پزشکی بالینی

محققان آرژانتینی در تحقیقات جدید خود، شاخص بالقوه دیگری را برای تشخیص بیماری آلزایمر( شایع‌ترین نوع زوال عقل) یافته‌اند. محققان دانشگاه باهیا بلانکای آرژانتین بعد از مشاهده بیماران با احتمال بیماری آلزایمر، نتیجه گرفتند معاینه حرکات چشم آنان در هنگام خواندن از عوامل اولیه تشخیص این بیماری است. در این تحقیق، دانشمندان 18 بیمار با احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را مورد بررسی قرار دادند. از بیماران درخواست شد جملاتی به زبان اسپانیایی با ساختارهای گرامری متفاوت را بخوانند. در همین حال محققان حرکات چشم آنان را ثبت کردند.
با بررسی صورت گرفته محققان دریافتند بیماران مبتلا به آلزایمر تمرکز بصری کمتری در زمان خواندن دارند. حرکت چشم آنان در زمان خواندن آهسته‌تر و تثبیت پردازش داده‌های جدید طولانی‌تر است. سپس محققان از شرکت‌کنندگان درخواست کردند جملات را دوباره بخوانند. فرضیه بر این اساس بود که در دومین مرتبه، بیماران مفهوم جملات و معنی استنتاج شده را بهتر پیش‌بینی کنند، اما شرکت کنندگان حرکات چشم مشابهی داشتند. محققان دریافتند افراد مبتلا به بیماری آلزایمر ممکن است به دلیل آسیب عملکرد، بازیابی و کارکرد حافظه با مشکل بیشتری در ارزیابی و ذخیره اطلاعات روبرو باشند. آنها معتقدند استفاده از آنالیز چشم به تشخیص زودتر بیماری آلزایمر کمک می‌کند. نتایج این تحقیق در نشریه بالینی و تجربی نوروسایکولوژی منتشر شده است. 

محققان آمریکایی آزمایش ادراری جدیدی را توسعه داده‌اند که احتمال رد پیوند کلیه را در بیماران پیش‌بینی می‌کند. این آزمایش ادرار جدید علاوه بر تعیین احتمال رد عضو پیوندی، می‌تواند خطر رد پیوند کلیه اهدایی را چند هفته تا چند ماه قبل از آغاز نشانه‌های اصلی تشخیص دهد. دکتر «مانیکام سوتانتاریان» سرپرست تیم تحقیقاتی کالج پزشکی Weilll Cornelly تأکید می کند: در این آزمایش سه مولکول ژنتیکی در نمونه ادرار اندازه گیری می شود که امکان تشخیص دقیق رد پیوند کلیه را فراهم می‌کند.
با پیش‌بینی زودهنگام احتمال رد پیوند که می‌تواند منجر به از بین رفتن عضو اهدایی شود، پزشکان قادر به اتخاذ تدابیر درمانی جدید برای بیمار خواهند بود. آزمایش ادرار جدید همچنین می‌تواند به پزشکان برای تعیین دوز دقیق داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی که برای عدم رد عضو پیوندی تجویز می شود، کمک می کند. این آزمایش ادراری جدید، مدیریت دقیق وضعیت بیماران تحت عمل پیوند و تجویز داروهای مورد نیاز در صورت احتمال خطر رد پیوند را امکانپذیر می کند. نتایج این دستاورد تحقیقاتی در مجله The New England Journal of Medicine منتشر شده است.

محققان دانشگاه ملبورن در حال کار بر روی نوعی ایمپلنت مغزی جدید هستند که قادر خواهد بود دقایقی پیش از شروع، در خصوص وقوع حمله صرع هشدار دهد. یکی از ناخوشایندترین واقعیت‌ها در مورد بیماری صرع، غیرقابل پیش‌بینی‌بودن زمان بروز حملات آن است. فناوری ارائه‌شده دانشگاه ملبورن امکان آمادگی برای مبتلایان به این بیماری را تا حد امکان فراهم می‌کند و آن‌ها می‌توانند پیش از وقوع حمله، خود را از موقعیت‌هایی مانند کار با ماشین‌آلات سنگین یا رانندگی که ممکن است به خود یا دیگران آسیب برساند، دور کنند. رهبری این پروژه را مارک کوک بر عهده دارد و شرکت دارو سازی امریکایی به نام NeuroVista حامی مالی آن اعلام شده است.
در ابتدا نرم‌افزار ایمپلت جدید، فعالیت امواج مغزی پوشاننده آن را رهگیری می‌کند تا نوع فعالیت غیرطبیعی و دارای ویژگی بالقوه برای یک حمله صرع را شناسایی کند. زمانی که این نرم‌افزار دارای داده کافی برای انجام این پیش‌بینی باشد، ابزار به محض این شناسایی چنین فعالیتی، سیگنالی را به یک گیرنده‌ مخابره می‌کند. این گیرنده در قسمت بیرونی لباس کاربر نصب شده است.
در آزمایش‌های انجام‌ شده، 15 فرد مبتلا به صرع، از این سیستم به مدت چهار ماه استفاده کردند و فناوری ارائه‌ شده 65 درصد اوقات، حملات صرع را برای 11 نفر آن‌ها با موفقیت پیش‌بینی کرد. برای دو نفر از این این سوژه‌ها، ابزار در هر بار و چهار دقیقه پیش از شروع، حمله را با موفقیت پیش‌بینی کرد. همچنین سیستم مزبور حملاتی را ثبت کرد که خود سوژه‌ها از آن‌ها مطلع نبودند. یکی از این افراد اعلام کرد که طی مدت مشخص‌شده، 11 بار حمله صرع را تجربه کرده، این در حالی بود که ایمپلنت مورد کاربرد، این تجربه را برای وی حدود 102 بار ثبت کرده بود.
کریستین الگر از دانشگاه بن آلمان بر این باور است که بیماران مبتلا به صرع، فقط متوجه یک چهارم حملاتی که تجربه می‌کنند، می‌شوند. دانشمندان امیدوارند این ایمپلنت بتواند در آینده به داروهای ضدصرع کمک کند. اثرگذاری این داروها بیش از 15 دقیقه زمان می‌برد و هنگام شروع حمله، اغلب کارآمد نیستند. با پیش‌بینی وقوع این حملات، می‌توان کارآیی این داروها را به منظور جلوگیری از وقوع چنین حملاتی، اثبات کرد.

تعداد قابل توجهي از ژن‌ها در ابتلا به بيماري‌هاي چند عاملي پيچيده دخيل شناخته شده‌اند. به تازگي پژوهشگراني از کشورهاي سوئد، اسپانيا، سوئيس، چين و آمريکا در پژوهشي مشترک به بررسي نحوه تظاهر ژن‌ها در مبتلايان به ديابت نوع دو پرداخته‌اند. اين مطالعه نشان داده است تظاهر گروهي از ژن‌ها که تظاهر همزمان داشته و متعلق به خانواده ژن‌هاي مرتبط با اينترلوکين يک هستند با وقوع آتي ديابت نوع دو و کاهش ترشح انسوليني در ارتباطند. يکي از ژن‌هايي که به شدت در سلول‌هاي جزاير پانکراسي اين افراد متظاهر مي‌شود، ژن (SFRP4 (Secreted Frizzled- related protein 4 است که تظاهر آن با تظاهر ديگر پروتئين‌هاي التهابي هم‌خواني و مطابقت دارد. ترشح پروتئين‌هاي حاصل از اين ژن توسط IL-1B تحريک مي‌گردد. مطالعات اين پژوهشگران نشان داده است افزايش سطح خوني SFRP4 از طريق کاستن از تظاهر کانال‌هاي کلسيمي بر روي سلول‌هاي جزيره‌ايي و نيز کاهش اگزوسيتوز انسوليني، به کاهش تحمل نسبت به گلوکز مي‌انجامد. افزايش ترشح اين پروتئين سال‌ها پيش از وقوع باليني و تشخيص ديابت نوع دو قابل رديابي در خون بيماران است و بنابراين SFRP4 مي‌تواند يک شاخص بالقوه براي تشخيص زودهنگام يا حتي پيش‌بيني وقوع آتي اين بيماري باشد.

دانشمندان دانشگاه براون نشان داده‌اند که اسکن‌های مغزی می‌تواند میزان دوام عشق در میان زوجها را تخمین بزنند. دانشمندان متوجه الگوهایی در فعالیت مغزی داوطلبان شدند که اخیرا عاشق شده و دریافتند که می‌توان دوام این عشق را تا سه سال بعد پیش‌بینی کنند. این یافته‌ها نشان داده که حتی زمانی که این داوطلبان ادعای عشق حقیقی داشتند، محققان با بررسی فعالیت نورونهای مغزی آنها می‌توانستند قدرت این احساسات و دوام آن را تشخیص دهند. به این داوطلبان تصاویری از همسر آنها نشان داده شد و از آنها خواسته شد تا خاطرات خود را در زمان اسکن مغزی مرور کنند. هنگامی مغز داوطلبان از فعالیت بیشتری در منطقه هسته دمی که مسئول واکنش احساسی در برابر زیبایی بصری بوده و فعالیت کمتر در قشر اوربیتوفرونتال میانی که مسئول انتقاد و قضاوت است، برخوردار بود،‌ رابطه زوجها بیشتر دوام پیدا می‌کرد. جالب اینجاست که مراکز لذت‌جویی در مغز زوجهایی که بیشتر با هم می‌ماندند، از فعالیت کمتری برخوردار بودند. دانشمندان می‌گویند که کاهش فعالیت در این منطقه که به اعتیاد و پاداش جویی مرتبط بوده، با احساس بی‌نیازی و رضایت ارتباط دارد.

پيش‌بيني وقوع زايمان زودرس در زمان پرخطر مي‌تواند در تصميم‌گيري باليني براي مديريت درمان بسيار با ارزش باشد. به تازگي پژوهشگران يوناني با مطالعه بر روي 142 خانم باردار در فاصله هفته‌هاي 33-22 بارداري موفق به معرفي روش جديدي براي پيش‌بيني وقوع زايمان زودرس شده‌اند. در اين روش از ترکيب نتايج آزمايش خون و معاينه لگن براي پيش‌بيني زايمان زودرس استفاده مي‌شود.
در اين تحقيق شاخص‌هاي متعددي در خون زنان باردار مورد اندازه‌گيري قرار گرفت و در نهايت مشخص شده ترکيب سه شاخص با يکديگر مي‌تواند بيشتري دقت تشخيصي براي پيش‌بيني زايمان زودرس را فراهم کند. اين سه شاخص عبارتند از؛ سطح سرمي اينترکولين-10، سطح سرمي رنتز (RANTEZ) و طول گردن رحم. مدلي که بر اساس ترکيب اين سه شاخص طراحي شده بود با حساسيت 74%، ويژگي 87%، ارزش اخباري مثبت 76% و ارزش اخباري منفي 86 درصد قادر به پيش‌بيني زايمان زودرس است. مثبت بودن اين شاخص با نسبت درستنمايي 8/5 ظرف 7 روز از نظر زايمان زودرس همراه است. با توجه به سادگي اين روش که شامل تنها يک آزمايش خون و يک معاينه لگن است، انتظار مي‌رود بتوان به راحتي از آن در موارد باليني استفاده کرد.

محققان بيمارستان هنري‌فورد در ايالات متحده دريافته‌اند كه وجود پروتئين زيادي در يك تست‌ادرار معمول يك نشانگر موثر و پيش‌بيني‌كننده براي نارسايي حاد كليه در بيماران سپسيس حاد است. اين محققان داده‌هاي 328 بيمار بدون سابقه قبلي پروتئين در ادرار را آناليز کرده و متوجه شدند كه تست نوار ادراري مي‌تواند حضور نارسايي كليوي را در 55 درصد اين بيماران پيش‌بيني كند. البته نوار ادراري معمولا براي تشخيص عفونت‌هاي دستگاه ادراري استفاده مي‌شود و حالا براي نخستين‌بار است كه محققان دقت اين تست را براي تشخيص نارسايي كليوي در بيماران مبتلا به سپسيس ارزيابي كرده‌اند. نتايج نهايي نشان مي‌دهند نوار ادراري يک تست مفيد است که به طور گسترده‌اي در دسترس قرار داشته و با هزينه پايين قابل‌انجام است. از سويي پروتئينوري نتايج مثبت كاذب كمي دارد و نسبت به بيوماركرهاي ديگر آستانه بالاتري براي تشخيصي موارد بيشتري از نارسايي حاد كليه از خود نشان مي‌دهد. به اين ترتيب امكان تشخيص سريع‌تر نارسايي كليوي قبل از صدمه ديدن كليه امکان‌پذير ميشود.

مطالعه?اي جديد نشان مي‌دهد که بعضي انواع سرطان پستان تلاش مي‌کنند، سريع‌تر از آنچه پزشکان فکر مي‌کنند گسترش يابند و يک تست خون شايد روزي راهي باشد براي تشخيص زودرس آنها. در اين مطالعه 302 بيمار مبتلا به سرطان پستان در مراحل اوليه مورد بررسي قرار گرفتند و مشخص شد 25 درصد بيماران که هيچ نشانه‌اي از گسترش و متاستاز تومور نداشته، لنف‌نود قابل لمسي نيز نداشتند، سلول‌هاي سرطاني را در جريان گردش خون خود داشته‌اند. اين بيماران بدترين پيامدها را نيز تجربه مي‌کردند، زيرا به احتمال 4 برابر بيشتر با عود سرطان يا فوت ناشي از آن مواجه مي‌شدند. در مجموع 15 درصد بيماراني که تست سلول‌هاي سرطاني در گردش (CTCs) آنها مثبت بود، دچار عود سرطان شدند و 10 درصد آنها نيز فوت کردند، در مقايسه با به ترتيب 3 درصد و 2 درصد از بيماراني که از نظر اين تست منفي بودند بنابراين تشخيص اين سلول مي‌تواند پيامد نهايي بيماران را پيش‌بيني و به انکولوژيست‌ها کمک کند نحوه پيشرفت بيماري را حدس بزنند. اين تست که Cell Search نام دارد، حدود 500 تا 600 دلار هزينه دارد و اطلاعات ذي‌قيمتي درباره آينده بيماران فراهم مي‌آورد.

با بروز چاقي در جهان و تلاش محققان براي يافتن راه‌ها جهت حل اين معضل بزرگ، پژوهشگران به تازگي دريافتند که اسکن مغز با فانکشنال MRI مي‌تواند ميزان وزن‌گيري افراد را در آينده پيش‌بيني کند. پژوهشگران اين مطالعه نشان داده‌اند که ارتباطي ميان پاسخ‌هاي مغزي مشاهده شده در fMRI به محرک‌هاي اشتها‌آور و رفتار تغذيه‌اي فرد در آينده وجود دارد. اين مطالعه يکي از اولين مطالعاتي است که از پاسخ‌هاي مشاهده شده در اسکنرها براي پيش‌بيني رفتارهاي آينده در طول زمان استفاده مي‌کند. درواقع استفاده از تصاوير فعاليت مغزي براي پيش‌بيني رفتارهاي آينده شخص بسيار مفيد است. وقتي مغز پاسخ‌هاي قوي به محرک‌هاي غذايي مي‌دهد، کساني هستند که در آينده به پرخوري روي مي‌آورند و دچار اضافه‌وزن مي‌شوند. ارتباط ميان پاسخ‌هاي قوي مغز و خوردن غذا و وزن‌گيري در تصاوير و فعاليت‌هاي جنسي نيز ديده مي‌شود. در واقع نوع پاسخي که در اسکن‌هاي مغزي هنگام ديدن تصاوير جنسي مشاهده مي‌شود تمايلات شخص را به مسايل جنسي در آينده نشان مي‌دهد.

يك محقق آمريكايي مدعي شده كه با اسكن مغزي مي‌تواند با دقت 80 درصد به پيش‌بيني زودهنگام امكان اشتباه در آزمايشات رياضي استاندارد توسط انسان بپردازد. فدريكو كرت، دكتراي علوم رايانه دانشگاه آريزونا در تحقيقات خود دريافت كه دانشجويان اين دانشگاه كه هنوز در حال يادگيري زبان انگليسي هستند در مقايسه با افراد مسلط‌ تر مشكل بيشتري در پاسخ به سؤالات دارند. اين در حالي بود كه برخي از اين سؤالات در حوزه‌هاي كاملا مختلف قرار داشته و چگونگي ابراز آن به عنوان يك عامل تاثير گذار محسوب نمي‌شد.
كرت در پژوهش خود براي درك ريشه اين مشكل با اتصال يك دستگاه نوارالكترونيكي به سر داوطلبان، به برآورد سطح تعامل و حجم کار شناختی آنها در زمان پاسخ به سؤالات رياضي پرداخت. نتيجه اين آزمايش يك مجموعه از الگوهاي فعاليت امواج مغزي بود كه نشان‌دهنده امكان بروز محدوديت در ميزان پردازش در برخي مواقع بودند. در حقيقت طبق اين پژوهش كه در مجله Cerebral Contex منتشر شده، احتمال بروز يك اشتباه با احساسات و همچنين الزامات پردازشي افزايش مي‌يافت.
به گزارش ایسنا، محققان اين پژوهش كه به ثبت تصاوير مغزي از داوطلبان در زمان آماده‌سازي براي كارهاي درسي مي‌پرداختند، متوجه يك افزايش در فعاليت لوب‌هاي قدامي و آهيانه شدند كه مسؤول تنظيم احساسات منفي و حفظ تمركز فرد بر كار هستند. اين در حالي بود كه حتي اشاره به يك مسأله رياضي باعث افزايش بار كاري مغز در برخي داوطلبان، افزايش سطح پريشاني و در نتيجه بروز اشتباه مي‌شد. كرت طبق اين مشاهدات توانست به طراحي يك مجموعه الگوريتم با قابليت شناسايي اين الگوها در تفكرات داوطلبان با فاصله 20 ثانيه پيش از بروز اشتباه بپردازد. هدف اين محققان ايجاد سيستم‌هاي كمكي براي مداخله قبل يا در زمان تقلاي فرد براي حل مشكل و تسهيل فرايند يادگيري و كاراتر كردن آن در معلم و دانشجو است.

دانشمندان دانشگاه دارتماوث در پژوهش جديد خود نشان داده‌اند كه اسكن‌هاي ام‌آرآي كاربردي مي‌تواند در مورد اشتهاي ابتدايي فرد قضاوت كرده و رفتارهاي جنسي يا افزایش وزن را پيش‌بيني كنند. اين محققان به اسكن مغز 58 زن جوان در زمان نمايش تصاوير مختلفي از غذاها، مناظر، حيوانات و افراد پرداخته و فعاليت‌هاي هسته اکومبنس يا مركز پاداش مغز آنها را بررسي كردند. اين داوطلبان شش ماه بعد دوباره مورد آزمايش قرار گرفتند. محققان دريافتند آن دسته از داوطلباني كه مغز آنها در زمان مشاهده غذا واكنش نشان داده بود، نسبت به ديگر داوطلبان دچار افزايش وزن شده بودند.
پژوهش‌هاي ديگر از ام‌آرآي كاربردي براي پيش‌بيني رفتار استفاده كرده‌اند كه يكي از آنها نشان داده اين اسكن‌ها مي‌تواند بطور دقيق‌تري رفتار شخص را پيش‌بيني كنند. در اين پژوهش، محققان به بررسي قشر جلو مغزي مياني و بخش پرکنیوس كه با خودآگاهي مرتبط هستند، پرداختند.
به گزارش ایسنا، هدف محققان دارتماوث، درك پايه فيزيولوژيكي براي نیروی اراده و چگونگي توانايي عوامل محيطي در تضعیف آن است. درك پايه‌هاي عصبي رفتارها مي‌تواند به درمانها يا حداقل آگاهي براي كمك به كنترل بهتر نفس در افراد منجر شود. اين پژوهش در مجله Neuroscience منتشر شده است.

با كمك يك تكنولوژي جديد اين امكان فراهم شده تا سلول‌هاي خاصي در خون تشخيص داده شوند كه حمله قريب‌الوقوع قلبي را پيش‌بيني مي‌كنند. به اين ترتيب پزشكان مي‌توانند به راحتي بگويند چه شخصي در معرض حمله قلبي قرار دارد. اين سلول‌ها از ديواره ضعيف‌شده عروق خوني نشت مي‌كنند و امكان تشخيص خود را فراهم مي‌آورند. اين سلول‌ها كه «سلول‌هاي اندوتليال در گردش يا CECs» ناميده مي‌شوند قاصد بروز مراحل اوليه حمله قلبي هستند. امروزه متخصصان قلب معتقدند حمله‌هاي قلبي از چند روز قبل از اينكه يك لخته به‌طور واقعي شكل بگيرد و جريان خون قلب را مسدود كند، شروع مي‌شود. به گزارش سپید، مراحل اوليه يك حمله قلبي با ضعيف‌شدن يا پاره‌شدن ديواره عروق خوني همراه است كه سلول‌هاي التهابي را جذب مي‌كند و به سلول‌هاي اندوتليال پوشاننده ديواره داخلي عروق خوني صدمه مي‌زند. سپس تحت فشار زياد التهاب، اين سلول‌ها مهاجرت کرده و شروع به ملحق شدن به هم مي‌كنند تا بعدا بتوانند جريان خون را مسدود كنند. بنابراين با تشخيص زودهنگام اين سلول‌ها شايد بتوان احتمال حمله قريب‌الوقوع حمله قلبي را پيش‌بيني و از بروز آن جلوگيري كرد. اگر اعتبار اين تست تاييد شود، مي‌تواند سريعا در بالين مورد استفاده قرار گيرد و جان بيماران زيادي را نجات دهد.