پزشکی بالینی

سازمان غذا و داروي آمريکا درخواست بررسي داروي جديد مربوط به داروي تحقيقاتي بريواراستام (Brivaracetam) را به‌عنوان درمان مکمل براي مبتلايان به تشنج‌هاي پارشيال در بيماران مصروع بالاي 16 سال پذيرفته است. در اتحاديه اروپا نيز آژانس دارويي اروپا مجوز بررسي بريواراستام در انديکاسيون مذکور را صادر کرده است. متقاعد شدن هر دو سازمان‌هاي مرجع در اروپا و آمريکا براي بررسي بريواراستام نشان مي‌دهد که اطلاعات ارائه شده در مورد اين دارو براي نتيجه‌گيري در مورد آن به ميزان کافي رسيده است. پروفسور ايريس لويي فردريش، سخنگوي شرکت توليدکننده بريواراستام مي‌گويد: «امروز براي اين شرکت افتخار بزرگي است که بتواند به پشتوانه نتايج به دست آمده از مطالعات باليني، گزينه درماني جديدي را براي مبتلايان به تشنج‌هاي کنترل‌نشده پارشيال که به ساير داروهاي ضدصرع پاسخ نداده‌اند، معرفي کند. ما نتيجه بررسي‌هاي سازمان غذا و داروي آمريکا و آژانس دارويي اروپا را به دقت دنبال خواهيم کرد تا در صورت نياز به هرگونه اطلاعات تکميلي، براي تهيه آنها اقدام کنيم.»
 اطلاعات ارائه شده به سازمان غذا و داروي آمريکا و آژانس دارويي اروپا بر پايه 3 مطالعه باليني انجام شده براي ارزيابي اثربخشي و ايمني درمان مکمل بريواراستام (5 تا 200 ميلي‌گرم در روز) در مبتلايان به تشنج‌هاي پارشيال کنترل نشده به دست آمده‌اند. مطالعه چهارمي هم براي ارزيابي و تحمل‌پذيري درمان مکمل بريواراستام در دوزهاي 20 تا 150 ميلي‌گرم در روز در بزرگسالان مبتلا به تشنج‌هاي پارشيال انجام شده است. 
 در مجموع برنامه مطالعاتي داروي بريواراستام، 3 هزار بيمار شرکت داشتند و در مورد برخي از بيماران طول درمان با اين دارو، 8 سال به طول انجاميد. هم‌اکنون 6 مطالعه در حال انجام روي بريواراستام است.آنها همگي ادامه مطالعات اوليه‌اي هستند که براي بررسي اثربخشي و ايمني درازمدت بريواراستام ترتيب داده شده‌اند. بريواراستام، يک ليگاند انتخابي سيناپتيک وزيکل پروتئين 2A است. هم‌اکنون بيش از 65 ميليون نفر در سراسر دنيا از اختلال مزمن صرع رنج مي‌برند. هر چند که صرع با فاکتورهاي متعددي نظير بيماري‌هاي زمينه‌اي، نژاد و سن مرتبط دانسته شده، اين بيماري ممکن است در هر سني تظاهر کند. از هر 26 نفر از افراد هر جامعه، يک نفر در طول زندگي خود صرع را تجربه مي‌کند.  

شرکت ايساي تاييديه انديکاسيون جديدي را براي داروي ضدتشنج روفيناميد (Rufinamide)، با نام تجاري بانزل (Banzel) خود از سوي سازمان غذا و داروي آمريکا دريافت کرده است. به دنبال اخذ تاييديه جديد، بانزل که قبلا به‌عنوان درمان همراه در بزرگسالان و کودکان بالاي 4 سال مبتلا به تشنج‌هاي ناشي از سندرم لنوکس- گاستوات مورد استفاده قرار گرفته بود، براي تجويز در کودکان زير 4 سال نيز مجاز شناخته شد. تاييديه جديد برپايه تحليل نتايج به‌دست آمده از مطالعه فاز3 باليني (مطالعه303) در بيماران خردسال 1تا4 ساله براي مقايسه بانزل با ساير گزينه‌هاي درماني به‌دست‌آمد. مطالعه نشان داد که فارماکوکينتيک و ايمني اين دارو در بيماران 1 تا 4 سال، مشابه بيماران بزرگسال و بالاي 4 سال است. شايع‌ترين عوارض گزارش شده در گروه تحت‌درمان با بنزل عبارت بودند از استفراغ و بي‌خوابي.
 LGS ، شکلي شديد از صرع است که 1 تا 4درصد تمام موارد ابتلا به صرع کودکان در آمريکا را شامل مي‌شود. اين اختلال با انواع مختلف تشنج همراه بوده و به سختي کنترل مي‌شود. در نتيجه در اغلب موارد تجويز چندين دارو به‌طور همزمان اجتناب‌ناپذير است. شايع‌ترين نوع تشنج مرتبط با LGS، تشنج‌هاي تونيک و آتونيک هستند که به سقوط‌هاي مکرر به دليل از دست رفتن ناگهاني هوشياري منجر مي‌شوند. LGS اغلب باعث تاخير در روند رشد و تکامل و اختلالات رفتاري مي‌شود، بنابراين کيفيت زندگي بيماران و خانواده‌هاي آنان به شدت تحت‌تاثير قرار مي‌گيرد. بانزل يک مشتق‌تري آزول است که از لحاظ ساختاري شباهتي به ديگر داروهاي ضدصرع موجود در بازار دارويي ندارد. چنين به نظر مي‌رسد که اين دارو اثرات خود را با تنظيم کانال‌هاي سديم وابسته به ولتاژ موجود در مغز و دخالت در تحريک بيش از حد اعصاب اعمال مي‌کند. فعاليت شرکت ايساي، بر درمان‌هاي ضدصرع متمرکز است و روفينامايد را در بيش از 20 کشور در اروپا، آمريکا و آسيا وارد بازار کرده است. LGS، يکي از انواع نادر اما کشنده صرع است که معمولا در کودکان پيش دبستاني تشخيص داده مي‌شود. بسياري از اين کودکان، دچار اختلال ارگانيک از پيش موجود مغزي (نظير انسفالوپاتي) هستند. مشخصه اين عارضه، فقط تشنج‌هاي مکرر و متنوع نيست. اختلالات شخصيتي و تاخير در تکامل از ديگر عوارض آن هستند. روفينامايد به‌عنوان درمان همراه با ساير داروهاي ضدصرع ديگر در درمان تشنج‌هاي مرتبط با LGS در اتحاديه اروپا در ژانويه 2007 ميلادي با نام تجاري اينوولون(Inovelon) و در آمريکا در نوامبر 2008 ميلادي با نام بانزل وارد بازار شد. 

بيشتر داروهاي ضدصرع، درجاتي از عوارض ناخواسته دارويي ايجاد مي‌کنند. هر چند عوارض رفتاري داروهاي ضدصرع اغلب ناديده گرفته مي‌شوند اما توجه به آنها ضروري است. بي‌قراري، رفتارهاي تهاجمي، سايکوز، اختلال‌هاي رفتاري، تحريک‌پذيري، بيش‌فعالي و کلافگي برخي از عوارض رفتاري مربوط به داروهاي ضدصرع هستند. عوامل دخيل در بروز اين عوارض عبارتند از ويژگي‌هاي فارماکولوژي دارو، حساسيت فرد به آن دارو، مشخصات داروي تجويزشده و ويژگي‌هاي شخصيتي بيمار. منظور از مشخصات داروي تجويزشده، دوزاژ و تداخل‌هاي دارويي است. آگاه بودن پزشکان و داروسازان از عوارض رفتاري، براي به حداقل رساندن تاثيرات منفي آن بر کيفيت زندگي بيماران ضروري است.
هدف از درمان صرع، بدون تشنج زندگي کردن بيمار در کنار حداقل عوارض دارويي است. هرگونه عارضه احتمالي بايد با بيمار مطرح شود. متاسفانه با وجود اينكه عوارض رفتاري به دنبال مصرف داروهاي ضدصرع شايع هستند، در بسياري از موارد از سوي پزشکان به‌عنوان عوارض دارويي در نظر گرفته نمي‌شوند حال اينكه اهميت بسياري دارند. اولين داروي ضدصرعي که مورد استفاده قرار گرفت، پتاسيم برومايد بود. مصرف اين دارو با بروميسم(که عبارت است از خواب آلودگي، سايکوز و دليريوم)، مرتبط دانسته شد. تقريبا همه داروهاي ضدتشنج باعث درجاتي از تغييرات شناختي، رفتاري يا عوارض ناخواسته روان‌پزشکي مي‌شوند. يکي از جديدترين داروهاي اين گروه، پرامپانل (Perampanel) نام دارد و در برگه اطلاعات دارويي آن درباره شيوع کمتر از يک درصدي افکار مرتبط با قتل در مصرف‌کنندگان، هشدار داده شده است اما بررسي‌ها نشان داده‌اند اين عارضه تنها مختص پرامپانل نيست.

این سمپوزیوم در تاریخ ۲۴ مرداد ۱۳۹۲ توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سالن آمفی تواتر بیمارستان مفید تهران برگزار خواهد شد. مباحث این سمپوزیوم شامل برخورد ودرمان  کودک در حال تشنج، تب وتشنج، تشنج استاتوس، تشنج  نوزادان، تشنج میوکلونیک، تشنج کلونیک واتونیک، سندرم های صرعی، تشنج  پارشیل، تشنج ابسانس، اختلالات الکترولیتی و تشنج، هیپوپارا تیروئیدی وتشنج، هیپوگلیسمی وتشنج، تروما وتشنج، درمان  تشنج می باشد.

اطلاعات بیشتر

صرع ژنراليزه با تشنج پايدار، يک اورژانس نورولوژي و نيازمند دارودرماني سريع است. داروهايي که براي اين منظور مورد استفاده قرار مي‌گيرند عبارتند از: بنزوديازپين‌ها و داروهاي ضدصرع. در شروع درمان، بنزوديازپين‌ها براي کنترل تشنج پايدار تجويز مي‌شوند و در ادامه يک داروي ضدصرع مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در انتخاب بنزوديازپين و ضدصرع مناسب براي درمان صرع ژنراليزه با تشنج پايدار، اثربخشي و عوارض ناخواسته هر کدام بايد در نظر گرفته شود. تعريف تشنج پايدار متغير است. در گذشته به تشنجي گفته مي‌شد که بيش از نيم ساعت طول بکشد و موجب آسيب عصبي غيرقابل برگشت شود اما به‌تدريج، مدت زماني که در اين تعريف براي تشنج پايدار در نظر گرفته شده، کوتاه‌تر شد. به دليل ماهيت اورژانس صرع ژنراليزه با تشنج پايدار، مطالعه‌هاي گذشته‌نگر تصادفي در مورد درمان‌هاي دارويي اين عارضه محدود هستند.

ادامه مطلب

سازمان غذا و داروی آمریکا به تازگی قرص های پرامپانل با نام تجاری فیکومپا را برای تشنج های پارشیال در بیماران مبتلا به صرع که بیش از 12 سال سن دارند مورد تایید قرار داده است. تشنج های پارشیال، شایع ترین نوع تشنج در مبتلایان به صرع هستند. برخی از مبتلایان به صرع با استفاده از درمان موجود موفق به کنترل مطلوب تشنج ها نمی شوند. نتایج حاصل از 3 مطالعه بالینی بهبود چشمگیری در کنترل تشنج بیماران دریافت کننده فیکومپا در مقایسه با مصرف کنندگان دارونما نشان داده است. شایع ترین عوارض گزارش شده توسط بیماران تحت درمان با فیکومپا در این مطالعات عبارت بودند از گیجی، خواب آلودگی، ضعف، تحریک پذیری، عفونت های مجاری تنفسی فوقانی، افزایش وزن، سرگیجه، آتاکسی، لنگش، عدم تعادل، اضطراب، تاری دید، دیس آرتری، بی حالی، حالت تهاجمی و پرخوابی. در برگه اطلاعات دارویی مربوط به فیکومپا، در مورد خطر جدی مشکلات عصبی روانی نظیر تحریک پذیری، تهاجم، خشم، اضطراب، پارانویا، خلق یوفوریک، بی قراری و تغییر وضعیت روانی هشدار داده شده است. برخی از این مشکلات تا به حدی جدی گزارش شده اند که تهدید کننده حیات بوده اند. در تعداد بسیار محدودی، از بیماران هم رفتارهای خشونت آمیز گزارش شده است. بنابراین به خانواده بیمار توصیه کنید در صورت مشاهده هرگونه تغییر رفتار با پزشک تماس بگیرند و اگر افزایش دوز دارو ضروری است، مانیتورینگ دقیق بیمار فراموش نشود.

در شماره اين هفته نشريه نورولوژي، محققان دانشگاه MIT و 2 بيمارستان بوستن آمريکا، حسگر مچي را معرفي کرده‌اند که ساده و غيرانسدادي بوده و مي‌تواند شدت تشنج‌هاي اپي‌لکتيک را به دقت آنچه EEG نشان مي‌دهد، بسنجد اما بدون آنکه به الکترودهاي اسکالپ و ليدهاي الکتريکي نياز داشته باشند. با اين وسيله ابداعي اطلاعات مفيدي از بيماران مبتلا به تشنج جمع‌آوري مي‌شود که در طول زندگي روزانه آنها رخ مي‌دهد، بدون آنکه نياز باشد به بيمارستان مراجعه کنند و تحت نظر قرار گيرند. از سويي اگر نتايج ثبت شده غيرمعمول باشند، مي‌تواند به بيماران هشدار دهد آيا تشنج به اندازه‌اي شديد است که لازم باشد داروهاي خود را مصرف کند يا خير. به گزارش سپید، اين گروه تحقيقاتي از ابتدا حسگر مچي مزبور را براي جمع‌آوري اطلاعات باليني باارزش از کودکان مبتلا به اوتيسم طراحي کرده بود، ولي بعد براي بيماران مبتلا به تشنج هم مورد استفاده قرار داد. اين حسگر هدايت‌ الکتريکي پوست را اندازه‌گيري مي‌کند و شاخصي است براي سيستم عصبي که پاسخ‌هاي بدن را کنترل مي‌کند.

محققان مچ‌بند تشخيص تشنج طراحي كرده‌اند كه با سنجش سطح تشنج در بيماران مبتلا به صرع، خطر بروز مرگ ناگهاني در بيماران را كاهش مي‌دهد. به منظور ارزيابي شدت تشنج در بيماران مبتلا به صرع، الكترودهايي به جمجمه متصل مي‌شود و از طريق دستگاه الكتروانسفالوگرافي (EEG) امواج مغزي بيمار مورد بررسي قرار مي‌گيرد كه اين امر مستلزم حضور فرد در مراكز درماني است. محققان MIT به سرپرستي پروفسور «روزاليند پيكارد» براي كمك به بيماران مصروع، حسگرهايي را درون يك مچ‌بند تعبيه كرده‌اند كه مي‌تواند سطح تشنج در بيمار را اندازه گيري كند. اين حسگرها در اصل براي شناسايي وضعيت عاطفي كودكان مبتلا به اوتيسم طراحي شده‌اند كه از طريق رسانايي الكتريكي پوست وضعيت سيستم عصبي سمپاتيك كودكان را مورد بررسي قرار مي‌دهند.
در مطالعه‌اي كه بر روي كودكان مبتلا به اوتيسم و مستعد تشنج در بيمارستان كودكان بوستون صورت گرفت،‌ مشخص شد كه هرچه رسانايي پوست در زمان بروز تشنج بيشتر باشد، به زمان بيشتري براي عادي شدن فعاليت امواج مغزي نياز است. تحقيقات قبلي نشان مي‌دهد، توقف طولاني مدت فعاليت امواج مغزي در زمان بروز تشنج، خطر بروز مرگ غيرمنتظره ناگهاني در صرع (SUDEP) را افزايش مي‌دهد كه اين حالت طي چند ساعت پس از بروز تشنج روي مي‌دهد و تعيين مدت زمان دقيق توقف امواج مغزي براي بيماران مصروع بسيار حائز اهميت است.
با استفاده از رسانايي پوست و به كمك حسگرهاي تعبيه شده در اين مچ‌بند مي‌توان شدت تشنج و مدت زمان توقف امواج مغزي را مشخص كرد و با اين روش بيمار و خانواده فرد مصروع مي‌توانند در صورت لزوم براي مراقبت‌هاي پزشكي بيشتر به مراكز درماني مراجعه كنند. اين مچ‌بندها بر روي تعدادي از كودكان مصروع بستري در بيمارستان و همزمان با دستگاه EEG‌ مورد آزمايش قرار گرفته است و نمونه اوليه از مدل تجاري آن در بيمارستان زنان و بيرگام در حال آزمايش است.

سازمان غذا و داروي آمريکا شکل قرص و محلول خوراکي کپرا(Keppra) با نام ژنريک لووتيراستام (Levetiracetam) را به عنوان درمان همراه در مبتلايان به تشنج‌هاي پارشيال در بزرگسالان و کودکان بالاي يک ماه مورد تاييد قرار داده است. کپرا پيش از اين به عنوان درمان همراه در درمان تشنج‌هاي پارشيال در بزرگسالان و کودکان بزرگ‌تر از 4 سال موردتاييد بود. تاييد اين دارو براساس نتايج مطالعه فاز 3 دوسوکور تصادفي چندمرکزي با استفاده از دارونما براي بررسي اثربخشي و تحمل محلول خوراکي کپرا (20 تا 50 ميلي‌گرم روزانه به ازاي هر کيلوگرم وزن بدن) در 116 بيمار خردسال با سابقه تشنج‌هاي پارشيال راجعه که سن آنها از 1 ماه تا 4 سال متغير بود انجام شد. در اين مطالعه کپرا به ميزان قابل‌توجهي دفعات تشنج را کاهش داد. به گزارش سپید، شايع‌ترين عوارض ناخواسته که در گروه تحت درمان با کپرا مشاهده شد، عبارت بودند از بي‌خوابي (شيوع 13 درصد در گروه مصرف‌کننده کپرا در مقايسه با شيوع 8/1 درصدي در گروه دريافت‌کننده دارونما) و تحريک‌پذيري (11درصد در مقايسه با صفر درصد).

شرکت داروسازي مارينوس (Marinus) اعلام کرده است که نورواستروييد گاناکسولون که براي درمان تشنج‌هاي پارشيال در دست بررسي بوده است، در مطالعات فاز II خود نتايج موفقيت‌آميزي به‌دست آورده است. در بيماران تحت‌درمان با اين دارو تناوب هفتگي تشنجات تا 23درصد در مقايسه با ميزان تناوب تشنجات قبل از شروع دارو کاهش داشته است. نتايج حاصل از اين مطالعه در شصت و پنجمين نشست سالانه انجمن صرع آمريکا در دسامبر سال 2011 ارائه شد. در مطالعه فاز II دوسوکور مذکور، 123 بيمار براي مدت 2 سال تحت‌درمان با روزانه 1200 تا 1500 ميلي‌گرم گاناکسولون قرار گرفتند. لازم به ذکر است که اين دارو به درمان‌هاي قبلي بيماران اضافه شد. داروهاي ديگر مورد استفاده در اين بيماران عبارت بودند از لاموتريژين، لوتيراستام، کاربامازپين و توپيرامات. 30درصد از بيماران پس از يک سال و 5 درصد از آنان پس از دو سال درمان را به پايان رساندند. طي اين مطالعات، گاناکسولون ايمن بود و به خوبي از سوي بيماران تحمل شد. شايع‌ترين عارضه جانبي ناشي از مصرف اين دارو عبارت بودند از سردرد، تشنج، ضعف، گيجي، گرفتگي گلو و احتقان بيني. در مجموع در 11درصد از بيماران اين مطالعه عوارض جانبي تجربه شد. (تشنج 2 درصد، گيجي 1/6 درصد، ضعف 1/6 درصد). در علايم حياتي بيماران، آزمون‌هاي پاراکلينيکي و نوار قلبي آنها تغيير خاصي مشاهده نشد.

جراحي براي درمان صرع روشي است که حتي خيلي از پزشکان ناخودآگاه نسبت به آن ذهنيتي منفي دارند ولي حالا يک مطالعه جديد در انگلستان حاکي از موفقيت بسيار عالي اين روش است. در اين مطالعه که روي 615 فرد بزرگسال دچار صرع‌هاي مقاوم به درمان طبي با سابقه حدودا 20 ساله تشنج‌ها انجام شد، جراحي توانست طي مدت 10 سال پيگيري، تقريبا نيمي از اين بيماران را بدون تشنج نگه دارد و کلا در 82 درصد موارد باعث بهبود قابل ملاحظه شود. در 11 درصد موارد باقي‌مانده نيز تشنج به صورت صرع پارشيل ساده در‌آمده بود که باعث از دست رفتن هوشياري فرد نمي‌شد. اين مطالعه همچنين نشان داد که جراحي رزکسيون ناحيه تمپورال قدامي نسبت به روش‌هاي رزکسيون کورتکس خارج از لوب تمپورال با کاهش 2 برابري عود تشنج همراه است.

دانشمندان ژنی را شناسایی كرده اند كه به ادعای آنها مسئول بروز صرع در برخی نوزادان است. صرع ارثی خوش خیم در كودكان (BFIE) به عنوان تشنج نوزادی شناخته می شود كه به صورت ارثی در برخی نوزادان بروز می كند. این تشنج ها در زمان شش ماهگی نوزاد اتفاق می افتد و در سن دوسالگی پایان می یابد. اما دلیل بروز این نوع صرع نادر در نوزادان سالم، سالها ذهن پژوهشگران را به خود مشغول كرده بود. اكنون گروهی بین المللی از محققان به سرپرستی دانشگاه ملبورن استرالیا می گویند كه یافته های آنها حاكی از وجود واریانی در ژن PRRT2 است كه یكی از مهمترین دلایل بروز صرع ارثی خوش خیم در كودكان محسوب می شود.
دانشمندان در مطالعات خود حدود 40 خانواده را در سراسر جهان بررسی كردند. آنها دریافتند كه نوزادان خانواده هایی كه دچار صرع ارثی خوش خیم می شوند واریانی را در ژن PRRT2 دارند كه موجب می شود پروتئین رمز گذاری شده ژن به صورت غلطی شكل بگیرد. با این حال عملكرد این ژن هنوز شناخته شده نیست و مشخص نیست چگونه تغییرات در این ژن می تواند موجب بروز صرع در نوزادان شود. این دانشمندان ادعا می كنند كشف این ژن فرصت با ارزشی برای یادگیری بیشتر در مورد عملكرد مغز و دلیل بروز صرع است.

با توجه به آنكه جراحان مغز و اعصاب به دنبال جراحي با چاقوي جراحي گاما هستند كه كمترين صدمه را به بافت مغزي برساند تا بتوانند ضايعه‌هاي مسبب تشنج و اپي‌ليپسي را درمان كنند، مطالعه‌هاي مختلف در اين زمينه نشان داده‌اند كه اين روش يك جايگزين موثر در ميكروسرجري تهاجمي‌ هامارتوم‌هاي هيپوتالاموس و ديگر ضايعه‌هايي است كه به‌طور عمقي درون مغز قرار دارند و باعث تشنج مي‌شوند. در بررسي‌هاي انجام شده توسط محققان فرانسوي و كانادايي روي بيماران 3 ساله كه با اين روش تحت درمان قرار گرفتند، تعداد بيماراني كه به طور قابل‌توجهي بدون تشنج شده بودند كاهش يافت. به طوري كه ميانگين تشنج‌هاي آنها قبل از عمل از 9 مورد در ماه به 6 تشنج در ماه پس از عمل رسيد. محققان اين مطالعه معتقدند كه راديوسرجري با گامانايف در طولاني‌مدت بسيار ايمن و موثر است و بيماران زيادي مي‌توانند از آن بهره ببرند. آنها مي‌توانند علاوه بر مزاياي كاهش تشنج، پيشرفت‌‌هايي در حوزه‌هاي رواني و شناختي، عملكرد مدرسه و يكپارچگي اجتماعي داشته باشند. البته به نظر مي‌رسد اين كودكان بايد براي مدت طولاني‌تر پيگيري شوند تا هرگونه تغييرهاي احتمالي در وضعيت آنها مشخص شود.

به تازگي اخباري به گوش مي‌رسند كه لوازم رسانه‌اي 3 بعدي ممكن است باعث ايجاد تشنج در بعضي كودكان و نوجوانان شوند و افرادي كه خود مبتلا به تشنج هستند، هنگام تماشاي تلويزيون‌هاي 3 بعدي به احتمال بيشتري در معرض اين حمله‌ها قرار مي‌گيرند. البته تاكنون مطالعه نظام‌مندي در مورد آثار بالقوه اين دسته از تلويزيون‌ها روي بيماران مبتلا به اپي‌لپسي انجام نشده و اين خبر در حد نظريه مطرح است. در اولين مطالعه گزارش‌شده، محققان دانشگاه مونيخ آلمان و سالزبورگ اتريش، 140 بيمار نوجوان (با ميانه سني 12 سال) را تحت آزمون استاندارد حساسيت به نور (به نام تحريك پاروکسيسمال نوري) قرار داده و آنها را به مدت 15 دقيقه با تلويزيون‌هاي 3 بعدي سرگرم كردند. تلويزيون‌ها، از نوع پلاسماي 3 بعدي 50 اينچ بود كه بيماران در فاصله 2 متري آنها قرار داشتند. سپس پاسخ به دو فرم از تحريك‌ها با EEG ثبت شده و مورد ارزيابي قرار گرفتند. كودكاني كه اپي‌لپسي شناخته شده داشتند، با 15 دقيقه تماشاي اين تلويزيون‌‌ها افزايش فعاليتي در EEG نشان ندادند و آن دسته از تشنج‌هايي هم كه با تماشاي تلويزيون برانگيخته مي‌شدند نيز ربطي به اين نوع تكنولوژي نداشت. البته حدود 20 درصد آنها علايم ديگري مانند تهوع، سردرد و سرگيجه داشتند.

محققان آمريکايي يک پروتز قابل‌انعطاف و فوق‌نازک مغزي ابداع کرده‌اند که مي‌تواند روزي براي درمان تشنج‌هاي اپي‌لپسي استفاده شود. در مطالعات حيواني محققان از وسيله‌اي استفاده مي‌کنند که نوعي الکترود قابل?مطابقت با سطح مغز است و با آن مي‌توان فعاليت مغز را به صورت بي‌سابقه‌اي تحت‌نظر قرار داد. در آينده، اين‌ آرايه‌هاي قابل‌انعطاف مي‌توانند با دقت کامل به نقطه‌اي اشاره کنند که تشنج‌ها در مغز شروع مي‌شود و شايد آنها را خاموش هم کنند. اين آرايه‌هاي الکترود قابل‌انعطاف به‌طور قابل‌توجهي انتخاب گزينه‌هاي جراحي را براي بيماران مبتلا به اپي‌لپسي که مقاوم به درمان هستند، بيشتر مي‌کند. در مدل حيواني‌، محققان امواج اسپيرالي را در فعاليت مغز مشاهده کردند که قبلا در طول تشنج ديده نشده بود. امواج مشابه آن تنها حين فيبريلاسيون بطني در عضله قلب وجود دارد. اگر اين يافته‌ها در مطالعات انساني نيز تاييد شوند، درمان تشنج‌ها با درمان، مانند آنچه براي آريتمي‌هاي قلبي استفاده مي‌شود، امکان‌پذير خواهد شد و درمان جراحي اپي‌لپسي بيش از بيش رايج مي‌شود.

تکنيک «تحريک مغز» که اخيرا به‌وسيله اداره کل غذا و داروي آمريکا براي درمان پارکينسون و لرزش اوليه تاييد شده، در رفع علايم بيماران مبتلا به تشنج‌هاي مقاوم به درمان نيز به‌طور قابل‌توجهي موثر عمل مي‌کند. سيستم NeuroPace Responsive Neurostimulation (RNS)، يک کامپيوتر کاشته شده مينياتوري است که مي‌تواند تشنج‌ها را با استفاده از الکترودهاي کاشته‌شده در داخل يا سطح مغز تشخيص دهد و با فرستادن يک پالس الکتريکي، آنها را متوقف کند. براي يک‌سوم بيماراني که به خاطر تشنج تحت درمان با 2 تا 3 دارو هستند اما باز هم کنترل نمي‌شوند، روش درمان استاندارد برداشتن قسمت غيرطبيعي بافت مغزي است که باعث تشنج شده و به اين ترتيب تشنج بيماران در بيش از 50 درصد آنها کنترل مي‌شود، اما بيماراني هستند که به علت عوارض جانبي بالقوه‌اي که جراحي بر جاي مي‌گذارد، کانديد اين نوع جراحي نيستند، بنابراين سيستم RNS يک جايگزين جذاب براي اين بيماران محسوب مي‌شود، خصوصا آنکه قابل برگشت هم هست.

سازمان غذا و داروي آمريکا قرص‌هاي اونفي (کلوبازام) را به‌عنوان درمان تکميلي تشنج‌هاي مرتبط با سندرم لنوکس-گاستات در بزرگسالان و کودکان بالاي 2 سال مورد تاييد قرار داده است. از آنجا که اونفي براي درمان اختلالي مورد تاييد قرار گرفته است که کمتر از 200 هزار نفر را در کشور آمريکا مبتلا کرده، در گروه داروهاي اورفان (داروهاي خاص) در بررسي‌هاي سازمان غذا و داروي آمريکا موردتوجه قرار گرفت.
سندرم لنوکس-گاستات ، شکل شديدي از صرع است که با تشنج‌هاي ناتوان‌کننده همراه مي‌شود. اين عارضه به سختي تحت‌کنترل قرار مي‌گيرد؛ بنابراين داشتن گزينه درماني تکميلي براي کنترلش بسيار ارزشمند است. سندرم لنوکس-گاستات معمولا قبل از 4 سالگي شروع مي‌شود و ممکن است در نتيجه مشکلات خاصي نظير ناهنجاري‌هاي مغزي، آسيب‌هاي شديد مغزي، عفونت‌هاي دستگاه عصبي مرکزي و بيماري‌هاي متابوليک يا دژنراتيو ارثي ايجاد شود. در 30 تا 35 درصد از بيماران هيچ علت مشخصي براي اين سندرم وجود ندارد. بيماران معمولا طيف وسيعي از تشنج‌هاي متناوب را تجربه مي‌کنند. شامل تشنج تونيک (سفت‌شدن بدن، بالا رفتن چشم‌ها، گشادشدن مردمک و الگوهاي تنفسي خاص)، تشنج آتونيک (از دست رفتن گذراي تون عضلاني و هوشياري)، تشنج آتيپيک ابسنس و تشنج ميوکلونيک (گرفتگي‌هاي ناگهاني عضلاني). بيشتر کودکان مبتلا به سندرم لنوکس-گاستات درجاتي از اختلال عملکرد ذهني يا ناتواني در پردازش اطلاعات را در کنار تاخير تکامل و مشکلات رفتاري تجربه مي‌کنند. اثربخشي اونفي در کنار ساير داروهاي ضدتشنج که بيمار در حال مصرف آنهاست در 2 مطالعه چندمرکزي در بيماران بزرگ‌تر از 2 سال بررسي شد. در هر کدام از اين مطالعات، داروي اونفي در زمينه اثربخشي آن در کاهش تناوب وقوع حملات تشنج‌ها مورد مطالعه قرار گرفت. در هر 2 مطالعه کنترل تشنج‌ها در بيماران دريافت‌کننده اونفي در مقايسه با گروه شاهد بهتر انجام شد. عوارض جانبي گزارش‌شده در دريافت‌کنندگان اونفي در مقايسه با دريافت‌کنندگان دارونما عبارت بودند از خواب‌آلودگي، تب، يبوست، سرفه، عفونت مجاري ادراري، تحريک‌پذيري، استفراغ، اختلال بلع، مشکلات تعادل، برونشيت و پنوموني. به علاوه اونفي ممکن است روند تفکر و مهارت‌هاي حرکتي را کُند کند.

به طور کلي بيماري‌‌هاي نورولوژيک در سالمندان شايع‌تر از ساير گروه‌‌هاي سني است. در ميان آنها اغلب موارد تشنج در سالمندان، ثانويه به بيماري‌هايي است که با افزايش سن مرتبط هستند. اگر بيماري مسبب تشنج تشخيص داده شده و برطرف شود، درمان درازمدت با داروهاي ضدتشنج ضروري نيست. از آنجا که سالمندان به دليل ابتلا به امراض مختلف، معمولا تحت درمان با داروهاي متعددي هستند، تشنج‌هاي ناشي از مصرف دارو نيز بايد در اين گروه سني درنظر گرفته شوند.

PDF متن کامل مقاله            HTML متن کامل مقاله