پزشکی بالینی

در برخی بیماران بدون بیماری سلیاک، در عکس العمل نسبت به گلوتن، نشانه‌هایی ایجاد می‌شود که عدم تحمل به گلوتن نامیده می‌شود. بر اساس مدارک به دست آمده اولیه، مبتلایان به سندروم روده تحریک پذیر با ارجحیت اسهال (IBS-D) ممکن است به جیره ی فاقد گلوتن عکس العمل نشان دهند. پژوهشگران بر این باورند این‌عکس العمل بویژه در افرادی که دارای مارکر آنتی ژن لکوسیت انسانی ( HLA) همراه بیماری سلیاک هستند( HLA-DQ2 و HLA-DQ8) مشاهده می‌شود ولی مکانیزم آن شناخته نشده است.
پژوهشگران برای تحقیق بیشتر در این زمینه به 45 بیمار دچار( IBS-D) به مدت 4 هفته جیره حاوی گلوتن دادند، نیمی از بیماران هر گروه HLA-DQ2 یا HLA-DQ8 مثبت و نیم دیگراز نظر این مارکر منفی بودند. پژوهشگران به این نتیجه رسیدند: کثرت دفع در بیمارانی که از جیره ی فاقد گلوتن استفاده می کردند، در مقایسه با گروه استفاده کننده از جیره غذایی دارای گلوتن کاهش یافت. آنها می گویند: این نتیجه در بیماران HLA-DQ2/8 مثبت بسیار بیشتر از بیماران HLA-DQ2/8 منفی بود.بنابراین استفاده از جیره غذایی حاوی گلوتن، سبب افزایش تراوایی روده کوچک می‌شد که در گروه مارکر مثبت بسیار بیشتر از گروه مارکر منفی بود. از نظر تراوایی کولون، زمان ترانزیت یا بافت شناسی در گروه ها اختلافی دیده نشد. نتایج این پژوهش در مجله Gastroentrology در May 2013 منتشر شده است.

سندرم روده تحريک‌پذير (IBS) به اين صورت تعريف مي‌شود: احساس ناراحتي در شکم يا دل درد همراه با تغيير عادت روده‌اي و بدون حضور هر گونه بيماري عضوي که به مدت حداقل 3 روز در ماه طي 3 ماه گذشته تجربه شده باشد. شيوع IBS در آمريکاي شمالي حدود 10%-5% است و حداکثر شيوع در محدوده سني 39-20 سال ديده مي‌شود.
دل درد، رايج‌ترين علامت اين سندرم است و اغلب از سوي بيمار به شکل احساس کرامپ توصيف مي‌گردد. فقدان درد شکم اساساً تشخيص IBS را رد مي‌کند. ساير علايم شايع IBS عبارتند از: اسهال، يبوست يا تناوب بين اسهال و يبوست. هدف از درمان، تسکين علايم و بهبود کيفيت زندگي است. به نظر مي‌رسد با ورزش کردن، مصرف آنتي‌بيوتيک‌ها، داروهاي ضد اسپاسم، روغن نعنا و مواد زيست‌يار (پروبيوتيک) مي‌توان به بهبود علايم کمک کرد. استفاده از ملين‌ها و داروهاي ضد اسهال بدون نسخه مي‌توانند فواصل دفع را بهبود بخشند اما تاثيري روي درد شکم ندارند. در مقايسه با درمان‌‌هاي معمول، درمان با داروهاي ضد افسردگي و نيز درمان‌هاي روانشناختي هم در بهبود علايم اثربخش هستند. لوبي‌پروستون براي درمان «IBS با غلبه يبوست» موثر است. آلوسترون (مصرف آن با محدوديت‌هايي در ايالات متحده همراه است) و تگاسرود (در ايالات متحده تنها براي موارد اورژانس در دسترس است) براي درمان بيماراني که علايم شديد دارند و به درمان‌هاي معمول پاسخ نداده‌اند، تاييد شده‌اند.

PDF متن کامل مقاله                HTML متن کامل مقاله

نشانگان روده تحريک‌پذير (IBS)، عارضه بسيار شايعي است که وضعيت جسمي، رواني، اجتماعي و اقتصادي زندگي مبتلايان را تحت‌تاثير قرار مي‌دهد. بر اساس تخمين‌هاي سازمان بهداشت جهاني، 7 تا 10 درصد از مردم جهان به اين بيماري مبتلايند. ابتلا به نشانگان روده تحريک‌پذير (IBS) در دهه‌هاي سوم و چهارم زندگي به حداکثر مي‌رسد. زنان 1/5 برابر مردان به IBS مبتلا مي‌شوند، اما به نظر مي‌رسد نژاد ارتباطي با ابتلا به اين بيماري ندارد.
IBS، بيماري مزمني است که در بيشتر موارد درمان علامتي دارد. به عبارتي ديگر، هر رژيم درماني علايم خاصي از اين بيماري را هدف قرار مي‌دهد، ولي در نهايت  درمان کامل و هميشگي بيماري ممکن نيست. بنابراين انتظار از درمان‌هاي موجود براي IBS، بهبود علايم و ارتقاي کيفيت زندگي بيماران است.

نشانگان روده تحريک‌پذير⁽¹⁾ (IBS) که با درد يا ناراحتي شکمي عود کننده و مزمن و تغيير اجابت مزاج مشخص مي‌شود، يکي از شايع‌ترين نشانگان‌هايي است که متخصصان گوارش يا پزشکان مراقبت‌هاي اوليه مشاهده مي‌کنند و شيوع آن در سطح جهان
15-10 است. از آنجا که علل عضوي روشني وجود ندارد، IBS به عنوان اختلال کارکردي شناخته مي‌شود و بر اساس معيار تشخيصي مبتني بر علايمي به نام «معيار رُم» (Rome) تعريف مي‌شود (جدول1). IBS يکي از چند اختلال گوارشي کارکردي (از جمله سوءهاضمه⁽²⁾ کارکردي) است. اختلالات گوارشي کارکردي ديگر نيز همانند اختلالات ديگر درد همچون فيبروميالژي، درد مزمن لگن و سيستيت بينابيني در بيماران مبتلا به IBS فراوان ديده مي‌شوند. بيماري‌هاي رواني همزمان نيز شايع هستند که عمده‌ترين آنها عبارتند از اضطراب، جسماني‌سازي (somatization) و ترس‌ از علايم (مثلا «من نگران هستم که اگر صبح اجابت مزاج کامل نداشته باشم در طول روز با ناراحتي شديد روبه‌رو شوم»)؛ اين موارد به اختلال در کيفيت زندگي و استفاده زياده از حد از خدمات سلامت مرتبط با IBS مي‌انجامد.

PDF متن کامل مقاله            HTML متن کامل مقاله