..:::: دستيابي محققان به كليد درمان بيماريهاي چشمي با رمزگشايي از ژنوم چشم كرم پهن ::::..
محققان موسسه تكنولوژي ماساچوست (MIT) با رمزگشايي از ژنوم چشم كرم پهن اميدوارند بتوانند شيوههاي نويني براي درمان بيماري هاي چشم بيابند. كرم پهن پلاناريان قادر به بازسازي مجدد بخش هاي از دست رفته بدن است و بدليل همين ويژگي بسيار مورد توجه محققان قرار دارد. محققان ژنوم كامل چشم كرم پهن را رمزگشايي كرده و معتقدند كه اين جانور مي تواند نقش محوري بعنوان مدلي براي تحقيقات در حوزه چشم و بيماري هاي آن باشد.
پروفسور «پيتر ردين» به همراه «سيلويان لاپان» از محققان MIT بيش از دو هزار نمونه چشم كرم پهن پلاناريان را مورد بررسي قرار داد و 600 ژن فعال كشف كردند. مدل قبلي از روي نمونه ژنوم چشم مگس ميوه تهيه شده بود، اما ژنوم كرم پهن طيف به مراتب وسيع تري را در اختيار محققان قرار مي دهد و برخي از ژن هاي كشف شده پيش از اين در چشم مگس ميوه شناسايي نشده بودند. همچنين برخي ژن هاي مرتبط با توسعه بافت چشم و ژن هاي مرتبط با دژنراسيون ماكولاي مرتبط با سن و سندرم آشر كه باعث بيماري تخريب پيشرونده شبيكه مي شود، در تحقيقات قبلي مشخص نشده بودند.پروفسور «ردين» خاطر نشان مي كند: دستيابي به فهرست كامل ژنوم كرم پهن، جامع ترين فهرست ژنومي دخيل در بيولوژي چشم را در اختيار محققان قرار داده و مي توان از آنها براي سرعت بخشيدن به تحقيقات در خصوص عملكرد ژن ها در بروز بيماري هاي مختلف چشمي استفاده كرد.
تحقيقات جديد نشان ميدهد، حضور كودكان در محيطهاي باز و بهرهمندي از نور طبيعي ميتواند به توسعه قدرت بينايي و پيشگيري از ابتلا به نزديك بيني در سنين نوجواني منجر شود. در تحقيقات قبلي ارتباط ميان حضور در محيط باز و بهبود قدرت بينايي كودكان شناسايي شده بود، اما به طور دقيق مشخص نشده بود كه اين امر ناشي از فعاليت جسمي و تحرك در طبيعت است يا نور طبيعي تنها عامل دخيل در اين موضوع است. پژوهش صورت گرفته توسط محققان دانشگاه هاي بريستول و كارديف نخستين مطالعه در خصوص تأثيرات مثبت نور طبيعي بر سلامت و ارتقاء قدرت بينايي كودكان محسوب ميشود.
محققان آمریکایی نسل جدیدی از لنز مصنوعی را طراحی کردهاند که شباهت زیادی به لنز طبیعی چشم داشته و میتواند در آینده جایگزین لنز طبیعی صدمه دیده شود. فناوری طراحی لنز جدید GRIN یا «اپتیک شاخص شیب انکسار» نام دارد؛ این لنز از هزاران لایه پلیمری در مقیاس نانو ساخته شده که قادر به منحرف کردن یا شکست نور با درجات مختلف در زمان عبور از درون لنز است. «مایکل پونتینگ» از محققان پلیمر و سرپرست تیم تحقیقاتی تأکید می کند: چشم انسان یک لنز GRIN است؛ نور از لنز جلوی چشم عبور کرده و به عقب چشم میرسد و در درجات مختلف شکسته میشود که در این حالت مسیر نور بدون تکیه بر اپتیک پیچیده براحتی کنترل می شود.
محققان دانشگاه ساوثهمپتون در کشف جدیدی که میتواند امید دوبارهای برای مبتلایان به فقدان بینایی در اثر رتینیت پیگمانتر یا انحطاط ماکولا باشد، دریافتهاند که سلولهای قرنیه ممکن است بتوانند جای سلولهای تخریب شده شبکیه را گرفته و از نابینایی جلوگیری کند. این محققان به بررسی سلولهای استروما لیمبال قرنیه در لمب قرنیه که یک ناحیه ضخیم در جلوی چشم بوده، پرداختند.
دانشمندان مؤسسه علمی وایزمن در تلاش برای کمک به نابینایان در مسیریابی ایمنتر و موثرتر از یک منبع غیرمنتظره یعنی سبیلهای موش الهام گرفتهاند. این محققان از داوطلبان خواسته بودند تا چشمبند بسته و از یک سبیل پلاستیکی منعطف 30 سانتیمتری بر روی انگشت اشاره که در پایه آن حسگرهای نیرو و موقعیت قرار گرفته بود، برای مسیریابی استفاده کنند. در دنیای موشها، حرکت سبیلها شامل عقب و جلو بردن آنها در حدود هشت بار در یک ثانیه برای موقعیت یابی اجسام در محیط اطرافشان است. این نتایج که در مجله Neuroscience منتشر شده، میتواند به درک بهتر از فرآیند حس و ساخت دستگاههای کوچک قابل پوشش بر روی دست منجر شود که ورودیهای ویدیویی را به تحریک مکانیکی تبدیل کرده و به نابینایان یک کمک حسی شهودی ارائه میکنند.
دانشمندان با استفاده از كاشت پروتز شبكيه موفق شدند بينايي را به موشهاي نابينا بازگردانند. اين موفقيت ميتواند براي ميليونها نابينا در سراسر جهان اميدواركننده باشد. بينايي اين موشها به اندازهيي رضايتبخش بود كه قادر به تشخيص چهره يك نوزاد، بسياري از جزئيات يك صحنه در پارك و ردگيري يك تصوير متحرك بودند. دانشمندان از عينكهاي هايتك مجهز به يك دوربين ريز و نه عمل جراحي استفاده كردند. شيلا نيرنبرگ، دانشمند عصبشناس از كالج پزشكي كرنل در نيويورك اميدوار است در آينده اين رويكرد را در مورد بيماران انساني به كار برد.
یافتههای پژوهشی جدید حاکی از آن است که ممکن است داروهای استاتین کاهش کلسترول خون و دیابت نوع دو، خطر ابتلا به آب مروارید وابسته به سن را افزایش دهد. محققان برای انجام این پژوهش، شش هزار و 400 نفر را طی سالهای 2007 تا 2008 در درمانگاه بینایی سنجی دانشگاه واترلوي کانادا مورد بررسی قرار دادند. از این تعداد 452 نفر نیز به دیابت مبتلا بودند. 56 درصد از بیماران دیابتی و 16 درصد از غیر دیابتیهای این پژوهش از داروهای استاتین استفاده میکردند.
محققان آمريكايي با استفاده از سلولهاي بنيادي پوست موفق به بهبود بينايي در موشهاي كور شدند كه به گفته آنها، اين دستاورد ميتواند براي درمان بيماران مبتلا به دژنراسیون ماکولا مورد استفاده قرار گيرد. دژنراسيون ماكولا شايعترين علت كوري در افراد مسن محسوب ميشود كه در آن، قسمت حساس به نور شبكيه (ماكولا يا لكه زرد) تخريب مي شود. يافته جديد محققان مركز پزشكي دانشگاه كلمبيا نشان ميدهد، سلول هاي بنيادي قلب و نخاع القا شده از سلولهاي پوست افراد بالغ با خواص جنيني ميتوانند در آينده نزديك براي بهبود و بازگرداندن بينايي در بيماران مبتلا به دژنراسيون ماكولا مورد استفاده قرار گيرند. اين سلولهاي پر توان القايي (iPSC) مانند سلولهاي بنيادي جنيني قابليت تبديل شدن به انواع مختلف سلول را دارند.
محققان آمريكايي موفق به كشف روش جديدي براي تهيه نقشه بينايي در مغز بر اساس ساختار فردي مغز حتي براي افراد نابينا شدند. محققان دانشگاه پنسيلوانيا براي تهيه نقشه بينايي، از دستگاه اسكن رزونانس مغناطيسي عملكردي (fMRI) براي اندازه گيري فعاليت مغزي 25 داوطلب با ديد طبيعي استفاده كرده و موفق به شناسايي يك رابطه آماري دقيق بين ساختار چين خوردگي هاي مغز و نمايش بصري شدند. دكتر «جفري آگوئير» استاديار نورولوژي دانشگاه پنسيلوانيا و نويسنده ارشد اين تحقيق تأكيد مي كند: با اندازه گيري آناتومي مغز و استفاده از يك الگوريتم، مي توانيم نقشه بينايي هر فرد را بر روي سطح مغز بدقت پيش بيني و ترسيم كنيم. اين محقق خاطر نشان مي كند: در ابتدا به نظر مي رسد كه منطقه بصري مغز هر فرد داراي شكل و اندازه متفاوت است، اما اين تفاوت هاي فردي در آناتومي مغز با استفاده از الگوي رياضي جديد مورد استفاده كاملا از بين مي رود. در حال حاضر با استفاده از اين روش مي توان نحوه تغيير سازمان مغز در اثر از دست دادن بينايي را مورد بررسي و مطالعه قرار داد. اين دستاورد جديد، گام مهمي براي بازگرداندن قدرت بينايي با استفاده از دستگاه تحريك كننده سطح مغز محسوب مي شود. نتايج اين مطالعه در مجله Current Biology منتشر شده است.
پژوهش محققان دانشگاه هاروارد حاکی از آن است افرادی که روزانه حداقل سه فنجان قهوه و به ویژه نوع کافئیندار آن را مینوشند ممکن است در خطر بالایی از ابتلا به آب سیاه (کوری تدریجی) قرار داشته باشند. بهمنظور انجام این پژوهش، محققان 79 هزار زن و 41 هزار مرد که سابقه ابتلا به گلوکوم را نداشتند، مورد بررسی قرار دادند. طی این مطالعه میزان قهوه مصرفی توسط افراد شرکتکننده نیز مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس این گزارش، طی مطالعهای جداگانه که بر گروهی از اسکاندیناویها صورت گرفت، مشخص شد که با مصرف هرچه بیشتر کافئین، احتمال ابتلا به گلوکوم 66 درصد افزایش مییابد. بالاترین میزان ابتلا به گلوکوم و همچنین بالاترین میزان مصرف قهوه کافئیندار در جهان متعلق به اسکاندیناویهاست.
تا پيش از اين عينكها و لنزهاي تماسي در درمان نزديكبيني تأثير نداشته و تنها آن را جبران ميكردند اما اكنون تيمي از دانشمندان دانشكده بيناييسنجي دانشگاه دولتي نيويورك دست به ساخت لنزهاي تماسي تجربي جديدي زدهاند كه ميتواند از پيشرفت نزديك بيني آغاز شده در دوران كودك طي دوران بزرگسالي جلوگيري كند. نزديكبيني در نتيجه بيشتر شدن طول چشم اتفاق ميافتد. اين امر باعث ميشود كه نور اجسام دور قدري در جلوي شبكيه بجاي روي آن متمركز شود كه در پي آن اجسام دورتر از تمركز خارج ميشوند.
محققان آمریکایی با مطالعه بر 300 هزار بیمار دریافتند افرادی که بهمنظور کاهش خطر وقوع بیماریهای قلبی و عروقی از داروهای استاتینی استفاده میکنند، کمتر در خطر ابتلا به آب سیاه (کوری تدریجی) قرار دارند. محققان دانشگاه میشیگان آمریکا به سرپرستی دکتر "جاشوا استین" دریافتند افرادی که به مدت دو سال مرتبا از استاتین استفاده میکردند در مقایسه با دیگران هشت درصد کمتر به کوری تدریجی مبتلا میشوند. طی این پژوهش که بر اساس شواهدی حاکی از تاثیرگذاری استاتین بر حفظ عصب بینایی و فیبرهای عصب شبکیه چشم صورت گرفت، محققان 300 هزار سالمند 60 سال و بالاتر را که بهمنظور کنترل فشار خون و چربیهای مضر استاتین مصرف میکردند از نظر خطر ابتلای این بیماران به آب سیاه زاویه باز (دلیل اصلی برای از دست رفتن میدان بینایی) از سال 2001 تا 2009 مورد بررسی قرار دادند.
ساكنان كشورهاي جهان سوم بزودي ميتوانند با عينكهاي جديد، شاهد نگاه جديدي به جهان باشند. عينكهاي «Eyejusters» به فرد اجازه ميدهد تا با چرخاندن يك شاخص در كنار دسته عينك تصاوير را با تمركز دلخواه مشاهده كند. كاربر ميتواند شاخص قابل جابجايي را چرخانده تا زماني كه صحنه مورد نظر در نقطه تمركز مناسب قرار گيرد كه آن را به يك دستگاه آزمايش بينايي در يك عينك تبديل كرده است. فناوري «عدسي لغزشي» مورد استفاده در اين عينك در حقيقت حالت اصلاحشده ايدهاي است كه در دهه 1920 بوجود آمده بود. با لغزاندن يكي از عدسيها بر روي عدسي ديگر، نسخه عدسي براي ارائه بينايي بهتر تغيير ميكند. اين عينكها بويژه براي كشورهايي مناسب بوده كه از چشمپزشك كافي براي تشخيص نمره چشم افراد برخوردار نيستند. بر اساس آمار سازمان جهاني بهداشت، حدود 670 ميليون انسان از عينك مناسب نمره چشم خود برخوردار نيستند. اين عينكها اكنون در سودان، اوگاندا، كامرون، موروكو و هند در دسترس قرار گرفتهاند. قيمت اين عينكها در آمريكا 40 دلار تعيين شده و همچنين ميتوان از آنها به عنوان عينك مطالعه نيز استفاده كرد.

دانشمندان موفق شده اند چشم بیونیكی (الكترونیكی) بسازند كه از نور برای تامین انرژی خود استفاده می كند. دانش پژوهان دانشگاه استنفورد آمریكا برای ساخت این وسیله از یك جفت لنز خاص برای تاباندن نور در طیف نزدیك به فروسرخ به داخل چشم استفاده كردند. نتایج این تحقیقات در نشریه نیچر فوتونیكس منتشر شده است. این فرآیند به چشم بیونیك نیرو می بخشد و اطلاعاتی به چشم بیمار ارسال می شود كه به بینایی او كمك می كند.
افراد داراي نقص بينايي متوسط بزودي با دستگاه جديد دانشمندان اسپانيايي ميتوانند از موانع جلوي راه خود به آساني آگاه شوند. دستگاه جديد محققان دانشگاه UC3M مادريد براي آن دسته از افرادي طراحي شده كه در اثر نقصان بينايي ناشي از بيماري هايي مانند گلوکوم، آسيبهاي شبكيه و ديگر امراض چشمي قادر به تشخيص موانع پيش روي خود در زمان حركت نيستند.
محققان انگليسي با پيوند سلولهاي گيرنده نور به شبكيه چشم موشهاي كور، موفق به درمان نابينايي آنها شدند. محققان موسسه چشم پزشكي كالج لندن در اين تحقيق سلولهاي گيرنده نور (فتورسپتور) را از موشهاي سالم استخراج كرده و به شبكيه موشهاي شب كور پيوند زدند. دو نوع گيرنده نوري ميلهاي و مخروطي در چشم وجود دارد كه سلول هاي پيوندي از نوع سلولهاي نابالغ ميلهاي شكلاند كه مسؤول قدرت بينايي در نور كم بويژه ديد شب هستند. در تحقيقات قبلي مشخص شده بود كه پيوند سلولهاي مخروطي به چشم بسيار دشوار است. پس از گذشت چهار تا شش هفته، از هر شش سلول پيوندي يك سلول قادر به برقراري ارتباط براي انتقال اطلاعات بصري به مغز بود.
محققان استراليايي با آغاز آزمايشات بر روي پيش ساختهاي ريزتراشه براي نيرورساني به چشم مصنوعي، پژوهشها براي بازيابي بينايي با چشم مصنوعي را وارد مرحله جديدي كردهاند. با مثبت بودن آزمايشات در مراحل اوليه آزمايشگاهي و نزديك شدن به مرحله ارزيابي پيش باليني، مهندسان برق گروه بينايي موناش (MVG) مراحل آزمايشات باليني ريزتراشهها را آغاز كردهاند. به گفته محققان، مثبت بودن نتايج نشان داده كه پروژه عرضه كاشت چشم مصنوعي مستقيم در مغز تا سال 2014 براي آزمايش بر روي بيماران قابل اجرا خواهد بود.
محققان انگليسي با استفاده از سلولهاي بنيادي كره چشم انسان موفق شدند بخشي از بينايي را به موشهاي نابينا بازگردانند. گلوكوم يا آب سياه در اثر افزايش فشار داخل چشمي ايجاد ميشود و در اين حالت سلولهاي گانگليوني شبكيه كه مسؤول انتقال اطلاعات از شبكيه به مغز هستند، از بين ميروند و فرد به مرور زمان بينايي خود را از دست ميدهد. محققان دانشگاه لندن و بيمارستان چشم پزشكي مورفيلد اعلام كردهاند كه موفق به بازسازي سلولهاي گانگليوني شبكيه چشم موش با استفاده از سلولهاي بنيادي چشم انسان شدهاند. در اين شيوه درماني از سلولهاي بنيادي استخراج شده از اعصاب جديد در پشت كره چشم استفاده شده است.
دانشمندان اعلام كردند كه به زودی می توان از سلول های بنیادی برای درمان قرنیه های آسیب دیده استفاده كرد. گروهی از محققان آكادمی 'ساهلگرنسكا' دانشگاه گوتنبرگ در سوئد با انجام مطالعه ای درصدد تولید قرنیه های كشت داده شده از سلول های بنیادی هستند .تولید این قرنیه ها در آینده نیاز به اهدا كننده قرنیه را برطرف می كنند. قرنیه بخش شفاف جلویی چشم است كه عنبیه، مردمك و اتاق قدامی چشم را می پوشاند. قرنیه در مجموع به همراه عدسی چشم ، نور را می شكند به طوری كه قرنیه تقریبا دو سوم كل قدرت بصری چشم به شمار می رود.