پزشکی بالینی

محققان استرالیایی طی پژوهشی چهارساله بر نمونه‌های حیوانی به روش درمانی امیدوارکننده ای برای بیماری پوکی استخوان دست یافته‌اند. این درمان شامل استفاده از ترکیب بدون بو با نام اسید پیکولینیک است که محصولی مشتق شده از تریپتوفان - اسید آمینه ضروری - می‌باشد که به راحتی در آب حل می‌شود.
به گفته محققان این یافته گام مهمی در طراحی نوع کاملا جدیدی از داروهای درمانی پوکی استخوان محسوب می‌شود؛ چرا که به جای متوقف کردن تخریب استخوان، تشکیل استخوان را تحریک می‌کند. ترکیب کشف شده که قدرت جذب شدن بالایی دارد در موش‌های درمان شده هیچ اثر جانبی بر جای نگذاشته است. طی این پژوهش، زمانی که این ترکیب به آب مصرفی موش‌های عادی و یائسه اضافه شد، اسید پیکولینیک به طور قدرتمند و ایمن، حجم استخوانی موش‌های عادی را افزایش داد و در موش‌های یائسه نیز باعث حفظ بافت استخوانی ناشی از پوکی استخوان شد.
تقریبا 300 میلیون نفر در سراسر دنیا به بیماری پوکی استخوان مبتلا هستند که پیش بینی می‌شود تا سال 2050 بروز شکستگی لگن ناشی از پوکی استخوان در مردان 310 درصد و در زنان 240 درصد افزایش یابد. محققان با تاکید بر صحت نتایج به دست آمده، گام بعدی در این تحقیق را آزمایش بر نمونه‌های انسانی عنوان کرده‌اند.

درمان با گلوکوکورتيکوييد، شايع‌ترين علت استئوپوروز ثانويه و علت اياتروژنيک اصلي بيماري استخوان ناشي از گلوکوکورتيکوييدها محسوب مي‌شود. در اغلب موارد، تظاهري که بيمار با آن مراجعه مي‌کند شکستگي است که در 50-30 از بيماراني که براي مدت طولاني گلوکوکورتيکوييد دريافت مي‌کنند، اتفاق مي‌افتد. استئوپوروز ناشي از گلوکوکورتيکوييدها به طور غالب بخش‌هايي از اسکلت را تحت تاثير قرار مي‌دهد که مقادير زيادي استخوان اسفنجي دارند؛ از قبيل مهره‌هاي کمري و بخش پروگزيمال استخوان ران. در بيماراني که دچار استئوپوروز ناشي از گلوکوکورتيکوييدها هستند، کاهش تراکم معدني استخوان دومرحله‌اي است: اين کاهش در سال اول به سرعت (12-6 کاهش) و پس از آن آهسته‌تر (ساليانه تقريبا 3 کاهش) اتفاق مي‌افتد. به هر حال خطر شکستگي در 3 ماه اول پس از شروع درمان تا 75 افزايش مي‌يابد؛ در حالي که به صورت تيپيک هنوز کاهش قابل ملاحظه‌اي در تراکم معدني استخوان ايجاد نشده است. اين موضوع حاکي از آن است که در اين زمان هنوز اثرات مضر گلوکوکورتيکوييدها روي استخوان‌ها در تراکم‌سنجي استخوان ديده نمي‌شود. مطالعات بزرگ مورد- شاهدي متعددي ارتباط قوي ميان مواجهه با گلوکوکورتيکوييدها و خطر شکستگي را نشان داده‌اند. افزايش خطر شکستگي مهره‌ها و هيپ سريعا پس از شروع درمان و با دوزهاي اندک در حد 5/7-5/2 ميلي‌گرم پردنيزولون در روز (معادل 3/9-1/3 ميلي‌گرم پردنيزون در روز) رخ مي‌دهد. در يک مطالعه همگروهي روي بيماران 64-18 ساله، تداوم درمان با 10 ميلي‌گرم پردنيزون در روز براي بيش از 90 روز با انديکاسيون‌هاي متفاوت، در مقايسه با عدم مواجهه با گلوکوکورتيکوييدها، با افزايش خطر شکستگي مهره‌ها به ميزان 7 برابر و افزايش خطر شکستگي هيپ به ميزان 17 برابر همراه بوده است. به علاوه، افزايش خطر شکستگي با استفاده از گلوکوکورتيکوييدهاي استنشاقي و رژيم‌هاي خوراکي يک روز در ميان نيز گزارش شده است.

PDF متن کامل مقاله          HTML متن کامل مقاله

پژوهشگران آلماني موفق به كشف يك دستگاه سي‌تي‌اسكن شدند كه قادر است در مقياس نانومتر تصويربرداري انجام دهد. اين دستگاه كه براساس مكانيسم اشعه ايكس كار مي‌كند، تصاويري با كيفيت بسيار بالا از ساختمان اعضا تهيه مي‌كند. اين وسيله بيشتر براي تشخيص مراحل اوليه استئوپروز طراحي شده، زيرا قبل از اينكه تراكم استخوان تغيير يابد، تغييرات ساختاري در استخوان‌ها مي‌تواند بروز آن را پيش‌بيني كند.

پوکي استخوان بيماري خاموشي است که در نتيجه کاهش استخوان‌سازي و افزايش بازجذب استخوان رخ مي‌دهد. چنين وضعيتي ساختار استخوان را تحت‌تاثير خود قرار مي‌دهد و به شکستگي‌هاي بسيار ريز که ممکن است بعدها به شکستگي‌هاي واضح تبديل شوند، مي‌انجامد.
عوارض شکستگي عبارتند از ناتواني، بدشکلي بدن، افسردگي، درد و حتي مرگ. به‌طور کلي درمان پوکي استخوان شامل تجويز دارو، کلسيم و مکمل‌هاي ويتامين D است. همچنين درمان‌هاي غيردارويي نظير رژيم غذايي مناسب، ورزش و ترک سيگار توصيه مي‌شود. اطلاع کامل پزشکان از درمان‌هاي موجود براي پوکي استخوان به استفاده صحيح بيماران از داروها‌، ويتامين و کلسيم منتهي خواهد شد. هم‌اکنون داروهايي نظير بي‌فسفونات‌ها، کلسيتونين، مدولاتور گيرنده استروژن، هورمون پاراتيروييد و دنوزوماب براي غلبه بر اين بيماري خاموش در بازارهاي جهاني موجود هستند. بي‌فسفونات‌ها‌، خط اول درمان پوکي استخوان هستند. تجويز ساير داروهاي مورد تاييد سازمان غذا و داروي آمريکا به ميزان تحمل بيمار نسبت به آن دارو، ممنوعيت درمان با دارويي خاص، وقوع شکستگي‌هاي متعدد در زمان مصرف بي‌فسفونات‌ها بستگي دارد. پس از شکست درمان با بي‌فسفونات‌ها، از ميان ساير داروهاي موجود، باتوجه به شرايط بيمار بهترين دارو براي او انتخاب مي‌شود.

PDF متن کامل مقاله            HTML متن کامل مقاله

شرکت توليدکننده استورا اعلام کرد نتايج مربوط به ايمني و اثربخشي مطالعه فاز 3 روي استورا (Ostora)-کلسيتونين خوراکي نوترکيب-در درمان پوکي استخوان زنان يائسه رضايت بخش بوده‌اند. اين يافته‌ها در نشست ساليانه مرکز تحقيقات استخوان آمريکا منتشر شد. مطالعه فاز 3 مذکور، اوراکال (Oracal) نام دارد. اين مطالعه تصادفي دوسوکور در چند کشور و در مقايسه دارو با دارونما انجام شد. در اين مطالعه 565 زن يائسه با تشخيص پوکي استخوان از 6 کشور شرکت داشتند. چنين نتيجه گرفته شد که استورا حين اثربخشي، از لحاظ ايمني با دارونما يا اسپري بيني کلسيتونين تفاوتي ندارد. اغلب عوارض ناخواسته اين دارو خفيف يا متوسط بودند؛ همچنين استورا حساسيت‌زايي کمتري در مقايسه با اسپري بيني کلسيتونين داشت. برخي از مبتلايان به پوکي استخوان دوران يائسگي نسبت به استفاده از درمان‌هاي موجود بي‌ميل هستند يا به دليل عدم تحمل دارويي از مصرف آنها ناتوانند. شکل خوراکي با قابليت مصرف يکبار در روز کلسيتونين مي‌تواند گزينه درماني جديدي براي مبتلايان به پوکي استخوان باشد. آمارهاي موجود نشان مي‌دهند که نزديک به 2 ميليون نفر از زنان آمريکايي به دلايل مختلف درمان پوکي استخوان خود را متوقف کرده‌اند؛ در نتيجه در معرض خطر بالاي شکستگي‌هاي استخواني هستند. برخي از اين بيماران نيز به دليل عدم اطمينان از ايمني دارو به درمان‌هاي موجود تمايلي ندارند.

پژوهشگران آلماني موفق به ساخت يك نانوـ‌سي‌تي‌اسكن شده‌اند كه مي‌تواند ساختمان استخوان‌هاي مبتلا به استئوپروز را در ابعاد نانومتر به صورت سه‌بعدي به تصوير بكشد. پژوهشگران اين طرح عنوان كردند كه شناسايي اختلال‌هاي ساختاري استخوان در حد نانومتر توسط اين دستگاه به آنها امكان بررسي روي داروهاي موثرتر براي درمان و پيشگيري از استئوپروز را مي‌دهد.

پژوهشگران انگليسي نشان دادند که آن دسته از بيماران مبتلا به استئوپروز که بيش از 10 نسخه بي‌فسفونات براي آنها تجويز شده، در مقايسه با سايرين بيشتر دچار ابتلا به سرطان مري مي‌شوند. نتايج حاصل از اين مطالعه به تازگي در نشريه پزشكي انگلستان (BMJ) به چاپ رسيده وتوسط پژوهشگران بخش سرطان دانشگاه آکسفورد انجام شده است. در حال حاضر ميزان خطر بروز سرطان مري در کشورهاي اروپايي و آمريکا بسيار پايين بوده و در سنين بين 60 تا 79 سال، يک نفر در هر هزار نفر ظرف 5 سال تخمين زده شده است. اين پژوهشگران نشان دادند تجويز بيش از 10 نسخه از بي‌فسفونات‌ها براي درمان استئوپروز يا مصرف بيش از 5 سال از اين دارو، شانس بروز سرطان مري را در مصرف‌كنندگان تا 2 برابر افزايش مي‌دهد. پژوهشگران اين طرح عنوان کردند با توجه به افزايش مصرف بي‌فسفونات‌هاي خوراکي در افراد سالمند اين نکته بايد مورد توجه پزشکان قرار گيرد. طبق آمار ميزان مصرف بي‌فسفونات‌ها در زنان بالاي 70 سال در آمريکا از سال 2000 تا 2005 از 3 درصد به 10 درصد افزايش داشته است.

استئوپروز ناشي از داروها شايع است و تاثير قابل توجهي بر پيش‌آگهي بيماران مبتلا به بيماري‌هاي ناتوان‌کننده مزمن دارد. گلوکوکورتيکوييدها عمده‌ترين داروهاي ايجاد‌کننده شکستگي‌هاي استئوپروتيک هستند؛ اما استئوپروز همراه با شکستگي در زنان درمان شده با مهارکننده‌هاي آروماتاز براي سرطان سينه، مردان دريافت‌کننده درمان ضد‌آندروژن براي سرطان پروستات، زنان يائسه درمان شده با دوزهاي بالاي تيروکسين و مردان و زنان درمان شده با تيازوليدين‌ديون‌ها براي ديابت قندي نوع 2 نيز مشاهده مي‌شود. 
تخريب استخوان همراه با شکستگي در بيماران درمان شده با داروهاي موثر بر سيستم ايمني همچون مهارکننده‌هاي کلسينو، داروهاي ضدرتروويروسي، مهارکننده‌هاي انتخابي برداشت سروتونين(SSRI)، داروهاي ضدتشنج، ديورتيک‌هاي لوپ، هپارين، ضدانعقادهاي خوراکي و مهارکننده‌هاي پمپ پروتون نيز ايجاد مي‌شود.

PDF متن کامل مقاله            HTML متن کامل مقاله

با افزايش طول عمر متوسط انسان‌ها و نيز مدرن شدن سبک زندگي، پوکي استخوان به يک اپيدمي‌ تبديل شده است. برخي از موارد ابتلا به پوکي استخوان به موقع تشخيص داده مي‌شوند و ميليون‌ها بيمار نيز از ابتلاي خود به اين بيماري بي‌اطلاع‌اند. آنچه مسلم است، با شروع زود هنگام مکمل‌هاي حاوي کلسيم مي‌توان از تخريب استخوان جلوگيري کرد...

PDF متن کامل مقاله            HTML متن کامل مقاله