهترین خاطرات عمر انسان به سال‌ها قبل و دوره جوانی باز می‌گردد.
این مطالعه نخستین نمونه در نوع خود محسوب می‌شود که از یک روش طبیعی استفاده و اقدام به جمع‌آوری داستان‌های آزاد از شرکت‌کنندگان کرده است. از داوطلبان بازنشسته 59 تا 92 ساله خواسته شد که شرح حالی از زندگی خود در مدت 30 دقیقه ارائه کنند؛ یک هفته بعد، افراد، اقدام به فصل‌بندی این شرح حال کردند. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد، اصلی‌ترین خاطرات مربوط به محدوده سنی 17 تا 24 سالگی افراد است. در یک بازه زمانی که از 15 سالگی آغاز و در 30 سالگی پایان می‌یابد، اغلب خاطرات مثبت، منفی مورد انتظار یا غیر منتظره روی می‌دهند.
ازدواج و صاحب فرزند شدن از مهمترین رویدادهای مهم زندگی هستند که در این مقطع زمانی روی می‌دهند و بطور میانگین سن 25 سالگی اوج خاطرات مهم زندگی را شامل می شود. «کریستینا اشتاینر» از روانشناسان دانشگاه همپشایر تأکید می‌کند: زمانی که افراد به گذشته خود نگاه کرده و خاطرات مهم زندگی را مرور می‌کنند، این خاطرات را به فصول مختلفی تقسیم‌بندی می‌کنند که اغلب آنها به زمان ورود به دانشگاه، یافتن اولین شغل، تجربه سربازی، ازدواج و صاحب فرزند شدن باز می‌گردد. به گفته «اشتاینر»، اغلب خاطرات مربوط به مقطع سنی 15 تا 30 سالگی هستند که روایتگر سبک زندگی و هویت هر فرد است؛ نگاه به نوع روایت هر فرد از زندگی، سطح رفاه و سازگاری روانی فرد را مشخص می‌کند. نتایج این مطالعه در مجله Memory منتشر شده است. 

گروهي از محققان دانشگاه MIT يک ژن به نام Tet1 را يافته‌اند که در فراموشي خاطرات بد، نقش ايفا مي‌کند و مي‌گويند با افزايش فعاليت اين ژن، مي‌توان کاري کرد که خاطرات بد با سرعت بيشتري از ذهن ما فراموش شوند. محققان متوجه شده‌اند که ميزان ابراز اين ژن با ميزان فراموشي حوادث رابطه دارد و در صورتي که بتوان ميزان بروز اين ژن را بالا برد، يک راه درمان جديد براي استرس پس از سانحه به وجود آمده است. البته در واقع خاطرات ما از حافظه‌مان پاک نمي‌شوند. مدير مرکز تحقيقات يادگيري و حافظه ام آي تي مي‌گويد که بخش قديمي حافظه به ما مي‌گويد که اين مکان خطرناک است و حافظه جديد يادآوري مي‌کند که اينجا امن است. در اين حالت دو انتخاب در حافظه وجود دارد که با يکديگر رقابت مي‌کنند. افزايش ميزان ابراز ژن Tet1 کمک مي‌کند که راحت‌تر انتخاب کنيم کدام حافظه را به ياد بياوريم و کدام يک را مسدود کرده و در لايه‌هاي عميق ذهن مان دفن نماييم. البته فعلا تا تبديل شدن نتيجه اين تحقيقات به يک راه حل عملي و دارويي چند سالي فاصله است. اما انگار به زودي فراموش کردن مشکلات هم کار چندان سختي نخواهد بود.

تحقيقات اخير محققان دانشگاه نورث وسترن شيكاگو نشان مي دهد خواب درماني خاطرات بد را تغيير مي دهد و در اين زمينه كاهش ترس به هنگام خواب مي تواند اضطراب را هنگام بيداري كاهش دهد. محققان براي اين تحقيق و توليد خاطرات ترسناك، به ۱۵ شركت كننده در اين آزمايش شوك خفيف الكتريكي وارد كردند و آن ها را در معرض بوهاي طبيعي نظير بوي نعنا و ليمو قرار دادند. هركدام از بوها با يك تصوير از يك چهره و برخي ديگر با يك شوك الكترونيكي كوچك همراه شد. سپس مغز داوطلبان از طريق اسكنرهاي ام آر آي MRI مورد بررسي قرار گرفت و تغييرات تعريق داوطلبان با حسگرهاي پوست بررسي شد. سپس شركت كنندگان به مدت ۴۰ دقيقه خارج از اسكنر به خواب رفتند و بدون شوك الكتريكي در معرض يكي از بوهاي شرطي شده قرار گرفتند.
محققان با بررسي حسگر پوست دريافتند بو در مرحله اول يك پاسخ ترس ايجاد مي كند ولي با افزايش اين بو، پاسخ ترس كمرنگ تر مي شود. سپس داوطلبان بعد از بيداري تصاوير چهره ها را مشاهده كردند و اندازه گيري حسگر تعريق پوست و اسكن هاي ام آر آي MRI نشان داد كه پاسخ ترس به چهره هاي مرتبط با بوهايي كه هنگام خواب به مشام داوطلبان رسيده بود، نسبت به ساير چهره ها و بوها كمتر به نظر مي رسد.
در حالي كه يك گروه شاهد كه با وضعيت مشابه شرطي شده بود اما به جاي خواب يك فيلم ترسناك تماشا كرده بودند، هيچ تغييري در پاسخ هاي ترس نداشتند. به گفته دانشمندان اسكن هاي ام آر آي MRI پس از خواب داوطلبان، الگوهاي كاملا متفاوتي از فعاليت مغز را نسبت به زمان مشاهده چهره ها نشان مي دهد. نتايج اين تحقيق جديد كه در نشريه (Nature Neuroscience۱) به چاپ رسيده نشان مي دهد اين روش مي تواند براي درمان اختلالات رواني مانند ترس و اختلالات استرس مورد استفاده قرار گيرد.

يك گروه از محققان بين المللي موفق شدند براي اولين بار در مغز موش خاطرات كاذب ايجاد كنند. اين دانشمندان درپي آن هستند تا توانايي پاك كردن خاطرات تلخ از ذهن انسان را به دست آورند. محققان مي گويند: حافظه انسان به دنبال بعضي اتفاقات و تجربيات، تغييرشكل يافته و اتفاق به وقوع پيوسته را به گونه اي ديگر به ياد مي آورد. همچنين ممكن است اتفاقاتي را به خاطر آورد كه هرگز اتفاق نيافتاده اند. در بعضي پرونده هاي قضايي، متهمان توسط شاهدان عيني ماجرا مقصر شناخته مي شوند درحالي كه آزمايش دي ان اي آن ها را از ارتكاب جرم تبرئه مي كند. اين مساله نشان مي دهد حافظه شاهدان عيني نادرست بوده است.
به گفته دانشمندان، از هر۲۵۰ نفر متهمي كه در آمريكا بر اساس آزمايش دي ان اي بي گناه شناخته مي شوند، ۳ تا ۴ نفر در ابتدا توسط شاهدين عيني متهم شناخته شده اند و اين نشان از حافظه معيوب آن ها دارد. دكتر سوسومو تونوگاوا، يكي از محققان اين پروژه كه استاد زيست شناسي و عصب شناسي موسسه تكنولوژي ماساچوست آمريكا است در اين باره مي گويد: آزمايش انجام شده بر روي موش ها اولين مدل حيواني است كه در آن شكل گيري خاطرات درست و نادرست در سطح سلولي بررسي شده است و اثري كه هر اتفاق مي تواند بر مغز بگذارد مورد مطالعه قرار مي گيرد.
اين دانشمندان توانستند در حافظه موش هاي تغيير ژنتيكي با دستكاري سلول هاي مغزي هيپوكامپ كه نقش اساسي را در حافظه ايفا مي كند، ايجاد كنند و همين امر سبب شد تا خاطرات نادرستي در ذهن اين جانواران ايجاد شد. محققان اين سلول ها را طوري برنامه ريزي كردند كه به پالس هاي نور پاسخ مي دهند تا بتوان آن ها را دست كاري كرد.
در اين تحقيق ابتدا موش ها را در جعبه A كه محيط بي خطري بود، قرار دادند. سپس آن ها را به محيطي كاملا متفاوت با قبلي به نام جعبه B منتقل كردند و بر روي سلول هاي هيپوكامپ اين موش ها، پالس هاي نور تابيدند. همچنين همزمان با يك شوك ضعيف الكتريكي بر روي پاي اين موش ها بين اين تجربه ناخوشايند و خاطرات فعال جعبه A ارتباط برقرار كردند. آن ها مشاهده كردند كه با قرار دادن دوباره موش ها در جعبه A اين حيوانات حالتي سراسيمه و آشفته دارند. علاوه بر اين، هنگامي كه اين موش ها در يك محيط كاملا جديد قرار داده شدند، دانشمندان توانستند سلول هاي هيپوكامپ همراه با حافظه كاذب ناخوشايند از جعبه A نقش دارند را مجددا فعال كنند. دكتر تونوگاوا كه برنده جايزه نوبل نيز هست در ادامه مي افزايد: انسان ها نيز مانند موش ها بسيار تخيل پرداز اند و مي توانند يك تجربه ناخوشايند را به ديگري متصل كرده و باعث ايجاد حافظه كاذب شوند. به گفته اين محقق حافظه انسان بسيار فعال و پويا است و مي تواند هر بار با يادآوري يك خاطره آن را تغيير دهد. اين محقق همچنين افزود: گام بعدي اين پژوهش بر روي مكانيسم هاي حافظه براي پاك كردن خاطرات بد، تمركز خواهد كرد.  نتايج اين تحقيق در مجله Science منتشر شده است.

محققان آمریکایی و ژاپنی برای نخستین بار موفق به ایجاد خاطرات جعلی و ساختگی در حافظه موش های آزمایشگاهی شده اند. تحقیقات نشان می دهد که مردم قادر به ایجاد خاطرات ساختگی در ذهن خود هستند؛ بطور مثال والدین از تجربه بیمار شدن فرزندشان در سال ها پیش خاطراتی تعریف می کنند و فرد می تواند خاطره ساختگی از آن حادثه در ذهن ایجاد کند. در تحقیقات قبلی محققان موفق به ایجاد حافظه مصنوعی 10 ثانیه ای در سلول های مغز موش شده بودند و در مطالعه دیگری خاطرات جعلی ترکیبی در موش های زنده ایجاد شد.
در گامی تازه محققان موسسه فناوری ماساچوست (MIT) موفق به ایجاد تجربه ساختگی خطر در حافظه موش های آزمایشگاهی شدند که این خاطره ساختگی شامل تجربه شوک الکتریکی در پای موش در زمان حضور درون یک اتاقک کوچک بود. پس از ایجاد خاطره ساختگی در حافظه موش، هر زمان که حیوان درون این اتاقک قرار داده می شد، واکنش های ناشی از ترس از خود بروز می داد. برای ایجاد خاطرات جعلی در حافظه موش ها از دو پژوهش قبلی استفاده شد؛ مطالعه اول شامل روش اپتوژنتیک یا حساس کردن سلول های عصبی از طریق تحریک با نور لیزر و مطالعه دوم استفاده از اپتوژنتیک برای تحریک سلول های مغزی مرتبط با حافظه موش ها بود.
در این مطالعه موش ها درون اتاقک کوچک A بعنوان اتاق امن قرار داده شدند که دارای شکل خاص، نور و بوی مخصوص بود و در این زمان فعالیت سلول های مغزی در مواجهه با این اتاقک بررسی شدند. سپس موش ها در اتاقک B بعنوان اتاق خطر با شکل، بو و رنگ متفاوت قرار داده شدند و شوک الکتریکی در پاهای آنها ایجاد شد؛ بطور همزمان از طریق نور لیزر، سلول های مغزی مرتبط با اتاقک A بعنوان اتاق امن تحریک شدند. زمانیکه موش ها مجددا در اتاقک A قرار داده شدند، بدون دریافت هیچ گونه شوک الکتریکی واکنش های ترس در آنها ایجاد شد و در این شرایط چیزی در حافظه موش ها شکل گرفته بود که اصلا در اتاق امن اتفاق نیفتاده بود. برای کنترل نتایج موش ها در اتاقک C با شرایط متفاوت قرار داده شدند و هیچ واکنش ترسی در موش ها اتفاق ایجاد نشد.
«سوسومو تونگاوا» از زیست شناسان MIT و سرپرست این مطالعه تأکید می کند: این خاطرات ساختگی یک مشکل اجتماعی جدی محسوب می شوند و انجام این آزمایش بر روی موش ها می تواند به درک بهتر شیوه شکل گیری خاطرات کذب در انسان کمک کند. نتایج این مطالعه در مجله Science منتشر شده است.

محققان دانشگاه تورنتو در تلاش برای حل معمای دلیل فراموش شدن خاطرات سال‌های ابتدایی زندگی توسط انسان که زیگموند فروید آنرا فراموشی کودکی نامیده، رشد سریع سلولهای حافظه انسان را مقصر دانسته‌اند. به گفته این محققان، رشد سریع این سلولها در سالهای ابتدایی زندگی بدین معنی است که ارتباطات اصلی بین سلولهای موجود تخریب می‌شوند و در نتیجه بازیابی حافظه ذخیره شده در آنها غیرممکن خواهد شد. بر اساس این پژوهش که در نشست عصب‌شناسی کانادا ارائه شد، این یافته‌ها می‌تواند دلیل اینکه بچه‌ها تنها تا چند هفته یا چند ماه بعد از وقوع یک رویداد مانند جشن تولد آنرا بیاد می‌آورند را توضیح دهد. در مقابل، ارتباطات درون مغز بچه‌های با سن بالاتر و بزرگسالان از ثبات بیشتری برخوردار بوده که منجر به ذخیره کامل حافظه در آنها می‌شود.
این نظریه از سوی پل فرانکلند و شینا جوسلین، زن و شوهر دانشمندی از دانشگاه تورنتو ارائه شده که نشان دادند ارتقای تولید سلول در مرکز حافظه موشهای بالغ باعث می‌شود که راحت‌تر فراموش کنند. آنها همچنین دریافتند که بچه موش‌هایی که دارای سلول‌های حافظه مانند کودکان عادی نبودند از حافظه بهتری برخوردار بودند. پژوهش‌های پیشین نشان داده که انسان نمی‌تواند بطور عادی خاطرات پیش از سن دو یا سه سالگی خود را بیاد بیاورد و تنها تکه های کوچکی از خاطرات که بین سنین سه تا هفت سالگی اتفاق افتاده، در ذهن باقی می‌ماند. توضیح این پدیده از کمرنگ شدن حافظه در طول زمان تا ارتباط شکل‌گیری حافظه با رشد کلامی متنوع بوده است. این در حالیست که محققان کانادایی بر این باورند که نظریه آنها محتمل‌تر است. به گفته آنها، مزایایی در بیاد نیاوردن تمام جزئیات کودکی وجود دارد. برای مثال کودک دو ساله آنها اخیرا در پی خاموش شدن چراغ‌ها در زمان فوت کردن شمعهای کیک تولدش به گریه افتاده بود و به گفته آنها این خاطره در صورت باقی ماندن در ذهن فرد می‌تواند آزاردهنده باشد.

پژوهش محققان دانشگاه مونت‌کلر آمریکا نشان می‌دهد فشار دادن دست راست می‌تواند در حفظ بهتر خاطرات و فشار دادن دست چپ در به یادآوردن آن‌ها موثر باشد. محققان تعدادی از شرکت‌کنندگان این پژوهش را به پنج گروه تقسیم کرده و از آن‌ها خواستند تا ابتدا 72 کلمه را حفظ کنند و سپس آن‌ها را به یاد بیاورند. گروه اول مشت دست راست خود را پیش از حفظ و به یادآوری کلمات برای حدود 90 ثانیه فشار دادند. گروهی دیگر نیز دست چپ خود را به همین ترتیب یعنی قبل از به خاطر سپردن و یادآوردن لغات فشار دادند. دو گروه دیگر نیز یکی از دست‌های خود را پیش از حفظ کلمات و دست دیگری را قبل از به یادآوری آن‌ها فشار دادند. گروه کنترل شده نیز هیچ یک از دست‌های خود را در این آزمایش نفشردند. براساس یافته‌های به دست آمده گروهی که پیش از حفظ کلمات، مشت دست راست و قبلا از به یادآوری آنان نیز دست چپ خود را فشار داده بودند در مقایسه با سایر گروه‌ها نتایج بهتری از خود نشان دادند. "راث پروپر" سرپرست این پژوهش در این رابطه می‌گوید: "این یافته‌ها نشان می‌دهد که انجام بعضی حرکات ساده به‌طور موقت باعث تغییر و فعال کردن عملکردهای مغز شده و می‌تواند باعث بهبود حافظه شود. تلاش‌های آتی ما، درک تاثیر فشار دستان بر سایر قدرت‌های شناختی مانند توانایی‌های کلامی خواهد بود." این پژوهش در مجله معتبر علمی "PLOS ONE" منتشر شده است.

محققان کانادایی با آزمایش بر روی موش‌ها، روش جدید و موثری برای متوقف کردن خاطرات ناخوشایند یافته‌اند که می‌تواند به درمان‌های بهتر منجر شود. یادآوری خاطرات ناخوشایند بویژه برای افرادی که دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)‌ هستند، با ترس و تجربیات احساسی خاصی همراه است؛ همچنین یادآوری تأثیر مصرف مواد مخدر در افرادی که به تازگی تحت درمان قرار گرفته اند نیز می تواند باعث بازگشت به سمت مواد مخدر شود. شاید فراموش کردن بهترین شیوه برای مقابله با این خاطرات ناخوشایند باشد، اما روش ابداعی محققان کانادایی می‌تواند برای هر دو گروه معتادان در حال ترک و دچار اختلال PTSD‌ نتایج مثبتی به همراه داشته باشد.
محققان علوم اعصاب کالج پزشکی دانشگاه وسترن با آزمایش بر روی موش‌ها دریافته‌اند، با تحریک نوع فرعی گیرنده دوپامین موسوم به گیرنده D1 در قشر جلو مغز می‌توان بطور کامل از فراخوانی هر دو نوع خاطرات بد و خاطرات تحریک‌آمیز مانند گرایش مجدد به سمت مواد مخدر پیشگیری کرد. برخلاف روش‌های پیشنهادی که منجر به پاک شدن دائمی برخی خاطرات خاص می‌شود، این روش شامل کنترل خاطرات فراخوان شده اعم از خاطرات بد یا انگیزشی (مواد مخدر) می‌شود و حافظه واقعی دست نخورده باقی می‌ماند.
دکتر «نیکول لاوزن» از محققان این مطالعه تأکید می‌کند: درک ضعیفی از مکانیسم دقیق مغز که فراخوانی این خاطرات را کنترل می‌کنند، وجود دارد و هیچ درمان موثری برای مبتلایان به اختلال مرتبط با PTSD‌ یا اعتیاد تاکنون ابداع نشده است. دکتر «لاوزن» خاطرنشان می‌کند: اگر بتوانیم فرآیند فراخوانی این خاطرات را متوقف کنیم، قادر به تولید داروهای مناسب برای درمان این اختلالات خواهیم بود. نتایج این مطالعه در مجله Neuropharmacology‌ منتشر شده است.

محققان دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس براي اولين بار موفق به اندازه‌گيري يك ناحيه مغزي دخيل در يادگيري، حافظه و بيماري آلزايمر در طول خواب شدند. دانشمندان كشف كردند كه اين بخش از مغز به گونه‌اي رفتار مي‌كند كه حتي در زمان بيهوشي نيز چيزي را بخاطر مي‌سپارد. اين تيم تحقيقاتي بطور همزمان فعاليت نورونها را از چندين بخش مغز كه در ساختار حافظه دخيل بوده، اندازه‌گيري كردند. اين شيوه به آنها اجازه داد تا منطقه مغزي مسؤول فعالسازي ديگر نواحي و چگونگي گسترش اين عمل را تعيين كنند. آنها بطور خاص به بررسي سه منطقه مغزي مرتبط در موشها شامل مغز جديد يا نئوکورتکس، مغز قديم يا هيپوكامپ و مغز مياني يا قشر انتورینال كه دو ناحيه ديگر را به هم متصل كرده، پرداختند.
اگرچه پژوهش‌هاي پيشين نشان داده بودند كه ارتباط ميان مغز جديد و قديم در طول خواب براي شكل‌گيري حافظه ضروري است، اما محققان توزيع قشر انتورینال در اين ارتباط را بررسي نكرده بودند. محققان دريافتند كه اين قشر نشانگر يك فعاليت مداوم است كه تصور مي‌شود رابط حافظه كاري در طول بيداري است. دستاورد جديد اين دانشمندان نشان داده كه اين فعاليت مداوم در طول خواب نيز جريان دارد. اين يافته‌ها از اهميت زيادي برخوردار است؛ چرا كه انسانها يك سوم زندگي خود را در خواب مي‌گذرانند و كمبود خواب به تاثيرات مضر بر روي سلامتي مانند مشكلات يادگيري و حافظه منجر خواهد شد.
محققان يك سيستم نظارت بسيار حساس ابداع كردند كه به آنها اجازه پيگيري فعاليت‌هاي نورونها را بطور همزمان از هر سه بخش مغزي هدف از جمله فعاليت يك سلول عصبي مي‌دهد. اين امر آنها را قادر به كشف ارتباطات دقيق حتي در زمان آرام بودن نورونها مي‌كند. در زمان خواب بخش مغز جديد در 90 درصد، به يك الگوي موج آرام وارد مي‌شود. در اين زمان، فعاليت به آرامي بين حالتهاي فعال و غيرفعال در هر چند ثانيه نوسان دارد. محققان بر قشر انتورینال كه از بخشهاي زيادي برخوردار بوده، تمركز داشتند. بخش بيروني اين قشر به بازتاب فعاليت مغز جديد پرداخته بود، با اينحال بخش داخلي رفتار متفاوتي از خود نشان مي‌داد. هنگامي كه مغز جديد غير فعال مي‌شد، نورونها در قشر انتورينال داخلي در حالت فعال ادامه داشته به شكلي كه انگار چيزي را كه مغز جديد به تازگي گفته را، در فرايندي موسوم به فعاليت مداوم حفظ مي‌كنند.
محققان علاوه بر آن دريافتند كه با دائمي شدن خودبخود بخش داخلي اين قشر، فعاليت نورونهاي هيپوكامپ زياد مي‌شد. از سوي ديگر، هنگامي كه مغز جديد فعال بود، هيپوكامپ آرامتر رفتار مي‌كرد. اين داده‌ها يك تعيبر واضح را از اين مكالمه ارائه كرده است. محققان در نظريه جديد خود اين گونه مطرح كرده‌اند كه مكالمه بين اين بخشها در زمان خواب به عنوان راهي براي سامان دادن به خاطرات و پاك كردن اطلاعاتي كه در طول روز پردازش شده اما غيرضروري است، اتفاق مي‌افتد. اين امر باعث مي‌شود كه خاطرات مهم چشمگيرتر شده و در دسترسي بهتر قرار گيرند. مهمتر اين كه بيماري آلزايمر در قشر انتورینال آغاز شده و بيماران با خواب نامناسب روبرو هستند، از اين رو نتايج اين دانشمندان ممكن است از كاربريهايي در اين حوزه نيز برخوردار باشد. نتايج اين پژوهش در مجله Nature Neuroscience منتشر شده است.